Në aeroportin e Dallasit, jashtë na priste një diell plot dritë dhe ngrohtësi, që sikur e shtonte dhe pritja z. Adil Besiri, burrit nga Kërçova që na mori me makinën e tij të bardhë e të madhe për të na çuar në restorantin e tij dhe pastaj të na shëtiste nëpër qytet…
– Dua të shoh rrugën ku vranë Presidentin Kenedi, – thashë unë me një padurim të dhimbshëm, por i mbledhur kohë më parë.
Dhe aty shkuam. Pikërisht te vendi ku kishte ndodhur atentati i shekullit, i hatashëm, mu në rrugë kishin vënë
shenjat, 4 ikse të mëdha: XX XX, 2 ku nisi dhe 2 ku mbaroi ai tmerr dhe ende mister. Ndalëm t’i shihnim ashtu të verdha si dëshpërimi, si gjarpërinj, sikur të kishin shkruar Shekullin XX, si kryqe.
– Ja, dhe taraca nga u qëllua, – po na tregonte Adili. Një re aty sipër m’u duk si fantazma e atentatorit. Në katin sipër ishte dhe muzeu, s’e di a ishte hapur, po s’doja ta shikoja, mjaftonte ajo ndjesi e rëndë si me plumbat pezull në ajër si zogj të ngrirë… Njerëz nga trotuari, fotografonin ikset e çoroditura në rrugë: XX XX, pashë dhe fytyra të nemitura, por tashmë e gjitha kjo ishte histori. Po unë doja një kryq tjetër në muzg, një kishë, të bëja kryq, të lutesha… u lidha me Edēn time, fola nē celular edhe me video. Ajo s’mundi tē vinte, punẽt… por ēshtẽ gjithmonē me mua…
Rrota makinash i kalonin përsipêr atij kryqit në rrugë si gjithkund, zakonshëm, si harrimi, si pamëshirshmëria, asnjë makinë s’prishej befas aty, s’plaste asnjë gomë… mbase ndonjë zemër…si imja…
Edhe rrotat e makinës tonë kaluan aty me shpejtësi. Ura të mëdha dhe perëndim dielli si flakë… Qiellgërvishtëse të kaltra si qielli. Po kërkonim skulpturën e Syrit, t’i shpëtonim syrit të keq. Dritnajë. S’kishte më kryqe rrugëve. As president tẽ vrarẽ… Njerëz të lirë. Ishte mbrëmja e po kësaj date, kur unë u lirova… dikur… larg… nga burgu… 28 janar… kurrë nuk do të mund ta besoja atëhere, madje dhe mund të dukej çmenduri nēse do tē nē thoshin se në një datë të tillë do të ndodhte të vije në një qytet të madh në SHBA, në Dallas, do të shikoje vendin ku u vra Presidenti Xhon Kenedi, ngjarje që do të më trondiste në fëmijëri dhe mua, kurse të nesërmen e kësaj date, – e ç’rëndësi do të kishte viti, – do të përurohej romani im “Këpuca e aktorit”, këtu, te ky qytet, mes shqiptaro-amerikanēve. Kështu po bisedonim gjatë darkës me miqtë, me Taipin, me Xhabirin, Jani telefonoi se do të vinte më vonë, me vëllain e Taipit, Adilin e mirẽ, të zotin e restorantit, kaq të bukur, i tēri qelqnajē e me ndriçime të ëndërrta, me muzikë italiane. Do të vinin dhe Zonja e Adilit, edhe djali, Albani, të përplasnin gotat e verës me ne, “gëzuar!”, por do të largoheshin shpejt, ishin në krye të punëve dhe dihet sa shumë punë ka restoranti në mbrëmje.
Koha ikën, sidomos ajo e brendshmja, ngjan me atë shishen e verës mbi banak, të rrëzuar, që derdhte verë të kuq si gjak, po ajo ishte vepër arti dhe vera e derdhur ishte xham si kohë e ngrirë.
Çfarë hëne ishte jashtë, kur shkuam për në hotel, – i shkruajta prapē Edēs time, “Natēn e mirē” – një hënë aq e madhe nga ato që nuk harrohet, prani prej ari, hënë vërtet amerikane… jo, jo, je ti, ti…
Visar Zhiti