Nga Rafael Floqi/
Në politikën ndërkombëtare ekziston një mashtrim i vjetër, por ende funksional: sa herë që një regjim autoritar përballet me presion real, ai shpallet menjëherë “viktimë e imperializmit”. Nicolas Maduro e ka ngritur këtë taktikë në nivel arti. Me një dorë mban shpatën e Simón Bolívarit për kamerat, me tjetrën mban një shtet të kapur nga korrupsioni, krimi i organizuar dhe represioni politik. Dhe kur Shtetet e Bashkuara më në fund vendosin të veprojnë, Maduro kërkon mëshirë duke kënduar “Imagine”.
Sekuestrimi i një cisterne venezuelase nga SHBA në ujëra ndërkombëtare nuk është pirateri, siç pretendon Karakasi, por një akt i qartë zbatimi sanksionesh ndërkombëtare kundër një regjimi që prej vitesh i shkel ato me vetëdije. Venezuela e Maduros nuk është një shtet i pafajshëm që po sulmohet për pasuritë e tij natyrore; është një regjim i izoluar që ka zgjedhur aleancën me Iranin, rrjetet ilegale të naftës dhe strukturat kriminale ndërkombëtare për të mbijetuar politikisht.
Administrata Trump e ka quajtur këtë veprim pjesë të luftës kundër narkotikëve dhe rrjeteve ilegale që financojnë terrorizmin. Kritikët kërkojnë prova. Por le të jemi të sinqertë: Venezuela sot është një nyje strategjike e ekonomive ilegale në Amerikën Latine. Kjo nuk është propagandë amerikane; është realitet i dokumentuar nga agjenci ndërkombëtare, raporte të OKB-së dhe shërbime inteligjente të shumë vendeve.
Maduro mohon çdo lidhje me trafikun e drogës. Por vendi i tij është shndërruar në korridor kryesor për kokainën që kalon nga Kolumbia drejt Karaibeve dhe më tej drejt Amerikës së Veriut dhe Europës. Ushtria venezuelase, e politizuar dhe e korruptuar, është pjesë e problemit, jo e zgjidhjes. Të pretendosh se SHBA po “shpik” kërcënimin është ose naivitet, ose bashkëfajësi morale.
A është SHBA perfekte? Sigurisht që jo. Por ndryshe nga regjimi i Maduros, SHBA vepron brenda një sistemi ku vendimet debatohen, kritikohen dhe mbahen përgjegjëse. Në Venezuelë, opozita burgoset, zgjedhjet manipulohen dhe mediat mbyllen. Kjo nuk është çështje ideologjie; është fakt politik.
Ata që flasin për “tejkalim juridiksioni” harrojnë një element kyç: sanksionet ndaj Venezuelës nuk janë simbolike. Ato ekzistojnë pikërisht për të ndaluar regjimin të financojë mbijetesën e tij përmes shitjes ilegale të naftës. Nëse një cisternë transporton naftë të sanksionuar në bashkëpunim me Iranin, ajo nuk është thjesht një anije tregtare – është pjesë e një zinxhiri financiar që mban në këmbë një regjim represiv.
Retorika e Maduros për “paqen” është po aq e zbrazët sa zgjedhjet e tij. Një njeri që ka shkatërruar ekonominë e një prej vendeve më të pasura në Amerikën Latine, që ka detyruar miliona qytetarë të emigrojnë, nuk fiton legjitimitet moral duke kënduar këngë pacifiste. Paqja nuk është performancë publike; është rezultat i qeverisjes së përgjegjshme – diçka që Venezuela nuk e ka parë prej vitesh.
Dërgimi i flotës amerikane në rajon është parë nga disa si provokim. Në realitet, është një mesazh i qartë parandalues. SHBA nuk ka interes të pushtojë Venezuelën; ka interes të ndalojë përhapjen e krimit transnacional dhe të mbrojë sigurinë rajonale. Historia tregon se kur Uashingtoni tërhiqet plotësisht nga rajone të tilla, boshllëku mbushet nga aktorë edhe më të rrezikshëm – Rusia, Irani, rrjetet e drogës dhe milicitë paramilitare.
Pretendimi se SHBA po kërkon “ndryshim regjimi” është pjesërisht i vërtetë, por jo në mënyrën që e paraqet propaganda chaviste. Po, Uashingtoni dëshiron që Maduro të largohet. Dhe pse jo? Ai nuk është zgjedhur në mënyrë të lirë, nuk qeveris në mënyrë demokratike dhe nuk përfaqëson vullnetin real të popullit venezuelian. Të mbështesësh largimin e një diktatori nuk është imperializëm; është pozicion moral.
Ata që frikësohen nga një luftë guerile harrojnë se regjimi i Maduros e përdor këtë kërcënim si mburojë politike. “Nëse na prekni, do të digjet rajoni.” Kjo është gjuha e çdo regjimi të dëshpëruar. Por frika nga kaosi nuk mund të jetë justifikim për të toleruar pafundësisht një regjim kriminal.
Është ironike që Maduro flet për sovranitet ndërsa vendi i tij është ekonomikisht i varur nga shitjet ilegale, nga kreditë e errëta dhe nga aleanca me shtete që vetë janë nën sanksione. Sovraniteti nuk është slogan; është aftësia për të qeverisur për qytetarët e tu, jo për klikën tënde.
SHBA nuk po përballet me Venezuelën sepse ajo është e dobët, por sepse ajo është bërë e rrezikshme. Një shtet i dështuar me rezerva të mëdha energjie, i lidhur me rrjete kriminale, është kërcënim real për stabilitetin hemisferik. Të mbyllësh sytë për hir të retorikës “anti-imperialiste” do të ishte papërgjegjësi strategjike.
Në fund të fundit, kjo nuk është luftë mes Amerikës dhe Venezuelës. Është përplasje mes një rendi ndërkombëtar që kërkon rregulla dhe një regjimi që jeton nga shkelja e tyre. Mes demokracive të papërsosura dhe diktaturave të konsoliduara.
Historia do ta gjykojë këtë moment jo nga fjalimet dramatike të Maduros, por nga pyetja e thjeshtë: a ishte bota e gatshme të toleronte edhe një regjim tjetër që përdor viktimizimin për të fshehur krimin? Nëse përgjigjja është jo, atëherë veprimet e SHBA-së nuk janë agresion – janë përgjegjësi.