Nga Axhem Ymeri/Per koalicionin e pronareve shqipetarë/
Ndodhemi ne ditet që pritet rivotimi i ligjit të pronave ne Parlament. Më shumë profesionalizëm dhe me të drejte; presidenti e ktheu për rishqyrtim dy ditëpara vitit të ri. Reagimi i menjehershëm i Kryeministrit brenda një jave nga kthimi i ligjit, pa e marre akoma Parlamenti në shqyrtim,se ligji do rivotohet siç është , ka një domethenie të madhe. E para gjë që kuptohet është se ligji është vet Edi Rama. Nuk ka rëndësi se si do ta lexojnë (ndoshta nuk e lexojne fare), deputetet arsyetimin e presidentit, ligji do votohet me urdhër, deputetet nuk duhet të arsyetojnë por vetëm duhet të ngrejne duart lart. Gazeta “TELEGRAF” e datës 8 Janar 2016 ka botuar një analize të Prof.Dr. Lush Susaj. Nga aty me erdhen të fresketa mësimet që jep psikologjia: “….. Psikopati ka etje dhe prirje të fuqishme për pushtet, pasuri dhe kontroll të pakufishem mbi të tjerët. Kjo psikopati’ uzurpon politikën, shtetin, institucionet dhe ua nxin jetën njerëzve, duke shkatëruar të tashmen dhe prespektivën.” Këto mesime të psikologjisë duhet të jenë udhërrefyese për çdo politikan dhe diplomat; nëqoftëse ata lexojnë. Unë nuk kam ndërmend të analizoj gjithë anët teknike të këtij ligji, por dua të përqëndrohem në moralin që ai percjell. Për të gjithë ata që duan të jenë të drejtë, ligji flet vetë (populli thotë:’’ben mu’ –si lopa )’’. Për efekt kujtese, theksoj se ligji nuk i kthen pronat edhe kur ato janë të lira. Ligji shtetëzon edhe kullotat e pakthyera, duke i futur nën emërtimin ‘’toka’’. Ligji të detyron për kompesimin financiar,pavaresisht se prona është e lirë dhe pronari nuk do para por pronën. Ligji, pronarin e shperblen me çmimin e vitit 1945, ndërsa llogaritë e tij i bën me çmimin e tregut sot. Ligji,pronarin e shperblen si toke are, kurse për vete e nxjerr në shitje si truall. Ligji të heq të drejtën e ankimit për themelin e çështjes, etj etj.
MASHTRIMET E LIGJIT. Ligji thotë se mbeshtetet në nenet 41 dhe 181 të Kushtetutes, në fakt është shkelja e atyre neneve. Ligji thote ( neni 2 /b) se ka qellim shpërblimin e drejtë, por asgjekundi nuk gjendet drejtesia në këtë ligj. Ministrat e drejtesise (aktuali dhe i mëparëshmi), pretedojnë se flasin në interes të shumicës, ndërkohë që pronarët i nxjerrin 1% të popullsisë. Por, profesori i statistikes zoti Zaloshnja , do befasohej nga shpikja se si del kjo perqindje ! Nëqoftëse pranojmë popullsinë 3 milion dhe numrin e dosjeve 30 mijë (që janë trajtuar, janë në trajtim dhe në pritshmëri, fakt i pranuar nga qeveritarët), rezultati nuk sjell përqindje popullsie! Emrat e pronareve në dosje janë prindërit ose gjyshërit tanë. Çdo dosje ka mbrapa 3 deri 4 breza që janë në bashkëpronësi. Minimumi çdo dosje ka 50 veta brenda. Kjo sjell që pronaret dalin (30 mijë dosje x 50 = 1milion e 500 mijë njerëz ose 50% e popullsisë). Pyesni Zaloshnjen që t’ju mësojë se si dalin përqindjet. Veç kësaj,zoteri ministra, llogarisni dhe pronarët shqipetarë që jetojnë jashtë shtetit të cilët presin që Shqiperia të bëhet shtet i së drejtës për të marrë pronat e tyre. Për këtë është mirë të lexoni gazeten ‘’ Diell’ që botohet ne Boston të Amerikes dhe të degjoni edhe zerin e zotit Loro Stajka, i cili ka dy vjet që po ju flet me shprehjen : “ po nuk zuri vend prona, nuk ze vend shteti”. Ministri Manjani është shprehur se me ligjin e vjetër do të duheshin 4 mijë vjet për ti kompesuar pronarët, kurse me të riun vetëm 10 vjet, ndërkohë që flet për një shperblim të drejte! Lind pyetje: keni vjedhur bankat e Zvicres apo do iu jepni pronarëve lugën bosh!? Në këtë rast ,vetëm për shperblim të drejtë ënuk mund të flitet, por euforia e postit që mbani bën që të vetëdiskreditoheni. Neve ,edhe mund të na mashtroni përkohësisht, por Gjykatën e Strasburgut nuk e mashtroni dot, ndaj mos u lodhni kot. Keni dy vjet që pretendoni se keni bashkëpunuar me grupet e interest, ndërkohe që vetem keni pretenduar tu inpononi mendimin tuaj. Ju keni ndryshuar rregullat në mes të lojës, pretendoni të korigjoni edhe vlerën e mendimeve të Strasburgut e shumë e shumë të tjera që vetëm ju injorojnë profesionin dhe iu diskreditojnë si njerëz. Kjo, qeverine tuaj e ben qesharake.
QELLIMI i LIGJIT. Nëpërmjet këtij ligji, qeveria pretendon të ” shitet’’ para botës se gjoja po i bën detyrat e shtëpisë. Ajo pretendon ta shuaj si problem çështjen e pronave, pavaresisht kush ha e kush qa’. Pronarët e vjetër gjithmone e kanë pësuar nga komunistët. Qeveria do të minimizoje faturën financiare, ndërkohë që do të shesi pronat private në ankand, me çmim tregu, të mbushi arkën e shtetit dhe xhepin e vet, duke bërë ndere e lezete brenda llojit. Nga ky ligj, gjithë pronaret e vjeter të kullotave bregdetare, ngelen pa prona sepse ato shtetëzohen,ndaj ata duhet të mendojnë se ku do venë! Patjetër që do shtohet pasuria personale e qeveritarëve dhe do sigurohen mandatet e tjera për të rjepur këtë popull të urtë deri në budallallëk. Kështu do lindin “kadafet shqiptarë”!
DEMAGOGJIA. Me 9 Dhjetor 2015, ministri i pushtetit vendor Z.Bledi Çuçi, organizoi në Universitetin Europian të Tiranës, një seminar për luften kundër korrupsionit. Aty u paraqit edhe një liber,(autor vete ministri), me masat që ka marre qeveria për luftën kundër korrupsionit. Pasi e lexova atë libër, nuk e di pse mu krijua përshtypja se Zoti Çuçi kishte hipur në një pemë boshtore (me rrënjë të thella) dhe po i priste degët “për zhdukjen e korrupsionit”. Jo , Zoti Çuçi ! Nuk shkulen themelet duke qëndruar në kat të dytë. Që të zhduket korrupsioni duhet luftuar nga rrënjët. Dihet që korrupsioni ushqehet kryesisht nga prona shteterore (siç e pranuat dhe ju vetë në seminar), aty lindin tenderat, fallsifikimet, ajo prone ndahet sipas ligjit 7501 edhe pas 25 vjetësh, aty lindin haterlleqet, vjedhjet, tjetersimi i pronave etj. Prona korrupton noterin, prokurorin, nëpunsin, gjykatësin dhe ministrin. Të gjithë këta qëndrojnë në katin e dytë ndërsa prona qëndron në katin e parë. Filloje nga themeli punën tënde, çoje pronën tek i zoti dhe mos u servilos në qeveri, duke votuar një ligj që shtetëzon edhe kullotat të cila prej mijera vjetesh janë të blegtorëve Dukatas. Me mentalitetin dhe organizimin e qeverisë tuaj, ju ushqeni korrupsionin. Ashtu sikurse një burim uji shuan etjeve e qënieve të gjalla, ushqen jeten e tyre dhe ndriçon e zbukuron gjithçka nëpërmjet dritës që prodhon, edhe prona bën të njejtën gjë, por edhe diçka mëshumë. Prona ka aftesi të shkaterroje moralin e njeriut , të fallsifikojë të vërtetën, të ushqeje korrupsionin, të nxisi kriminalitetin dhe të transformojë krejtesisht shoqerinë njerëzore nga qenie humane në qenie me psikologji shtazore. Për keto arsye gjen vend fundamental shprehja e Loro Stajkes se : “ po nuk zuri vend prona, nuk ze vend shteti”. Shpesh degjojme të thuhet : “….. të erdhi në dorë, shfrytezoje rastin”. Shprehje të tilla që përligjin moralin e hajdutit, e çojnë shoqërinë në degjenerim, krijojne bindjen se ajo shoqëri nuk ka aftësi të bëjë shtet.
MORALI i LIGJIT. Bota e qytetëruar kërkon të na thithi brenda vetes, por ajo trëmbet nga mentaliteti ynë. Askush nuk ka qejf të fusi në shtepinë e vet një hajdut. Qeveria e sotme shqipetare, nëpërmjet ligjit të ri të pronave ka ligjëruar vjedhjen shteterore. Në gjithë boten, prona mbrohet nga ligji, kurse tek ne prona vidhet nga ligji.Kjo shprehje nuk është nxitim apo lajthitje, por fakt, sepse ligji është një fakt kokëfortë. Që një ligj të jetojë i gjatë, ai duhet të ketë në themelin e vet drejtësinë dhe moralin e kohës. Në rastin konkret, as nuk bëhet fjalë për drejtesi, veç për mashtrim, padrejëtesi, cenim të barazisë juridike, cenim të sigurisë juridike, etj. Po marrim një shembull:
Për një ndërtim pa leje në 500 metra katror toke arë ( që sot është truall me 20 mije leke të reja për meter katror) , ndertuesi – shkelës ligji, paguan 400 mijë lekë gjithsej dhe del pronar i një trualli 500 metra katror me vlere (500 x 20mijë = 10 milion lekë të reja). Pra, shkeli ligjin dhe u pasurua. Po pronari i tokës çfarë fitoi?! Për 500 metra katror arë (që sot është truall), shteti i jep afërsisht gjysmën e pagesës që bën shkelësi , barazuar kjo me 200 mijë lekë të reja , ose një e 50 e vlerës e tokës së tij sot.
Ligji i ri persekuton popullsinë e zonave bregdetare, duke mos iu kthyer kullotat, ndërkohë që ne 2\3 e Shqiperisë kullotat kanë shkuar të pronari. Ku qëndron morali i ligjit?! Po barazia juridike?!
Arat e ndara sipas ligjit 7501 ndodhen vetëm në ultësirën bregdetare, sepse 60% e popullsisë në veri dhe lindje kanë marre secili pronën e vet. A ka moral një ligj që vepron vetem në 40% të territorit të tij legjitim?!
MORALI QEVERITAR Referuar shtypit të përditshëm, me 19 Nëntor 2015, deputeti Bshkim Fino u shpreh : “ … as nuk me intereson çështja e pronarëve…”. Ndoshta ka të drejtë se nuk ia di vlerën punës dhe pronës. Ai ka lindur në gurët e Gjirokastres dhe u bë Kryeminister me urdhër. Kaq ka parë, kaq di dhe këtë thotë. Por , a ka moral Qeveria Shqipetare sot që të merret akoma me pronarët të cilët janë goditur deri tani pesë herë?! Më 1945 pronat u shtetëzuan. Më 1956 , pronat u kolektivizuan dhe përsëri u shtetëzuan. Më 1981, u hoqën oborret dhe 20 dhitë’. Më 1991, Kuvendi ligjërisht iu ktheu të zotërve pronat dhe pas tre muajve, doli prapë zot i pronave private dhe i rishpërndau ato me ligjin famëkeq dhe fatkeq nr.7501. Më 2015, Qeveria, me ligj shtetëzon kullotat mbyll problemin e kthimit dhe hedh kocka për ti lepire pronarët! Ku e gjen mbështetjen morale ish-ministri i drejtësise kur thotë :” ….. është koha për një pakt kombëtar. Pronarët duhet të lëshojnë dicka nga vetja se shteti është i varfer e megjithatë bën lëshime, ka vendosur të japi 5 milion euro në vit”. Mirë pronarët që duhet të japin pronat, po 5milion dollarët mos vallë i jep Nasipi?! Nga vetja cfare jep Nasipi që merr mbi 2 milion lekë në muaj?! Pse duhet të vihet në kurriz të shqiptarëve kjo faturë financiare, ndërkohë që shume prona janë të lira dhe mund të kthehen fizikisht?! Pronarët kërkojn ë prona apo para ? Kur je shtet i varfer, pse merr përsip ër të paguash edhe ato që nuk ti kerkon kush?! Gjithë këto padrejtësi dhe kontradita të ligjit të ri të pronave, flasin për qëllime të mbrapshta , moral të ulët qeveritar , flasin për tendenca që krijojne hapsira për korrupsionin dhe vjedhje, flasin për injorancë juridike (vetdiskreditim), flasin për mungese të vizioni politik dhe diplomatik. Në mënyrë flagrante, ky moral qeveritar është në shkelje të Kushtetutës dhe konventave për mbrojtjen e të drejtave të njeriut. Sot Qeveria, në kundërshtim me Kodin Civil, regjistron në emër të shtetit, gjithë pronat që ajo mendon se janë të lira. Ky mund të jetë sa të dojë një shtet ligjesh por kurre nuk është një shtet i së drejtës.
PASOJAT E POLITIKES QEVERITARE PËR PRONAT Askush në botë nuk është i detyruar të qëndroje në një vend ku ska pronë. Kur njeriu nuk është pronar diku, ai leviz kudo për të gjetur punësimin më të favorshëm. Nëqoftëse do që një komb të zhvillohet, duhet të përpiqesh ti bësh njerëzit pronarë aty ku jetojnë. Dikur, para 80 vjetësh, fshati i Dukatit kishte vetem bageti të imta 147 mijë kokë. Me ligjin e ri ku qeveria shtetëzon kullotat e dukatasve , pas 3 vjetesh atje nuk do të ketë as ujqer sepse nuk ka më bageti në kullota. Djemtë do ikin të gjithë. Sot, pronarët e vjeter janë shumë herë me të varfër se të varferit. Njerezit kanë humbur besimin tek Qeveria , tek drejtesia dhe heshtin. Sapo ju jepet një mundesi, shqipetaret largohen si arixhinj, duke mallkuar vendin ku u linden. Ata rrojnë më mirë duke pastruar haletë e botës sesa në rrugët e atdheut. Kështu ata harrojne dhe gjuhën e tyre dhe tjetërsohen tërësisht. Këtu ku paraja del më lehtë me mashtrime e me vjedhje, se sa me punë të ndershme, fëmijët nuk shkojne më në shkollë, ata bëhen hajdutë xhepash, dyqanesh e bankash dhe pastaj dalin e shesin drogë, duke përfunduar ne burgjet e botës. Ata që shpetrojne nga burgjet, kthehen e bëhen deputetë e ministra dhe pastaj përfundojnë në miliarderë, duke shitur vendin e tyre dhe duke shtypur popullin e vet.
Pa prona, askush nuk ka atdhe. Askush nuk mban përgjegjësi për vendin ku lindi , kushdo harron dhe ndërron emrin dhe fenë. Kjo rrugë sjell lehtësisht shkombëtarizimin e një kombi. Ai që ka prone ka edhe detyrime ndaj pronës dhe shtetit,ndaj ai nuk ikën në Gjermani, por derdh djersen në vendin e vet dhe pasuron Shqiperinë. Politika qeveritare e shpronësimit të pronarëve dhe e shtetëzimit me metoda hajdute-ligjore, do bëjë që këtu të ngelen vetëm qeveriatarët dhe lakejtë e tyre kokëulur si dhe disa mijëra të vrarë për pronat. Le të mundohen sa të duan analistët nëpër televizione për të gjetur arsyet pse largohen shqipetarët. Arsyeja është një dhe vetëm një :Shqiperinë nuk e bëjnë dot hajdutët, besimi ka humbur, drejtësia është shuar. Nderkohe që populli vuan, këshilltaret e Qeverisë përpiqen të krijojnë truste (si trusti lulelakrës dikur në Gjermani), për të thithur fondet publike pa tendera, gjoja në emër të zhvillimit rajonal. Ka ardhur koha që të vertetat të thuhen hapur. Sado të aftë ti kesh këshilltaret zoti Kryeministër,nuk mund të drejtosh një shtet po nuk pate dhe vetë pak mend dhe zemër, sepse shpesh këshilltarët të fusin në pyllin e errët pa u kuptuar. Fakti që ti i merr përsipër para kohe gjërat, nëpermjet deklaratave të tua; nuk flet as për mënçuri dhe as për trimeri nga ana juaj. Kjo flet vetëm për papjekuri, mungese experience, ambicie dhe vetdiskreditim. Kryeministrat vijne dhe ikin , por Shqiperia mbetet dhe dikush do i dali zot me mend dhe me zemer. Ligji i ri i pronave ,veç sa ju ka nxjerrë bojën (diskredituar) si Qeveri. Nuk besoj të gjendet ndonjë jurist i ndershem , që mund t’ju japi të drejtë.
Per koalicionin e pronareve shqipetarë ,
Axhem Ymeri