Dr. Eugent Kllapi/
“Sot nuk ka asnjë indioeuropianist” thote një akademik i mirënjohur në fushën e gjuhësisë në një emision mbi/për gjuhën. Atëherë përse duan shkencëtarët shqiptarë dhe studiuesit shqiptarë të legjitimojnë që gjuha nuk është aq e vjetër por 1500 vjeçare kur indoeropianistet janë të mendimit që gjuha shqipe është 8 mijë vjet e kusur?! Janë studiues të fushës, pra të gjuhës prandaj kanë të drejtë ta argumentojnë të kundërtën e vjetërsisë për “Protoiken” e shqipes.
Por kur janë të fushës ata fare mirë e kuptojnë se nuk mund ta hedhin dot poshte shkencerisht vjetersine qe paraqet revista “Science” mbi gjuhen shqipe. Ne shkence, per aq kohe qe nuk mund te vertetohet e kunderta nuk mund te hidhet dot poshte paradigma e ngritur shkencore.
Ne opinionin shoqeror po. Ne turma udheheqesi shkelet me kembe, kurse me injorantet, ose te paditurit po t’u japesh edhe biblioteken e Aleksandrise ata e shumezojne me zero, per rrjedhoje perfundimi del 0 nga gjithe ajo biblioteke.
Per kete, akademiket shqiptare nuk jane kopetente te mendimit protoik mbi historine e gjuhes me studim por jane thjeshte opinioniste ne lemin e publicistikes. Si puna e studimit te revistes Science ka dhe dhjetra studime te tjera per lashtesine e gjuheve dhe konkretisht akademiket shqiptare ne lemin e gjuhesise dhe jo vetem duhet te vertetojne me studime te reja te kunderten e ketyre dhjetra studimeve. Po i kane te pakten t’i publikojne. Pune e tyre kjo le te bejne c’te duan. Ne qofte se e vertetojne shkencerisht te kunderten e dhjetra studimeve plus te kunderten e studimit Science me studimet e tyre shqiptare shkencore ne te ardhmen atehere ata do te kene pretendimin se gjuha shqipe nuk eshte aq e vjeter sa thone keta te huajt, kjo do respektuar nqs ne te ardhmen del si triumf shkencor.
Problemi i dyte eshte mbi Enigmen shkencore. Nje enigme shkencore as nuk mund te vertetohet, as nuk mund te hidhet poshte. Nqs une nuk e hedh dot poshte nuk kam kopetencen per autoritet shkencor, madje jam ne enigme, kot qe te flas ne kete rast, po vertetova te kunderten atehere e njoh dhe nuk jam me ne enigme. Akademiket shqiptare bashke me te perndriturin Cabej qe hodhi guret e themelit per gjuhen shqipe nuk e njohin protoiken me studime shkencore. Pra nuk e njohin edhe Science e si rrjedhoje jane ne enigme rreth kopetences shkencore ne lidhje me protoiken se nuk jane te specializuar per kete. Njohja e tyre kufizohet sipas rrethanave dhe kushteve nga antikiteti e ketej, jo mbi protoiken, ata nuk e vertetojne dot te kunderten e revistes Science e rrjedhimisht nuk e njohin, jane ne enigme shkencore, opinionet e tyre ngelen ne lemin e qytetarise qe quhet publicistike.
Ka ndonje shkarje akademike qe studimin Science e quajne si “hipoteze shkencore” dhe jo teze e vertetuar shkencerisht kur dhe vete akademiket shqiptare e dine se rezultatet e revistes nuk mund te quhen hipoteze, hipoteza nuk verteton po shtron pyetje apo enigma per te zgjidhur. Revista Science i ka vertetuar ato rreth protoikes, pra nuk eshte hipoteze por teze. Me pas tezat mund te hedhin njera tjetren nqs vertetojne te kunderten. Ne te ardjmen te shikojme se cfare do publikojne kundertezat.
Problemi me fillestar eshte media. Vete gazetaret qe e vetquajne dhe quhen gazetare me pervoje nuk kane mbaruar gazetari po merren me gazetari per shume vjet, te themi 20. Si mund te jene kopetente gazetaret qe nuk kane bere studime per gazetari per gazetarine?!!!! Ata kane bere gjuhesi, agronomi, shkolle ushtarake por mendojne se bejne profesionalizem ne media dhe quhen eksperte. Nje mekanik mund te quhet mjeshter ne mekanike por motorin nuk e shpik dot ai sepse per kete pune ka inxhinieri, mekaniku nuk e kalon dhe nuk e kupton enigmen shkencore, inxhinieri po. Ndonjehere mekaniku nga pervoja ia kalon inxhinierit por e keqia e tij eshte se ai nuk di me thelle se nje shkolle me dije te kufizuara, jo me te specializuara.
Nje murator 20 vjet me pervoje nuk mund te bente dot kullen ne Dubai, per kete duhet te kete eksperte ne inxhineri, mbase fizikant, nuk u ftuan muratoret aty per ndertim ideje, por inxhinieret.
Me kete eshte me mire e udhes qe nje virolog mos te marre shume sfida te forta qe te ndertoje kullen e Dubait, as te shpike motorin me djegie te brendshme megjithese e njeh fiziken e kimine, ka kopetente te tjere per kete.
Ne Shqiperi eshte bere e udhes qe letrari ben agronomine, agronomi letersine, te gjithe juristin dhe intelektuali muratorin!
Si mundet “keta eksperte” te nxjerrin ne drite problemet dhe aftesite e profesionit? Une e njoh agronomine, mund te flas me muaj per kete, por nuk mund te hedh dot poshte agronomin ne shkence. Ata qe quhen ndryshe “Sharlatane” mund te jene alternative e dijes e nuk do te ishte keq, por shkenca ka ligjesite e saj. Po akademiket tane a mund te quhen “Sharlatane” nga shkencetaret e revistes Science ne lidhje me protoiken e gjuhes?! Po AMA e drejtuar politikisht dhe jo kopetente ne fushen e komunikimit?!(do nje analize tjeter kjo per AMA-n) Po politikanet e parlamentit te zgjedhur nga populli dhe akademiket ne lidhje me protoiken?
Te kuptohemi, une do t’a quaja veten injorant me gjithe kuptimin e fjales ne protoiken e gjuhes, madje dhe ne studimin e gjuhes ne aspektin shkencor, por jam i specializuar per opinionin dhe argumentin shkencor e per rrjedhoje me lind e drejta qe te bej njohjen e kuptimin dhe domethenien mbi keto koncepte nese jane te verteta apo te gabuara. A mund te me kritikoje mua nje popull i thjeshte per protoiken a te tashmen? Po, ka gjithe te drejten e tij.
Populli nuk mund te quhet sharlatan kur merret me popullin.