Prof. Sylë Ukshini/
* Me statutin e vitit 1948 u themelua Krahina Autonome të Kosovës dhe Rrafshit të Dukagjinit!
Çfarëdo marrëveshje për asociacioni që do të formojë Kosova brenda trupit të saj, përfundimi do të jetë autonomi, përkatësisht republikë serbe. Për më tepër, asoaciacioni nuk është kërkesë për përmirësimin e të drejtave të komunitetit serb, por hapja e shtegut për zgjatje e Serbisë brenda Kosovës.
Për të qartësuar se si një autonomi transformohet në ndërvite, është shembulli i Kosovës, kur pesë dekada statusi i saj pësoi ndëryshime radikale juridike.
Si u themelua autonomia e Kosovës?
Me Ligjin mbi themelimin dhe organizimin Krahinës Autonome të Kosovës dhe Rrafshit të Dukagjinit, neni 1, këtë krahinë e përbënin 15 rrethe: rrethi i gorës, i Suharekës, i Sharrit, i Gjakovës, i Podrimjea, i Pejës, i istogut, Zveçanit, i Vuçitërnës, i Llapit, i Drenicës, i Nerodimjes, i Grçanicës, i Kaçanikut dhe i Gjilanit.
Me 3 shtator 1945 Kryesia e Kuvendit Popullor të Serbisë aprovoi Ligjin mbi themelimin dhe organizimin e Krahinës Autonome të Kosovës e të Rrafshit të Dukagjinit.
Ligji mbi ndarjen administratibe të Serbisë dhe Ligjit mbi themelimin dhe organizimin e Krahinës Autonomisë të Kosovës dhe Rrafshit të Dukagjinit ishte akti i parë juridik që e sanksionoi ekzistimin e Krahinës Autonome të kosovës.
Në nenim 2 të Ligjiit është përcaktuar se “Krahina Autonome e Kosovës dhe e Rrafshit të Dukagjinit është pjesë përbërëse e Serbisë” në Kuvendin Popullor të të cilës zgjedh numrin proporcional të deputetëve si dhe 10 deputetë për Kuvendin Kushtetues të JDF.
Ligjet për themelimin dhe organizimin e njësibe autonome kanë qenë me karakter të përkohshëm, por zgjedhjet që janë dhënë në to nuk ishin të përkohshme. Ato më vonë hynë në kushtetutën e parë republikane, që u aprovua me 1947, dhe me statutin e parë të Krahinës Autonome të Kosovës dhe Rrafshit të Dukagjinit, që u aprovua më 1948.
Pesë (5) dekada më vonë Kosova shpalli pavarësinë e saj.