Nga Rafael Floqi
Nëse do të kishte një muze për paradokset shqiptare, një pavijon i tërë do t’i takonte aeroportit të Vlorës. Në hyrje, ndoshta do të shihje një maket piste, një poster me logon “Investim Strategjik”, dhe në një qoshe – një figurë prej dylli e Behgjet Pacollit, që tund kokën me ankth dhe psherëtin: “S’e kuptoj pse janë ngritur të gjithë kundër meje.”
Pacolli, miliarderi kosovar, një nga ata tre a katër shqiptarë që kanë arritur të futen në klubin e njerëzve të pasur të botës, ka hyrë së fundmi në një ciklon që nuk e kontrollon dot. Dhe, çuditërisht, gjithçka nisi nga Facebook-u. Aty ku njerëzit zakonisht shpërndajnë foto darkash, Behgjeti shpërndau lavde për Edi Ramën – me tone aq të ëmbla sa do ta skuqnin edhe një zëdhënës partie.
“Aeroporti i Vlorës do të jetë ndër më të bukurit në botë, falë vizionit estetik të kryeministrit tonë,” shkroi ai. Pastaj, si të kishte kapur fluturën e gabuar me duar, e fshiu emrin e Ramës nga statusi. Paniku i tradhtoi gishtat.
Një komplot, një frikë, një shantazh. Në çdo fjalë të Pacollit, ndihet diçka më shumë se shqetësim – është aroma e frikës. Ai flet për “komplot të koordinuar në Shqipëri”, për “kurthe” dhe “kërcënime”, për një dorë të padukshme që po i rrëmben diçka që e quan “të tijën”.
Në letër, gjithçka nis me një sherr për përqindje: Valon Ademi, me 2% të aksioneve, pretendon se duhet të ketë 49%. Ai çon Pacollin në gjykatë. Në prapaskenë, një tjetër zë përhapet: Pacolli paska marrë kredi me burime të dyshimta, madje me para që vijnë nga qarqe të lidhura me Moskën. Aty përfshihet “siguria kombëtare”, NATO, rusët, dhe gjithë arsenali i fjalëve që shndërrojnë një aferë financiare në film spiunazhi.
Por së fundmi, Behgjet Pacolli ka dalë publikisht me deklaratë mbi çështjen e aksioneve të aeroportit të Vlorës:
“Në një akt noterial të vitit 2023, i përdorur joligjerisht nga noterja Valbona Selimi për transfer të pronës, ajo ka përfshirë deklarime të pavërteta duke pretenduar se unë kam qenë fizikisht i pranishëm, se është kryer identifikimi im, dhe se kam nënshkruar dokumentin në praninë e një përkthyeseje. Këto pretendime janë plotësisht të rreme. Nuk e njoh noteren Selimi dhe nuk kam qenë ndonjëherë në zyrat e saj.”
Në fakt, sipas tij, akti noterial është pjesë e një veprimtarie të dyshuar kundërligjore të ndërmarrë nga Valon Lluka dhe të fshehur për katër muaj, duke provokuar një përplasje publike për një pjesë të aksioneve që vlente qindra milionë euro.
Por si çdo film i dobët, edhe ky skenar ka një të vërtetë më banale: paratë. Aeroporti i Vlorës kushton rreth 100 milionë euro, por koncesioni pritet të sjellë fitime mbi 700 milionë. Një “thes” që s’mund të lihet pa zot. Dhe aty, si gjithmonë, hyn politika.
Historia nis në 2017. Qeveria Rama donte ta jepte aeroportin pa garë – një kompani turke, një ligj special, një nënshkrim, një “mirë se vini” me buzëqeshje. Por plani dështoi. Në 2020 u tentua sërish, kësaj here me “garë”. Vetëm se garë nuk kishte. Kushtet u ndryshuan katër ditë para afatit. Kompania britanike që guxoi të konkurrojë u përjashtua me pretekst burokratik. Dhe fitues dolën… po ata turq që kishin ndërtuar spitalin elektoral të Fierit: YDA Group. Por as ata nuk qëndruan gjatë. Shitën 40% të aksioneve për… 4,200 euro.
Aty hyn në skenë Pacolli, me xhepat plot dhe nervat bosh. Belinda Balluku firmos dhe aeroporti bëhet një fshat Potemkini me pistë. Ndërtimi kushton 100 milionë, por shteti garanton 140 milionë për 10 vitet e para – fitim edhe në gjumë. Pacolli e di mirë këtë. Në publik flet për “dhuratë për qytetarët shqiptarë”, ndërsa në privat e quan “kontratën më të mirë të jetës sime”. Natyrisht që Belinda nuk e ka bërë këtë duke ngrënë kumbulla apo dardha prapa shpinës së shefit. Nisma për një gropë me aeroportin e Vlorës ishte projektuar para se ajo të bëhej anëtare kabineti. Por roli dhe firmat janë të saj. Prandaj tek ky skandal ajo gjendet në të njëtin pozicion me ata që zbatuan urdhërat për djegësat e Elbasanit, Fierit dhe Tiranës.
Por dikur diçka u prish. Partneri kërkoi më shumë, qeveria më shumë, ndërsa Pacolli s’deshi të ndajë. Dhe tani, miliarderi që rindërtoi Kremlinin, është kthyer në njeriun që sheh fantazma edhe në postimet e Facebook-ut. Në publik del me fjalë për “vizione estetike”. Në privat, ndoshta lutet që estetika të mos e hajë me të gjallë.
Në verën e kaluar, mediat amerikane transmetuan një video virale: dy hajdutë përleshen për një pako të vjedhur. Ajo që ndodh sot në Vlorë është e njëjta gjë, vetëm se hajdutët mbajnë kostume dhe dalin në konferenca shtypi. Dikur u zunë për inceneratorët, sot për aeroportin. Nesër, kush e di – ndoshta për detin.
Kështu, ndërsa plaçkitësit zihen në gjyqe për të ndarë plaçkën e vjedhur, interesi publik ka mbetur jetim. Të plaçkiturit – qytetarët – rrinë të heshtur. Asnjë reagim, asnjë turp, asnjë ndjesi se po paguajnë për një pistë që mund të mbetet bosh. Në fund të fundit, ndoshta kjo është edhe metafora më e mirë për Shqipërinë e sotme: një aeroport pa avionë, një miliarder që dridhet, dhe një qeveri që fluturon mbi re – me charter privat.