NGA NDUE BACAJ/
Pashkët kremtohen shumë më përpara ardhjes së Mesisë së paralajmruar, Jezu Krishtit, në tokën e Shenjtë të Izraelit, por atëherë festimi i Pashkëve kishte kuptim tjeter, pasi siç e gjejmë të shkruar në Bibel. Pashkë do të thoshte në hebraishten e vjeter KALIM ( kjo e bazuar në foljen PASAH). Pashket atëhere simbolizonin kalimin e Zotit nëpër tokat e Izraelit , per ti shpëtuar nga roberia e paganizmit egjyptian..Vet Moisiu në ato kohë i thoshte popullit të tije që ditën e Pashkëve të bënin nga një qingj fli , ku me gjakun e tij të sterpiknin ballin e shtëpiave të tyre. Sterpikja bëhej me deget e bimes së kuqerremt me emrin HISOPI. Gjithashtu Moisiu i porosiste që mishi i qingjit të piqej dhe të hahej shpejt pasi janë Pashket , pra Kalimi…Pashkët në atë kohë festoheshin të shtunen e parë pas ekuinoksit me Hanë të plotë..1. Pas ardhjes në jetë të Jezu Krishtit dhe doktrines së tij, festimi i Pashkëve vijoj edhe nga vetë Jezusi me Apostujt e tij.2. Që nga ajo kohë Pashkët filluan të kenë një kuptim më të gjërë shpirterore dhe Hyjnore, pasi Pashkët ishin ditët e kalimit nga roberia pagane , në mbreterinë qiellore të vetë Zotit, më të derguarin e tij Jezusin.. Por kuptimi i vertet i kremtimit të Pashkeve do të vinte pas ringjalljes në ditën e tretë, (të Dielen), të Jezu Krishtit që sundimtarët pagan romak i kishin marrë jetën toksore duke e kryqezur e varrosur ditën e premte. U deshtë që në krye të perandorisë Romake të vinte Iliro-shqiptari nga Nasiussi i Dardanisë (Nishi i Kosoves), Flavio Valerio Kostandini (Kostandini Madh),3. që Pashkët të fitonin dimensionin e ri të festimit si ditë ringjallje e shprese, kur ky perandor shpalli Ediktin e Milanos në vitin 313…,4, dhe dekretin e vitit 321 që ditë feste e pushimi për kristianët Perandorisë Romake e më gjërë të ishte dita e Dielë e jo shtuna hebraike…5. Pashkët festohen tre ditë, pra aq sa zgjati ringjallja e Jezusit, dhe kanë si kohë kremtimi (për katoliket) të dielen e parë me Hanë të plotë pas ekuinoksit të Pranverës, dhjetditëshi i tretë i marsit –gjysma e parë e prillit… Simboli i Pashkëve janë VEZËT që njihen si embrioni i riprodhimit të jetës, ndërsa ngjyra e kuqe që ngjyrosen vezët, “perfaqeson” gjakun që fali pa kursim i derguari i Zotit-Jezusi , si dhe vet dashurinë hyjnore e njerzore . Pashkët si ditë ringjallje e shprese , kanë bekimin , faljen e mëkateve e gabimeve njerëzore , ku kjo arrihet me anë të Sakramentit të Rrëfimit .. Para Pashkëve bëhet bekimi i bukes dhe vlerave të tjera ushqimore e jetsore… Pashkët pas Krishtlindjes janë evenimenti me i rëndësishëm i “botës” Kristiane , e cila në këto ditë shkon në Kisha e Meshë , duke ndezur qirinjë dhe duke u lutur…6. Vlenë të shënohet se para Pashkëve janë shtatë javë Krezhme, ku “agjërohet”, kryesisht duke mbajtur thatë,.. (Ne në Shqiperi në vitet e ateizmit komunist e kemi provuar mohimin e besimit në Zot dhe ndalimin e kremtimit të festave fetare… mohim që ende duket se e kemi mallkim…). “Gjithsesi” GËZUAR e me SHËNDET PASHKËT të gjithë kristianëve (Katolik), por gëzimi e shëndeti qofshin të perhershme edhe për vëllezërit tonë musliman me të cilët na bashkon një Zot, një gjak, një gjuhë e një Atdhe, që siç thoshte patrioti i madh pendartë i kombit shqiptar At Gjergj Fishta: “Vertetë ne kemi Bajram e Pashkë, por Shqiptarinë e kemi bashkë”…