Irena Alushani themeluesja e shkollës “Bijtë e Shqipes” në Trieste – Itali rrëfen ekskluzivisht për gazetën “Dielli”, organ i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës “VATRA”, New York, ruajtjen e identitetit kombëtar, historisë, gjuhës, kulturës dhe traditës shqiptare në Trieste – Itali, nëpërmjet mësimit të gjuhës shqipe, historisë, traditës e kulturës shqiptare dhe aktiviteteve patriotiko- kulturore. Me themeluesen e shkollës shqipe “Bijtë e Shqipes” në Trieste – Itali Irena Alushani bisedoi editori i “Diellit” Sokol Paja.
SHKOLLA SHQIPE NË TRIESTE TË ITALISË
Shkolla Shqipe “Bijtë e Shqipes” në Trieste të Italisë është hapur për herë të parë në vitin 2012, nga një ide personale imja e transformuar në projekt arsimor dhe e paraqitur organeve zyrtare të Drejtorisë Arsimore vëndase, si profesioniste dhe me eksperiencë shumë vjeçare në arsim, me dy objektiva kryesore: Së pari, për të ushtruar profesionin tim duke ju ardhur në ndihmë fëmijëve shqiptarë në mërgim dhe familjeve shqiptare që do të dëshironin të ruanin gjuhën shqipe, këtë gjuhë hyjnore të perëndisë siç shkruan Naim Frashëri. Me historinë e saj të vecantë që të parët tanë e kanë ruajtur me aq mund e sakrifica dhe si një nga treguesit kryesor të identitetit kombëtar por edhe ruajtjen dhe trashëgimin e historisë, kulturës shqiptare dhe së dyti për integrim sa më me dinjitet dhe civilitet në realitetin e shoqërisë mikëpritëse italiane sepse shkolla është ajo që jo vetëm të pajis me dituri por edhe edukon me vlerat më të larta humane njerëzore gjithë përfshirësëse evropjane që trasmeton. Në Trieste jetojnë mbi 1800 shqiptarë, një numër i konsiderueshëm por pak të intersuar e të dëshiruar në mësimin e trasmetimin e gjuhës shqipe. Kështu me bashkëpunimin e atyre familjeve kosovare të interesuara bëra të mundur hapjen zyrtare, për herë të parë në Trieste, në shkurt 2012, të shkollës së parë shqipe dhe me mbështetjen e Drejtorisë Arsimore Trieste mu vu në dispozicion një klasë në shkollën shtetërore “Guido Corsi” ku numri i nxënësve të regjistruar arriti në 20 dhe me kalimin e kohës ky numër u rrit në 50 nxënës.
PËRPJEKJET INTENSIVE PËR TË RRITUR INTERESIN E FËMIJËVE PËR GJUHËN SHQIPE
Kurrikula mësimore është ajo e hartuar dhe e udhëzuar nga Ministria e Diasporës. Bashkëpunimi me familjet është i vazhdueshëm dhe sensibilizimi gjithashtu edhe shumë i vështirë sepse familjet shqiptare, në përgjithësi e kanë humbur interesimin për mësimin dhe trasmetimin e gjuhës shqipe fëmijëve të tyre sepse “Gjuha Shqipe nuk ka çu duhet fëmijëve ngaqë nuk jetojnë në Shqipëri apo Kosovë dhe ajo që ju jep një të ardhme, një rrogë, është ajo italiane prandaj nuk kanë pse ta mësojnë gjuhën shqipe. Ju mjafton ajo dialektale, që flasin në shtëpi, nuk ka nevojë të frekuentojnë shkollën shqipe për ta mësuar atë mirë e bukur e me gramatikë sepse nuk do ju duhet më në jetë, pra është pa vlerë” – sipas mentalitetit të disave prej tyre. E shikojnë mësimin e gjuhës shqipe si një bisnes si një interes ekonomik që nuk ju vlen më, tashmë në mërgim dhe jo më si trashëgimi kulturore, historike dhe ruajtje të origjinës, të indetitetit kombëtar, të dinjitetit, krenarisë dhe në respekt të prejardhjes së tyre shqiptare të pamohueshme që pasaporta italiane, faktin që janë shqiptarë, nuk mund t’jau eliminojë dhe mohojë, sigurisht.
GJUHA SHQIPE SI DËSHMI E IDENTITETIT KOMBËTAR
Shkolla Shqipe në mërgim, mësimi i Gjuhës Shqipe dhe ruajtja e saj, jo vetëm që është forma më e lartë e ruajtjes së identitetit kombëtar por njëkohësisht është pjesëmarrja aktive e tyre dhe e drejtëpërdrejtë në trashëgiminë tonë historike –kulturore. Gjuha është peshorja dhe treguesi kryesor se sa ata duan ta ruajnë dhe ta përcjellin brez pas brezi dhe me dinjitet identitetin, origjinën e tyre. Kjo tregon edhe dashurinë e krenarinë për atdheun e tyre. Po humbe gjuhën je i humbur në të gjitha kuptimet e drejtimet por fatëkeqsisht pak e kuptojnë këtë. Asnjë popull nuk e harron dhe nuk e nënëvleftëson gjuhën e tij në mërgim por e trasmeton me besnikëri dhe krenari atë. Italianët p.sh në mërgim kanë shkollat në gjuhën e tyre dhe i frekuentojnë ato rregullisht dhe çdo ditë kurse ne kemi vështirësi ti çojmë përpara ato edhe pse mësimi zhvillohet vetëm 2 orë në javë, çdo të shtunë.
ITALIANËT MBËSHTESIN MËSIMIN SHQIP
Shoqëria, institiucionet arsimore, komunale italiane përfshirë kishat kanë qënë gjithmonë dhe janë pozitive dhe të hapur në drejtim të mbështetjes së mësimi shqip. Italianët nuk pengojnë as krijimin e shoqatave shqiptare dhe as hapjen e shkollave shqipe, përkundrazi nga eksperienca personale, projektet arsimore, janë mirëpritur dhe instiucionet më kanë mbështetur gjithmonë në dhënien e hapsirave dhe klasës ku mund ta zhvilloja mësimin apo e zhvilloj akoma sot. Personalisht e kam zhvilluar mësimin në hapsira institucionale shtetërore/publike dhe jo private dhe jam ndjerë gjithmonë e respektuar dhe e vlerësuar, për punën, seriozitetin dhe rëndësinë e projektit tim nga istitucionet arsimore lokale e krahinore. Mund tu them me siguri të plotë edhe që në shkollën italiane vet mësuesit italianë au këshillojnë familjeve shqiptare rëndësinë e ruajtjes, trasmetimit dhe të folurit të gjuhës shqipe në ambjentet familjare shqiptare edhe për faktin që fëmijët dygjuhësh dhe sidomos kur flitet për gjuhën e nënës, kanë një zhvillim të trurit dhe të inteligjencës më të lartë se ata 1 gjuhësh. Kjo e bazuar dhe e verifikuar nga studime të bëra në këtë fushë nga Universiteti Bicoça-Milano.
TEKNOLOGJIA DHE TRADICIONALJA NË MËSIMDHËNIE
Vështirësi nuk kam pasur në mësimdhënie asnjëherë përmes teknologjisë. Personalisht preferoj dhe ushtroj metoden tradicionale në mësimdhenie por kur është vërtetë e nevojshme apo e domosdoshme patjetër që e përdor teknologjinë duke e ndërthur atë pa asnjë problem. Për mua kjo nuk është priotitet por as pengesë. Mundohem ta evitoj në klasë sa më shumë të jetë e mundur përdorimin e ekzagjeruar të tyre në punën time me nxënësit. I jap më shumë rëndësi punës së dorës, shkrimit të dorës, dërrasës së zezë ,shkumësit, leximit dhe shfletimit të librave për zgjerimin e njohurive të tyre dhe krijimit të biblotekës së shkollës shqipe.
MËSIMI I GJUHËS SHQIPE RRIT DHE KULTIVON PATRIOTIZMIN
Mësimi i gjuhës shqipe rrit dhe kultivon patriotizmin te fëmijët. Patjetër që gjuha është shumë e rëndësishme dhe esenziale e pazëvëndësushme e vetmja rrugë që jo vetëm ruan, zhvillon ndjenjën e krenarisë, idetitetin, dinjtetin kombëtar por rrit absolutisht ndjenjën patriotike nëpërmjet studimit të historisë dhe kulturës shqiptare.
KUSH ËSHTË MËSUESE IRENA ALUSHANI ?
Kam studiuar në Universitetin e Tiranës në specialitetin Histori. Mbas mbarimit të studimeve universitare kam punuar si mësuese në Shqipëri, në shkollat tetëvjeçare dhe të mesme ku më është besuar edhe roli si drejtoreshë shkolle të cilin e kam përmbushur me sukses dhe rezultate të larta. Mbas tranzicionit që kaloi vendi ynë në vitin 1997 u larguam familjarisht, me vizë të rregullt, dhe u vendosëm në Itali, ku jetoj prej 26 vitesh. Këtu ndoqa në Universitetin e Studimeve në Trieste njohjen e diplomës time universitare shqiptare dhe mora “Laurea in Scenze Storiche”, mbas një viti plus studimesh. Gjithashtu kam ndjekur edhe shumë kurse në “Qendrat e Formimit Profesional të Qarkut në Trieste” si eksperte në çështjet e integrimit dhe emigracionit dhe si Mediatore Gjuhësore -Kulturore. Kam punuar si mediatore gjuhësore dhe kulturore në shkollat e Triestes me fëmijë shqiptare dhe në ndihmë të përfshirjes së tyre sa me më pak probleme në procesin mësimor dhe të integrimit shkollor dhe njëkohësisht të familjeve në atë shoqëror. Kam punuar edhe në disa Bibloteka, kam qenë dhe jam aktive në jetën social-politike të qytetit për të dhënë kontributin tim sadopak në mbarëvajtjen sa më të mirë të problemeve në fushën e emigrazionit dhe integrimit por edhe për ngritjen lart të imazhit të Shqipërisë duke u ndalur sidomos në zhvillimin e pamohushëm dhe të prekshëm, konkret që Shqipëria ka bërë sidomos në 10 vjeçarin e fundit, 10 vjeçar ky që na ka ngritur kokën lart si shqiptarë dhe i cili ka hequr frikën e të thënit “jam shqiptar” kudo në botë duke rizgjuar ndjenjën e krenarisë kombëtare ku shqiptari sot nuk shikohet më si një njeri me “bisht”por po ecën me dinjtet drejt rrugës së bashkimit me familjen e madhe evropjane ku gjeografikisht e ka vëndin por faktikisht akoma jo. Vendi ynë e ka treguar se e meriton të jetë e barabartë mes të barabartëve, shqipëtarë me pasaportë evropiane ku edhe gjuha shqipe dhe shkolla shqipe do të ketë vlerësimin dhe vëndin që vërtetë meriton.
