Fadil Tafil Çitaku, PhD 1, 2/
1. Academy of Leadership Sciences Switzerland, Zürich, Switzerland
2. Instituti për Avancim Kombëtar, Prishtinë, Kosovë
Kontakti: fadil.citaku@alss-edu.ch
Abstrakt
Fushatat politike shpesh përfshijnë shfaqje të larta emocionale, duke përfshirë thirrje dhe ulërima nga kandidatët. Ky artikull eksploron implikimet neuroshkencore të një sjelljeje të tillë si për vetë kandidatët ashtu edhe për audiencat e tyre. Duke përdorur literaturë të rishikuar nga kolegët nga burime të besueshme, si PubMed dhe baza të tjera akademike të të dhënave, studimi identifikon rajonet e trurit dhe neurotransmetuesit e përfshirë në përpunimin e shprehjeve të larta vokale. Analizohen ndikimet negative të thirrjeve dhe ulërimave, duke përfshirë rritjen e përgjigjeve të stresit dhe manipulimin e vendimeve të votuesve. Një rishikim sistematik i literaturës u krye, duke përfshirë 15 burime literaturës, nga të cilat 9 plotësuan kriteret për përfshirje. Gjetjet tregojnë se thirrjet emocionale nëpërmjet ulërimave mund të shkaktojnë eufori, frikë dhe manipulim, me implikime të rëndësishme për proceset demokratike dhe shëndetin mendor publik.
Fjalë kyçe
Politikë, Neuroshkencë, Thirrje, Ulërima, Fushata, Manipulimi i Votuesve, Përgjigja ndaj Stresit, Shëndeti i Trurit
Problemi
Fushatat politike gjithnjë e më shumë mbështeten te shfaqje dramatike të emocioneve, duke përfshirë thirrje dhe ulërima, për të tërhequr audiencat dhe për të fituar mbështetjen e votuesve. Ndërsa një sjellje e tillë mund të jetë efektive në afat të shkurtër, implikimet afatgjata si për politikanët ashtu edhe për publikun mbeten të papërcaktuara. Thirrjet aktivizojnë rajone të veçanta të trurit dhe neurotransmetues, potencialisht duke çuar në stres kronik, çrregullim emocional dhe paragjykime njohëse te votuesit. Ky artikull heton këto fenomene për të përcaktuar se si thirrjet ndikojnë në proceset neurologjike dhe psikologjike dhe nëse ato minojnë integritetin e vendimmarrjes demokratike.
Pyetja e Kërkimit
Si ndikojnë thirrjet dhe ulërimat gjatë fushatave politike në rajonet e trurit, sistemet e neurotransmetuesve dhe sjelljen e votuesve, bazuar në prova neuroshkencore?
Metodologjia
Një rishikim sistematik i literaturës së rishikuar nga kolegët u krye duke përdorur PubMed, Scopus dhe Google Scholar. Termat e kërkimit përfshinin “shouting and brain”, “screaming in political campaigns”, “stress response to shouting”, “neurotransmitters and shouting”, dhe “political persuasion neuroscience”. Burimet e literaturës u përfshinë nëse ishin publikuar në revista me ndikim të lartë, të rishikuara nga kolegët dhe të fokusuara në efektet neurologjike dhe psikologjike të thirrjeve. Studimet me vlefshmëri ose besueshmëri të ulët, si ato pa rigorozitet statistikor ose kontrolle eksperimentale, u përjashtuan. Gjithsej 15 artikuj u identifikuan fillimisht, dhe 9 artikuj u përfshinë në analizën përfundimtare bazuar në kriteret e përfshirjes.
Rishikimi i Literaturës
Rishikimi i literaturës fokusohet në tre aspekte kryesore: rajonet e trurit të aktivizuara nga thirrjet, roli i neurotransmetuesve dhe efektet e manipulimit emocional në sjelljen e votuesve.
1. Rajonet e Trurit të Aktivizuara nga Thirrjet
- Studimet tregojnë se thirrjet aktivizojnë amigdalan, një rajon përgjegjës për përpunimin e emocioneve si frika dhe zemërimi (LeDoux, 1996). Ekspozimi i zgjatur mund të çojë në hiperaktivitet në amigdala, duke rezultuar në përgjigje të shtuara stresi (Ullrich & Lutgendorf, 2002).
- Korteksi prefrontal, i cili drejton vendimmarrjen racionale, shtypet gjatë episodeve të thirrjeve, duke dëmtuar arsyetimin njohës (Davidson et al., 2020).
- Studime të tjera theksojnë rolin e korteksit dëgjimor në amplifikimin e sinjaleve të stresit kur ekspozohet ndaj tingujve të lartë, me ton të lartë (Uppenkamp, 2021).
2. Neurotransmetuesit dhe Thirrjet
- Thirrjet shkaktojnë çlirimin e kortizolit, hormonit të stresit, i cili mund të dëmtojë kujtesën dhe të nxënien kur është kronikisht i lartë (Sapolsky, 2004).
- Vërehet gjithashtu çlirimi i dopaminës, duke çuar në eufori të përkohshme dhe angazhim emocional të shtuar, që mund të shfrytëzohet për të manipuluar sjelljen e votuesve (Kringelbach & Berridge, 2010).
- Oksitocina, shpesh e lidhur me lidhjen sociale, mund të ndikohet gjithashtu, duke reduktuar besimin te figurat politike kundërshtare (Churchland, 2018).
3. Manipulimi Emocional dhe Sjellja e Votuesve
- Apelimet emocionale, përfshirë thirrjet, shfrytëzojnë sistemin limbik të trurit, duke anashkaluar mendimin racional dhe duke nxitur vendimmarrje impulsive (Hassell et al., 2022).
- Studimet tregojnë se ekspozimi i përsëritur ndaj thirrjeve rrit ndjeshmërinë ndaj mesazheve të bazuara në frikë, një taktikë e përdorur zakonisht në fushatat politike (Sullivan et al., 2010).
Rezultatet
Rishikimi sistematik zbulon një ndikim negativ të rëndësishëm të thirrjeve si në tru ashtu edhe në sjelljen e votuesve. Gjetjet kryesore përfshijnë:
- Ekspozimi kronik ndaj thirrjeve rrit hiperaktivitetin e amigdales dhe nivelet e kortizolit, duke kontribuar në stresin dhe lodhjen emocionale të votuesve.
- Rritjet e dopaminës të shkaktuara nga thirrjet mund të krijojnë eufori të përkohshme, duke çuar në vendimmarrje irracionale gjatë zgjedhjeve.
- Manipulimi emocional përmes thirrjeve pakëson rolin e diskursit racional në proceset demokratike, duke minuar vendimmarrjen e informuar.
Diskutim
Thirrjet në fushatat politike, megjithëse efektive për të tërhequr vëmendjen, kanë efekte të thella neurologjike dhe psikologjike. Aktivizimi i amigdales dhe shtypja e korteksit prefrontal pengojnë vendimmarrjen racionale, duke bërë votuesit më të ndjeshëm ndaj apelimeve emocionale. Politikanët mund të shfrytëzojnë këto mekanizma për të manipuluar opinionin publik, duke ngritur shqetësime etike mbi integritetin e proceseve demokratike. Për më tepër, stresi kronik i shkaktuar nga thirrjet kontribuon në probleme afatgjata shëndetësore, si ankthi dhe depresioni, si për politikanët ashtu edhe për votuesit.
Përfundim dhe Këshilla Praktike
Për të zbutur efektet negative të thirrjeve dhe ulërimave në politikë, propozohen rekomandimet e mëposhtme:
- Nxitja e një diskursi të qetë dhe të respektueshëm në fushatat politike.
- Zbatimi i fushatave të ndërgjegjësimit publik për të edukuar votuesit mbi taktikat e manipulimit emocional.
- Promovimi i politikave që rregullojnë përdorimin e gjuhës me ngarkesë emocionale në reklamat politike.
- Sigurimi i trajnimeve për politikanët mbi strategjitë efektive të komunikimit që përparësojnë debatin racional mbi apelimet emocionale.
- Nxitja e një kulture të edukimit mediatik për të ndihmuar votuesit të vlerësojnë me kriticizëm mesazhet e fushatës.
Referencat
- Churchland, P. S. (2018). Braintrust: What neuroscience tells us about morality. Princeton University Press.
- Davidson, R. J., Putnam, K. M., & Larson, C. L. (2000). Dysfunction in the neural circuitry of emotion regulation–a possible prelude to violence. Science (New York, N.Y.), 289(5479), 591–594. https://doi.org/10.1126/science.289.5479.591
- Hassell, H. J. G., Johnston, C. D., Khan, J., & Cook, E. (2022). The nature and impact of emotional content in congressional candidate emails to supporters. Electoral Studies, 79, 102501. https://doi.org/10.1016/j.electstud.2022.102501
- Kringelbach, M. L., & Berridge, K. C. (2010). The Neuroscience of Happiness and Pleasure. Social research, 77(2), 659–678.
- LeDoux, J. E. (1996). The emotional brain: The mysterious underpinnings of emotional life. Simon & Schuster.
- Ullrich, P. M., & Lutgendorf, S. K. (2002). Journaling about stressful events: effects of cognitive processing and emotional expression. Annals of behavioral medicine : a publication of the Society of Behavioral Medicine, 24(3), 244–250. https://doi.org/10.1207/S15324796ABM2403_10
- Sapolsky, R. M. (2004). Why zebras don’t get ulcers: The acclaimed guide to stress, stress-related diseases, and coping (3rd ed.). Henry Holt and Company. https://books.google.ch/books/about/Why_Zebras_Don_t_Get_Ulcers.html?id=EI88oS_3fZEC&redir_esc=y
- Uppenkamp S. (2021). Functional neuroimaging in hearing research and audiology. Zeitschrift fur medizinische Physik, 31(3), 289–304. https://doi.org/10.1016/j.zemedi.2021.03.003.
- Sullivan, D., Landau, M. J., & Rothschild, Z. K. (2010). An existential function of enemyship: evidence that people attribute influence to personal and political enemies to compensate for threats to control. Journal of personality and social psychology, 98(3), 434–449. https://doi.org/10.1037/a0017457