Ne Foto:Nga promovimi I organizuar ne Tirana International Hotel-Paneli drejtues/

Nga Arben KONDI/

Dëshiroj të them qysh në fillim, se kur kam mbaruar së lexuari librin “Gërshetime faktesh në përplasjet politike”, jo vetëm jam befasur me kontributin atdhetar të zotit Ramadan Kelmendi, por sinqerisht më ka ardhur keq që nuk kam pasur rastin ta njohë nga afër këtë figurë të ndritur të lëvizjes sonë kombëtare. Pra, faleminderit familjarëve të tij, motrës Emine, të shoqit të saj, zotit Behxhet, si dhe mikut tim të vyer, legjendës së Radios “Kosova e Lirë”, profesor Nusret Pllanës që bënë të mundur të njoh me rrënjë këtë figurë të shquar të popullit tonë. Theksoj me bindje të plotë se Ramadan Behram Kelmendi e shkriu jetën jo vetëm për Mitrovicën, jo vetëm për Kosovën, por për mbarë Shqipërinë etnike, duke përfshirë këtu edhe vendin e origjinës sime, Çamërinë që për dhimbje edhe sot e kësaj dite mbetet vërtet në robëri, veçse jo pa shpresë. Për Ramadanin këtu u fol gjerë e gjatë. Parafolësit e mi të nderuar e krijuan të plotë portretin e tij politiko-atdhetar. U tha këtu se ai u rrit në Mitrovicë dhe shpejt u bë një ndër veprimtarët më të rëndësishëm të saj. U tha se Ramadani ishte një ndër deputetët kryesor që më 2 korrik të vitit 1990, mes një shtetërrethimi të egër serb shpallën deklaratë kushtetuese të Kosovës. U tha gjithashtu se ai ka qënë përsëri ndër ata deputet pararojë, që megjithëse të ndjekur hap pas hapi nga policia sërbe, më 7 shtator po të 1990 u mblodhën në Kaçanik dhe miratuan një zëri Kushtetuta e Republikës së Kosovës që në thelbin e saj simbolizonte vetë Pavarësinë. U theksua po ashtu se Ramadani u zgjodh nënkryetar i këtij forumi të lartë e të nderuar. Më pas i detyruar prej ndjekjes e përsekutimit të pandërprerë të UDB-së hidhet për të vepruar në Perëndim e në Shqipëri. Me fillimin e luftës së UÇK-së rikthehet sërish në vendlindje. Shpejt bëhet përkrahës dhe mbështetës i saj. Madje Ramadani ka qënë me fat pasi ka pasur rastin të takoj në Prekaz vetë komandanitn legjendar të UÇK-së, Adem Jasharin, që për mua është figura e dytë e shqiptarëve pas heroit tone kombëtar Gjergj Kastriot Skëndërbeut. Pas luftës, Ramadan Kelmendi zgjidhet sërish deputet i Mitrovicës për disa legjislatura rrjesht në kuvendin e Kosovës. Si rrallë kush, në Kuvendin e Kosovës së lirë, ai do vazhdojë të luftojë me mish e me shpirt për bashkimin e qytetit të ndarë. Mbetja e ndarë e Mitrovicës sikur coptoi, sikur e ndau në dysh vetë zemrën e tij. Pra, me pak fjalë e për të mos u zgjatur më shumë, parafolësit e mi të nderuar e skicuan të plotë figurën e atdhetari të spikatur. Por, diçka mbeti këtu pa u theksuar mirë, pa u zënë ashtu siç duhej me gojë. Lidhja e Ramadan Kelmendit me Çamërinë martire. Sinqerisht jam emocionuar kur mësova se në vitin 1993, Ramadani e ka vizituar ilegalisht të gjithë Çamërinë që nga Filati e deri në Prevezë. Dhe me siguri atij i ka rënkuar shpirti thellë, i është ngjethur mishi keq kur ka parë ato qindra e mijra shtëpi gërmadha që edhe sot e kësaj dite, pas plotë 70 vitesh mbeten dëshmitarë tipikë të genocidit grek ndaj popullit shqiptar të Çamërisë. Theksoj me bindje të plotë, se ky genocid as më shumë e as më pak është identik me genocidin e kryer nga Sllobodan Millosheviçi në Kosovën e vitit 1999. Ramadanit, me siguri kur ka ecur nëpër kalldrëmet e qyteteve të Camërisë, si në Pargë, në Paramithi, në Margëlliç, në Gumenicë apo në Filat, i janë bërë të gjalla krimet e Napolon Zervës që krejt ndryshe nga Sllobodan Millosheviçi ende mbetet i pa dënuar për krime lufte ndaj njerëzimit. Në Çamëri, Ramadani ka ndjerë ulurimat e nënave apo grave çame të vrara apo të përdhunuara pa mëshirë prej andartëve grekë. Ka dëgjuar të qarat e fëmijve të mbetur jetim. Ka parë foshnje majë bajonetava që kullonin qumësht e gjak bashkë. Ka parë pleq e të rinjë përmbys përmbi trotuarë. Ka parë tymë e flakë. Ka parë porta të shqyera. Ka parë ullinjtë shekullorë që rrëzonin tokës së përgjakur kokrrat e tyre si pikëza të mëdha loti. Ka parë bisha, vampirë dhe jo njerëz që endeshin udhëve e rrugicave të qyteteve apo fshatrave çame të etur për të pirë gjakun e shqiptarëve. Dhe pikërisht kjo vizitë në Çamëri do e bënte Ramadanin të lidhej edhe me fort me këtë pjesë të pushtuar të kombit tonë. Ky fakt, kjo e vërtetë do të bjerë menjëherë në sy në intervistat apo shkrimet e tij nëpër gazetat apo mediat e Shqipërisë dhe të Kosovës. Kështu në një intervistë me gazetarin e mirënjohur çam Hiqmet Zane, në 2 maj të 1999, në gazetën “Albania”, Ramadani duke folur rreth genocidit serb në Kosovë do të heqë një vijë paralele mes tij dhe genocide grek të kryer nga Zerva në Çamëri në verën e 1944. Kurse një ditë më vonë në Radio Televizionin Shqiptar, ai do të theksojë se “Kjo që po ndodh me shqiptarët e Kosovës është vazhdim i pastrimit etnik i filluar qysh në vitet 1876-77 që nis në Toplicë, i vazhduar më tej në vitet e Lidhjes Shqiptare të Prizërenit, më tutje me shpërnguljet e dhunshme e të një pas njëshme të shqiptarëve nga mbarë hapësira e tyre etnike në vitet 1912, 13, 52, 53, 68, pa harruar këtu kurrsesi genocidin ndaj Çamërisë në vitet 44-45”. Ndërsa më 12 maj, në gazetën 55, në një artikull të fortë të titulluar “Përse Kosova mund të jetë një shtet i pavarur”, i cili ribotohet pak ditë më vonë edhe në gazetën Albania, Ramadani sërish nuk ka për ta harruar as Shqipërinë etnike e as plagën e saj më të dhimbshur Çamërinë martire. Ndërkohë që me 19 qershor 1999, në gazetën, “Çamëria- vatra jonë amtare”, organ i shoqatës atdhetare patriotike Çamëria, Ramadan Kelmendi do të botojë një shkrim interesant me titull ‘Genocidi grek ndaj Çamërisë, simetri e shëmtuar e shovinizmit serb në Kosovë”. Në këtë artikull tronditës, Ramadani jo vetëm që i sheh si të njëjta këto dy genocide, por hedh idenë se është çasti më i përshtatshëm për një bashkim të mundshëm kombëtar. Edhe në këtë rast, Ramadani nuk gabon në parashikimin e tij. Dy luftrat e më vonshme të shqiptarëve në luginën e Preshevës dhe në Iliridë e vërtetetuan si të drejtë idenë e tij. Por shprehja e dashurisë së pakufishme e Ramadanit Kelmendit ndaj Çamërisë arrin pikën e saj më të lartë më 29 maj 1999, kur ai mes një letre të hapur në gazetën “55” do të kërkojë të bëhet anëtar i komunitetit çam. Kërkesa e tij plotësohet menjëherë dhe kështu me 11 qershor 1999, nëpërmjet një mbledhje solemne, drejtuesit e organizatës atdhetare patriotike Çamëria e pranojnë Ramadanin anëtarë të saj. Pra, që nga moment, Ramadani Kelmendi është sa shqiptarë i Kosovës e po aq edhe i Çamërisë. Ndërkohë që Çamëria, të cilën Ramadani e deshi aq shumë mbeti dhe mbetet edhe sot e kësaj ditë plaga që rrjedh gjak prej trupit të kombit shqiptar. Kjo jo thjesht për faktin e njohur e tragjik të mbi 200 000 çamërve mysliman që jetojnë të përzënë me dhunë larg vatrës së tyre amtare, por edhe të mijëra e mijëra çamëve të krishterë, sivëllezërve tanë të një gjuhe e të një gajku, të cilët edhe sot e kësaj dite që prej Filatit e deri në Prevezë kanë frikë të shprehen në gjuhën e nënës, në gjuhën amtare pasi grushti i egër i shtetit diktatorial nacinalist grek do të binte mbi ta pa mëshirë. Lëre më pastaj të mendohej për hapjen e ndonjë shkolle shqipe apo ndonjë gazeta në gjuhën kombëtare. Sidoqoftë, populli ynë i vuajtur, por tejet fisnik ka një shprehje të vyer kur thotë se guri i rëndë rrokulliset e rrokulliset, por një ditë patjetër do ta zërë vendin e vet. Dhe për këto Kosova është treguesi me i qartë. Faleminderit Ramadan Kelmendi! I përjetshëm i qoftë kujtimi atdhetar! Faleminderit edhe ju të pranishëm të nderuar!