– Tensionet e brendshme nuk favorizojnë një shtet qe të zhvillohet në rrugë normale. Duhet gjendur rruga e komunikimit me popullin dhe jo arroganca.Jemi popull i vuajtur dhe kërkojmë të jetojmë si njerëz të lirë përpara ligjit.Eshtë i nevojshëm dhe i domosdoshëm një mentalitet i ri bashkombëtar dhe bashkëkohor./

NGA SHQIPE NEBIAJ/Nju Jork/

Këto 28 vite për Shqipërinë janë një tranzicion i tejzgjatur zhvillimi mbas një izolimi 45 vjeçar.Ka ndryshime që nuk krahasohen me burgun që lamë pas.Por a duhej të ishte më mirë? Po lexoja mbi rikonstruktimin e shteteve në Gjermaninë e mbas luftës së dytë botërore ku Jeffrey Diefendorf ka shkruar shumë libra mbi shkatërrimin e Gjermanisë dhe Japonisë mbas luftës së dytë botërore the mbi rindërtimin e shpejtë të qyteteve të shkatëruara prej saj. Ai jep disa shpjegime mbi menaxhimin e ndërtimeve urbane dhe rikonstruktimin e ndërtesave historike siç ishin më parë.Diefendorf përshkruan qytete të ndryshme që u rindërtuan në mënyrë të ndryshme duke respektuar kulturën historike dhe konfliktet e brendshme.Mbas bombardimit të qytetit të Hamburgut disa mendonin të transformonin atë në rrugë moderne si (easy way).Kjo u kundërshtua nga qytetarët që donin të mbronin indentitetin e qytetit të tyre.Në Munich mbas luftës së dytë botërore ishte planifikuar një arterie urbane përballë bashkisë (City Hall) ku ndodhej një zonë e madhe pedestriane ku njerëzit ishin të kënaqur me atë.Një lëvizje e madhe popullore bëri të mos realizohej plani.Njerëzit detyruan planifikuesit e ndryshimeve që të hapnin ekspozita ku të respektohej dhe zëri i qytetarëve: Ne nuk duam që qytetet të duken të gjithë si New Yorku duam të ruajmë indentitetin e qyteteve tona ishte zëri i tyre.Në qytetin e Cologne, Konrad Adenauren( German statesman who served as the first Chancellor of the Federal Republic of Germany from 1949 to 1963) do të ndryshonte rrugët rreth katedrales por shumica e qytetarëve e kundërshtuan. Po në këtë qytet në një ndërtesë jo shumë e madhe ku kishte qenë udhëheqja e Gestapos( ku ishin vrarë dhe torturuar shumë njerëz) në vitin 1970 u kthye në një muze ku përbëhej nga një arkiv the biblotekë ku njerëzit njiheshin me hororin e Gestapos.Gjermania është vendi që pranoi në mënyrë kolektive përgjegjësitë e regjimit nazist. Të vimë prap te dhimbja jonë. Nuk e kemi patur traditën te kënaqësia e konsesusit por te beteja nder vedi se kush do ti nxjeri syte tjetrit.Uni eshte e keqja kur shqiptaret behen “Kalores” dhe kontrollojnë çdo gjë në favor të egos dhe jo të ligjit.Firmosin ligje por nuk u përmbahen atyre.Përsëritjet e mos respektimit të ligjeve sjell dhe një gjendje rutinë që çorienton shoqërinë në një apati të verbër.Duhen mendje të kthejllta dhe të ditura që të bëjnë të qartë fuqinë e ligjit ku çdo njeri të ndërgjegjsohet për fuqinë e tij.Sa më shumë njerëz të njohin ligjet dhe të drejtat e tyre aq më të pavarur do të jenë në lidhje me integritetin e tyre si qytetarë.Asgjë nuk bëhet me forcë se ajo mban një tension të brendshëm.Tensionet e brendshme nuk favorizojnë një shtet qe të zhvillohet në rrugë normale. Duhet gjendur rruga e komunikimit me popullin dhe jo arroganca.Jemi popull i vuajtur dhe kërkojmë të jetojmë si njerëz të lirë përpara ligjit.Eshtë i nevojshëm dhe i domosdoshëm një mentalitet i ri bashkombëtar dhe bashkëkohor.