Busti i poetit martir Havzi Nela vendoset në gjimnazin”Havzi Nela” te Kukësit/
TIRANË, 12 qershor/ – 30 vjet pasi u var barbarisht nga Regjimi Komunist, Havzi Nela, mësuesi e poeti i fjalës së lirë, rikthehet në Kukes, në bronz.Busti i tij u vendos para shkollës së mesme me të njëjtin emër.Busti i poetit martir Havzi Nela, vepër e skulptorit kuksian Ilmi Hoxha u vendos sot në gjimnazin që mban emrin e tij në qytetin e Kukësit. Në ceremoninë e përurimit të bustit të organizuar nga bashkia e Kukësit ishin të pranishëm deputetë, prefekti i qarkut Zenel Kuçana, familjarë, qytetarë, etj.Kryetari i bashkisë së Kukësit, Bashkim Shehu, theksoi se “falë sakrificës së tij sublime, falë guximit e krenarisë së tij, Kukësi është në hartën e botës si qytet i poetit të varur.
Përditë e më shumë Havzi Nela do të bëhet krenari për njerëzit që jetojnë në këtë qytet, për gjimnazistët që do të dalin nga gjimnazi i Kukësit që mban emrin e tij”, nënvizoi Shehu.Sipas tij, Kukësi tashmë përveçse qytet i qëndresës së madhe të 1912, qytet i mikpritjes së madhe dhe kandidat për Nobel në 1999, është edhe qytet i poetit të varur në litar në emër të lirisë, të fjalës së lirë.Havzi Nela lindi më 24 shkurt 1934 në fshatin Kollovoz të rrethit Kukës. Mbaroi shkollën fillore dhe të mesme në rrethin e lindjes, në një varfëri të tejskajshme për të vazhduar më vonë Institutin në Shkodër ku përjashtohet, pasi ai kundërshtonte politikat e kohës.Pas viteve të tëra burgime, internime e madje edhe disa dënime me vdekje, më 10 gusht 1988 poeti dhe mësuesi disident Havzi Nela u var në sheshin kryesor të Kukësit.
Havzi Nelës i është akorduar titulli “Martir i Demokracise” dhe “Nderi i Kombit”….
THANE PER POETIN:
Shukri Nela: Havzi Nelën për mua si vëlla e kam ende të gjallë.
Debati për vendosjen e bustit të Havzi Nelës ka kohë që ka lindur, por u bë i mund vetëm tani falëmbështetjes së Bashkisë së Kukësit
Bryebashkiaku Bashkim Shehu tha se, falë guximit dhe sakrificës së tij sublime, Kukësi është në hartën e botës si qytet i poetit të varur në emër të lirisë.
Shehu: Bota ke qytete poetësh të pushkatuar, të vdekur burgjeve, të masakruar, por Kukësi është poeti i poetit të varur Havzi Nela.Busti i Havzi Nelës është vepër e skulptorit Ilmi Hoxha, ndërsa ceremonia bëri bashkë familjarë të poetit, banorë të kukës dhe përfaqësues të partisë Demokratike.
Havzi Nela u burgos në vitin 1967 për shkak se kundërshtoi kolektivizimin dhe ndalimin e besimit fetar, ndërsa u ridënua disa herë derisa në vitin 1988, me 10 gusht, e varën në litar.
Havzi Nela do të mbahet mend edhe si i dënuari i fundit me vdekje i regjimit komunist në Shqipëri, ndërsa la pas si trashëgimi një numër poezitë dhe letrat nga burgu.
Havzi Nelës i është akorduar titulli “Martir i Demokracise” dhe “Nderi i Kombit”. Duke filluar nga 10 gushti 2018, do të jetë e rindërtuar shtëpia e Havzi Nelës në Kollovoz dhe do të bëhet shtëpi muze e vizitueshme nga cilido.
***
KUJTESA- 1988/Letra e ankuese Havzi Nelës për Gjykatën e Lartë: Kërkoj drejtësi-
Nga Kastriot Dervishi
Në sistemin e drejtësisë komuniste, në jo pak raste hasen mbiemra hetuesish, prokurorësh apo gjyqtarësh si: Helmi, Speci, Bandilli, etj. Pas dhënies së vendimit të shkallës së parë, Havzi Nela iu drejtua Gjykatës së Lartë. Kërkesa është dinjitoze, pa elemente të tjera që njeriu edhe mund t’i bëjë në kushtet e humbjes së jetës.
Me vendimin nr.85, datë 16.7.1988 Këshilli Gjyqësor i Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë, i përbërë nga Fehmi Abdiu (kryetar, relator) dhe Fatmira Laskaj e Lili Robo (anëtarë), duke pasur pranë prokurorin Skënder Breca, la në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë.
Ankesa ka këtë përmbajtje:Ankim – Penal kundër vendimit të Gjykatës Popullore të Rrethit Kukës për veprat terrorizëm, arratisje jashtë shtetit të mbetur në fazën e përgatitjes, armëmbajtje pa leje në bazë të neneve 50/1, 31/a, 47/gj dhe 11 e 31/a, 2245 e 31/a jam dënuar me vdekje në litar.
Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë Tiranë.
Unë jam gjykuar nga Gjykata e Rrethit Kukës për veprat: terrorizëm, arratisje jashtë shtetit të mbetur në fazën e përgatitjes, armëmbajtje pa leje. Në bazë të neneve 50/1
dhe 31/a, 47/gj dhe 11 e 31/a, 224 e 31/a, jam dënuar me vdekje në litar. Unë nuk jam dakord me vendimin e Gjykatës së Rrethit Kukës për këto arsye: Kur kam ikur nga vendi i internimit nuk jam nisur për t’u arratisur, por për të vrarë veten. Nga ana e Gjykatës jam rënduar më tepër se sa kam bërë faj. Deponimet e dëshmitarëve nuk janë të vërteta, pjesërisht, qoftë për tradhti ndaj atdheut, qoftë për tentativë për vrasje për policin. Thëniet e Islam Gurit, që është operativ i zonës, sikur i kam thënë se do të arratisem, nuk janë të vërteta.
Unë për qëllim për me vra policin nuk kam pasur, por në tronditje e sipër, duke tentuar të vras veten, kam shtjerë pa adresë dhe kam qenë ulur. Kam bërë vetëm një shkrepje dhe jo siç del në seancën gjyqësore, sepse herën e dytë nuk ka punuar revolveri, sepse nuk sillej mulliri. E përsëris edhe një herë, se nga vendi i internimit kam ikur sepse doja të vrisja
veten dhe, para se të kryeja këtë veprim doja që të takoja nënën. Unë i kërkoj Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë të më japë drejtësinë që më takon.
Ankuesi
Havzi Nela