KUR VDIQ GJON MILI, E PËRCOLLËN 3 SHQIPTARË , KUR U SHFAQ DOKUMENTARI NE QUEENS, NE ISHIM 4!/
-“THE LIGHT”, DOKUMENTARI KUSHTUAR GJON MILIT U SHFAQ NË FESTIVALIN BOTËROR TË QUEENSIT/
–Një gjë është e sigurtë; dokumentari”The Light” e “ringjalli” Gjon Milin, por shqiptarët e Amerikës nuk e panë-ishin në gjumë! Flinin edhe pse shfaqja ishte në 1 pasdite..Sa keq!……/
Të shtunën, në ditën e parafundit të Festivalit Botëror të Filmit në Queens, New York, në një nga sallat e kompleksit madhështor të Studiove”Kaufman”(Parandset e Holliwood-it) u shfaq dokumentari i nominuar për cmim” The Light”, i cili i kushtohet mjeshtrit botëror të fotografisë, përdoruesit të parë të flashit elektronik, më 1937 ai realizoi fotografimin stroboskopik nga bashkëpunimi me Edgerton; ishte fotografi zyrtar i Revistës “LIFE”, artisti që fotografoi personalitete të famshme të kohës, i njohur për fotografimin të vizatimit me dritë të Pablo Pikaso, artisti që eksperimentoi edhe në fushën e filmimit, me filmin e tij “Jammin The Blues” në vitin 1944; fotografi që u bë i famshëm duke fotografuar “Yjet” e kohës në fushën e politikës- presidentë, artistë(Merlin Monro, Sofia Loren etj), sportistë, kërcimtarë, skandale të kohës, evenimente botërore, si Konferenca e Paqes në Paris(Përfshi dhe Enver Hoxhën më 1946 në Paris, regjimi i të cilit ia refzoi vizën që të vizitonte atdheun e Lindjes) etj.etj..
Po sa e njohin shqiptarët Gjon Milin?
Pak, fare pak. Një përpjekje për ta sjellë para opinionit shqiptar dhe atij botëror këtë figurë-gjeni, e kanë bërë një grup artistësh shqiptarë, me dokumentarin “Light”. Regjizorja Suela Bako dhe Yllka Gjollesha e kanë sjellë në qendër të opinionit botëror. THE LIGHT- Një dokumentar për të cilën u punua dy vite në arkivat e Bostonit,Parisit,New York-ut(përfshi dhe Vatrën) dhe në redaksinë e revistës “Life”. Dokumentari , që u pëlqye e u vlerësuar shumë nga amerikanët- flet për jetën dhe karrierën profesionale të Gjon Milit, jetën e tij, kontaktet botërore, rrugëtimin artistic të mjeshtrit etj. Miq,Bashkëpuntor dhe ish-nxënës shfaqen në ekran dhe me superelativa vlerësojnë këtë gjeni të fotografisë, që çeli i pari shtigje të panjohura.
Fatkeqsisht shqiptarët, që janë disa mijëra vetëm në shtetin e Nju Jork-ut, madje vetëm sikur të kishin marrë pjesë në shfaqjen e dokumentarit në Festivalin Botëror të Filmit të Queensit, – shqiptarët e Queensit, do të ishte e mjaftushme për ta nderuar pas vdekjes mjeshtrin e madh. Mirëpo, edhe pse ishte e Shtunë, fundjavë, ditë pushimi, shqiptarët, që me folklorizma bëjnë me origjinë shqiptare edhe Presidentët e Amerikës, për një artist të shquar, që e ka të konfirmuar orogjinën shqiptare, nuk gjetën kohë për t’u mbushur sallën e shfaqjes. Së paku të kishin shuar kurreshtjen! Fatkeqsisht askush nuk u duk as edhe nga shërbimi diplomatik shqiptar! Po dhe ata nuk kanë kohë! Ishte një rast që mund të ishte shfrytëzuar për ta bërë të njohur Shqipërinë përmes emrit dhe famës së Gjon Milit.
Si nuk u duk asnjë kamer shqiptare, edhe pse kemi 4-5 TV shqiptare rrotull?
Ashtu si në vdekjen e Gjon Milit, ku ishin vetëm 3 shqiptarë(vatranë) në funeral (Nexhmije Zajmi, Sejdi Bytyçi dhe Tonin Mirakaj), këtë herë në shfaqjen e dokumentarit të tij ne ishim katër vatranë (Zef Balaj, Marjan Cubi, Dritan Haxhia dhe editori i Diellit, shkrusi i këtyre radhëve).
Gjithësesi ne arritëm që të shuanim kureshtjen e organizatorëve dhe pjesmarrsve në shfaqje për përkatësinë shqiptare të Gjon Milit dhe për lidhjet e tij me komunitetin shqiptar të Ammerikës, vecanërisht me VATRËN, në press konferencë pas shfaqjes.
Një gjë është e sigurtë; dokumentari”The Light” e “ringjalli” Gjon Milin, por shqiptarët e Amerikës nuk e panë-ishin në gjumë! Sa keq!