Libri “Demoni i Çmuar – Valuable Fiend” i Lulushit, zbulon faktorët e vërtetë që kontribuan në dështimin përfundimtar të operacionit Kim Fillbi/ Nga BEQIR SINA, New York/
WASHINGTON : “Demoni i Çmuar – Valuable Fiend”, i autorit Albert Lulushi, është libri i parë, dhe i vetëm deri tani për të ofruar një llogaritje të plotë të operacionit paraushtarak të CIA-s, kundër Shqipërisë komuniste, shtetit më të dobët dhe më i izoluar i ish vendeve satelitë, të Bashkimit Sovjetikë, në periudhën 1949-1953. Ky libër madje shkon përtej pikëpamjes simplisticike marrë shpesh në subjektin që ngarkon me fajin për dështimin e operacionit të Kim Filbit, “spiunin” më të famshm që vdiq në Bashkim Sovjetik, i inflitruar edhe brenda agjenturave britanike të SIS.
Libri i Lulushit, është unik jo vetëm për përdorimin e tij të gjerë të burimeve që janë primare, por edhe për shkak se ky libër paraqet një pamje të ashtuquajtur “multi-faceted” të tregimit, nderthurje dhe “juxtaposing” pra vë shumë pranë faktet dhe elementet e operacionit të raportuara nga pjesëmarrësit në anën amerikane kundër atyre të rrëfyera deri tani nga kundërshtarët e tyre në anën komuniste.
Libëri “Demoni i Çmuar – Valuable Fiend” i Lulushit, zbulon faktorët e vërtetë që kontribuan në dështimin përfundimtar të operacionit Kim Fillbi, duke përfshirë: Një atmosferë të konkurrencës dhe xhelozisë, sesa bashkëpunimit, ndërmjet degëve të CIA-s dhe midis CIA-s dhe shërbimeve të tjera mike e inteligjencës.
Të hutuar dhe të papërvojë me këtë rast oficerët e CIA-s, janë futur në operativitet në disa vende ish komuniste, të cilat i përkisnin një regjimi stalinist të pamëshirshm e të papërcaktuar për të konsoliduar pushtetin e vet në atë kohë me asnjë mëshirë për kundërshtarët e tyre.
Konfliktet dhe rivalitetet mes fraksioneve anti-komuniste të përkeqësuara edhe nga intrigat e Mbretit Zog, aleati i gjallë CIA-s, i cili ishte monarku i vetëm në Europë, si Mbret musliman, i martuar me një konteshë hungareze – amerikane, dhe një anëtar i Vëllazërisë Myslimane të Egjiptit, u bënë së bashku të gjitha dhe në të njëjtën kohë.
Përveç kësaj, dhe ndoshta më e rëndësishmja, e librit të shekncëtarit dhe studiuesit shqiptar në Amerikë, Albert Lulushi, në librin e tij “Demoni i Çmuar” tregon se si u ngulit operacioni i lënë në planifikimin dhe ekzekutimin e veprimeve të tjera të Luftës së Ftohtë, nga paraushtarakët që pasuan, duke përfshirë edhe ato të grushtit të shtetit “organizuar” perj CIA-s: “D’états në Iran dhe Guatemala, dhe Gjiri i Derrave në Kubë”.
Libri i Lulushit “Demoni i Çmuar” ofron një sasi të madhe të informacionit të freskët dhe të pabotuar më parë për këdo kërkues dhe studiues, ai është një libër i rrallë i kësaj natyre i shkruar me seriozitet nga një autor shqiptar, i cili ka “gërrmuar” thellë në arshivat e Washingtonit, aty ku nuk mund të futet kollaj çdo njeri:
Libri i tij është për të hyrë në historinë e CIA-s, në ditët e saj të hershme, ardhjen e komunizmit në Europë, përpjekjet e CIA-s, për të rrëzuar regjimet Komuniste, megjithse prapa kishin kërcënimet e qeverive komuniste rreth botës. Në librin “Demoni i Çmuar” CIA- dhe SIS-i janë të “shoshitura” – “Marrëdhëniet agjenturore dhe të fshehta anglo-amerikane, gjatë Luftës së Ftohtë, Lufta e Inteligjencës dhe e Spiunazhit, dhe kryespiuni Kim Philby”.
Ky libër është për ata që dëshirojnë për të kuptuar rrënjët e sfidave aktuale me të cilat përballen edhe sot vendet në Europën Lindore dhe në Ballkan, duke përfshirë Greqinë, Shqipërinë dhe ish Jugosllavinë që nuk egziston më pas shpërbërjes (mbas 1991); dhe janë të bazuara në një kërkim serioz dhe të thellë për të zhvilluar një pamje objektive të historisë së këtyre vendeve pas Luftës së Dytë Botërore, e cila, në një masë të madhe, mbetet ende patreguar si duhet.
Së fundi libri i autorit Albert Lulushi “Demoni i Çmuar – Valuable Fiend” zgjeron dukshëm të dhënat e burimeve autentike dhe primare rreth informacionit, mbi subjektin nga referenca të qindra dokumenteve të CIA-s që janë deklasifikuar nga viti 2007. Përveç kësaj, Lulushi përdor materiale që kanë ardhur nga Shqipëria që prej rënies së komunizmit, duke përfshirë edhe kujtimet e ish-oficerëve të policisë sekrete të caktuar për t’iu kundërvënë operacioneve të atëhershme të CIA-s. Prezantimi ndër-referenca dhe anë-nga-anë tek perspektivavt e kundërta që ofron një rinumërim i vërtetë dhe i plotë i ngjarjeve nëpërmjet libërit të Albert Lulushit.
Rreth Autorit te librit, Albert Lulushi
Albert Lulushi është një shkencëtar shqiptaro amerikan i teknologjisë së informacionit, sipërmarrës dhe drejtor ekzekutiv i biznesit me një karrierë të suksesshme në menaxhimin e ndërmarrje të gjera në projekte për disa organizata botërore, duke përfshirë agjencitë federale qeveritare dhe kompanitë Fortune 500.
Lulushi është një studiues i pasionuar pas Gjuhës dhe autor i njohur i botimeve të teknologjisë, duke përfshirë disa prej librave mbi hartimin dhe zhvillimin e sistemeve të informacionit në industri e teknologjinë bashkohore, e botuar nga Prentice Hall dhe Pearson Education.
Lulushi i ka dhënë shumë shërbimeve të përkthimit dhe interpretimin e Departamentit të Shtetit për mbi 20 vjet, duke punuar me zyrtarët më të lartë të Qeverisë së Shteteve të Bashkuara. Në këtë kapacitet, Lulushi ka qenë një dëshmitar okular të ngjarjeve më të rëndësishme historike në marrëdhëniet midis Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Shqipërisë dhe Kosovës që nga rënia e komunizmit.
Albert Lulushi thotë se :”Burimet kryesore të informacionit për operacionin e CIA-s, në Shqipëri, janë të rrallë. Dy oficerë të CIA-s të cilët kanë marrë pjesë në operacionin e CIA-s, janë James McCargar dhe Michael E. Burke, me kushte dhe referenca të zhdrejta në operacion, i “pastruar” rëndë nga CIA, për shkak të ndjeshmërisë së operacionit. Kujtimet e tyre janë botuar respektivisht në vitin 1963 dhe 1984. Ndërkohë, që Kim Philby e përshkruar rolin e tij në operacionin në 1968, në autobiografi e tij. Bethel një autor tjetër që ka studiuar Luftën e Ftohtë ka intervistuar disa prej oficerëve britanikë të cilët kryen operacionet e SIS dhe një disa agjentëve shqiptarë të cilët mbijetuan dhe kan kujtime të hidhur. Disa dokumentet e deklasifikuar të CIA-s janë vënë në dispozicion nga Biblioteka Presidenciale Truman. Shumica e librave që kanë trajtuar subjektin e kanë përdorur dhe riciklohen nga këto njëjtat burime parësore gjatë viteve.”