Nga Shefqet Kërcelli/
Baza Ushtarake e Durrësit i ka fillesat e saj që në krijimin e Flotës Shqiptare më 25 dhjetor 1925, pasi dy anijet e para që u blenë në Itali u bregëzuan në portin e Durrësit, nga ku nën drejtimin e Kapidan Ahmet Kapidanit filluan ruajtjen e kufirit detar shqiptar. Mbas clirimit u krijua një Komandë e vogël marine me komandant fillimisht zoti Celo Arëza dhe pastaj Kapiten Stavri Cika. Baza Ushtarako Detare Durrës{BUD}, u krijua mbi Bazën e Flotiljes së 66-të Luftarako-Detare si rezultat i riorganizimit të FLD, në tetor 1964. Në ditët e para të v.1965, mbrëmjen e 4 janarit, anijet dolën nga baza e Sazanit në një mot të trazuar dhe në agimin e datës 5 janar 1965 u bregëzuan në molin lindor të portit të Durrësit. Komandant i kësaj Flotilje u caktua Dashamir Ohri. Në maj të v.1971, mbas kryerjes së punimeve disa vjecare në Kepin e Palit, filloi zhvendosja e anijeve nga moli lindor i Portit në këtë bazë. Nga ky vit baza mori formë të plotë me infrastrukturë dhe anije, duke qenë një nga bazat më të rëndësishme të FLD. Në vite në këtë bazë kanë punuar, stërvitur e jetuar me qindra kuadro, detarë e specialist, të cilët e kanë mbajtur lart emrin e marinarit. Kuadro dhe mjete detare të asaj kohe kanë marë pjesë në stërvitjet më të rëndësishme të zhvilluara në rang Flote Luftarake, ndërsa marinarë të shërbimit të detyrueshëm mbas lirimit kanë plotësuar ekuipazhet e anijeve të Transportit Detar. Mbas viteve ’90 baza u bë protogoniste e aktiviteteve të para bashkëpunuese me Flotat Partnere të NATO-s, që nga zbatimi i embargos ndaj ishJugosllavisë deri tek stërvitjet e para paqeruajtëse, ku detarët tanë u vlerësuan për profesionalizmin dhe përkushtimin e treguar. Ngjarje me rëndësi për efektivin e Bazës ishte Vizita e ishSekretarit të Përgjithshëm të NATO-s, të ndjerit Manfred Vërner, në mars 1993. Kjo ngjarje shtoi kurajon dhe vendosmërinë e detarëve për të arritur treguesit e standartet e Flotave Aleate. Në riorganizimin e këtij viti{1993} ishBUD-i u emërtua Distrikti i I-rë Detar i Forcës Detare, strukturë e cila u angazhua gjerësisht në zhvillimin e stërvitjeve të përbashkëta me strukturat e tjera të Forcave tona të Armatosura dhe me anije të vendeve anëtare të NATO-s për mbi dy dekada. Vitin e kaluar në këtë bazë u zhvillua finalja e stërvitjes “Albanian-Lion-2014”, me pjesmarrjen e trupave Shqiptare, Britanike dhe të FSK. Ndërkohë, në zbatim të misionit të tyre, efektivat e Distriktit Detar Durrës kanë zhvilluar dhjetra operacione kërkim-shpëtimi dhe të zbatimit të ligjshmërisë detare, kryesisht në zonën e tyre të përgjegjsisë, nga derdhja e Semanit deri në atë të lumit Buna. Zhvillimi, transformimi dhe modernizimi i Bazës ka ecur paralel me zhvillimin e Forcës sonë Detare. Gjatë këtyre viteve struktura e bazës ka ndryshuar dhe i është përshtatur koncepteve të reja për zhvillimin e Forcës Detare në projekte afatshkurtëra, afatmesme dhe afatgjata. Aktualisht ajo funksionon si bazë detare, ku një personel kuadro dhe detarë profesionistë, bashkë me mjete detare të nevojshme kryejnë detyrat e caktuara dhe janë të gatshëm për cdo emergjencë ose fatkeqësi detare në rajonin e caktuar detar.
Punë, përkushtim e fillim të mbarë për zbatimin e detyrave të vitit 2015
Në një ditë të zakonëshme, baza zgjohet nga përhumbja e natës. Kuadrot dhe detarët i drejtohen anijeve të tyre për të provuar gatishmërinë ose për ti bërë shërbimet e radhës. Dikush sapo është kthyer nga lundrimi i radhës dhe con në vend pajisjet dhe mekanizmat para se të largohet, të tjerë kryejnë punime e riparime të ndryshme në godinat apo infrastrukturën e shtrirë të kësaj baze. Komandant i ri i Bazës, Kapiten i Rangut të III-të Besnik Cami, është caktuar në këtë detyrë fundvitin e kaluar. Ai vjen në këtë punë mbas një eksperience disa vjecare në det e kualifikimi të admirueshëm si kuadër. Kam shërbyer dhe më parë në këtë bazë, thotë komandant Besniku, ndaj tani përgjegjsia ime është e dyfishtë, duhet të përmirësoj shumë gjëra në këtë bazë, që më duken sikur janë lënë në harresë. Si Komandant i Grupit të II-të të Anijeve, bashkë më kolegët e mi së pari, tregojmë kujdes për gatishmërinë dhe mirmbajtjen e anijeve, thotë kapiteni. Kjo për faktin se nga dhjetori i vitit të kaluar dhe këto dy muaj të vitit 2015, anijet tona kanë patrulluar thuajse cdo ditë nga Semani deri në derdhje të lumit Buna. Jo thjesht prej grafikëve patrullues, por dhe për shkak të fatkeqësive detare, Anija “Iliria”, P-131, “Lissus”, P-133, P-04, P-01,{Archangel}, Motovedeta 118, 110, kanë patrulluar rregullisht për zbatimin e ligjshmërisë detare, verifikim, ndalim e gjobitje të peshkimit të paligjshëm, monitorim të trafikut detar, kontrolli i hyrje daljeve të anijeve të ndryshme, por dhe operacionet e kërkim-shpëtimit në fatkeqësitë detare të fundit. Kështu vetëm në muajin dhjetor të v.2014, nga anijet e kësaj baze u përshkuan rreth 1244 milje lundrime. Pamvarësisht vështirësive, janë shtuar përpjekjet për eleminimin e difekteve të ndryshme në anije, për ti pasur ato të gatshmë për lundrim. Masat janë shtuar dhe për sigurinë e bazës dhe objekteve, krahas të tjerave, teknikët Lek Ndoi, Iljaz Kotobelli, etj, kanë siguruar ndricimin 100% të objekteve. Për realizimin e detyrave të shumta të këtij viti, ku përfshihen dhe disa stërvitje me partnerët e huaj janë përfshirë të gjithë kuadrot dhe detarët e bazës, por do vecoja kuadrot Edison Hoxha, Silvan Boni, Haki Stafa, Fredi Mara, Sabri Idrizi, etj. Gjithashtu pjesë e punës në bazë është përgatitja dhe kualifikimi i kuadrove dhe personelit, marrja e të drejtës lundrimore nga oficerët e rinj, psh. N/lejtnant Alban Ademaj dhe Jetnor Balla, por dhe shkëmbimi i përvojës së fituar nga kuadrot që kanë studjuar në akademitë e NATO-s, kryesisht në SHBA. Është fakt që me riorganizimin e ri, jeta në bazën e Kepit të Palit është gjallëruar. Për këtë ka ndikuar ndjeshëm Vendimi i marë nga Ministri i Mbrojtjes, Qeveria dhe Parlamenti shqiptar për thellimin e kanalit hyrës në basenin e bazës, i cili nuk është thelluar ka disa vite, duke vështirësuar hyrje–daljet e anijeve në Bazë. Vendimi i Qeverisë dhe caktimi i fondit për këtë projekt të vecantë ja ka shtuar besimin dhe përkushtimin në punë efektivit të bazës. Ata po punojnë intensivisht që baza në vitin 2015, të risë ndjeshëm kapacitetet operacionalë e prezencën e saj për cdo emergjencë detare.