Nga Shefqet Dobra/ 20-06-2017. Në këtë ditë, ti Bukuri do të mbushje 68- vjeç, por, më tepër, për fatin tim të keq, ti nuk e arrite këtë ditë, dhe unë në vend që ta festoj këtë ditë më ty, do të kujtoj vitet kur ne i festonim bashkë ditëlindjet. Kisha shkruar diçka për mungesën tënde në këtë ditë, por momenti është ai që të bën të ndryshosh të gjitha planet dhe mendimet që ke; momenti është ai që të ndryshon edhe jetën; për më mirë a për më keq. Ja si më ndodhi që ta fshija tërë atë që kisha shkruar: gjithë natën thuajse nuk fjeta, duke menduar që ti, të nesërmen, në ditën kur duhej të gëzonim së bashku, do të mungoje. Unë nuk do të uroja si herët e tjera…

Në mëngjes nuk ndihesha mirë. U ngrita. Do të shkoja të laja sytë, kur m’u dëgjua sikur ti në kuzhinë përplase lugën në tenxhere. Instinktivisht, ndërrova drejtim, erdha të të shikoja çfarë po gatuaje, dhe me mendjen që kur të më ndjeje, do të më thoshe si herët e tjera:

• Hë, se më trembe, ç’më vjen si hije!

Po kur u ndodha në derë të kuzhinës, aty mbretëronte qetësia. U hutova dhe mbeta si i ngrirë në derë. Ti nuk ishe aty. Po ç’ishte kjo që dëgjova? A mos erdhe ti të më kujtosh sot në ditëlindjen tënde.  Unë vërtetë jam harraq, nuk i mbaj mend ditëlindjet si ti, por tënden nuk e harroj kurrë. Është e para ditëlindje që nuk ta urova dhe kurrë nuk do të ta uroj dot më. Kjo është dita që gjithnjë do ta ndjejë mungesën tënde; gjithnjë kjo datë, mua do më shkaktojë tronditje të forta psikologjike, dhimbje të madhe në shpirt, por, mos e dhëntë Zoti, të më ndodhë si sot. Kush mund ta besojë si u ndjeva unë, që shqisa e dëgjimit më zhgënjeu. Kjo është dita, kur 68 vjet më parë, Zoti të kishte planifikuar të ishe shoqja e jetës time, e kënaqësive dhe më tepër e vuajtjeve të pafundme.  Ishe ti ajo që sakrifikove aq shumë për mua, e që nuk u ankove kurrë. Ditëlindjet tona i kemi festuar të gëzuar së bashku, i kemi festuar edhe të ndarë e me lot në sy – unë në Spaç e Qafë-Bar, ti në baltrat e Tërbufit – punoje me lopatë për të ushqyer fëmijët, por atëherë jetonim me shpresën se një ditë do takoheshim përsëri e do t’i festonim përsëri së bashku. Kjo shpresë na bënte të fortë, kurse kësaj radhe, kjo ndarje nuk na jep shpresë për t’u takuar edhe njëherë.

Këtë ditë do ta kishim festuar të gjithë bashkë, por fati deshi që kësaj here ne të mos uronim për jetë më të gjatë e më të lumtur, por unë do të lutem për ty, do t’i lutem Zotit me dhimbje në shpirt për vuajtjet që kalove këtu. Besoj se Zoti të ka rezervuar Xhenetin, sepse Ti e meriton, sepse kurrë nuk e prishje gojën e nuk mallkove askënd.

Unë agjërova gjatë muajit të shenjtë të Ramazanit. Ti vitet e fundit nuk agjëroje se ishe sëmurë, por ngriheshe për të më shërbyer, më bëje kafen… Këtë Ramazan isha vetëm… I kam kënduar shpesh ato ajete që thuhet se janë për këto raste. Ta kam çu selamin; nuk di në i ke marrë a jo, sepse prej atje, nuk kanë ardhur kurrë përgjigje për këto punë, por unë besoj në Zot, besoj se selami të ka ardhur; lutjet që kam bërë për ty, Zoti do t’i ketë pranuar. Këto i kam bërë edhe për nënën, edhe për Lindën tonë të dashur, që ti tani u vajte afër. E lashë të pres edhe ditën e Bajramit e pastaj ta publikoja shkrimin. Edhe para një viti nuk e festuam dot se ti ishe në spital por, atje ta urova. Edhe 50-vjetorin e martesës nuk e festuam dot se përsëri ti ishe në spital. Kurrë nuk do më hiqet nga mendja 6-të nëntori kur ishim te varrezat në Lushnje; ishte hera e parë pas 22 vjetësh, që ti nuk qave te varri i Lindës tënde. As premtimin që më kërkove dhe që ta premtova nuk do ta harroj, po nuk e mbajta dot fjalën që të premtova, se unë nuk jam i fortë sa ishe ti; për këtë kërkoj të më falësh sepse unë do mundohem, do të gjej forca për ta mbajtur premtimin që të dhashë.

Ç’zemër të madhe që kishe moj Bukuri! Në kohën e shpirtit më shumë mendoje për mua, sesa për vete; nuk e dorëzove shpirtin pa i thënë Benit:

• Babin, babin!

E kishe fjalën që fëmijët të kujedeseshin për mua. Ti vuajte shumë sepse më pate fat

mua, po kurrë nuk u dëshpërove, kurse unë ndihesha krenar se të pata fat ty, që më ndenje pranë e më inkurajoje. Kur unë sëmuresha, ti më thoshe gjithnjë:

• Sa ke vuajtur ti!..

Ti mendoje për vuajtjet e mija dhe më qaje hallin, kurse vuajtjet e tua nuk i zije me gojë. Optimizmi yt ishte i pakrahasueshëm, mua më mungonte. I humbisja shpresat shpejt. Ti më jepje kurajo. Ti ke tri data, në tre vende të ndryshme, që unë do t’i kujtoj për ty:

5 Dhjetorin, që pas gjithë asaj kohe që vuajte në spital, ndërrove jetë në Itali.

8 Dhjetorin kur të përcollëm për në botën tjetër në Shqipëri

20 Qershorin, ditën kur linde në Librazhd.

Unë isha pranë teje gjatë gjithë kohës që vuajte. Jetova me dhimbjet e tua, ligështohesha, por ti grua e dashur, sado shumë që vuaje, ishe më e durueshme nga unë. Gjithnjë pyesja veten:

• Ku e gjen gjithë këtë forcë!

Kurrë nuk mbajë mend që kur jemi bashkuar, të sëmuresh e të zësh krevatin, veçanërisht këto vitet e fundit… Ti ke zënë një vend të veçantë në zemrën time, jo vetëm si grua, më tepër për vuajtjet e sakrificat që ke bërë për dashurinë që kishe për mua. Shumë gra, nga ato që jetonin ndryshe nga ju, që mburreshin për biografinë e ofiqet e burrave tyre, dhe ju urrenin se ishit gra armiqsh, por kur u ndodhte burrave tyre, siç na ndodhte neve, ato, shumica prej tyre, braktisën jo vetëm burrat, por edhe fëmijët, se edhe fëmijët ishin armiq të partisë. Bënin kështu që të tregonin sa e donin partinë, kurse ti, ju gratë tona të shumëvuajtura, pranuat çdo sakrificë, se për ju familja ishte më e shenjtë nga çdo privilegj. Ju jeni heroinat e vërteta, por të përçmuara nga njerëzit bastard të asaj kohe.

Këto janë kujtimet që japin dhimbje dhe që më bëjnë mua, mos të të harroj për asnjë moment. Ma ke lënë shtëpinë plot djem e vajza, nipër e mbesa, nuk më mungon asgjë, por, mungesa jote më ka legjendisur. Sidoqoftë, është tjetërkush që vendos për këto, se po të ishte në dëshirën tonë, nuk do më mungoje ti tani. Unë do të të kujtoj gjithnjë me shumë respekt, sa të jetoj. Por, atje ku je ti, veç fotografisë e dhimbjes që më shkakton, nuk kam ç’të shikoj tjetër. Asnjë festë, vit të ri, edhe Bajramin që sapo e festuam, unë erdha në Shqipëri, jo për ta festuar, por, që të vij atje ku je ti, të ta çoj selamin ty, nënës e gocës tonë.

Bashkë nuk do të festojmë më. Këtë fat, paskemi pasur risk, edhe pse nuk i bëmë keq asgjëje. Zoti të pastë bërë vend në Parajsë! Ferrin e provove këtu, në këtë jetë. Kujt duhet t’i shërbejnë këto lloj kujtimesh, ne që vuajtëm apo atyre që na bënë të vuajmë; të paktën të ndjejnë pendesë, të lehtësojnë shpirtin e tyre.

Ne kurrë nuk do dëshironim që edhe ata të provonin fatin tonë.