…Në vend të një kronike të vonuar për promovimin e një libri me mesazhe Paqeje dhe një ekspozite për piktorin Lin Delia….Udhëtimi i Tony (Ndoi) Prendushi nga SHBA, në Itali dhe Shqipëri dhe pak fjalë për librin e tij me mesazhe paqeje e dashunie…./
Nga Sami Repishti/
Ridgefield, CT. Pak kohë ma parë, miku i im Tony (Ndoi) Prendushi, shkodran, emigrant me banim në Santa Rosa, California, më njoftoi se kishte përfundue së shkruemi ekperiencën e vet dhe përpjekjet me ndihmue atdheun tonë, në ditët e vështira të viteve 90-ta. Ai kërkoi t’i hjedh nji sy dorëshkrimit dhe të jap sugjerimet e mia për çdo korrigjim.
E mora materialin. Fillova leximin me kujdes, dhe ma së fundi erdha në përfundimin se libri i mikut tim ashtë nji kontribut serioz në letërsinë e periudhës së tranzicionit në Shqipëri, dhe nji “shembull” që meriton me udhëheq të gjithë ata që kanë në zemër çështjen shqiptare, dhe mirëqenien e popullit shqiptar. Unë u përmallova nga leximi dhe njikohësisht u ndjeva kryenalt për këtë shqiptar që ndihmon shqiptarët pa asnji pretendim.
I fola Z. Prendushi në telefon, dhe e falenderova. Dy javë ma vonë i dërgova materialin e korrigjuem, dhe nji letër mirënjohje. Në mes tjerash unë thashë:
“I dashtuni Ndoi,Libri i juej ashtë nji mësim i vlefshëm për çdo lexues qëllimmirë dhe inteligjent.Ai dallohet sidomos per thellësinë e ndjenjave tueja njerëzore dhe shkrimit tuej të thjeshtë.
Kuptohet mirë fryma që ka mbajtë të fortë tek ti rezistencën kundër mortajës komuniste dhe vuejtjet mëdha të mërgimit të detyrueshëm. Ashtë pikërisht kjo frymë që dallohet në shkrimin tand dhe ashtë kjo frymë që ka sigurue suksesin tand në jetë.
Shpirti dhe vendosmënia e juej “me veprue”, me ba diçka, me u lëkundë nga leturgjia që mbyt shumicën tonë, në emën të frymës vëllaznore që na lidhë të gjithëve si racë e vetme njerëzore, meritojnë levdatat tona.
Ti ndihmove Shqipërinë e shqiptarët në kohën ma të vështirë dhe meriton lëvdatat tona. Ti punove me mish e me shpirt me mbajtë familjen dhe me i shërbye njerëzimit kurdoherë që të ashtë dhanë rasti, dhe kjo meriton lëvdatat e të gjithëve.
I dashtuni Ndoi: duhet të jeshë kryenalt për punën tande…!”
Vetë titulli i librit “Paqe e Dashuni” përfaqson thelbin e përmbajtjes. Nji botë ku njerëzimi të jetojë pa frikë, pa kërcënime, pa uri e sidomos pa ideologji shkatërruese, janë kondita të domosdoshme për “paqën”; ndryshej, do të trashëgojmë të kaluemen e vështirë, periudhën e diktaturave të çmenduna –
fashizëm, nazizëm, komunizëm e –izma tjera- që prunë kaq shumë vuejtje e vdekje e shkatërrim, Termi i dytë, “dashuni” reflekton filozofinë personale të autorit.
Ndoi Prendushi ka lindë dhe ashtë edukue në Shkodër, në qytetin e kulturuem të Shqipërisë, qendër e kulturës perëndimore., i ushqyem nga nji klasë intelektuale dhe me klerikë katolikë me orientim perëndimor. Shkodra e para-komunizmit ka perfaqësue anën ma urbane të popullsisë shqiptare, dhe njikohësisht modelin e tolerances fetare. Nji numër i konsiderueshëm shoqatash të reja e të vjetra,
studente, punetore, zhvillojshin veprimtaritë e tyne në këtë qytet historik që nderonte Shqipërinë para botës së jashtme. Në këtë botë, në këtë atmosferë, dhe me këtë kulturë u rrit dhe u formue Ndoi Prendushi, ma vonë arsimtari Ndoi Prendushi. Binomi “Fe e Atdhe” u ngulit në mendjen e zemrën e tij. Ai binom e inspiroi; ai binom e drejtoi , dhe ai binom nuk e lejoi me devijue në shtigje të panjohuna që ma vonë u treguen shkatërrimtare, të fesë e të atdheut.
Çka bani Tony (Ndoi) Prendushi që meriton sot mirënjohjen e falenderimet tona? Kjo u tha në ceremoninë e thjeshtë por kuptimplotë të promovimit të librit “Paqë e Dashuni” që u zhvillue në qendrën kulturore, ku zhvillohen shumë aktivitete të këtilla të bashkësisë shqiptaro-amerikane., “Qendra Nana Tereza” e Kishës Katolike “Zoja e Shkodrës”, në qytetin Hartsdale, New York, me 13 qershor 2014.
Me përkrahjen dhe inkurajimin e famullitarit tonë të nderuem, Dom. Pjetër Popaj, mbledhja kaloi në nji atmosferë shumë miqësore. Megjithëse shumë nga ata që erdhën në Meshën e së Dielles u kthyen në shtëpitë e tyne (ishte dita e kampionatit botënor të futbollit -Gjermani Argjentinë) audienca në sallën kulturore ishte e vëmendëshme dhe u prek nga përshkrimi për autorin dhe veprën e tij.
Mbledhja u organizue me nji ekspozitë të pasun të materialeve përkatëse për landën e librit. Në orën 2:00, Shumë i nderuemi Dom Pjetër Popaj, hapi seancën me fjalë inkurajuese për autorin dhe për veprimtaritë kulturore të bashkësisë sonë.
Përshëndetjen e parë e bani Z.Mark Koliqi Shkreli, në cilësinë e tij si kryetar i Qendrës “Nana Tereza” i cili konfirmoi për të gjithë randësinë e kësaj Qendre për bashkësinë tonë, dhe i uroj mirëseardhjen autorit dhe veprës së tij kuptimplotë Vepra të këtilla, tha ai, dhe përkujtime të këtilla u shërbejnë të gjithëve dhe duhen inkurajue.
Përshëndetjen e dytë e bani poeti premtues Z.Mehill Velaj, autor i disa vëllimeve me poezi, plot sentiment e talent. Z. Velaj i bani nji përshkrim librit tue theksue disa aspekte ma me peshë të materialit. Edhe Z. Velaj çmoi shumë punën edhe përpjekjet e autorit në shërbim të idealeve fetare e kombëtare.
Përshëndetjen e tretë, e bani Dr.Sami Repishti, i cili çmoi punën e kolegut tij, veprimtarinë e vlefshme dhe intensive që ai ka ba. Ai theksoi përgatitjen morale dhe kombëtare të autorit, dhe tha se si në qytetin e Shkodrës, me shumicë popullsie katolike, autori u frymezue nga nji qëndrim anti-komunist i popullsise së qytetit, e kundërshtoi komunizmin dhe ma në fund u arratis në Jugosllavi, ku e pritën shumë fatkeqsi të tjera.
Në fjalën mbyllëse dhe të falenderimit, autori Prendushi theksoi randësinë e mëshirës dhe ndihmës për nevojtarët, dhe përsëriti me forcë “paraja nuk ashtë gjithçka; ka diçka tjetër ma me randësi: ashtë dashunia për të tjerët, sidomos për ata që vuejnë”.
Mbledhjen e përshëndeti edhe Dr. Gjon Buçaj, kryetar i Federatës Vatra, i cili përgëzoi autorin Prendushi për punën e kryeme e ndihmën për nevojtarët në atdheun tonë, në Shqipëri.
Programi u mbyll me nji notë falenderimi për të gjithë bashkëatdhetarët që ndihmuen në suksesin e këtij libri të çmueshëm.
Mbas qëndrimit në New York –mik i familjes bujare të të ndjerit Zef Binaku- Z. Prendushi udhëtoi për në Itali, ku mori pjesë në nji ekspozite të veprave artistike të piktorti të njohun shqiptar Lin Delija (1926-1994). Dy mikpritësit italiane, kryetari i Bashkisë së qytetit Antrodoco, dhe kuratori i Muzeumit, e pritën me nderime si mik personal i piktorit të ndjerë. Punimet e tia janë tashti të ekspozueme për publikun
dhe gëzojnë nji admirim të veçantë, sidomos për temat me natyrë fetare.
Në udhëtimin e tij për Shqipëri, autori promovoi librin e tij, tashti të përkthyem në anglisht. Promovimi u ba në sallat e Bibliotekës “Marin Barleti” të Shkodrës.
Më 30 korrik 2014, në orën 19:00 në muret e sallave të bibliotekës u prezantuen materialet, fotogafitë dhe dokumentet përkatëse. Seancën e hapi drejtori i bibliotekës, Z. Gjovalin Çuni i cili i uroj mirëseardhjen Z, Prendushi. Përshëndetjen e parë e bani Prof. Ahmem Osja, aktivist dhe përkrahës i fortë i autorit, në përgatitjen e shpërndamjen e librit, i cili numëroi meritat e shumëta të tij. Folësi i dytë ishte Prof. Hasan Lekaj, autor dhe kritik letrar, si dhe botues i librit në kolanën Camaj-Pipa. Ai nënvizoi aspektet ma me randësi të librit dhe veprimtarive të autorit. U lexue edhe nji përshndetje nga Dr. Sami Repishti, dhe urimet e tia.
Në përfundim, u çfaq edhe nji film i shkurtë për jetën e të ndjerir piktor Lin Delija.Autori Tony (Ndoi) Prendushi çfaqi kënaqsinë e tij për këto mirënjohje dhe falenderoj të gjithë të pranishmit