Prishtinë, 1 qershor 2016/ Kryeministri i Republikës së Kosovës, Isa Mustafa, mori pjesë në Konferencën Ndërkombëtare Ndërfetare, që po organizohet në Prishtinë.Par të pranishmëve, kryeministri Mustafa tha se Kosova ka qenë historikisht rajon I diversitetit etnik, i diversitetit fetar dhe shoqëror dhe se Kosova është një shtet i ri, por me një kulturë të vjetër.
“Ne ekzistojmë tash e 8 vjet si Republikë parlamentare, por para më se 2 mijë vjetësh mu këndej është shpërndarë krishterimi. Këtu ndodhi edhe ndarja e dy kishave, lindore ortodokse dhe asaj perëndimore katolike. Këtu është shpërndarë islami para mbi 600 vjetësh, fillimisht nëpërmjet mistikëve sufi, e më vonë edhe nëpërmjet Perandorisë Osmane që sundoi gjatë në këto treva. Këtu ne kemi po ashtu bashkësi të vogla si protestantë, hebrenjë, bektashinjë dhe tarikate tjera. Prandaj të gjithë e përbëjnë një mozaik të pasur të besimeve dhe mozaik etnik në Kosovë”, tha kryeministri.
Duke folur për fokusimin e konferencës ndërfetare në këto begati shumë të rëndësishme për Kosovën, kryeministri tha se duhet të punohet shumë në mënyrë që të ruhet kjo pasuri.
“Kosova gjatë mandatit tim është bërë anëtare e rëndësishme e aleancës kundër ISIS-it. Ne kemi pasur në fund të vitit të kaluar Sekretarin John Kerry dhe ai ka deklaruar publikisht se Kosova është lidere e rajonit në luftë kundër ekstremizmit. Në këtë aspekt ne kemi marrë masa ligjore ndaj individëve dhe grupeve ekstreme dhe shumë prej tyre kanë marrë dënime të merituara. Megjithatë, unë nuk mendoj se policia dhe gjyqësia e kanë ilaçin e ekstremizmit. Qeveria ka aprovuar edhe Strategjinë për Luftimin e Ekstremizmit, e cila përfshinë shumë grupe të interesit dhe shumë palë. Konsiderojmë se arsimi, puna në familje, puna me shoqërinë civile, është e një rëndësie të veçantë dhe, po ashtu vlerësojmë se roli i grave dhe aktivisteve gra, është thelbësor në shoqëri. Dëshiroj të potencoj se emancipimi dhe fuqizimi i rolit të gruas, është agjendë tepër e rëndësishme për promovimin e progresit shoqëror dhe po ashtu edhe për emancipimin fetar”, tha kryeministri.
Emancipimi dhe fuqizimi i rolit të gruas, siç tha kryeministri Mustafa, është agjendë tepër e rëndësishme për promovimin e progresit shoqëror dhe emancipimin fetar.
Fjala e plotë e kryeministrit Mustafa në konferencë.
Kam nderin që t’ju përshëndes të gjithëve këtu në Kosovë, në qendër të Ballkanit, që ka qenë historikisht rajon i diversitetit etnik, i diversitetit fetar dhe shoqëror, dhe të konstatoj se Kosova është një shtet i ri, por ka një kulturë të vjetër.
Ne ekzistojmë tash e 8 vjet si Republikë parlamentare, por para më se 2 mijë vjetësh mu këndej është shpërndarë krishterimi. Këtu ndodhi edhe ndarja e dy kishave, lindore ortodokse dhe asaj perëndimore katolike. Këtu është shpërndarë islami para mbi 600 vjetësh, fillimisht nëpërmjet mistikëve sufi, e më vonë edhe nëpërmjet Perandorisë Osmane që sundoi gjatë në këto treva.
Këtu ne kemi po ashtu bashkësi të vogla si protestantë, hebrenjë, bektashinjë dhe tarikate tjera. Prandaj, të gjithë e përbëjnë një mozaik të pasur të besimeve dhe mozaik etnik në Kosovë.Ndoshta ju keni kujtime të veçanta nga konflikti dhe lufta që përfundoi në vitin 1999, mirëpo mund t’ju them se ne kemi pasur periudhë shumë më të gjatë të bashkëjetesës, tolerancës, se sa periudha të konflikteve ndëretnike këtu dhe tek ne është e zakonshme që Teqetë shqiptare shërbejnë për t’u lutur krishterët, që në objektet e pelegrinazheve krishterë të luten myslimanët për shërimin e sëmundjeve të ndryshme dhe ky është një vend specifik, në të cilin kam nderin të jem kryeministër i vendit.
Konferenca ndërfetare në Kosovë ka arritur të fokusohet në këto begati, të cilat janë shumë të rëndësishme për ne dhe po ashtu unë pajtohem me ju për vlerësimet që i keni dhënë dje, që duhet të punojmë shumë, në mënyrë që ne ta ruajmë këtë pasuri tonën
Por, po ashtu, duhet të konstatojmë se kohërat kanë ndryshuar, se pas sulmeve të 11 shtatorit në SHBA, por edhe së voni pas luftës në Siri, armiqtë e diversitetit, pluralizmit dhe tolerancës, kanë okupuar margjinat ekstreme të shoqërisë, si në Bruksel, Paris, por edhe këtu në Kosovë.
Prandaj, ne jemi duke luftuar që ta rikthejmë këtë hapësirë dhe të mos dorëzohemi para gjuhës së urrejtjes dhe para veprimeve të dhunshme.Kosova gjatë mandatit tim është bërë anëtare e rëndësishme e aleancës kundër ISIS-it.Ne kemi pasur në fund të vitit të kaluar Sekretarin John Kerry dhe ai ka deklaruar publikisht se Kosova është lidere e rajonit në luftë kundër ekstremizmit. Në këtë aspekt ne kemi marrë masa ligjore ndaj individëve dhe grupeve ekstreme dhe shumë prej tyre kanë marrë dënime të merituara.Megjithatë, unë nuk mendoj se policia dhe gjyqësia e kanë ilaçin e ekstremizmit.Qeveria ka aprovuar edhe Strategjinë për Luftimin e Ekstremizmit, strategji e cila përfshinë shumë grupe të interesit dhe shumë palë. Konsiderojmë se arsimi, puna në familje, puna me shoqërinë civile, është e një rëndësie të veçantë dhe, po ashtu vlerësojmë se roli i grave dhe aktivisteve gra, është thelbësor në shoqëri.
Dëshiroj të potencoj se emancipimi dhe fuqizimi i rolit të gruas, është agjendë tepër e rëndësishme për promovimin e progresit shoqëror dhe po ashtu edhe për emancipimin fetar.
Dje, nobelistja Shirin Ebadi, para jush ka deklaruar se Zoti nuk ka gjini, që feja nuk është patriarkale, por janë meshkujt ata që e interpretojnë fenë në mënyrë patriarkale dhe me këtë duhet të pajtohemi plotësisht, pajtohem edhe unë tërësisht.
Prandaj, ne po punojmë që të forcojmë ekonominë, që ta forcojmë pozitën ekonomike të gruas, që ta forcojmë pavarësinë e saj në familje dhe që familja pastaj të jetë shtytëse për krijimin e një balanci midis burrit dhe gruas në shoqëri.
Ne kemi probleme këtu, sepse jemi në një gjendje akoma të pakonsoliduar në pikëpamje ekonomike, kemi papunësi të madhe sidomos të grave dhe të rinjve, por, do të mundohemi që këto t’i tejkalojmë përmes politikave nxitëse ekonomike, sepse konsiderojmë se pa angazhimin e gruas në ekonomi nuk ka emancipim gjinor, ndërsa pa gruan e emancipuar nuk mund të jemi të suksesshëm në luftimin e ekstremizmit.
Roli i grave padyshim është thelbësor në promovimin e dialogut, para së gjithash në nivel të familjes dhe pastaj edhe atë shoqëror.Por, poashtu, sinjalet e para të radikalizmit tek individët vërehen në familje, vërehen tek prindërit, tek nëna.
Është e domosdoshme që familja të jetë shtyllë thelbësore e ndërtimit të vendit dhe tani ne kemi nevojë që sa më shumë ta ndërlidhim familjen me shkollën dhe me institucionet tjera edukative, shoqërore, në mënyrë që ajo të jetë shtyllë e rëndësishme e ndërtimit të shoqërisë.
Para disa ditësh kam vizituar një komunë të vogël në Kosovë, atë të Vitisë dhe në këtë qytet jetojnë se bashku shqiptarët, kroatët, serbët e Kosovës dhe këtu mund të gjejmë distanca shumë të vogla ndërmjet xhamive të shqiptarëve që janë myslimanë, mes kishës ortodokse, qytetarëve serbë dhe mes kishës katolike, në të cilën luten shqiptarët e besimit katolik dhe kroatët e besimit katolik.
Në këtë qytet po ashtu e gjejmë edhe shkollën multietnike, ku bashkë mësojnë shqiptarët, serbët e besimeve të ndryshme, myslimanë, katolikë dhe ortodoksë.
Kam vizituar edhe shkollën e parë zyrtare në Kosovë, ku mësuesi i parë ishte prift katolik dhe banorët katolikë të këtij fshati me krenari e përsërisin se shkolla e dytë zyrtare shqipe në atë qytet atëherë, ishte shkollë, të cilën e udhëhiqte një hoxhë mysliman.Pra, ne kemi një gërshetim të madh të kulturave që ndërlidhen edhe me kulturat fetare.Mirëpo, mund të them se si qyteti i Vitisë, janë shumë qytete dhe mjedise tjera në Kosovë.
Ne jemi duke ndërtuar një shtet të vogël, por sivjet jemi të interesuar që të kapërcejmë shumë faza të anëtarësimit në Bashkimin Evropian.
Tani kemi një obligim shtesë, që të adoptojmë të gjitha kriteret evropiane në ndërtimin e shoqërisë dhe ekonomisë sonë.Po përfundoj me një citat të nobelistit Desmond Tutu. Ne e dimë se Afrika e Jugut ishte viktimë e aparteidit shekullor, sikurse që ishte viktimë edhe Kosova nga pushtimi, dhuna dhe padrejtësia që ju bë. Por, në shoqëritë tona gjithmonë gjejmë forcën që të normalizojmë marrëdhëniet edhe mes armiqve.
Ipeshkvi Tutu e ka pasur me plotë të drejtë kur ka thënë se, “Njerëzimi im, është i lidhur me njerëzimin tënd. E vetmja mënyrë që të jemi njerëz, është kur jemi bashkë”.
Prandaj, edhe unë gëzohem që sot jemi të gjithë bashkë këtu në Prishtinë në një platformë të përbashkët të humanizmit global.Qeveria e Kosovës e mbështet plotësisht këtë takim ndërfetar, do ta përkrahë plotësisht të gjeturat tuaja dhe rekomandimet që do t’i jepni ju këtu dhe do të mundohemi që ato t’i implementojmë, në mënyrë që bashkërisht të ndërtojmë një rrugë të përbashkët, të bashkëjetesës, tolerancës fetare, por edhe të perspektivës sonë humane edhe në Kosovë, por në bashkëpunim me të gjitha vendet tjera.
Ju uroj suksese në punën e mëtejme dhe vlerësoj lartë këtë tubim!