NGA SADIK ELSHANI/ Filadelfia/
Potpuri temash kosovare/
Koheve te fundit, nga pala serbe e nganjehere edhe nga pala shqiptare, po flitet per disa skenare te mundshme per zgjidhjen e çeshtjes se Kosoves me Serbine, asnjera ne dobi te Kosoves. Nje nga keto skenare eshte edhe ndarja e Kosoves. Nje skenar i tille as qe duhet te merret parasysh nga pala shqiptare, sepse Serbia ende ka nen sundimin e saj mjaft toka shqiptare: Sanxhakun dhe Luginen e Presheves, e mos ta harrojme edhe Veriun e Kosoves. Nje skenar po ashtu i papranueshem eshte edhe kembimi i teritoreve, kupto, teritoreve shqiptare me teritore shqiptare, ne dobi te Serbise. Edhe ky skenar duhet te jete i papranueshem, sepse Serbia nuk dine kur eshte mjaft, nuk ngopet kurre me toka shqiptare. Ia jep gishtin, ta kerkon doren – eshte nje thenie, ndersa Serbia te kerkon tere trupin.
Kur po degjoj per ndarje te Kosoves, qe siç po duket eshte nje opcion i parapelqyer nga Serbia, mendja po me shkon te “Gjykimi i Solomonit”, rrefimi nga Bibla hebraike per mbretin Solomon te Izraelit. Shkurtazi, dy gra pohonin se i njejti femije i perkiste njeres prej tyre dhe shkojne te mbreti Solomon per te kerkuar drejtesi. Per te vertetuar se ciles grua i takonte femija, mbreti Solomon e perdori zgjuaresine, mencurine e tij: u propozoi grave qe ta ndante femijen per gjysem dhe secila ta merrte nga nje gjysem. Grauja qe e dinte se ai nuk ishte femija i saj u pajtua, por gruaja tjeter qe ishte e sigurte se femija ishte i saj nuk u pajtua kurresesi qe te ndahej femija per gjysem dhe ajo iu lut Solomonit qe te mos e bente kete. I tha atij qe gruaja tjeter mund ta merrte femijen, vetem femija te jetoje. Atehere Solomoni e kuptoi se i ciiles grua ishte ai femije. Pra, Serbia po e kerkon ndarjen e Kosoves, sepse eshte e vetedijshme se Kosova nuk i takon asaj, por vetem eshte duke u munduar te gllaberoje nje pjese te saj. Po ashtu, Kosova nuk eshte as prone e atyre politikaneve shqiptare qe e perkrahin ndarjen e Kosoves vetem per t’i kenaqur “miqte” tane nderkombetar, per te mbetur vete ne pushtet. Kosova nuk eshte monedhe per kusurim dhe as prone e atyre qe po mundohen qe ta zgjidhin kete çeshtje sa per ta hequr qafe, pa marre parasyshe rrjedhojat katastrofike per popullin e Kosoves. Ata qe po mundohen te bejne tregti me trojet tona per perfitime te perkohshme, jane duke i hedhur farat e trazirave te perhershme, tragjedive te ardhshme. Kete per fat te keq e ka vertetuar mire historia jone. Sikur trojet tona te mos ishin ndare ne vitin 1913, shume probleme, tragjedi te mevonshme nuk do te kishin ndodhur kurre.
Kosova, “djepi” dhe varri i Serbise
Pasi asnje fakt, argument per metimet (pretendimet) e Serbise ndaj Kosoves nuk jane ne anen e saj, atehere serbet kane krijuar mite per Kosoven si djepi i tyre, Jerusalemi i tyre, zemra e tyre. Eshte veshtire qe mitet te zhvishen, sepse lehte nguliten ne mendjen e njeriut dhe behen pjese e identitetit te tij, qofshin ato edhe te rrejshmeme, siç eshte rasti i serbeve dhe Kosoves. Si eshte e mundur qe dikush ta braktise “djepin e qyteterimit” te tyre?!Ne “djepin” e Serbise ne Kosove, ne djepin e andrrallave te saj perkunden vetem interesat, joshjet, lakmite per pasurite e Kosoves , sepse djepin e tyre te vertete ka shekuj qe e kane lene andej pertej Karpateve. Ne fillim te viteve te 90-ta te shekullit te kaluar kur serbet ishin te bindur se e kishin siguruar Kosoven dhe iu versulen Krajines dhe trojeve tjera ne Kroaci, atehere filluan te theksonin rendesine e Krajines si “Zemra e Serbise”. Atehere mendova me vete se, ç’u be me “zemren” e tyre, Kosoven?! Siç duket zemra e Serbise eshte nje zemer levizese, aty ku jane interesat e Serbise eshte edhe “zemra” e tyre. Po ashtu, sa here qe e degjoje se Kosova eshte djepi i Serbise, ne mendje me vjen nje varg, vargu i fundit nga vjersha e Migjenit, “Kanget e pakendueme”: “Une djepi juej; ndoshta vorri juej”. Kosova, jo djepi i Serbise, por varri i saj. Kosova nuk ka qene me aq fat ne historine e tyre dhe sa me pare qe ta braktisin ate aq me mire per te gjithe, aq me pak varre njerezish te pafajshem. Serbet dhe te ntjeret duhet ta kuptojne, njehere e pergjithmone, se Kosova eshte vetem djepi i shqiptarizmit dhe i askujt tjeter.
Nje argument shume i forte ne dobi te Kosoves
Te gjithe faktoret historike, demografike e deshmojne se Kosova gjithmone ka qene ilire (dardane) e shqiptare dhe nuk ka nevoje qe ne kete shkrim te perqendrohemi me teper ne kete teme. Por, eshte edhe nje faktor shume i rendesishem, nje faktor moral e ligjor qe shkon ne dobi te çeshtjes se Kosoves: keqtrajtimi, gjenocidi, perpjekjet e Serbise nder shekuj per shfarosjen, per çrrenjosjen e shqiptareve nga trojet e tyre. N’Amerike, ku jetoj une e besoj se e njejta gje zbatohet edhe ne vendet tjera perendimore: nese prinderit i keqtrajtojne femijet e tyre, abuzojne me ta, atehere sherbimet sociale i largojne femijet nga prinderit e tyre dhe i vendosin ne familje te tjera apo institucione perkatese per kujdesin e tyre. Prinderit mund te kontaktojne me femijet e tyre, vetem kur femijet e arrijne moshen e pjekurise, dhe kjo me pelqimin e tyre. E ç’kane hequr shqiptaret nen dhunen serbe?! Atehere, si disa shtete perendimore ende mundohen qe ta lene Kosoven nen sundimin serb. Kjo eshte kunder te gjitha parimeve njerezore dhe vlerave morale te qyteterimit perendimor. Pra, Kosoven duhet larguar larg e me larg nga abuzuesi i saj gjenocidal, Serbia. Mjafton vetem ky faktor per t’ia mbyllur gojen Serbise dhe perkrahesve te tyre qe e perkrahin “pronesine” serbe te Kosoves.
Kali trojan i Serbise
Serbia e ka shume te veshtire te heqe dore nga Kosova (me teper per konsumin e saj te brendshem). Edhe pse ne kete çast historik ajo e ka humbur kontrollin e drejtperdrejte, ajo eshte duke u munduar qe ta siguroje pranine e saj permes “Kalit trojan”, Listes serbe dhe Asociacionit te Komunave Serbe. Kosova deri dje ishte rob i Serbise, ndersa sot permes Listes serbe eshte bere peng i saj. Shume nisma, shume ligje jane duke u bllokuar nga Lista serbe,sepse udheheqesit shkurtpames e apolitik (jopolitik) e joatdhetare shqiptare per hir te ambicjeve te tyre te semura e kane futur Listen serbe ne vallen politike ku po luhet me fatet e Kosoves, i kane dhene asaj nje rol vendimmarres qe nuk e meriton. Ne vend se te bashkohen me njeri – tjetrin, ata e kerkojne ndihmen e Listes serbe per ta mbajtur pushtetin, qe ashtu – ashtu eshte i paralizuar. Eshte nevoje e domosdoshme dhe e perngutshme qe te pengohet Lista serbe qe te forcohet ne kurriz te shqiptareve, ndersa Asociacioni kurresesi nuk duhet lejuar qe te kete fuqi, autoritet ekzekutiv – kjo do te jete vetem nje dore e zgjatur e Serbise per ta pergatitur terrenin per t’u ulur kembekryq ne nje te ardhme jo te larget. Dardhe e ka bishtin prapa, thote nje fjale e urte e jona. Dhe kete duhet ta dine mire udheheqesit tane.
Prandaj nevojitet mençuri, pjekuri, durim ne bisedimet me Serbine duke shikuar vetem interesat e Kosoves dhe te askujt tjeter. Duke shikuar sesi po na trajton BE-ja, nuk po dihet se kush eshte agresori e kush eshte viktima. Per kete nje pjese te fajit e kane edhe udheheqeit tane qe me paaftesite e tyre e deri diku edhe te komprometuar nuk po jane ne gjendje qe ta mbrojne çeshtjen e Kosoves. Nje fotografi mjaft domethenese u publikua ne “Bota sot” ku ne tavolinen e bisedimeve ne Bruksel, Vuçiqi perpara kishte nje grumbull me letra (dokumente, plane, propozime, djallezira…), ndersa Thaçi asgje. Me duar ne xhepa nuk mbrohet çeshtja e Kosoves, shteti i Kosoves. Duhet me teper perkushtim, seriozitet e atdhedashuri.
Filadelfia, 25 qershor, 2018
*Sadik Elshani eshte doktor i shkencave te kimise dhe veprimtar i bashkesise shqiptaro – amerikane.