Pak fjalë për librin e Hysë Xhemali Hasës, “Mes shokësh, në shërbim të Atdheut”/

Nga: Prof. Murat Gecaj/

1.

Edhe pse tani gjejmë disa “pika takimi”, si p.sh: jemi nga një qark, pra ai nga Kukësi e unë nga Malësia e Gjakovës (Tropoja); se ai ia kushtoi tërë jetën shërbimit ushtarak, në armën e artilerisë, por edhe unë kisha qenë 4 vjet skënderbegas e afër një vjet e gjysëm kursant në Shkollën e Bashkuar të Oficerëve, në  degën e artilerisë kundërajrore, deri para dy-tre vjetësh  nuk e kisha njohur kolonelin në rezervë, Hysë Xhemali Hasa. Për herë të parë, mësova diçka për jetën dhe  botimet e tij, nga një artikull dy faqesh, në gazetën “Republika”, nga i ndjeri dr. Ibrahim Gashi. Ai shkrim botohej, pas vizitës së këtij të  fundit në Filadelfia të SHBA-ve, ku Hysë Hasa jeton familjarisht, që në shkurt të vitit 2006.

Rasti e solli që, më vonë, Hysa erdhi me pushime në Shqipëri dhe ne u takuam e u njohëm nga afër, sigurisht dhe në shoqërinë e disa personave të tjerë, nga Kukësi ose jo. Menjeherë, falë karakterit dashamirës e të çiltër të tij për  cilindo, u bëmë miq të pandarë. Tani, ne na bashkon edhe një “urë lidhëse” e fortë dhe e bukur, siç janë librat, pra botimet tona. Kështu, më tej, pas njohjeve të para, publikova një shkrim modest për librat e Hysës, në disa faqe Interneti e në shtyp.

Në vazhdim të këtyre lidhjeve miqësore edhe kur ai u kthye në Fialdelfia, nuk i ndërpremë  ato, përkundrazi i forcuam më tej, duke komunikuar disa herë, jo vetëm përmes Internetit, por dhe në telefon, në ketë të fundit me nismën e vetë atij. Sigurisht, kemi përcjellë edhe përshëndetjet për disa kolegë e miq të përbashkët  shqiptarë, me banim në Filadelfia, si Llazar Vero, Vlashi Fili, Sadik Elshani e të tjerë.

2.

Për vlerat e tij të shumanshme,  të këtij libri me 580 faqe, kanë shkruar në hapje të tij: z.Armando Vinçani e dr. Fejzulla Gjabri, por dhe do të shprehen  kolegë të tjerë në veprimtarinë përuruese, e cila parashikohet të organizohet në Tiranë, në fundin e muajit gusht 2013. Ndërsa, pa u zgjatur, këtu do të mjaftohem të nënvizoj vetëm ndonjë veçori të këtij botimi të ri, që sigurisht e vërejnë dhe lexues të tjerë.

Siç dihet, në kujtesën e çdo pjesëtari të Ushtrisë Shqiptare, që nga ushtari më i thjeshtë e deri te gjenerali, kanë mbetur dhe do të mbeten të pashlyera në kujtesë: shoqëria e miqësia e pastër, përkushtimi në detyrë, dijet dhe djersa e derdhur pa kursim në shërbim të Atdheut etj. Këto dhe dukuri të tjera të jetës ushtarake, autori Hysë Hasa na i ka  shpalosur dhe përshkruar me gjuhë të thjeshtë, me sinqeritet e dashuri për secilin ushtarak: vartës, koleg ose epror, qoftë ai.  Nga ana e ndërtimit, libri bëhet më i lexueshëm, se është hartuar me pjesë të shkurtëra, por të lidhura mirë e organikisht me njëra-tjetrën. Në 12 kapitujt e tij, gjejmë edhe pjesë të tilla, si: “Rrjedha e një jete ushtarake”, “Në Akademinë e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë”, “A kishte “grup puçist” e armiqësor në krye të Ushtrisë apo…?” etj. Me dhimbje të natyrshme, autori Hysë Hasa  shkruan për persekutimin nga diktatura, të mjaft komandantëve, kuadrove të larta dhe gjeneralëve të Ushrisë Shqiptare, të cilët u shquan në luftën për çlirim dhe mbrojtjen e Atdheut.

Në të gjitha faqet e këtij librit, është  shprehur nderimi e dashuria e madhe e autorit për çdo cep të tokës amtare, ku ai ka shërbyer, si në Korçë e Kukës ose Tiranë. Këtë gje e dëshmojnë pjesët, si: “Vlera dhe personalitete lumjane”, “Fëmijëria ime”, “Nderim për mësuesit”, “Vlera shpirtërore”,”Transferimi nga Korça”, “Në degën ushtarake të Tiranës”, “Jehona e proceseve demokratike, te ushtarakët e Garinizonit të Kukësit” etj. etj. Por gjejmë të shprehur edhe mallin e pashuar të këtij mërgimtari, larg vendlindjes së tij, pra përtej Oqeanit Atllantik.

Një veçori tjetër dalluese e këtij libri, për të cilën bindet çdo autor ose lexues, është numri  shumë i madh i fotografive, që e shoqërojnë atë. Me sa arrita t’i numëroj, ato janë 686 copë, pra më shumë se një fotografi për faqe.  Ndër to, janë fikësuar: familjarë të autorit, bashkëkrahinas, kolegë e miq, oficerë e gjeneralë, një pjesë e të cilëve edhe të nëpërkëmbur dhe të ndëshkuar ashpër  nga diktatura etj. Pra, të njohurit e shumtë të Hysë Hasës e gjejnë veten në faqet e këtij libri, jo vetëm përmes fjalëve dashamirëse të tij, por edhe në fotografitë e ndryshme.

Përmbledhurazi, mund të themi se, pas botimit të librave: “Vila, pjesë e krenarisë lumjane”(Tiranë, 2008); “Midis emigrantëve shqiptarë, në Amerikë” (17 janar, 2010) dhe “Nga Filadelfia, në Tiranë”-mbresa, përsiatje, vlerësime (janar, 2012), vepra e re, “Mes shokësh, në shërbim të Atdheut”,  shënon një arritje tjetër të bukur të autorit Hysë Hasa. Prandaj e përgëzojmë, si për botimet e mëparshme dhe për këtë më të fundit. Dëshirojmë   që ai të ketë shendet të plotë, për të arritur të botojë edhe disa libra të tjerë, që ka planifikuar. Gjithashtu, e urojmë  nga zemra që të kenë: begati, gëzime e lumturi të përhershme, vetjake e familjare!

Tiranë, 21 gusht 2013