AFROHET DITA MA E BUKUR ! SHEJTNIMI I NANËS TEREZA (1910 – 1997)/
“Jeta e Saj, nuk don komente,/
I thonë: – Nanë! Pesë kontinente!”/Zeqir LUSHAJ 1988/
Nga Fritz RADOVANI/
As njëqind meter larg shtëpisë sime, në rrugen Badra, në Shkoder, ka banue Nana dhe motra e Nanës Tereza, perballë shtëpisë së Frano Lleshit… Erdhën nga robnia në robni!
Drandja e Kolë Bojaxhiut kishte perveç vajzës Age, që jetonte me Te, edhe një tjeter që ishte murgeshë dikund kah India…Ndersa, djali, Lazri flitej se asht në Itali. Ganxhia
niset nga Shkupi i Shqipnisë, me 13 Tetor 1928 shkëputët një meteor i cili, kalon nëpër Kroaci, Austri, Zvicërr, Francë e përfundon në një kuvend Motrash në Dublin të Irlandës. Me emnin e ri Tereza vazhdon udhtimin e Saj rreth planetit tue u ndalue në një prej mbretnive të vorfnisë, pranë botës së panjohun të Hindisë, ku, shpati i Himalajave pushon i zhytun në një skam të tejskajshëm e gropë sëmundjesh të mënershme për njerzimin. Bengal e Kalkuta, janë qendrat e Misjonarës së panjohun. Në vitin 1948, arrinë me bindë Papën Piu XII, se Motra e Loretos, ka zgjedhe një rrugë shumë ma të vështirë se ajo që njihët ndër kuvendet e Evropës dhe të shumë shtetëve të zhvillueme. Kështu, Tereza, në vitin 1949 asht shtetase Indjane dhe ka formue Kongregatën “Misioni i Dashunisë”, që edhe u miratue nga Vatikani tue fillue rrugën e vështirë, të panjohun e plot të paprituna, por me bindje të patundun në qellimin e madh për të cilin, gati askush nuk i besonte! Ajo deklaron: “Vorfnia për né asht Liri, nuk asht turp as, ndeshkim..!”
Ishte viti 1961, kur murgesha e njohun Nanë Tereza e Kalkutës u ba e gjallë! Qeveria e tiranëve katilë nuk e lejoi me ardhë me takue Nanën e vet dhe, as motren në Tiranë.
Ndër të parët njerëz që arrinë me kuptue Nanë Terezën asht Xhon Kenedi, të cilit, Ajo, i kërkoi nderhymje me ardhë në Shqipni, për me takue Nanën e motrën e vet, mbasi E. Hoxha nuk e lejonte me shkelë në Atdhe. Presidenti Kenedi i siguron Nanë Terezës, se, “…mbrenda 24 orëve mund të urdhnohet Tirana për me hy Ju, por, për Ju, unë nuk Ua këshilloj këtë veprim…” dhe, Nanë Tereza tërhiqet dhe nuk vjen në Atdhe…
Ishte viti 1961, ajo kohë kur India e largët vlerson Nanë Terezën ma shumë se Shqipnia. Vetë Nehru i jep shpërblimin “Padna Shri”, në emen të Qeverisë Indjane…
Ndersa, Grueja që la gjurmë të pashlyeshme në histori Indira Gandi, i tha gazetarve për Nanë Terezen: “Trendafili nuk ka nëvojë të predikojë, aroma asht predikimi i tij!”
Sekretari- Gjeneral i Kombeve të Bashkueme Javier Pérez de Cuéllar e ka cilsue kështu Nanë Terezen: “Ajo asht Kombet e Bashkueme. Ajo asht Paqa në Botë.”
Me datën 22 Gusht 1968, u hap Kuvendi i Parë i Misionarëve të Bamirësisë edhe në Evropë. Shtëpia ishte një kësollë me çati llamarine…shkruen zonja Franca Xambonini.
Në vitin 1979, me datën 10 Dhjetor, Nanë Tereza asht e pranishme në Oslo, ku, merr çmimin “Nobel” për Paqen… Aty, Ajo, kërkoi korrigjimin e dokumentit, tue deklarue: “Nga gjaku dhe prejardhja jam Shqiptare, kam shtetësi Indjane, jam murgeshë Katolike. Nga prirja i përkas gjithë Botës. Në zemër i përkas plotësisht Jezusit!”
Në sallë i drejtohet Mbretit Olaf i V: “Po, përsëris Madhni, abordi asht një vrasje!”
Dhe, pak ditë ma vonë deklaron: “I mora paret nga duert e lypsit dhe, ndjeva në zemër që prej tij, kishe marrë ma shumë se çmimin ‘Nobel’…”
Me datën 2 Qershor 1985 Presidenti Reagan, në Shtëpinë e Bardhë i dorëzon Nanë Terezës “Medaljen e Lirisë”…Kur Atdheu i Saj vazhdonte t’ ishte i robnuem…
Papa Gjon Pali II, asht ndër Ata pak njerëz që arrinë me kuptue kenjen Shejtneshë të Nanë Terezes, qyshë se Ajo asht në mes të njerzve të kësaj Botë, pikërisht, kur Ajo me duert e Saja mjekon lebrozët, të gerbulunit, të sëmurët me SIDA në qendrat “Gift of Love”, ku, “Dashunia asht me të vërtetë një dhuratë”, pikërisht, Aty, ku tue dhanë Shpirtë, në mes t’atyne vuejtjeve dhe dhimbjeve të papërshkrueshme, ku nuk ndigjohet asgja tjetër veç ofshamjes… Kur Papa Gjon Pali II, vizitoi Shtëpinë Nirmal Hriday në Kalkuta, tha: “Kjo ishte dita ma e gëzueshme e gjithë jetës sime!…” (4 Shkurt 1986).
Një gazetar pyeti Papën Gjon Pali II: “Si mund të flasë Kisha, në gjuhën kristjane evangjelike në Liban…?”…Ishte ajo kohë kur armët aty nuk pushojnë për asnjë çast…
Papa, përgjegjet: “E din Nanë Tereza, që shkon në Liban atë punë, e din edhe pa studjue shumë libra. E din pse kjo i përket Shpirtit të saj, gjenisë së saj, Zemrës së saj…”
Mbas 24 orësh, porsa Nanë Tereza ven kambën në Liban, shpallët armëpushim!!..
Ishte viti 1989, ma në fund vjen edhe në Shqipni…ku, Ajo zbaton porosinë e Krishtit: “Dueni anmikun tuej…!”, Ajo, ndezi edhe një qiri mbi vorrin e diktatorit ateist…
Data e paharrueshme historike e pranverës së shumpritun nga gjithë Shqiptarët, me 25 Maji 1993, shenon në memorjen tonë ata çaste të paharrueshme, kur në Katedralën e Shkodres, tashma të rindërtueme, erdhi Papa Gjon Pali II dhe, bashkë me Té, asht edhe Ajo që tashma gjithë Bota e quen Shqiptaria e Madhe, Nanë Tereza, për të cilën, Papa tha: “Prej përsonit të Nanë Terezës, Shqipnia asht e nderueme gjithmonë. Ju falnderoj sot në emnin e Kishës Katolike, për këte Bijë të Tokës Suej dhe të Popullit Tuej… E si mos të kujtojmë tashti një Bijë të zgjedhun të Popullit Shqiptar, Motren Tereza të Kalkutës, Nanë shumë e vorfën ndër ma të varfërit në Botë? Me zjarrin e Fesë në krahnor Kjo grue e vogël dhe e madhe njëkohësisht, sjell dhe ruen mbrenda Saj hovin e bujarisë së papërmbajtun dhe të pamposhtun të zemrës Shqiptare…”.
Presidenti Amerikan Bill Klinton, nё qershor tё 2002 u shpreh: “Nanë Tereza, ishte e para Ajo, qё më bani ta due Kombin Shqiptar dhe tashti unë ndihem shumё krenar, që plotsova njё detyrim moral ndaj Saj dhe ndaj vlerave tё Lirisё në Kosovë”.
E, nuk janë aq pak sa kujtojmë na, Ata që besojnë tek Mrekullia e Nanë Terezes, janë miljona njerëz të mjeruem…Që, kanë provue e provojnë çdo ditë lumninë e lutjes së Saj!
E koha do të provojë se e Shejtnueshmja Nanë Tereza asht Guri i Parë i thëmelit të Lirisë së Shqipnisë dhe Kosovës, nga pushtuesit shekullorë…
Melbourne Gusht 2016.