nga ELIDA BUÇPAPAJ/
Prej dates 4-5 Dhjetor në Qendrën e Kongresit të Bazelit u mbajt Këshilli i 21 Ministror i OSBE-së. Zvicra ishte mikpritësja dhe drejtimin e rradhës për vitin 2014 e kishte Ministri i Jashtem dhe njëkohësisht Presidenti i Konfederates Helvetike zoti Didier Burhalter.
OSBE, Organizata për Sigurinë dhe Bashkëpunimin në Europë, ku janë të anëtarësuara 57 vende nga Europa, Amerika e Veriut dhe Azia është organizata më e madhe e sigurisë rajonale në botë që vepron për garantimin e paqes, demokracisë dhe stabilitetin për gati 1 miliardë banorë.
Këshilli Ministror është trupi vendimmarres dhe qeverisës i OSBE-së. Ky Këshill mblidhet një herë në vit, me pjesmarrjen e ministrave të jashtem dhe rreth 70 delegacioneve, që vijnë nga vendet anëtare dhe organizma të ndryshme interesi i të cilave lidhen me problemet e sigurisë.
Është e dyta herë qe Zvicra ka udhëheqjen e rradhës të OSBE-së.Për herë të parë e ka patur në vitin 1996. Atë kohë drejtohej nga Këshilltari i Departamentit të Punëve të Jashtëme Flavio Cotti dhe atë vit OSBE ishte shumë kritike ndaj Shqipërisë pas zgjedhjeve të 1996. Zvicra është anëtare e OSBE që prej 1975 kur është krijuar ky organizëm. Shqipëria është anëtarësuar në OSBE-së në qershorin e 1991.
Presidenca e Zvicrës për vitin 2014 është udhëhequr nga motoja “Krijo sigurinë e komunitetit për të mirën e te gjithëve” duke u fokusuar “në tre objektiva supreme që përqendrohen në vlerat themelore të sigurisë, lirisë dhe përgjegjshmërisë”.
Gjatë gjithë 2014 në qendër të vemendjes të OSBE-së ka qenë kriza në Ukrainë e tani në bilancet e fundvitit mund të themi se pak ose aspak është bërë në zgjidhjen e kësaj krize. Po përmend këtu Ministrin e Jashtem ukrainas Pavlo Klimkin, i cili në fjalën e tij gjatë takimit të 21-të të Këshillit Ministror deklaroi se vendi i tij ka nevojë për një armëpushim të vërtetë e jo për deklarata boshe.
Po aq e fuqishme është edhe deklarata e kryesuesit të rradhës i OSBE-së, Didier Burhalter i cili që në fjalën e hapjes të punimeve të KM të OSBE-së e përshkroi në mënyrë alarmante situatën në Ukrainë. Z.Burkhalter permendi Donjeckun, qytetin me një skuader të famshme futbolli që në vitin 2012 mikpriti pesë ndeshje të finaleve të kampionatit evropian, prej të cilit tani kanë mbetur vetëm gërmadhat që mbahen nën kontrollin e paramilitareve. Këto ngjarje përfshirë aneksimin e Krimesë nga Rusia, i kanë vënë në dyshim parimet që në kontinentin tonë dukej se kishin triumfuar në mbarim të Luftës së Ftohtë, nënvizoi Burkhalter, duke “vendosur pikpyetjen nëse objektivi për të krijuar një bashkësi të sigurtë nga Vankuveri në Vladivostok a do të jetë më aktual”.
Qendrimi skeptik i kryesuesit të rradhës të OSBE-së zotit Didier Burhalter, do t’i bashkohej skepticizmit të përgjithshëm, duke mos harruar të vinim re edhe kryesuesen e rradhës të OSBE-së që për vitin 2015 do të jetë Serbia, e njohur për marrëdhëniet speciale që ka me Rusinë.
“B” SI BAZEL – QYTETI KU U MBAJT KËSHILLI MINISTROR I 21-TË I OSBE-SË
Bazeli shtrihet buzë lumit Rhin, burimi kryesor i të cilit gjendet në akullnajat paradiziake të Graubündenit, kantonit më lindor i Zvicrës, por degë të tij vijnë edhe nga Liqeni i Konstancës duke përshkuar Zvicrën, Francën, Belgjikën, Hollandën, Gjermaninë, Austrinë, Liechtensteinin, Italinë.
Rhini vëzhgohet mrekullisht nga Urat e që e kalërojnë duke i dhënë magjinë qytetit dhe Konfederatës Helvetike lidhjen me Detin e Veriut, aty ku derdhet në Rotterdam.
Toponimia e “Dreiländereck” – “Trekëndëshi ku bashkohen tre shtetet – Zvicra-Gjermania-Franca, si një gadishull në miniaturë i rrethuar nga Lumi Rhin i takon Bazelit. Edhe Universiteti më i lashtë i Konfederatës, që daton vitin 1460 dhe që lidhet me emrin e humanistit të madh Erasmus von Rotterdam duke kujtuar thëniet e tij se “njeriu për njeriun është ose Zot ose ujk” apo “Ndriço dhe errësira do të zhduket vetëvetiu”. A nuk përkon deduksioni i tij filozofal me binomin fjalësor “Mehr Licht!”, dy fjalët e fundit shqiptuar në frymën e fundit nga Johann Wolfgang von Goethe! Në Bazel ka jetuar po ashtu Friedrich Nietzsche, krijuesi i Übermensch-it, Supernjeriut – në veprën e tij fondalendale Kështu foli Zarathustra – Also Sprach Zarathustra.
Zvicra i jep rëndësi të madhe imazhit të shtetit. Këshilli Federal i Konfederatë Helvetike e zgjodhi Bazelin, ai qytetin mikritpritës të Këshillit Ministror të 21-të të OSBE-së që në shtatorin e 2012.
Duke qenë si pike takimi midis tre shteteve Zvicër-Gjermani-Francë pranë një aeroporti ndërkombëtar, si të thuash qyteti ndodhet në zemër të Europës. Me TGV Parisi është vetëm tre orë larg. Amstardami vetëm rreth 600 km, Brukseli rreth 500 e sa, Frankfurti rreth 250 km, pastaj me tren aeroporti i Zürichut- Kloten nga Bazeli mban vetëm një orë. E kështu me rradhë.
Congress Center me kapacitet deri 4000 mijë vetë ka infrastrukturën ideale për një event të tillë, për të treguar se Zvicra është një vend ideal për organizimin e Konferencave Ndërkombëtare.
Bazeli ka një traditë të gjatë si Qytet i Paqes. Përmendim këtu Asamblenë Ekumenike me temën “Paqja në Drejtësi” mbajtur më 1989 («Frieden und Gerechtigkeit in der Bewahrung der Schöpfung») apo njëqindvjetorin e Kongresit Sionist mbajtur më 1997 etj.etj.
Të mos flasim pastaj për Art Basel, Baselworld, Messe Basel,Karnavalet e Bazelit, Fasnacht Basel, që festohet pas të Mërkurës të Hirit, si e ka titullin Ash Wednesday poema e T.S.Eliot. Të mos përmendim pastaj panairet e përvitshme ndërkombëtare, ku Bazeli krenohet se ka traditë fantastike në organizimin e eventeve botërore. Të mos harrojmë edhe Kampionatin Europian të Futbollit, ku Bazeli demonstroi se ishte qyteti ideal për të mikpritur miq nga e gjithë bota.
Këshilli Ministror i 21-të i OSBE-së do të ndikojë për t’i dhënë Bazelit një qendërvemendje të re, si qytet që organizon ngjarje të kalibrit botëror. Bazeli po ashtu jep një kontribut aktiv në promovimin ndërkombëtar të demokracisë dhe të drejtave të njeriut, të shtetit të së drejtës, sigurisë dhe paqes. Qendra e Kongresit e Bazelit është e veçantë sepse duke mbizotëruar qelqi, të kujton “pallatin e xhamtë” të OKB-së në New York.
Bazeli gjithmonë është i interesuar për “Return on Investment”, për investime. Prandaj mikpritja e Bazelit ndaj rreth 2000 miqve pjesmarrës në Këshillin Ministror të 21-të të OSBE-së ku përfshiheshin edhe gazetarët padyshim që do të ishte e shkëlqyer.
TRE GAZETARË SHQIPTARË NË KËSHILLIN MINISTROR TË 21-TË OSBE-SË
Në mesin e 2000 të ftuarve, midis të cilëve Sekretari i Shtetit të SHBA John Kerry, ministri i jashtëm i Gjermanisë Frank Walter Steinmeier dhe Ministrat e jashtëm nga 50 vende të OSBE-së përfshi Ministrin e jashtëm të Shqipërisë, ishim edhe rreth 230 gazetarë të akredituar nga e gjithë bota.
Akreditimi i gazetarëve kishte nisur të paktën një muaj më parë dhe gazetarët e akredituar mbaheshin të përditësuar permes internetit vazhdimisht në lidhje me aktivitetin që do të vinte. Me mbërritjen në Bazel, bashkë me çantën e gazetarëve si dhuratë në pikën e akreditimit, aty do të ndaheshin distinktivat që gazetarët duhet t’i mbajnë në raste të tilla në mënyrë dalluese, ku nuk mungonte as një Tobleronte zvicerane dhe sidoms Media Handbook, një lloj libërxhepi – ku faqja e parë hapej me urimin e mirëseardhjes nga mikpritësi, Ministri i jashtëm zviceran dhe kryesuesi i rradhës i OSBE, Didier Burhalter dhe pastaj aty jepej i gjithë programi i hollësishëm nga mbërritja e deri tek largimi i tyre nga Bazeli.
Në raste të tilla ndihesh krenar për profesionin që ke, por kjo e rrit dozën e përgjshmërisë. Qendrimi i gazetarëve në Bazel niste nga 1 deri më 5 dhjetor. Qendra e mediave ku ishim të vendosur zinte një hapësirë shumë të madhe. Në tavolinat e gjata ishin të vendosur laptope, telefona fix dhe pjesa më e madhe e aktiviteve ndiqej live përmes ekranëve gjigandë që ishin të instaluar në sallën gjigande.
Gazetarët nëpër qytet udhëtonin gratis, mjafton që të tregonin distinktivin. Po ashtu në sallën e mediave ishin snackbaret për të konsumuar ushqimin e njohur të gazetarëve, siç janë sandwiches, snacks-et, kafetë, çaji, coca-cola dhe fruta. Dreka po ashtu konsumohej brënda qendrës të Kongresit ku gazetarët i priste menyja e një restauranti japonez.
Të gjithë qytetarët e Bazelit dhe Basel-Landit mirëinformoheshin që në autobuzë dhe trama, se gjatë ditëve që do të mbahej Këshilli Ministror i 21-të i OSBE-së, prej 3-5 dhjetor, në Qendrën e Kongresit do të ishte i bllokuar qarkullimi. Kush e njeh Bazelin e di se në Qendrën e Kongresit gërshetohen shumë trama. Nga ajo anë e qytetit që vinim ne, linjat e tramave e përfundonin rrugën tek stacioni i Klarastrasse dhe aty ishin të detyruar të zbrisnin të gjithë. Pikërisht aty prisnin forcat e sigurisë dhe lejohej kalimi i vetëm ne gazetarëve duke treguar distinktivat tona.
Që ditën e parë, posa mbërritëm në mëngjes herët në sallën e madiave, të parën gjë që bëmë, u interesuam nëse kishte gazetarë shqiptarë. Përveç ne të dyve që ndihemi shumë mirë si shtetas të Zvicrës, por që nuk i harrojmë kurrë rrënjët nga vimë, mësuam se aktivitetin nga Shqipëria do ta mbulonte edhe Rezar Balla nga RTSH bashkë me operatorin.
U takuam me Rezarin dhe i kujtuam se me vëllain e tij Sokol Ballën, që nga samiti i Strasbourgut kur Shqipëria u anëtarësua në NATO, e kemi lënë të takohemi përsëri në Strasbourg, kur Shqipëria do të bëhet anëtare e BE-së!
Pyetja është se kur do të bëhet Shqipëria anëtare e BE-së?
E veçanta e takimit të 21-të të Këshillit Ministror të OSBE-së ishte kur Ministri i Jashtëm i Shqipërisë Ditmir Bushati në fjalën e tij u ndal në rolin që duhet te luajë OSBE-ja në respektimin dhe nxitjen e të drejtave të bashkëkombësve tanë në rajon si dhe në afrimin e Kosovës me organizatën.
“Ne besojmë fuqimisht se Kosova duhet të ketë vendin e saj në OSBE, si pjesë e rëndësishme e përfaqësimit të saj në organizmat rajonal dhe ndërkombëtar, pasi kjo do të rriste efikasitetin e vet Misionit të OSBE-së në Kosovë”. tha Bushati.
Kosova është pjesë e përhershme e axhendës diplomatike të Shqipërisë, por pa arritje të prekëshme. Kosova nuk është e anëtarësuar ende as në Këshillin e Europës dhe rezulton që të jetë ishull i izoluar, si i vetmi vend që nuk gëzon as të drejtën nga liberalizimi i vizave. Viti 2014 ka qenë një vit dështimi për diplomacinë shqiptare në përgjithësi edhe Prishtinën, pasi gjatë 2014 kanë qenë vetëm katër shtete të reja e kanë njohur pavarësinë e Kosovës. Pra faktet flasin vetë.