-DUKET SE BE I KA NXJERRË KARTONIN E KUQ KOSOVËS PËR HAPJEN E AMBASADËS NË JERUZALEM./

NGA DALIP GRECA 

Nënshkrimi i marrveshjes për marrdhënie diplomatike mes Kosovës dhe Izraelit me 1 shkurt 2021 përmes një ceremonie virtuale nuk ishte i papritur për diplomacinë botërore. Natyrisht që ky moment do të vinte një ditë pasi u paralajmërua 5 muaj të shkuara me marrëveshjen Serbi-Kosovë me 4 shtator 2020 nënshkruar në Shtëpinë e Bardhë nën kujdesin e presidentit të 45-të të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Donald Trump. Një nga pikat e marrëveshjes për stabilizimin ekonomik, e nënshkruar nga të dyja palët paralajmëronte njohjen e Kosovës prej Izraelit dhe vendosjen e marrdhënieve diplomatike mes dy vendeve. Citoj: “Kosova dhe Izraeli pajtohen të njohin njëri-tjetrin.”…në fund shtohej edhe një detaj: “Serbia do ta zhvendosë ambasadën e saj nga Tel Avivi në Jerusalem.”

     Arritja e akordit të vendosjes së marrdhënieve diplomatike mes Izraelit dhe Kosovës ka për “kumbar’ Shtetet e Bashkuara të Amerikës, jo vetëm pse marrëveshja u arrit gjatë takimit të 4 shtatorit 2020 në Shtëpinë e Bardhë, por edhe pse në ceremoninë e nënshkrimit të marrëveshjes me 1 shkurt 2021 morën pjesë edhe Zëvendës Ndihmës Sekretari amerikan i shtetit Matthew Palmer (I dërguari i SHBA për Ballkanin) si dhe ambasadori amerikan në Prishtinë. Menjëherë pas nënshkrimit të marrëveshjes, zëdhënësi i Departamentit Amerikan të Shtetit N. Price, e përshëndeti marrëveshjen dhe e cilësoi të hënën e 1 Shkurtit, ditë historike. Nga ana e tij dhe ish kryetari i Komisionit të Jashtëm të Kongresit, z. Eliot Engel e vlerësoi si një ditë të madhe për të dy shtetet: “Urimet e mia të përzemërta për shtetin e Izraelit dhe Republikën e Kosovës për vendosjen e raporteve diplomatike. Kjo është një ditë e madhe për të dy vendet”, shkroi Engel në Twitter.

  Federata Panshqiptare e Amerikës “VATRA” ndjehet mirë që u konkretizua një nga pikat e marrëveshjes të 4 shtatorit, jo vetëm pse ajo ishte e pranishme ditën e nënshkrimit në Washington me kryetarin e saj dhe bashkëpunëtorët e tij, por edhe për faktin se në gjykimin e saj vendosja e marrdhënieve diplomatike me Izraelin është një hap përpara i diplomacisë kosovare i ndihmuar nga ajo amerikane. Kryetari i Federatës Panshqiptare të Amerikës Vatra, z. Elmi Berisha, në emër të Vatrës e ka përshëndetur marrëveshjen me një deklaratë publike të nesërmen e pasnënshkrimit.

      Gatimi i marrëveshjes gjatë administratës së Presidentit Trump dhe nënshkrimi gjatë administratës së re të Presidentit Biden tregon edhe një herë se SHBA harton politika afatgjata gjeostrategjike, pavarësisht se kush parti qeveris në Shtëpinë e Bardhë.

     Diplomacia kosovare është e ndërgjegjshme se me njohjen e 117 nga shteti i Izraelit nuk ka mbaruar beteja e njohjeve, shpresojmë që të mos rinisë ajo e çnjohjeve, që dirigjohet nga Beogradi. Sërish presidenti serb Aleksander Vuçiç me deklaratën e tij të pas ceremonisë se nënshkrimit të marrëveshjes të vendosjes së marrdhënieve diplomatike mes Izraelit dhe Kosovës, tregoi se nuk u qëndron marrëveshjeve, edhe kur i firmos me dorën e tij. Edhe premtimet e tij gjatë marrëveshjes së 4 shtatorit se do ta zhvendoste ambasadën nga Tel Avini në Jeruzalem, duket se do të përfundojë në kalendrat greke. Ai ka thënë se nuk ishte dakord që në Washington në marrëveshjen e 4 shtatorit. Më herët ka deklaruar se mund të hapë në Jeruzalem një përfaqësi ekonomike, tregtare. Edhe pse Vuçiç u zotua para persidentit Trump dhe firmosi marrëveshjen ku detyrohej   të ndalte fushatën e çnjohjeve të Kosovës, në deklaratën e pasnënshkrimit të marrëveshjes, ai jo vetëm shprehu nervozizëm për paktin diplomatik Kosovë-Izrael, por edhe paralajëmroi Izraelin se Serbia mund të rishohë marrdhëniet me  të; dhe komentoi se parashikon: shumë shtete arabe nuk do ta njohin Kosovën tash që nënshkroi me izraelitët. Indirekt, larg gjuhës diplomatike, kjo do të thotë se Vuçiçi e kori i tij diplomatik, kanë nisë t’u fryjnë në vesh arabëve: Kosova Ju tradhëtoi, u bashkua me armikun tuaj!

Po në fakt, ku ishin deri dje shtetet arabe, të cilat më shumë janë treguar të interesuara për të eksportuar ekstremizëm fetar e sekte terroriste në Kosovë se sa bashkëpunim e miqësi me shqiptarët?

Rrugëtimi diplomatik i Republikës së Kosovës do të jetë i vështirë edhe për shumë kohë, qoftë për shkak të Serbisë, e cila duket se do t’i rikthehet fushatës së çnjohjeve, qoftë edhe për shkak të qëndrimit të unionit Europian. Bashkimi Europian e priti ftohtë nënshkrimin e marrëveshjes për vendosjen e marrdhënieve diplomatike me Izraelin, për të mos thënë se i nnxori kartonin e kuq Prishtinës pse nënshkroi çeljen e ambasadës në Jeruzalem. Deklarata që erdhi nga BE-ja përmes zëdhënësit P. Stano e trajtonte veprimin e Kosovës për hapjen e ambasadës në Jeruzalem si një hap të gabuar, që e largon shtetin e Kosovës nga BE. Deklarata-koment e zëdhënsit i kujton shtetit kosovar se të gjitha ambasadat dhe delegacionet e shteteve anëtare të Bashkimit Europian janë të vendosura në Tel Aviv dhe jo në Jeruzale, duke iu bindur rezolutave përkatëse. Indirekt, deklarata i tregon Kosovës se nuk po e respekton rezolutën e më të  mëdhenjëve të Europës, dhe se do ta ketë të vështirë që të gjejë shtegun për anëtarësim në BE. A duhet t’i trembet Kosova këtij paralajmërimi apo duhet të vazhdojë me realpolitikën në konsultim të përhershëm me Washingtonin? Përderisa çlirimi i Kosovës dhe Pavarësimi i saj kanë arkitekt Amerikën, ajo duhet të vazhdojë të dëgjojë Washingtonin, përderisa Brukseli e sheh me syrin e njerkut. Nuk është fjala që ajo të bëjë të fortin, por as nuk duhet të trembet nga kërcënime të tilla. Çfarë ka bërë BE për Kosovën në gjithë këta vite të pasluftës dhe të pas pavarësimit? Ka 13 vjet që është shpallë Pavarësia e saj dhe ende 5 shtete të Unionit Europian nuk e njohin: Spanja,Greqia, Sllovakia,Rumania dhe Qipro. Çfarë ka bërë BE për ta zgjidhur këtë ngërç? Asgjë. Dhe ironia është se sot Evropa ka në krye politikanë e diplomatë nga vende që nuk e njohin pavarësinë e Kosovës, ndërkohë dhe i dërguari i saj për dialogun Serbi-Kosovë është nga një shtet mosnjohës i pavarësisë së Kosovës. E si do të luftojnë ata për integrimin e Kosovës në BE?

Kosova është i vetmi vend ku nuk është aplikuar liberalizimi i vizave edhe sa kohë duhet të presin qytetartë e saj për t’iu afruar BE-së?