Nga Astrit Lulushi/Qeveria e mbyllur, pa llogaridhënie, që nuk merr asnjë përgjegjësi për gabimet e veta, që vepron në fshehtësi – nuk ka rregulla, madje nuk njeh as ato që krijon vetë, dhe i ndryshon a i shkel sa herë të dojë. Veprimet për të korruptuar gjykatën evropiane, p.sh., për të ndryshuar pronësinë, për të dëbuar pronarët e ligjshëm, për të mos vazhduar trashëgiminë e pronës, në vështrim të përgjithshëm, janë përpjekje për të krijuar e forcuar një eletë manjatësh a plutokratësh sipas rregullave të veta.

Fshehtësia është ëndërrimi i çartur i njeriut për të patur fuqi absolute. Ai imagjinon se, veç tij, nuk duhet të ketë asnjë rojtar për të kontrolluar portën, asnjë llogaritar për të kontrolluar financat, asnjë gjyqtar për të kontrolluar ligjin, të gjithë duhet të jenë pre e korruptimit dhe t’i nënshtrohen vetëm atij, qeveritarit.

Shumica e të këqijave më të mëdha në këtë botë shkaktohen nga njerëz që injorojnë parimin e lirisë individuale, me përjashtim kur është fjala për veten e tyre.  Ata mendojnë se kanë lindur me cilësi për të udhëhequr – marrëzi e krijuar nga mënyra e privilegjuar e rritjes në bllok ose në oaze bollëku – dhe përkushtohen me mbizell për të përmirësuar njerëzimin, që rezulton vetëm në tirani e vrasje. Ata pretendojnë se kanë respekt për institucionet, dhe me bullizëm a në mënyrë mburracake, burim i frikës, shprehen për parime morale dhe shoqërore, që i përçmojnë më shumë se çdo gjë tjetër.

Është kontradikta e përhershme midis ideve dhe dëshirave që e bën njeriun të trishtuar, të trazuar dhe të pabalancuar. Në këtë konflikt ai humbet gjithë gëzimin e jetës dhe gjithë ndjenjën e personalitetit, sepse në çdo moment shtyp, frenon dhe kontrollon lirinë e vet. Kjo është plaga e përherëshme e botës së civilizuar. Zakonisht, gjëra të tmerrshme që bëhen në emër të përparimit nuk janë përparim i vërtetë, por thjesht gjëra të tmerrshme. Nëse njeriu pranon për të heshtur me forcë kundërshtarin për të fituar një argument, atëherë ai pranon të drejtën edhe për të heshtur njerëzit me dhunë.

Funksioni i censorit është të censurojë. Ai ka interes profesional për gjetjen e mënyrave të reja për të shtypur a censuruar. “Kurrë nuk jam lënduar nga ndonjë gjë që s’e kam thënë”, shkruante Calving Collidge, president i 30-të i SHBA-së, lindur më 1872 – vd. 1933. Pa fjalën e lirë, nuk është e mundur kërkimi i së vërtetës … asnjë zbulim i së vërtetës nuk është i dobishëm. Më mirë një mijëfish abuzim të fjalës së lirë se mohimi i saj. Abuzimi vdes një ditë, por mohimi vdes jetën e njerëzve. Liria e shtypit do të ishte tingull i zbrazët, dhe askush nuk do të guxonte të shkruante për një subjekt, pa një avokat në një krah dhe një këshillë në krahun tjetër. “Nga mendja e nënshtruar nga frika e ndëshkimit nuk mund të dalin vepra gjeniale për të zgjeruar perandorinë e arsyes njerëzore”, deklaronte më 1789, Thomas Erskine, avokat në gjyqin ndaj John Stockdale, pasi ky në një shkrim kishte përdorur fjalë fyese ndaj disa deputetëve të Dhomës së Komunave, në Britani.