Mbresa nga dita e parë në Shkollën Shqipe “Gjuha Jonë”, në Filadelfia/

NGA  LLAZAR VERO-Filadelfia/

Fillimi i një dite dhe një viti shkollor …/

Është i 13-i vit që Shoqata Atdhetare-Kulturore Shqiptare-Amerikane “Bijtë e Shqipes” në Filadelfia hap dyert e saj për fëmijët e bashkatdhetarëve tanë që jetojnë në Filadelfia dhe rrethinat e saj. Është, si përherë, një ditë e gëzuar, prindër e fëmijë që vijnë si për një ditë feste, të veshur bukur, me tufa lulesh në duar për mësueset e tyre të dashura, përfaqësuesit e shoqatës që i presin para godinës së Qëndrës Kulturore të Komunitetit, xhaxhi Vlashi Fili që kujdeset për regjistrimin e nxënësve etj. Dhe si çdo vit të ri shkollor ka të papriturat e këndëshme. Familja e re Zoga, me rrënjë nga Vlora, pas shumë vitesh emigracioni në Greqi dhe vitet e fundit në Amerikë, kanë vendosur të ulen së bashku në klasën e parë: babi Adaniel, mami Jennifer Cabrera dhe Sofia e vogël. Nga familja Pajollari, që çdo vit ka patur një nxënës në shkollën tonë, këtë vit prindërit e rinjë Eliverta dhe Ilir Pajollari kanë sjellë djalin e tyre, Klavel për t’u regjistruar në klasën e parë, ndërsa Bujar Çela ka sjellë këtë vit të tre fëmijët: Silvanën dhe Selmën që u ngjitën një klasë më lartë dhe Blerimin që fillon klasën e parë. Flavia Kokthi vjen e shoqëruar nga të dy gjyshërit, nëna Shega dhe gjyshi Kiço. Familja Kokthi ka qënë përherë një mbështetëse e fuqishme jo vetëm për shkollën shqipe por edhe për shoqatën. Librat  për shkollën këtë vit u siguruan me ndihmën e djalit të kësaj familje Androkli Kokthi, që jeton e punon në Tiranë.

Kështu njëri pas tjetrit vijnë fëmijët për të mësuar gjuhën e prindërve dhe te gjyshërve të tyre. Ja Andi dhe Alissa Qypi, që gjatë gjithë vitit të kaluar ishin të parët nxënës që vinin në shkollë, ja dhe Aris Ramizi që tani mund të quhet “veteran”  i shkollës, pasi ndjek vitin e pestë, ja Amalia Molla dhe Anxhela Xhori e bukur…

Mësueset Rajmonda Bardhi, Irini Zeneli, Kozare Doko, Adelina Ramizi, presin me mall e dashuri fëmijët. Kanë vite që punojnë të përkushtuara në këtë mision të shënjtë për t’u mësuar fëmijëve gjuhën e bukur shqipe.

Pastaj prindër e fëmijë të ulur së bashku në sallën e veprimtarive të shoqatës dëgjojnë përshëndetjen e  Kryetarit të Shoqatës “Bijtë e Shqipes”, zotit Tajar Domi, i cili pasi falenderoi prindërit dhe fëmijët për kujdesin dhe sakrificën që bëjnë për të mësuar gjuhën  shqipe, shtroi dhe shqetësimin se jashtë kësaj shkolle janë shumë e shumë fëmijë shqiptarë , prindërit e të cilëve nuk tregojnë kujdesin e duhur për të ruajtur gjuhën  tonë në brezat e rinjë dhe lidhjet e tyre me të afërmit dhe atdheun e prindërve .

Sekretari i Shoqatës, zoti Vlashi Fili, ndërmjet të tjerave në fjalën e tij të shkurtër recitoi  edhe “ankesën” e një fëmije që ishte venë edhe në posterin e përgatitur këtë vit për hapjen e vitit të ri shkollor : “Pse o mami shqip s’më flet? Ç’faj kam unë që linda në kurbet? Kur të shkoj me pushime si të flas me gjyshen time?”. Këto fjalë nuk lenë vend për diskutime, për ngurrime etj.

Për kujdesin që tregon shoqata për ta  bërë shkollën një qëndër të dashur për fëmijët, shërbejnë edhe fjalët e nënkryetarit të shoqatës zotit Bujar Gjoka, që u kërkoi prindërve të bashkëpunojnë  me shoqatën dhe shkollën për të festuar së bashku ditëlindjet e fëmijëve gjatë vitit shkollor. Kjo përkujdesje nuk është e rastit, është vazhdim i një tradite tashmë të krijuar. Fëmijët e kësaj shkolle kanë marrë pjesë vitet e fundit  edhe në festivalin e zërave të rinjë, që është organizuar në Nju Jork, ku janë nderuar edhe me çmime.. Këto arritje janë edhe fryt i punës së palodhur me fëmijët të kompozitorit të talentuar Hamdi Gjana. Një ngjarje e bukur  gjatë vitit të kaluar shkollor ishte dhe zhvillimi i një dite mësimi  në kopshtin zoologjik të Filadelfias, organizuar nga shoqata dhe Shkolla “Gjuha Jonë”.

Nuk mund të përmblidhen në një rrëfim, punët e dukura dhe të padukura, që kanë bërë antarët e kryesisë së shoqatës si Vlashi Fili, Llazar Vero me përgatitjen e posterit dhe propogandën  që u bë në websajtin dhe fejsbukun e shoqatës, për ndihmën që dhanë Petrit Zanaj, Dritan Matraku në fotokopjimin e disa teksteve  për shkollën,  etj. Pa shqetësimin e tyre dhe të shumë të tjerëve, nuk mund të realizohej kjo ditë.

Paskëtaj, mësueset morën regjistrat  dhe fëmijëve iu shpërndan librat sipas klasave. Filloi kështu dita e parë e mësimit  në Shkollën Shqipe “Gjuha Jonë”.

Punë të mbarë!

Me shqetësimet dhe zhgënjimet e veta

Nuk besoj se ka ndonjë bashkatdhetar në Filadelfia që nuk e ka mësuar se në këtë qytet ka një shkollë për mësimin e gjuhës shqipe fëmijëve  apo nipërve të tyre. 13 vite te jetës së saj dhe rreth 500 nxënës që kanë kaluar nëpër klasat e saj, është një zë i fortë për veshin e secilit që do t’u mësoj pasardhësve gjuhën e vet dhe të prindërve të vet. Perherë kemi punuar me shpresën se do të vij një ditë qe nuk do të kemi vend ku t’i fusim fëmijët, dhe kemi ndërtuar me mendje variante të ndryshme për klasa paradite dhe mbasdite të shtunave dhe të dielave dhe pse jo edhe të premteve mbasdite. Por edhe lokale të tjera do të gjenim. Nuk na mungon përvoja. Sotiraq Pema, ish anëtar i kryesisë së shoqatës, në vitet e para siguroi dy ambiente të bollshme pranë qëndrave kulturore të kishës katolike.

Dëshirat dhe hamëndjet tona nuk janë ëndërra me sy hapur, por mbështetur në numërin e madh të familjeve shqiptare në Filadelfia. Ja, duke bërë një llogari të trashë mendojmë se nga 4-5 mijë familje shqiptare, duhet të kishim 1500-2000 fëmijë që duhej të uleshin në bangat e shkollës shqipe. Ja po u heqim dhe nga një zero për të qetësuar skeptikët, pra duhet të kishim 150-200 fëmijë të ulur sot në këtë shkollë. Jemi me fat që jemi emigrantë në Amerikë, në këtë vend që nuk të pengon por të ndihmon për të ruajtur gjuhën dhe kulturën tënde. Ndaj edhe mozaiku amerikan i kulturave është kaq i bukur. Por çfarë ndodh me ne shqiptarët? Mos vallë kur na krijohen mundësitë e mira nuk i marrim dhe kur na i ndalojnë bëjmë të pakënaqurin? Kur bisedon me bashkatdhetrët për t’i sjellë fëmijët në shkollë, të nxjerrin njëmijë justifikime, si nuk kemi kohë, jemi në punë ,jemi të lodhur, etj. sikur u kërkojmë të vijnë të punojnë falas në kopshtet tona. Dhe të mos harrojmë se vetëm në Northeast të Filadelfias janë hapur nëntë kafe shqiptarësh. Për këtë mund të krenohemi se jemi komuniteti me më shumë kafene në këtë zonë megjithëse për nga numri nuk jemi më të shumtit.  Kjo vjen era myk, era otomanizëm: kafe, domino, letra bixhozi, bilardo… orë të tëra në kotësi.

Nuk është e lehtë puna e shkollave shqipe në emigracion jo vetëm për këto arësye që përmendëm më sipër por edhe për mangësit jo të vogla nga mëmëdheu, që as nuk kujtohet për të dhënë një ndihmë sado të vogël për to, si fjala vjenë sigurimin e librave. Është folur, është kërkuar deri në instancat më të larta mbështetja për këtë problem, por asgjë e sigurtë dhe në rrugë normale. Është një qëndrim i pafalshëm për të gjitha qeveritë që kanë qënë në Shqipëri në këto 25 vite. Paratë e emigrantëve i duan për të mbuluar hallet por as gishtin nuk zgjatin për t’i ndihmuar në hallet e tyre. Vetëm në kohë fushatash kujtohen për të thënë ndonjë fjalë se do të bëjnë këtë dhe atë për diasporën  dhe asgjë më tepër se premtime. Pa patur një ministri të diasporës, siç ka Kosova, asgjë nuk pritet të bëhet. Nuk është thjesht një çështje administrative. Është më shumë se kaq. Është fjala për ato lidhje të dukshme dhe të padukshme që ushqejnë mëndjen dhe zemrën e çdo emigranti, që na mbajnë lidhur me tokën e të parëve.

Pavarësisht gjithë vështirësive puna për t’i shërbyer gjuhës shqipe mbetet një nga detyrat më të shënjta të çdo shqiptari, intelektuali, çdo shoqate dhe organizate emigrantësh, jo për biznes, por thjeshtë si atdhetarë. Ësht një detyrë e shënjtë e çdo prindi ndaj fëmijës që nesër të mos gjëndet para pyetjes së rëndë:   – Përse o mami s’më fole shqip?

LLAZAR VERO

Filadelfia, më 8 shtator 2015