-Zgjedhje vërtet konkurruese në pjesën më të madhe të Kosovës, por kërkohet vullnet politik për adresimin e dobësive të vjetra dhe frikësimit në rajonet e banuara me serbë/
–Elections genuinely competitive in most of Kosovo but political will needed to address long-standing weaknesses, and intimidation within Kosovo Serb areas/
-Procesohen 99,88% të vendvotimeve, asnjë subjekt vetëm s’mund ta formojë Qeverinë e Kosovës/
PRISHTINË, 13 Qershor 2017-Gazeta DIELLI-Behlul Jashari/ Misioni i Vëzhgimit të Zgjedhjeve nga Bashkimi Evropian për Zgjedhjet Parlamentare 2017 në Kosovë sot në Prishtinë në një konferencë për shtyp prezentoi deklaratën preliminare, ku vlerësoi se ishin zgjedhje vërtet konkurruese në pjesën më të madhe të vendit, por kërkohet vullnet politik për adresimin e dobësive të vjetra dhe frikësimit në rajonet e banuara me serbë të Kosovës.
Shefi i Misionit, Alojz Peterle, deputet i Parlamentit Evropian, paraqiti gjetjet preliminare të Misionit të Bashkimit Evropian për Vëzhgimin e Zgjedhjeve (EU EOM) për zgjedhjet e parakohshme parlamentare të 11 qershorit në Kosovë.
“Zgjedhjet e parakohshme të 11 qershorit 2017 ishin vërtet konkurruese dhe të qeta në pjesën më të madhe të Kosovës. Votuesve në përgjithësi ju ofruan informacione pluraliste për forcat politike që ishin në garë”, tha Peterle në konferencën për shtyp në Prishtinë.
Megjithatë, vijoi ai, zgjedhjet u ndikuan negativisht nga dobësitë e vjetra, veçanërisht nga listat e pasakta të votuesve që janë të cenueshme ndaj mashtrimeve, një sistem zgjedhor që lë mundësi për abuzim, dhe një sistem me shumë të meta për votim jashtë Kosovës.“Këto çështje do të kërkojnë vullnet dhe përkushtim politik për të bërë reformat e nevojshme,” tha Peterle.EU EOM-i vlerësoi se, “në zonat me shumicë serbe, procesi zgjedhor u dëmtua nga frikësimi dhe rastet e dhunës brenda komunitetit serb të Kosovës kundër kandidatëve dhe votuesve. Po ashtu pati një reagim të pamjaftueshëm nga prokuroria dhe policia ndaj atyre incidenteve”.
“Kjo ngrit pyetje rreth besueshmërisë së procesit demokratik në këto zona”, tha PeterleMë tej u theksua se, dita e zgjedhjeve ishte e qetë dhe nuk u vërejt ndonjë incident i theksuar nga EU EOM, përfshirë edhe në veriun e Kosovës. Votimi në përgjithësi u vlerësua pozitivisht. Megjithatë, vëzhguesit vërejtën raste të shpeshta të votimit familjar, raste të ndihmës abuzive të votuesve, dhe pranisë së tepërt të vëzhguesve nga dy subjekte politike duke e shkelur ligjin. Procedurat e numërimit të votave nuk u përfillën gjithmonë, duke nënvizuar nevojën për trajnim më të mirë të stafit zgjedhor.
Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) u konsiderua nga EU EOM të jetë politikisht përfshirës, që kryesisht vepron në mënyrë transparente dhe që ka bërë përpjekje të zhvillojë një proces transparent dhe të mirëfilltë.
Igor Šoltes, udhëheqës i delegacionit nga Parlamenti Evropian, i inkurajoi autoritetet kosovare që të veprojnë në adresimin e mangësive të identifikuara. “Ka pasur rekomandime të qarta lidhur me periudhën e nevojshme kohore për përgatitjen e zgjedhjeve”, tha ai.
Për vendimin për mbajtjen e zgjedhjeve të parakohshme brenda afatit më të shkurtër të mundshëm, Šoltes tha se, “pasojat e kësaj zgjedhjeje janë të dukshme, nga cilësia e listave të votuesve, te mundësia për votuesit jashtë Kosovës që të votojnë ose te gatishmëria e organeve për menaxhimin e zgjedhjeve”.Në ditën e zgjedhjeve, EU EOM ka shpërndarë rreth 100 vëzhgues gjithandej Kosovës nga shtetet anëtare të BE-së, si dhe nga Norvegjia dhe Zvicra. EU EOM do të mbetet në Kosovë për të përcjell procesin në Qendrën e Numërimit dhe Rezultateve dhe zgjidhjen e të gjitha ankesave dhe parashtresave, deri në shpalljen e rezultateve përfundimtare.
Në 19 maj 2017 Komisioni Qendror i Zgjedhjeve i Kosovës nënshkroi Memorandum Bashkëpunimi me Zyrën e BE-së në Prishtinë, për vëzhgimin e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare të 11 qershorit. Me këtë rast, u nënshkrua edhe Memorandumi i Bashkëpunimit ndërmjet Qeverisë së Kosovës-Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Zyrës së BE-së në Kosovë.
Më parë, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, me të gjitha votat pro ka miratuar Memorandumin e Mirëkuptimit sipas të cilit 100 vëzhgues nga Bashkimi Evropian përcjellin procesin zgjedhor në Kosovë.
KOSOVA PAS ZGJEDHJEVE, PROCESOHEN 99,88% TË VENDVOTIMEVE, ASNJË SUBJEKT VETËM S’MUND TA FORMOJË QEVERINË
Në zgjedhjet e parakohshme parlametare të së dieles së 11 qershorit në Kosovë, sipas rezultateve preliminare të 99,88% të vendvotimeve të procesuara deri sot në mëngjes nga KQZ, koalicioni i 13 partive shqiptare – Partisë Demokratike të Kosovës, Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Nismës për Kosovën dhe 10 të tjerave ka 33,98% të votave, Lëvizja Vetëvendosje që garoi e vetme ka 27,12%, ndërsa koalicioni i Lidhjes Demokratike të Kosovës dhe Aleancës Kosova e Re, ku në listë përfshiheshin edhe kandidatët për deputë të subjektit politik më të riut drejt regjistrimit si parti – Alternativa e të Lëvizjes për Drejtësi ka 25,74% të votave.
Nga subjektet e komuniteteve pakicë, më së shumti vota- 5,90% ka Iniciativa Qytetare Lista Serbe (Građanska Inicijativa Srpska Lista).
Duke bërë llogari nga rezultatet preliminare, shtypi i sotëm kosovar parashikon se koalicioni i PDK mund të ketë më së shumti 39 deputetë, VV 31 e koalicioni i LDK 30. Këta numra nuk i mundësojnë asnjë subjekti të vetëm të formojë qeverinë e ardhshme me votat e Kuvendit 120 anëtarësh edhe nëse do të kenë mbështetjen e të 20 deputetëve të komuniteteve pakicë, 10 të serbëve e 10 të tjerëve. Ka parashikime të ndryshme se kush me kend do formojë qeverinë e re të Kosovës me koalicione paszgjedhore dhe pikëpyetje se a do mund të formohet qeveria.
“Çelësi i qeverisë te LDK-ja”, është një kryetitull balline në shtypin e sotëm të Prishtinës. Drejtuesit e subjekteve të koalicionit LDK-AKR-Alternativa dhe Lëvizja për Drejtësi në një takim paszgjedhor, sipas një komunikate, kanë “përsërit qëndrimin e palëkundur se nuk do të jetë pjesë e asnjë qeverie, në të cilën është edhe PDK-ja”.
Para një muaji, në 10 maj 2017, Kuvendi i Kosovës u vetëshpërnda me kalimin me shumicë votash të mocionit të mosbesimit për qeverinë e zgjedhur në 9 dhjetor 2014 në Kuvendin kosovar të konstituuar një ditë më parë me vonesë gjashtë muajshe pas zgjedhjeve. Mocioni i opozitës u votua pro edhe nga partia më e madhe e koalicionit qeverisës, PDK.
Të dielën e 11 qershorit u votua pasi sipas Ligjit për Zgjedhjet e Përgjithshme dita kur duhet të mbahen zgjedhjet e parakohshme duhet të jetë ditë e diel, jo më herët se 30 ditë dhe jo më vonë se 45 ditë nga shpërndarja e Kuvendit.
Sipas të dhënave më të fundit nga KQZ, numri i fletëvotimeve të pavlefshme është I madh – 52.522. Ndërsa, numri i fletëvotimeve të vlefshme është 696.684.
Pas zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në këtë pranverë, Kosova këtë vit, në vjeshtë, mban edhe zgjedhje lokale, në afat të rregullt, katër vjet pas zhvillimit të tyre në 3 nëntorin 2013.
Elections genuinely competitive in most of Kosovo but political will needed to address long-standing weaknesses, and intimidation within Kosovo Serb areas
PRISTINA, 13 June 2017 – The Chief Observer, Mr Alojz Peterle, Member of the European Parliament, presented today the preliminary findings of the European Union Election Observation Mission (EU EOM) on the 11 June early legislative elections in Kosovo.“The 11 June 2017 early elections were genuinely competitive and peaceful in most parts of Kosovo. Voters were generally offered pluralistic information on the political forces in competition,” said Mr Peterle today at a press conference in Pristina. “However, the elections were negatively impacted by long-standing weaknesses, in particular inaccurate voter lists that are vulnerable to fraud, an electoral system open to abuse, and a largely flawed system for Out-of-Kosovo voting.”
“These matters will require political will and commitment to conduct the necessary reforms,” said Mr Peterle.
The EU EOM assessed that “in Kosovo Serb majority areas, the election process was marred by intimidation and instances of violence from within the Kosovo Serb community against candidates and voters. There was also an insufficient response from prosecutors and police to these incidents.” Mr Peterle said that “this raises questions over the credibility of the democratic process in those areas.”
Election day was calm and no major incident was observed by the EU EOM, including in the north of Kosovo. Polling was overall assessed positively. Observers noted, however, a high incidence of family voting, instances of abusive voter assistance, and the excessive presence of observers from two political entities in breach of the law. The vote count procedures were not always followed, underscoring the need for better training of polling staff.
The Central Election Commission was considered by the EU EOM to be politically inclusive, operating largely transparently, and had made efforts to deliver a transparent and genuine process.
Igor Šoltes, the Head of the delegation from the European Parliament, urged the Kosovo authorities to act to address previously identified shortcomings: “There were clear recommendations regarding the timeframe necessary to prepare elections.” On the decision to hold early elections in the shortest possible timeframe, Mr Šoltes said: “The consequences of this choice are visible, from the quality of the voters’ lists, to the possibility for voters outside Kosovo to vote, or to the preparedness of the election management bodies.”
The EU EOM deployed around 100 observers across Kosovo on election day from EU Member States as well as Norway and Switzerland. The EU EOM will remain in Kosovo to follow the process at the Counting and Results Centre and the resolution of any complaints and appeals, until the declaration of final results.