Nga Sadik Elshani/
Nuk kam ndermend ketu te analizoje ngjarjet e javes se fundit qe ndodhen ne “Lagjen e Trimave” ne Kumanove, sepse keto dite eshte shkruar mjaft ne shtypin shqiptar. Si ndodhen keto ngjarje, si dhe pse filluan, cila eshte arsyeja, kush qendron pas ketyre ngjarjeve, etj. Edhepse kaloi me shume se nje jave ende nuk kemi nje spjegim zyrtar per keto ngjarje. Pyetjet qe shtrova me lart dhe shume pyetje te tjera kerkojne pergjigje, hetime, analiza e shqyrtime serioze. Keto ishin ngjarje te renda, skena lufte ku mbeten te vrare mbi 20 qytetare, u shkaterruan shume shtepi, u terrerorizua dhe u tmerrua nje lagje e tere, nje qytet i tere. Por ne kete shkrim te shkurter do te perqendrohem te indiferentizmi, mosangazhimi, heshtja e udheheqesve te shqiptareve te Maqedonise dhe gjithe faktorit politik shqiptar. Gjate tere kohes kur po ndodhnin keto perleshje te ashpra, kur po rrezikohej jeta e qytetareve te pafajshem e te pambrojtur, udheheqesit e partive politike shqiptare nuk u pane dhe nuk u degjuan fare, thua se keto ngjarje tragjike po ndodhnin ne nje planet tjeter dhe jo ne nje lagje shqiptare. Kur ndodhin ngjarje kaq te renda me pasoja tragjike, udheheqesit e zgjedhur me voten e popullit duhet te qendrojne me popullin, te angazhohen qe konflikti te nderpritet, te mos demtohen, te mos vriten qytetaret e pafajshem. Ata jane zgjedhur per t’i prire popullit, per t’u ballafaquar me situata te veshtira dhe per te marre vendime te veshtira. Ne kete konflikt qe ndodhi ne Kumanove, udheheqesit e shqiptareve te Maqedonise deshtuan per t’i dale ne mbrojtje bashkatdhetareve te tyre – ata falimentuan, falimentoi ndergjegja e tyrte. Indiferenca, mosveprimi i tyre eshte per cdo kritike dhe eshte i papranueshem. Ngjarjet e diteve te fundit ne Kumanove, si dhe disa ngjarje te tjera me heret po tregojne qarte se shqiptaret e Maqedonise nuk kane udheheqes serioze. Keta udheheqes, si dhe gjithe shqiptaret e Maqedonise kane nje pervoje te gjate e te hidhur me forcat policore maqedonase – forca te cilat nuk kane respekt per jeten e njeriut, aq me pak per jeterat e shqiptareve, forca qe nuk i zgjedhin mjetet, por mezi presin rastin te ballafaqohen e te vrasin sa me shume shqiptare. Trekendeshi antishqiptar: Serbi – Rusi – Maqedoni, trekendeshi provokues e destabilizues i Ballkanit dhe tere Europes, eshte i angazhuar me tere mekanizmat e tyre dashakeqe e djallezore per te perkeqesuar poziten e shqiptareve, per t’i paraqitur shqiptaret si njerez te padenje per te qene pjese e familjes europiane. Here pas here ata do te mundohen te inskenojne skenare, konflikte te tilla si ky i fundit ne Kumanove. Edhe shqiptaret duhet te jene syhapur (vigjilent), te mos bien ne gracka e te behen viktima te inskenimeve te forcave te sigurimit te Maedonise. Konflikti i armatosur gjithmone duhet te jete opsioni i fundit, kur cdo gje tjeter ka deshtuar.
Deshtuan edhe udheheqesit e dy shteteve, dy qeverive shqiptare, Shqiperise dhe Kosoves. Gjate tere kohes sa zgjati konflikti ne Kumanove ata nuk u degjuan fare, nuk ben as perpjekjen me te vogel per te ndaluar konfliktin, duke bashkerenduar punet, veprimet me udheheqesit e shqiptareve te Maqedonise dhe duke kerkuar me vendosmeri nga qeveria maqedonase dhe faktori nderkombetar qe keto sulme te nderpriten menjehere dhe konflikti te zgjidhet me mjete paqesore. Asnjera qeveri nuk mbajti nje mbledhje te jashtezakonshme per te diskutuar e shqyrtuar kete gjendje te jashtezakonshme, gjendje lufte ne Kumanove. Shteti shqiptar, qeveria shqiptare nuk kane nje plan, program kombetar, platforme, strategji kombetare, prandaj edhe reagimet e tyre jane te plogeta dhe nuk kane kerrefare ndikimi te asnjera pale dhe as te faktori nderkombetar. Ministri i Puneve te Jashtme te Shqiperise, Z. Ditmir Bushati beri nje deklarate sa per sy e faqe, sa per ta lagur gojen, ndersa Kryeministri Rama nuk u deklarua fare, nuk doli me nje qendrim te vetin, por ne Facebook e percolli deklaraten e ministrit te tij. As pozita dhe as opozita nuk e pane te arsyeshme qe per nje cast ta nderpresin fushaten zgjedhore e te dalin se bashku ne nje tribune, te solidarizohen me vellezerit tane ne Maqedoni e t’i dergojne nje mesazh te prere e te forte qeveritareve shoviniste te Shkupit, se pa marre para sysh dallimet tona, kur vjen puna te interesat madhore te kombit tone, mireqernja e cdo shqiptari kudo qe ndodhet ne bote – ne jemi nje. T’i ndrpresin menjehere sulmet barbare, vrasjet e shqiptareve dhe shkaterrimin e shtepive, pronave te tyre.
Gjate tere kohes sa zgjati ky kionflikt, udheheqesit shqiptare nuk komunikuan me njeri – tjetrin, nuk i bashkerenduan veprimet e tyre dhe nuk ushtruan trysni ndaj qeverise maqedone qe konflikti te nderpritej menjehere. Nje takim i udheheqesve te shqiptareve te Maqedonise me Kryeministrin e Shqiperise, Kryetarin e Kuvendit te Shqiperise, Ministrin e Puneve te Jashtme te Shqiperise, ndodhi para ca ditesh ne Pogradec. Ishte ky nje takim i rastesishem, sepse qelloi qe Kryeministri i Shqiperise kishte shkuar ne Pogradec qe te beje fushate zgjedhore. Por edhe ky takim deshtoi, sepse nuk u bashkuan te gjithe rreth te njejtes tavoline, Zoti Menduh Thaci dhe Zoti Ali Ahmeti nuk u takuan me njeri – tjetrin. Ne fakt ky nuk ishte kurrefare takimi, sepse u zhvillua ne nje restorant buze liqenit te Ohrit/Pogradecit. Vertet ky nuk ishte nje takim pune per te biseduar rreth ketyre ngjarjeve te renda e tragjike, por me teper i ngjante nje pikniku. Te gjithe dukeshin te shliruar, te patrazuar, thua se nuk ka ndodhur asgje. Ajo qe ndodhi ne Kumanove nuk ishte piknik, por ishte nje ngjarje tragjike, ishte lufte ku mbeten te vrare 22 qytetare. Prandaj, nje ngjarje kaq e rende e meriton nje qasje serioze, nje angazhim, mobilizim serioz te te gjithe faktorit politike shqiptar dhe jo nje takim te nje atmosfere pikniku. Ne kete takim nuk u mor asnje vendim, nuk u be asnje deklarate lidhur me ato ngjarje qe ndodhen ne Kumanove. Ata ka qene dashte te takohen e te diskutonin me seriozitetin me te madh ne nje dhome-shtab, t’i bashkerendonin punet dhe te hartonin nje strategji te perbashket se si duhet vepruar ne situata te ngjashme, si duhet vepruar tani e tutje dhe ta mbajne pergjegjese qeverine maqedone e te kerkojne llogari per keto akte barbare e kriminale. Partite shqiptare ne Maqedoni jane te percara, bejne koalicione me partite maqedonase, por nuk bashkepunojne me njera – tjetren. Jo vetem qe kane mospajtime me njera – tjetren, por kane armiqesi me njera – tjetren. Kete plogeti, kete indiferentizem, keto percarje te tyre, populli i shkrete eshte duke i paguar me gjak. Kjo plogeti po mbizoteron ne gjithe skenen politike, ne tere hapesiren shqiptare nuk kemi udheheqes serioze qe te frymezojne, prijne dhe qe gezojne perkrahjen e popullit dhe te bashkesise nderkombetare – njerez qe ta mbushin syrin.
Philadelphia, 22 maj, 2015.
*Sadik Elshani eshte doktor i shkencave te kimise dhe veprimtar i bashkesise shqiptaro – amerikane.