Prof. Edlira Haxhiymeri midis Universitetit te Tiranës, dhe Clemson University në South Caroline/
– Nga Liliana Pere/
Profili i Prof.Edlira Haxhiymeri/
Prof.Edlira Haxhiymeri-e lindur ne Tirane me origjinë nga prindërit Dibranë, rritur midis Tiranës dhe Dibrës (vendlindjes së prindërve). Gyshërit e saj jetuan në qytetin e vogël të Peshkopisë deri në fillim të viteve ’90.Ajo e viziton qytetin pothuajse çdo vit. Peshkopia e dikurshme i ngjallte shumë dashuri dhe mirësi. Njerëzit, mjediset, lumi Drin, gjithe bukuritë dhe traditat më të mira te qytetit, kanë ushqyer tek Edlira dashurinë pa kufi per origjinen e prindërve Dibren, megjithëse ajo është lindur dhe rritur ne Tiranë.
Edlira Ka studjuar gjuhën angleze, si diplomë të parë.
Më pas studimet për Psikologji-Pedagogji. Ka provuar profesionin e mësueses në të gjitha nivelet, në fshat dhe në qytet. Eshte angazhuar në mësimdhënie në universitet që në vitin 1987.
Ka mbrojtur gradën Doktor i Shkencave Psikologjike në vitin 1996.
Ka fituar titullin Profesore e Asocuar në vitin 2003.
Ne vitin 2015 ka marrë titullin Profesor.
Eshte pjesëmarrëse në mbi 100 konferecna ndërkombëtare në Amerikë, Angli, Francë, Gjermani, Belgjikë, Itali, Rumani, Bullgari, Estoni, Greqi e Shqipëri.
Ka botuar disa tekste për studentet, tekste për nxënësit e shkollës 9 vjecare dhe të mesme. Eshte autore e dhjetra artikujve shkencorë në revista ndërkombëtare dhe kombëtare si International Social Ëork, Cultural Health etj.
Ndër vite ka drejtuar disa projekte mbi arsimin e lartë si Tempus.
Ka punuar për një vit si pedagoge pranë Grand Valley State University në Micigan. Eshte pedagoge në distancë në Clemson University në South Caroline. Ka kontribuar për afër 10 vjet në Universitetin e Europës juglindore në Tetovë.
Sot punon Prof. ne Universitetin e Tiranes, ne Shkencat Sociale
***
E dashur Edlira. Disa impresione nga vëndlindja juaj e dashur, familja juaj, mbeshtetja e saj perju, mund te sillni ne vëmëndjen e publikut disa detaje per njohje ju lutem?…
Unë kam lindur në qytetin e Tiranës nga dy prindër me origjinë Dibrane. Prindërit e mi janë vendosur herët në Tiranë dhe kanë krijuar familjen në këtë qytet. Unë jam fëmijë i dytë në familje. Kam një vëlla më të madh. Jam rritur e rrethuar me kujdes e dashuri pa fund, mes njerëzve të dashur, të cilët më kanë ushqyer dashurinë për njerëzit, respektin, mirënjohjen dhe mbështetjne për njëri tjetrin. Dera e shtëpisë së prindërve të mi ka qenë gjithnjë e hapur për miq e të afërm. Nga prindërit e mi kujtoj me nostalgji dëshirën dhe sakrificat për të mbështetur këdo që e donte shkollën dhe arsimin. Mbase kjo ndikoi edhe në rrugën e jetës sime.
***
E nderuar Edlira. Jeta juaj bashkëshortore eshte nderthurur bukur me nje njeri te kapacitetit tuaj por me kultura te ndryshme krahinore, ku qendron bukuria dhe vlera e kesaj lidhje?
Unë jam e martuar dhe kam një djalë. Me bashkëshortin jam njohur kur isha studente në vitin e parë të fakultetit. Ai ishte pedagog në fakultet. Tashmë kanë kaluar 35 vjet nga njohja jonë. Ndërsa unë i përkas origjinës veriore, bashkëshorit im është me origjinë nga jugu I Shqipërisë. Kjo e ka bërë edhe më të bukur lidhjen tonë. Plot dinamizëm, ritëm dhe angazhim për t’ju afruar dhe përshtatur njëri tjetrit. Gërshetimin më të bukur të vlerave të trevave tona e kemi mishëruar tek djali ynë, i cili, migjithëse i studiuar e formuar jashtë Shqipërisë, ndihet edhe Geg edhe Tosk edhe tiranas! S’ka më bukur!
***
Tirana metropol, ështe qyteti juaj i zëmres,dhe shtepia juaj ne rrugen e Dibrës shërben si urë lidhese për të mos harruar vëndlindjen tuaj, sa nostalgji ka Edlira dhe si e shikon ajo këtë lagje ne këndvështrim zhvillimi ndër vite?
Unë kam lindur në Tiranë në vitin 1960. Tirana është qyteti i shpirtit dhe zemrës sime. Jam lindur dhe rritur në atë që njihet si rruga e Dibrës. Një lagje e qetë, e banuar nga njerëz punëtorë të thjeshtë dhe bartës të vlerave të popullsisë autoktone dhe të ardhurve në Tiranë, ku përfshihej edhe familja ime. Lagjja ku unë jam rritur nuk ka qenë asnjeherë në qendër të zhvillimeve të rëndësishme urbanistike. Ashtu si edhe vetë banorët e zonës, zhvillimet kanë qenë modeste. E lidhur kjo edhe me pushtetin e kufizuar që kjo popullatë ka patur tek politika në cdo periudhë. Madje, edhe rruga që kalon mes përmes kësaj lagjeje, është një nga rrugët e fundit që është rikonstruktuar në Tiranë. E ndërsa Tirana rritet cdo ditë, gradacielat dhe pallatet gjigande i grabisin cdo ditë pak histori te qytetit tim. Pavarësisht kësaj, rruga e Dibrës mbetet më pak e investuara! Aty gjen edhe ndonjë shenjë historie: shtëpi të vogla, mure me qerpic, rrugica të ngushta, sheshe për fëmijë, etj. Të gjitha këto më mbajnë të lidhur me kujtimet e fëmijërisë sime.
Por, të them të vërtetën, unë ndiej sikur jam rritur midis Tiranës dhe Dibrës (vendlindjes së prindërve të mi). Gyshërit e mi jetuan në qytetin e vogël të Peshkopisë deri në fillim të viteve ’90. Atje kaloja pushimet verore cdo vit. Nuk prisja të shkoja dhe kthehesha me vështirësi. Peshkopia e dikurshme më ngjallte shumë dashuri dhe mirësi. Njerëzit, mjediset, lum Drin, përroi i qytetit, fushat, livadhet, pyjet kanë ushqyer tek unë dashurinë pak kufi për natyrën. Sot, kur udhëtoj për në Peshkopi kam shumë dhimbje… Jo vetëm se gjyshërit dhe të afërmit e mi nuk janë më, por edhe sepse qyteti, rruga dhe mjediset janë degraduar….
***
Mesova nga biseda e thjeshtë se jeni nje natyre mjaft studjuese kembengulese me nje përkushtim maksimal drejt arritjeve, dhe nuk rreshtni se studjuari, për tu rritur profesionalisht në fushen Akademike, kush ka qene diplomimi juaj i pare, si ka vazhduar kjo rrugë suksesi, dhe sa e vështire ka qene?
-Pune dhe studim te pandërprerë Liliana. Kembengulje per te bërë dicka më tepër nesër. Por lodhja ndërkohe shoqërohet dhe me sadisfraksion shpirtëror, qe ndjehesh me e aftë, dhe përherë më kërkuese me vehten.
Kam studjuar gjuhë angleze, si diplomë të parë. Më pas kam vazhduar studimet për Psikologji-Pedagogji. Kam provuar profesionin e mësueses në të gjitha nivelet, në fshat dhe në qytet. Jam angazhuar në mësimdhënie në universitet që në vitin 1987.
Unë nuk jam ndarë kurrë nga shkolla. Shkolla ka qënë streha ime e profesionit dhe e shpirtit.
Ndëra kam qenë kërkuese ndaj studentëve të mi, kam qenë e tillë edhe ndaj vetes. Nuk u jam ndarë kurrë librave. Kam mbrojtur gradën Doktor i Shkencave Psikologjike në vitin 1996. Kam fituar titullin Profesore e Asocuar në vitin 2003 dhe tani sapo kam marrë titullin Profesor.
Jam pjesëmarrëse në mbi 100 konferecna ndërkombëtare në Amerikë, Angli, Francë, Gjermani, Belgjikë, Itali, Rumani, Bullgari, Estoni, Greqi e Shqipëri.
Kam botuar disa tekste për student, tekste për nxënësit e shkollës 9 vjecare dhe të mesme. Jam autore e dhjetra artikujve shkencorë në revista ndërkombëtare dhe kombëtare si International Social Ëork, Cultural Health etj.
Ndër vite kam drejtuar disa projekte mbi arsimin e lartë si Tempus.
Kam punuar për një vit si pedagoge pranë Grand Valley State University në Micigan. Jam pedagoge në distancë në Clemson University në South Caroline. Kam kontribuar për afër 10 vjet në Universitetin e Europës juglindore në Tetovë.
***
E nderuar Edlira. Une po verej se ju e dashuroni profesionin tuaj, dhe fushen Akademike, dhe jo vetem kaq, Liria e veprimit dhe angazhimet tuaja kane plotesuar nevojen per zhvillim në planin personal dhe ate social. Ju jeni pjesemarrese ne 100 e me shume koferencave nderkombetare, sa bashkëpunuese jeni mes kolegësh, cilat kanë qënë disa nga vlerësimet që keni marrë në karrierën tuaj profesionale?
-Po e vërtetë Liliana. Profesioni ka qenë si ushqim për mua. E kam dashuruar profesionin tim dhe jam përkushtuar në cdo cast. Nuk kam pritur vlerësime të posacme. Kam qënë modeste dhe besoj se kjo ka ndikuar për të më rritur shkallën e kënaqësisë. Është një shprehje që thotë: “kur nuk ke pritshmëri, mundësia për t’u zhgënjyer është më e vogël”, besoj se kjo më përshtatet mua. Nuk kam pritur asgjë nga askush. Ky parim i jetës sime më ka bërë të jem realiste dhe t’i gëzohem arrtijeve të mia. Natyrisht, kjo ka ndikuar edhe në marrëdhëniet me kolegët, të cilat i kam patur gjithnjë të mira. Kam bërë përpjkekje maksimale të jem në krah të tyre për të mundësuar avancimin e tyre në profesion me cdo kusht. Mbetet bindja ime se nga investimi tek kolegët nuk ka të humbur. Pavarësisht dozave të mosmirënjohjes apo të përftimit të sëmurë, që takohen mes nesh, kam qenë gjithnjë e prirur të bëj më të mirën për kolegët e mi.
***
Realiteti Shqiptar na vë para përgjegjësive te gjithëve për përmiresimin e modelit të funksionit te familjes shqiptare,cilat janë angazhimet tuaja të tjera, përvec fushës akadmike ne ndihmë te gruas shqiptare. Ç’fare contribute keni ne vite per forcimin e rolit dhe pozicionin e gruas dhe trajtimin dhe riintegrimin e tyre?
-Që në fillim të viteve ’90 unë i jam bashkuar lëvizjes së shoqërisë civile për mbrojtjen e të drejtave të gruas. Kam punuar direkt me viktimat dhe të mbijetuarat e dhunës në familje. Kam shkruar, studjuar, prezantuar dhe mbrojtur të drejtat e tyre në cdo forum ku kam marrë pjesë. Sot drejtoj një strehëz për mbështetjen, trajtimin dhe riintegrimin e viktimave të dhunës.
Kam bërë investimin tim edhe në politikë, por e kam ndjerë veten shumë larg standarteve dhe nivelit ku është katandisur politika shqiptare, dhe jam larguar për t’ju përkushtuar profesionit tim.
***
Çfare cilësi te tjera te çmuara shikon Edlira ne temperamentin e saj te butë dhe elokuent, pervec Investimit pa kushte tek njerëzit.? Cfarë preferon Edlira më shumë ….në jetë? Cfarë eshte jashte preferencave tuaja?
Vlerësoj tek vetja durimin, këmbënguljen, dëshirën dhe pasionin për të bërë gjera të mira për njerëzimin edhe në kushte të vështira. Jam e qetë. Nuk marr vendime të nxituara. Më pëlqen t’i mendoj gjërat mirë përpara se sa t’i bëj.
Më pëlqen shoqëria. Jam pjesë e disa grupeve sociale. Përpiqem të marr më të mirën prej secilës prej tyre ashtu sikurse edhe jap me shpirt gjithshka kam. Investoj pa kushte tek njerëzit. Ndodh që edhe zhgënjehem. Por kjo nuk më mërzit. Njerëzit nuk janë të gjithë njësoj. Ka prej tyre që janë interesaxhinj dhe përfitues. Kjo është pjesë e tyre.
Pëlqej udhëtimet. Të vizitoj vende dhe mjedise të reja. Vecanërisht, më pëlqen natyra.
Cfarë përcmoj? Vanitetin/ kotësinë e disa njerëzve. Jetojnë kot. Këtë nuk do ta doja kurrë.
***
Cili është raporti që ju keni me vehten, profesionin dhe komunitetin e gruas qe të rrethon? A ruan Edlira një ekuilibër midis vetes, kohës për familjen, profesionin, shoqërinë dhe komunitetit?
Kjo nuk është e lehtë. Mosha, eksperienca, fusha e profesionit ma lehtësojnë këtë dhe besoj ja kam dalë. Nuk lë asnjë prej këtyre komponentëve jashtë vëemëndjes.
***
E dashur Edlira. Në këndvështrimin tuaj psikologjik dhe intelektual si do ta pershkruanit stadin e zhvillimit qe lë shumë per te dëshiruar, të shoqërisë shqiptare sot mbas 25 vitesh demokraci?
Shoqëria shqiptare vazhdon të jetë në krizë. Përqafimi i vlerave demokratike, përvetësimi I tyre dhe bërja e tyre pjesë e mentalitetit të shoqërisë duket se është ende larg. Shqiptarët vazhdojnë të kenë probleme me përdorimin e vlerave demokratike dhe ndërtimin e institucioneve të demokracisë. Kemi ende rrugë të gjatë përpara. Ky realitet reflekton edhe në jetën e gruas shqiptare.
***
Edlira: Në mbyllje do të desha të bëja një fal nderim për znj. Liliana Pere si presidente e Organizates Gruaja Shqiptare në Botë dhe misionin e saj fisnik për të promovuar vlerat dhe kontributet e gruas shqiptare kudo në botë. Ju faleminderit Liliana!
* Lilana: Ju faleminderit Prof Edlira. Biseda me ju ishte nje kenaqesi,një diapazon vlerash i nje gruaje te suksessshme, te mire komunikueshme, të thjeshtë, modeste dhe mjaft e sjellshme. Emri dhe puna juaj cilesore e devotshme me nivel të lartë akademik, sot është e dukshme dhe e prekshme, edhe jashte kufijve te vëndit me prezencën tuaj në disa Universitete, është percjellë dhe pasqyrohet ne studentet tuaj qe kanë ecur mjaft mire. Cilesia dhe kapaciteti juaj intelektual ështe per t’u admiruar dhe krenuar, E gjithe biseda me ju eshte plot mesazhe te vyera per gruan dhe gjithë shoqerine shqiptare. Ju faleminderit dhe ju uroj suksese te metejshme .
Bisedoi: Liliana PERE
Ing Informatik
Presidente
Organizimit Internacional.
”Gruaja Shqiptare Në Botë”
Honorary Advisor of Diplomatic Mission (DMPP)
Peace Missionary