Prof. Murat. gecaj – Dielli

VJOLLCA KONI-AJASLLARI: ËSHTË FJALA POETIKE AJO, QË NA MBAN E NA BASHKON…

August 10, 2016 by dgreca

Nga: Prof.Murat Gecaj/

1.Kam lexuar në jetëshkrimin tënd, se je marrë me poezi e shkrime, që në bankat e shkollës…Çfarë kujton nga ajo kohë “e artë”?

-Fillimisht, ju falënderoj, prof. Murat Gecaj për bisedën. Njëherësh, përshëndes dhe gjithë lexuesit e portaleve dhe gazetave, ku publikohet kjo bisedë e jona!

Duke u ndërlidhur me pyetjen tuaj, e shikoj të arsyeshme, paraprakisht, të flas pak për vendlindjen time. Jam lindur në një fshat të vogël të zonës së Skraparit, ku veç zërit të ëmbël të nënës për ninullë, dëgjoja dhe këngët e bilbilit e të shtojzavalleve, netëve melodinë e bukur të bulkthit, deri në orët e vona. Ky fshat është përballë malit shtatlartë të Tomorrit, nga ku puhizën e pata përkëdhelje freskuese, ushqim aromën e luleve shumëngjyrëshe, aty ku zanat kanë foletë e rritin emra të mëdhenjë, për Atdheun, shkencën e kulturën tonë mbarëkombëtare. Pra, ky fshat quhet Grevë.

Dëshira e frymëzmi im për të shkruar poezi lindi qysh në bankat e shkollës fillore. Dhe, kur flas për ato fillime, ndjehem sikur jam kthyer në ato vite, sikur jam ajo vajza e vogël dhe e ndruajtur, nga ku fshihja vargjet prej secilit e shpesh herë i digjia në oxhak. Nga ajo kohë “e artë”, mbaj mend një katërvargësh, që po e sjell për ju dhe lexuesin:

Kur Hëna në livadhe sot të harliset,

do të dal unë si xixëllonjë,

të shkoj dy vargje manaferra,

sikur dhe gishtat gjak të kullojnë!…

Këto vargje më kujtohen nga ajo kohë fëmijërie dhe më zhytin shpesh në nostalgjinë e atyre viteve, të bukura dhe të paharruara. Shoqja ime e fëminisë, që tani është një kirurge e zonja, E.Sh. ma grisi letrën, duke thënë: “Pusho, se dhe gurët kanë veshë!” Ajo, e trembur nga ai regjim, sigurisht që donte të më ruante mua.

2.Deri tani, ke botuar tre vëllime me poezi…Çfarë ndiesishë ke përjetuar dhe me cilin ke bashkëpunuar, në përgatitjen e tyre?

-Faleminderit për pyetjen dhe mundësinë e rrëfimit tim poetik. Pas një përkujdesjeje të gjatë në kohë, duke ruajtur, mbledhur e krijuar vargjet e mia, në vitin 2013, me ndihmesën dhe redaktimin e prof. Viktor Bakillarit, botova përmbledhjen time të parë, të cilën e titullova “Bio”. Nëse dikush do më pyeste, pse me këtë emërtim, me siguri, përgjigjen e gjen dhe te pyetja e parë. Emocionet e botimit të një libri janë të ndjeshme, si pas çdo lindjeje. Dhe këtë gjë, më së miri, mund ta kuptojnë poetët, të cilët kanë botuar.

Duke parë numrin e poezive të papërfshira në këtë vëllim, por dhe krijimet e reja, vendosa që, në vitin 2014, të botoja vëllimin e dytë. të titulluar “Poseidon, ky malli im”. Emërtimin mitologjik, të gërshetuar me mallin, e shprehur përmes poezive të përfshira brenda këtij vellimi, e realizova sërish nëpërmjet bashkëpunimit me redaktorin, prof. Viktor Bakillari. Me këtë rast, atë e falënderoj përzemërsisht, për angazhimin dhe përkujdesjen e treguar!

3.Po, vlerësimet për librat e botuar, si kanë qenë, sidomos për vëllimin e tretë poetik?

-Në përgjithësi, janë bërë vlerësime pozitive për dy librat e parë poetikë. Ndërsa i treti ka gati një muaj, që është publikuar. Ai ka tematikë kryesore mallin për vendlindjen, lirikën, por pa përjashtur dhe problematikën shoqërore. Libri titullohet “Ti, Qindvjetësh” dhe përmbledh 102 poezi. Në përgatitjen e këtij vëllimi kemi qenë të përfshirë në grup: Redaktor, Agron Shele, poet e shkrimtar; lektor, Mr.Sadik Bicaj, gjuhëtar; recenzet, Hysen Grajçevci, poet; ballina dhe përgatitja, Fatmir Grajçevci, disajner grafik. Botimi i librit u bë në Prishtinë, që ishte dhe dëshira ime.

Kur libri “Ti, Qindvjetësh” pa dritën e botimit, si autore e tij, u befasova nga tërheqja e menjëhershme e vëmendjes së kritikës, por dhe pasqyrimet, që pati në gazeta ose portalet letrare të kohës. Duke marrë vlerësimet nga vështrimet kritike, analizat dhe komentet, ndjehem e kënaqur dhe pse librit nuk i kam bërë ende një përurim ose paraqitje në një tubim ose veprimtari letrare.

4.A ke marrë pjesë në veprimtari në ndryshme letrare, në cilët vende dhe çfarë vlerësimesh të kanë bërë atje?

-Mundësia e mërgimtarit është e kufizuar, por dhe pamundësi e hapësirave të njohjes me kulturat letrare të vendit, ku jeton e më gjerë. Para dy a tre vitesh bëra një shkrim, në formë proze, ku në një mënyrë shpreha mendimin tim kritik. Shkrimin e titullova “Të huaj këtu e të huaj atje?!”. Dua të them, largimi nga Atdheu është largim nga çdo gjë e bukur dhe nuk do dëshiroja të numëroja tani ndiesitë përjetuese-emocionale. Po, do të thoja, se është largim nga ëndrrat. Është largim nga ata, që dikur i ke dashur e të kanë dashur dhe kjo mbart shumë mall e dhimbje. Por, fatkeqësisht, gradualisht na shndërron në të huaj këtu, por dhe të huaj atje, pra në vendin tone?! Megjithatë, dashuria ndaj fjalës së shkruar dhe dëshira për të qenë pjesë e këtyre organizimeve, shumë herë, i tejkalojn mundësitë. Kështu që marr pjesë aktive në veprimtari letrare, që organizon Shoqata jonë “Aleksandër Moisiu”, këtu në Vjenë të Austrisë. Jam përfshirë në disa publikime antologjike, në gjuhën shqipe, por dhe të huaj. Këto ditë isha pjesmarrëse në manifestimin letrar “Malli Poetik i Kosovës”, organizuar nga Shoqata e Shkrimtareve të Fushë- Kosovës.

5.Je zv.kryetare e Shoqatës së Shkrimtarëve “A.Moisiu”, në Vjenë të Austrisë…A mund të na tregosh diçka për veprimtaritë kryesore, që janë zhvilluar?

-Po, falënderoj koleget e kolegët, poetë e shkrimtarë, që këtë vit më përzgjodhën në këtë detyrë shoqërore. Artisti i vërtetë është dhe mbetet artist, kudo që të jetë. Domosdoshmëria për organizim kulturor u bë nevojë e kohës, që të mblidhemi rreth bashkësisë sonë shqipfolëse, pa dallim treve e rajon. Shprehem me krenari se, në Shoqatën tonë “A.Moisiu”, e kemi Shqipërinë Etnike pa kufinj, punojmë dhe veprojmë si një trup i vetëm. Është fjala poetike ajo, që na mban e na bashkon.

6.Sikur i “harruam” (ha,ha)familjen, punën, jetën shoqërore etj.Çfarë është e veçantë për ty, në këtë drejtim?

-Këtë, që do të them, nuk dua asesi që të kuptohet si “propagandë”, por si natyrë e një artisti, në oponencë me dukuritë negative të shoqërisë. Jam kritike edhe ndaj zhvillimve ekonomike e politike në Shqipëri. Sepse dëshiroj që Atdheu im të krijojë mundësi progresi, në të gjitha instancat shtetërore. Dhe diçka tjetër. Nëse mërgimi ka qenë i vështirë për mua, nga ana tjetër, ka qenë një mundësi e madhe për shkollimin e vajzës dhe dy djemëve të mi. Ata sot janë të integruar plotësisht në jetën shoqërore dhe kulturore të vendit, ku jetojmë.

7.Besoj, mendove që mbaruam me kaq, por jo… Pra, përveç poezive, a ke provuar të shkruash në prozë? Gjithashtu, a ke plan ti, që të dalësh para lexuesve me një libër të ri dhe kur, afërsisht?

-Do dëshiroja të citoja këtu, një thënie të një mikut tim edhe ai profesor. Ndër të tjera, ai shprehet: “Të gjithë poetët, të cilët nuk e gjejnë veten në poezi, i kthehen prozës” . Ju, si një mjek, që diagnistifikon diçka të fshehur, dini të nxirrni në pah edhe të pathënat nga një poet. Por më ndodh që të ndihem mirë edhe te proza e shkurtër. Dua të përmendi këtu Akademikun Kopi Kyçuku, që kur lexoj poezitė e tij, më duket sikur lexoj Lasgushin. E falenderoj nga zemra ime dhe i jam mirënjohëse, për shtysën, që më ka dhënë në krijimtarinë time letrare! Konkretisht, ai më është shprehur: “Je mjeshtre në prozë, por mos e lër poezinë”. Disa proza të mijat, të redaktuara nga ai, janë sinqerisht të mrekullueshme. Prandaj do ta shikojnë, në një kohë të arsyeshme, edhe dritën e botimit.

…Në mbyllje desha t’u falënderoj, profesor Murati, për zhvillimin e kësaj bisede, e cila më dha mundësi që të shprehem, lirisht e sinqerisht dhe të shpalosi tërë veprimtarinë time, letrare e poetike. Respekt të veçantë për lexuesit e mi!

Më 10 gusht 2016

PËR KOHËN, KUR “LIRIA ISHTE E MBËRTHYER NË PRANGA”…

July 28, 2016 by dgreca

Nga: Prof. Murat Gecaj/

1.Ndoshta, duket pak si i habitshëm titulli i këtij shkrimit tim. Në pamjen e parë, ashtu është. Por, po të lexoni se si e shpjegoj atë, do të bindeni se kam plotësisht të drejtë…
Ishin vitet e diktaturës komuniste – në të dyja anët e kufirit tonë – pra, si në Shqipëri ashtu edhe në Kosovë. Por, atje rëndonte edhe thundra e pushtimit të huaj, ajo serbosllave. Ishim të izoluar dhe, pothuajse, pa kurrfarë lidhjeje me njëri-tjetrin. Megjithatë, sidomos pas vitit 1978, ndërmjet dy vendeve tona të stërlashta arbërore dhe të ndara padrejtësisht, nisën të bëheshin shkëmbime vizitash kulturore, arsimore e shkencore. Një vizitë e tillë, ishte dhe ajo e kolegëve të gazetës simotër të Prishtinës, “Shkëndija”, në redaksinë e gazetës “Mësuesi”, botim i Ministrisë së Arsimit e Kulturës.
Në atë kohë, me kujtohet se në gazetën arsimore të Kosovës punonin: Sulejman Dërmaku (kryeredaktor) dhe Vezir Ukaj e Sabit Jaha (redaktorë).
Pra, në vizitën e tyre në Tiranë, që përmenda më lart, bënte pjesë edhe gazetari e poeti ynë i mirënjohur, V.Ukaj. Me atë natyrën e tij të buzëqeshur e të afruar me njerëzit, por edhe me humorin e tij të dukshëm e të këndshëm, u njohëm e u bëmë shpejt miq. Për të më nderuar, pas kthimit në Prishtinë, Veziri e publikoi një artikull jetëshkrimor, në gazetën e mësuesve “Shkëndija”, me titullin “Murat Gecaj, jo vetëm kronikan i arsimit shqip”, bashkë me një fotografi timen.
Vitet kaluan ose, siç thotë populli, “rrodhi shumë ujë nëpër lumë”. Pra, erdhën vitet e stuhishme 1989-1999, kur Kosova u ngrit e tëra në luftën për liri e pavarësi. Në kushtet e reja, që u krijuan pas çlirimit të saj nga regjimi serb, në korrik të vitit 2000, unë bëra një vizitë dyjavore nëpër Kosovë. U mirëprita edhe në zyrat e redaksisë së “Shkëndijës”. Aty takova përsëri mikun e kolegun tim, Vezir Ukaj. Për atë takim dhe tërë vizitën e parë timen në tokën shqiptare kosovare, shkrova e publikova librin “Si e pashë unë Kosovën” (Tiranë, 2000). Sigurisht, gjeta rastin ta publikoja edhe një foto timen e të bashkëshortes, nga Pallati i Shtypit të asaj kohe, në shoqërinë e Vezirit dhe të kolegëve të tjerë aty.
Por, le të kthehemi pak te vizita e parë e Vezirit, në Tiranë. Me atë rast, ai më foli shkurtimisht për jetën dhe vuajtjet nëpër burgjet serbe, por edhe për krijimtarinë e tij letrare, sidomos për ato në poezi. Bile, më dorëzoi edhe një jetëshkrim (të daktilografuar), të cilin e gjeta më vonë, kur po “gërmoja” nëpër dosjet e arkivit tim vetjak.
2.
Vezir Ukaj u lind në katundin Dobrajë e Madhe, të komunës së Lipjanit, Prishtinë. Shpejt, ai u njoh edhe me burgosjet e përndjekjet, që i ishin bërë nga serbët, si gjyshit Zenun (i cili kishte vdekur në një burg të Sebisë, por nuk ishte kuptuar kurrë në cilin) e babait, Sabitit. Por, edhe vetë ai e pesë vëllezërit e tij, nuk i shpëtuan dot ferrit famëkeq serbo-çetniko-titist. Më 8 qershor 1964, Vezirin e burgosin, si “element i rrezikshëm”, pjesëtar të Lëvizjes Revolucionare për Bashkimin e Shqiptarëve, me Adem Demaçin në krye.
Këtë krijues, në planin jetësor e priste burgu, ndërsa në planin krijues anatema. Kështu që këtë fat e përjetoi, siç shkruan poeti Faruk Tasholli, edhe me “shkrimtarët e tjerë, si Adem Demaçi, Teki Dërvishi, Rexhep Elmazi, Murteza Nura, Zeqir Gërvalla e ndonjë tjetër…”.

“Poezia e Vezir Ukajt, për kohën kur është shkruar, është interesante dhe karakteristike, për mendimin dhe qendrimin e guximshëm, posaçërisht nga aspekti i veçantë i një parimi specifik dhe origjinal, ngase çdo varg i tij ka kuptim e shije të posaçme, me fuqi shprehëse e vlerë artistike…”, thotë shkrimtari Remzi Limani, në librin e tij monografik “21 Shprehje Artistike” (2008).
Ndërsa poeti Jakup Ceraja, shkruan se “… poeti V. Ukaj ka arritur që, pa ofkëllima e sentimentalizëm, ta këndojë (lexo: vajtojë) jetën e një të burgosuri politik shqiptar, që martirizohet për të drejtën e popullit të vetë dhe lirinë e atdheut. Të gjitha vjershat…, me temë burgun famëkeq të Nishit, kanë nivel të lakmueshëm artistik,… ku poeti mbërrin të rrëfehet deri në fund dhe të japë porosinë se: Liria / vdekjes i vë emër…”, prandaj “ky edhe është sublimimi i gjithë një flijimi…”.
Pas daljes nga burgu, Veziri vëzhgohej rreptë dhe nuk i lejohej as të publikonte në shtyp. Bile, siç dihet, është marrë edhe në mjaft “biseda informative” dhe, më shumë se pesëmbëdhjetë herë, është arrestuar… Me vështirësi të mëdha (në vitin 1991), është pranuar në Lidhjen e Shkrimtarëve të Kosovës. Për ndjenjat e tij antiserbe, përjashtohet edhe nga puna, në rrethin e Kaçanikut. Mirëpo, përmes një miku, lidhet me shkencëtarin dhe bardin e poezisë shqipe , Dr. Esad Mekulin, i cili e punësoi në revistën letrare të Prishtinës, “Jeta e re”. Kështu që, me ndihmën e tij, pa shkëputje nga puna, mundi t’i vijonte edhe studimet e larta për gjuhë e letërsi shqipe.

Që nga janari i vitit 1996, Vezir Ukaj u caktua redaktor i gazetës së përjavshme, arsimore e kulturore, “Shkëndija”, pranë Ministrisë së Arsimit dhe, me shumë sukses, e drejtoi rubrikën e kulturës. Aty, ai i shpalosi ndjenjat e veta atdhetare dhe talentin e krijimtarisë së tij, jo vetëm në fushën e publicistikës, por edhe në atë të letërsisë.
Ngjarje e rëndësishme e jetës së tij ishte edhe krijimi i familjes,lidhja me bashkëshorten e ardhshme, Servetën. Pas vdekjes së dy djemëve, më pas, iu gëzuan lindjes së katër fëmijëve të tjerë, të cilëve iu vunë emra simbolikë: Flamur, Fitore, Shpëtim e Meritë. Ata, i ka shkolluar me mund të madh dhe, tashmë, të martuar e me trashëgimtarë, punojnë dhe jetojnë në Prishtinë.
Me kolegun Vezir Ukaj, gjatë tërë këtyre viteve, nuk i kam ndërprerë lidhjet… Kam shkuar disa herë të tjera në Prishtinë dhe jam ndodhur në shoqërinë e tij. Por, edhe ai ka ardhur në Tiranë. Bile, në marsin e 2010-ës, mori pjesë në ceremoninë e 70-vjetorit tim dhe në përurimin e librit jetëshkrimor, “Ëndrrat e ‘grisura’ të jetës sime”. Ndërsa, më pas, ai përjetoi edhe një gëzim tjetër, vazhdimin e doktoratës, nga i biri, Ass. Mr. Dr. Flamuri, otorinolaringolog dhe pedagog në Fakultetin e Mjekësisë, të Universitetit të Prishtinës.
3.
Krijimtarinë Veziri e nisi që në burgun ferr-titist të Nishit, megjithëse me shkrime ishte marrë edhe më herët, që nga shkolla e mesme. Poezitë e asaj kohe i publikoi, më pas, në një përmbledhje të veçantë, të cilën e pagëzoi me një emër simbolik, “Barrë e vrarë”! Në shënimin e bërë, në jetëshkrimin e mësipërm, pohohet: “Në dorëshkrim ka edhe pesë përmbledhje të tjera, bashkë me një përmbledhje tregimesh e një prozë shumë interesante (në përfundim e sipër), me përjetime nga koha e burgut dhe nga puna në ndërmarrjen botuese grafike “Rilindja””.
Kohë më parë, Veziri më dha, me një shënim të ngrohtë, librin me poezi “Dhoma numër katër” (Bukuresht, 2010), në shqip e rumanisht, të përkthyer nga Baki Ymeri. Këto poezi janë të shkruara në vitet e stuhishme të jetës së tij, 1965-1970. Gjithashtu, ai i ka publikuar edhe gjashtë vëllime të tjera me poezi.
Kjo përmbledhje paraprihet nga shënimi i shkrimtarit, publicistit dhe kritikut të shquar letrar rumun, Marius Chelaru , me titullin “Eshtrat e fjalëve, duke e kurdisur formulën e jetës dhe vdekjes”. Është e vërtetë se, në këto poezi jeta dhe vdekja, përshkruhen pranë e pranë. Autori i atyre vjershave , Vezir Ukaj i përjetoi zinxhirët, vuajtjet dhe torturat e tmerrshme të burgjeve serbe. Pra, provoi kohë të vështira, kur edhe “Liria ishte e mbërthyer në pranga”. Kjo vërehet që në poezinë e parë, ku autori e ngre zërin “deri në kupë të qiellit”, aty në qelinë e burgut, por nuk e dëgjonte kush, sepse: “Terri, Lagështia, Uria Vetmia, / Ekip lojtarësh të Fatit të Zi, / Bëjnë salto mortale të padukshme, / I rrëzon Shpresa që fiket shqim…”. Në vetminë, pas hekurave a në pranga, në kujtesën e tij – fletore, autori thuri poezi të trishtueshme dhe duket se nuk ka rrugëdalje, nga ajo skëterrë: “…Është Rrugë / e largët Liria…”, ose “Liria det i panjohur…”, për të vazhduar se: “Liria / Vdekjes i vë Emër…” etj. Dhe: “Vuajtja ime nuk ka Emër, nuk ka Adresë!…”. Revolta e tij arrin kulmin, kur shkruan: “E marr pasqyrë Natën e thyej / për murin e qelisë sime!…”. Por, ai mediton e kujton aty edhe burgimin e paraardhësve të tij (“Kureshtja” – Në burgun e Gjyshit tim).
Në një linjë janë shkruar 7 poezi të këtij vëllimi, me titullin shumë domethënës, “Në skëterrë qëndrimi” (Për kazamatin e Nishit). Për ato vuajtje burgu dhe për atë gjendjen shpirtërore të tij, flasin edhe poezi të tjera, si ”Biruca” ose ajo, ku shkruan radhë të tilla: “Robëri më linde / më rrite Robëri”, a ”Ç’kullon gjak vargu / plaga e ënjtur / mëton e mërdhezur / Pranga që shtrëngon…” dhe më tej: “Burgu poezinë ma arrestoi…”. Në atë gjendje të mjeruar, ku ka rënë, autori e quan veten të pashpresë: “Vargu Burg ma mbylli këtë Letër / në Birucën e ftoftë Lule pa rrënjë. / A je Luftëtar a Poet më thërret Zëri im / Gjuha më lidhet Hekur Akull më ngrin…”.
Trishtimi i poetit ndihet qartë edhe kur shkruan për ndjenjat e pastra njerëzore, siç është dashuria, emër të cilin e lakon disa herë në radhët e veta: “Ç’është Dashuri e fshehtë / mund ta kuptosh nga Ëndrra, / Ëndrra liqen magjik është, / në frymëzime lirike lahet…”.

Gjithashtu, këto poezi janë të mbushura me ndjenja të larta atdhetare, me dashurinë për lirinë e vatanin, për vendlindjen. Te poezia “Kulla dhe Djepi”, autori shkruan: “Ajo është Djep, që ma përkund / këngën time të pa kënduar / është vend i përballjes sime / me veten time të Emrit Shqip”. Ai përulet me nderim para nënave shqiptare, që lindin e rritin krijesat e reja, fatet e Atdheut: “Kjo grua nuk është Tokë, / është Mëmë e Dheut Tim…”.
Edhe pse autori vuan shpirtërisht, diku larg parasheh rreze shprese për më mirë: “Në sy të fëmijës përgjumur / blerohet Stina / Gufon Agon Zgjon me kambanë / Borizani i Kushtrimit…” (te “Gjethe drite”) ose: “…Vërshon Bleron Gjallëron / ç’bën kështu Farë e re / Dritë bën dhe Jetë…”. Ndërsa, në një poezi tjetër, ritmi i jetës atë e thërret: “Shtëpia prush fëmijë Muzikë / rritet Lisi Oborrit / … Ujë Bukë Kripë Dritë / Liria na pret shumë Dasmorë…” (te “Shtëpia jonë”).
Libri tjetër, me titullin “Ese kritike” (Prishtinë, 2010), me autor Remzi Limanin, është një përmbledhje për disa krijues kosovarë. Ndër të tjerët, shkruhet edhe për Vezir Ukajn: “Përqafimi poetik i fjalës dhe mikut të mirë”. Aty flitet për vëllimin me poezi të tij, “Bush – Yll Drite mbi Ilirikum” (2010), kushtuar vizitës së këtij Presidenti të SHBA-ve në Tiranë. Ndër të tjera, bëhet edhe vlerësimi: “Ky libër me poezi i autorit Vezir Ukaj, kushtuar Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Xhorxh W. Bush, është pasqyrë e një dhimbjeje të këndshme, dalë nga plagë e varrë të malcuara në shpirtin e poetit. Kjo ndjenjë shpërtheu natyrshëm, si shkreptimë e plagës së moçme për atdhedashurinë dhe për frymëmarrjen e lirshme, që na solli Amerika dhe Njeriu i Mirë – me Lirinë, me njerëzinë dhe me miqësinë, si vlera të gatuara përgjatë historisë”.
…Miku i dashur dhe publicisti e poeti i talentuar Vezir Ukaj, jeton familjarisht në Prishtinë. Ndërkaq, ka shkruar e botuar edhe krijime të tjera, për të cilat nuk po ndalemi, me këtë rast. Po shënojmë vetëm se, së shpejti, nga ai, do të shohin dritën e botimit katër libra të rinj poetikë: “Sërish”, “Atëherë”, “Pikëpyetje” dhe “Aty, diku”.

Urojmë nga zemra që ai të ketë kurdoherë shëndet të mirë, të krijojë e botojë libra të tjerë të bukur dhe të përjetojë, gjithnjë, gëzime e lumturi, vetjake e në familje!

Tiranë, korrik 2016

KLAUDIA MALAJ: EMRIN GAZETARE MA DHA NJOHJA ME TERRENIN…

July 16, 2016 by dgreca

Nga: Prof. Murat Gecaj/ 1.Jemi takuar rastësisht, gjatë veprimtarive kulturore e letrare në kryeqytet. Por, më e rëndësishmja për mua ishte kur, një vit më parë, bëmë bashkë një Bisedë të ngrohtë, në studion e Radio-Tiranës. Ajo i kushtohej librit tim “Për ju, krijuese”, për të cilën përsëri të falënderoj përzemërsisht! Pra, si i kujton ti këto takime tonat?

-Ne jemi njohur më mirë, pikërisht nga takimi në Radio-Tirana, ku unë ju ftova në emisionin “Kohë Vere”, në rubrikën “Kopertina- Kohë për të Shfletuar”. Më pas, jemi takuar në disa përurime librash. Ju, profesor, keni qenë aty pjesëmarrës dhe i papërtuar për t’i ndjekur veprimtaritë dhe, më tej, për të publikuar, në shtyp e në Internet, shkrime rreth përurimit të librave, ku keni qenë pjesëmarrës.

2.Ti, Klaudia, ke redaktuar edhe libra. Janë tre, tashmë, të redaktuar nga ti.. Ç’mund të na thuash edhe për këtë përvojë me përgjegjësi?

-Po, unë kam redaktuar tre libra, deri më tani. Këta libra janë: “Prostitutë më bëri nëna” dhe „Pesh’ore Shpirti“, nga autorja Bukurije Bushati dhe „Ditari im“, nga motrushja ime e vogël (ne kështu i themi njëra-tjetrës), një vajzë shumë e talentuar, vetëm 8-vjeçe dhe që shkruan poezi, Sibora Huda. Mund ta quaj privilegj faktin, që ma besojnë një pjesë të shpirtit të tyre, disa autorë krijues, por sigurisht është edhe përgjegjësi.

3.Je gazetare e re, që provove punën në Radio-Tirana dhe, tanimë, në gazetën ditore “Telegraf”…Cilat janë përshtypjet tua dhe a je ndeshur me vëshirësi në profesion, përveç kënaqësive, që të jep ai?

-Unë jam përballë me profesionin, që në fund të vitit të parë të Fakultetit. Pra, kjo ndodhi para 4 vjetësh, me gazetën kulturore- javore, “Intervista”, shumë cilësore edhe serioze. Po gjatë asaj kohe, fillova të shkruaja në gazetën “Tirana Observer”, e cila tashmë është vetëm online. Me pas, përjetova kënaqësinë e gazetares në TVSH, te emisioni “Kolor”. Qendrova aty 6 muaj dhe, pa u shkëputur asnjë ditë nga puna, kalova në Radio-Tirana, në departamentin e emisioneve social-kulturore, ku vazhdoj prej një viti e gjysëm. Aktualisht, aty jam autore dhe moderatore e emisionit “Format” e, në shtator, ky emision bën një vit, që nga fillimi i tij.

Po kështu, po mbushet rreth një vit, që i jam bashkuar edhe stafit të një ndër gazetave më të njohure në Shqipëri, “Telegraf”. Aty kam sektorin e politikes, të cilën nuk e mbaj vetëm unë. Plus edhe dy rubrika të tjera: “Specialisti shpjegon: Fadil Kepi” dhe “Psikologjia”. Mund ta them, me plot gojë, që është krenari për mua të punoj me zotin Fadil Kepi. Është njeri korrekt, shumë i zoti e, nga ai, kam mësuar edhe unë mjaft, tashmë, për legjislacionin e pensioneve. Tani, gjatë verës, po kështu, kam nën përkujdesje gazetën javore, “Tendenca Verore”, po në “Telegraf”.

Por, mund të them se unë, përditë, ndeshem me vështirësi dhe përditë mësoj shumë, nga punët që kryej. Gjithashtu, më është dashur të ndjek edhe shkollën e lartë…Pra, siç shihet, jam rritur njëkohësisht edhe në profesion edhe në Fakultet. Emrin „gazetare“ ma dha punë në terren, njohja me jetën e përditëshme. Fakuteti më mësoi si të jem e kujdesshme, mos të gaboj në një shkrim ose në daljet mediatike. Më mësoi të bëj pyetjen e duhur, për të marrë përgjigjen që dëshiron. Kjo është „arma“ e gazetarit, pyetja. Po nuk formulove pyetje të mira, nuk do të kesh një shkrim ose emision cilësor.

4.Në jetëshkrimnin tënd dhe siç e tregove më lart, kam lexuar se ke publikuar në disa gazeta. Për çfarë tematike ke shkruar?

-Në gazetën „Intervista“ kam realizuar disa intervista, por edhe materiale të tjera të tematikës së saj. Te „Tirana Observer“ e nisa me disa komente dhe analiza. Për hirë të së vërtetës, këtu e kam gjetur veten më mirë dhe kjo gjë më ka pëlqyer më shumë. Ndërsa te „Telegraf“, në të cilën jam aktualisht, merrem me çështjet politike të ditës, siç edhe e theksova edhe më lart. Përgatis edhe intervista të ndryshme, shoqërore e kulturore.

Për mendimin tim, duket pak si hallakatje të bësh shumë gjëra, njëkohësisht. Por kështu kupton, se ku je më mirë dhe ku ti jep më shumë. Kështu, unë e kam kuptuar, se ku jam më mirë dhe çfarë dua të bëj: pra dua politikën. Dhe për këtë e falenderoj pafundësisht drejtorin e gazetës, zotin Engjëll Musai, i cili më caktoi në një drejtim të tillë edhe më ka besuar goxha. Por nuk duhet lënë pa përmendur që edhe ndihma e drejtorit, ndaj meje, ka qenë shumë e madhe dhe mbeshtetëse.

5.Ndoshta, duhej të pyesja më parë: A mund të na tregosh diçka për familjen, shkollimin tënd etj.?

-Unë kam një vëlla, dy vjet më të vogël se veten, i cili quhet Klajdi. Dy prindërit e mrekullueshëm kanë ditur të më bëjnë kjo, që jam sot. Dua të shtoj këtu, se babai im është ndjekësi më i rregullt i emisionit tim „Format“, në Radio-Tirana. Ndërsa mami e Klajdi, jo. Por, edhe pse nuk e ndjekin, më japin ide për emisionin. Megjithatë, janë krenarë për sukseset e mia, të arritura deri më tani.

6.Një krijues e re dhe e talentuar, siç je ti, zakonisht, thurë edhe poezi ose shkruan skica e tregime…A është e vërtetë kjo edhe për ty dhe a mund të presim ndonjë libër me poez, nga ti?

-Unë kam nisur të shkruaj që e vogël, pa ndonjë qëllim dhe as nuk e kuptoja çfarë shkruaja. Por nuk i kam ruajtur poezitë e para. Mbaj mend se, kur kam shkruar poezinë e dytë, e kam grisur të parën. Dhe kështu e bëja me disa. Sepse poezia e radhës më dukej më e bukur, se e shkuara. Pastaj i ruajta disa, pastaj prapë i grisa. Ndërsa nga viti i dytë i Fakultetit fillova të kujdesesha për to. Pra, po, do jetë një libër nga unë. Por, se kur do të botohet ai, nuk e them të saktë, as vetë!? (ha,ha).

7.E di që do ta “lavdërosh” (ha,ha) gazetën, ku punon, pra “Telegraf”-in…Çfarë mendon se është më e pëlqyer në faqet e kësaj gazete dhe a do të dëshiroje të kishte ndonjë rubrikë të re ose të ndryshonte diçka aty?

-Meqë e dinit, që do ta lavdëroj, pa thonjëza të vëna, them se “Telegraf” është një gazetë e kompletuar. I ka të gjitha rubrikat, që i duhet një botimi të përditshëm. Është gazetë serioze dhe me një staf drejtuesish shumë të aftë.

8.E fundit, në radhën e pyetjeve të mia: A mos kemi “harruar”(ha,ha) ndonjë gjë pa diskutuar bashkë, në këtë Bisedë modeste, për të cilën të falëndroj përzemërsisht? Gjithashtu, të urojmë mbarësi e frymëzime të reja, shoqëruar me një fat, si në punën e përditëshme gazetareske dhe në krijimtarinë poetike!

-Faleminderit shumë për këtë bisedë. Kemi mjaft për të thënë, por më mirë pa treguar çdo gjë, sesa t‘i zbulojmë të gjitha!

Tiranë, 16 korrik 2016

Malësorja që takoi Mbretëreshën e Suedisë

December 12, 2013 by dgreca

Nga: Prof. Murat Gecaj/

Ka kaluar disa kohë, nga dita kur unë mora një mesazh nga Teuta Halilaj, bija e kolegut e mikut tim, nga Kukësi dhe tani me banim në Tiranë, Isa Halilaj-“Mësues i merituar” dhe autor i disa librave, sidomos në fushën e arsimit tonë kombëtar. Rasti e solli që, pikërisht tani, ta rilexoj atë mesazh, kur po punoj për përgatitjen e një libri kushtuar disa krijueseve tona. Jam i ndërgjegjshëm se është një ndër “përjashtimet”, që po bëj. Pra, Teuta vërtet nuk është shkrimtare as poete e mirëfilltë. Por ajo është njeri me shumë ndjenja, me një botë të pasur shpirtërore dhe, me siguri, në ndonjë bllok të saj vetjak ka shkruar e shkruan. Kështu, krijimtaria e saj “e fshehtë” mund të ketë brenda: poezi, ditare për ngjarje e dukuri të jetës, skica ose rrëfenja. Por këtë “sekret” të saj nuk do ta zbulojmë kësaj here. Këtë radhë, mjafton të pohojmë se ajo ka mbaruar Universitetin e Tiranës, ku studioi për gjeografi e histori dhe pak vjet iu dha mundësia të jepte mësim në vendlindjen e saj ose në ndonjë qytet tjetër të Shqipërisë. Po, për shkak të një adsidenti të rëndë automobilistik, prej të cilit Teuta u bë “pre” e karrikes me rrota, ajo nuk mund ta ushtronte profesionin e mësueses, aq të dashur për të, pasi asnjë shkollë në Shqipëri nuk kishte përshtatshmëri për personat me aftësi të kufizuar. Të dhënurit mësim në shkollë, për Teutën, ngeli një ëndërr ose dëshirë e madhe, qe ajo nuk do ta realizonte kurrë në Shqipëri.

Megjithëse njihesha me babain e Teutës, mësuesin veteran Isa Halilaj, për herë të parë, e mësova dhimbjen e plagën e rëndë të kësaj malësoreje të hekurt, vetëm kur TVSH-ja e kishte ftuar në një emision të posaçëm. Aty, plot emocione, ajo rrëfeu historinë e vet, foli për jetën e saj të trazuar.

Më vonë, babai i Teutës më tregoi episode të ndryshme. Ndër të tjera, më kujtohet tani, që ai më tha se Teuta kishte mundur të sistemohej për rehabilitim në Mbretërinë e Suedisë. E rrethuar nga kujdesi i veçantë i specialistëve të atij vendi mik me Shqipërinë, një ditë shkoi në qendrën e tyre, Mbretëresha e Suedisë. Duke u përshëndetur e biseduar me persona të ndryshëm aty, ajo u ndal edhe para Teutës. E pyeti se nga ishte, si quhej dhe si e ndjente veten. Malësorja jonë, fillimisht, i tha asaj që vinte nga Shqipëria dhe se emiri i saj ishte Teuta, pra emri i mbretëreshës se Ilirëve, të të parëve të shqiptarëve. Pastaj, me mjaft emocione, ajo i falënderoi përzemërsisht, si atë dhe vendin e saj, mik të Shqipërisë dhe me aq ndjeshmëri të larta njerëzore, që atë e kishin mundësuar të shkonte aty, për ta përmirësuar shëndetin.

Pasi e dëgjoi me shumë vëmendje Teutën, Mbretëresha e Suedisë e përqafoi ngrohtësisht atë dhe, duke qeshur, i tha që në atë sallë ndodheshin dy mbretëresha, ajo e Shqipërisë dhe ajo e Suedisë. Sigurisht, siç është e kuptueshme, pranë tyre ndodheshin shumë gazetarë, të shtypit të shkruar dhe atij elektronik. Menjëherë, fjalët e Teuta Halilajt qarkulluan dhe prekën zemrat e mijëra banorëve të Suedisë, te cilët dhanë ndihmesën e tyre edhe financiarisht për reabilitimin e mëtejshëm të saj. Pra, si me magji, asaj iu hapën menjëherë dyert “katërkapakësh”, për të ardhmen e saj.

Nuk do të tregoj imtësira, por, në vazhdimësi, pasi u kthye nga Suedia, Teuta erdhi pranë familjes së saj, në Shqipëri dhe megjithëse ishte me aftësi të kufizuara, e ulur në një karrike me rrota, ajo nuk u ndal para asnjë vështirësie, që jeta i serviri. Kështu, me shumë guxim përballoi gjithçka, duke u bërë shembull pozitiv për mjaft persona të tjerë, me aftësi të kufizuara. Teuta ka qenë dhe është veprimtare e shquar e lëvizjes në përkrahje të të drejtave të personave me aftësi të kufizuara, duke u bërë zëri i tyre, si brenda dhe jashtë Atdheut në shumë takime, kombëtare e ndërkombëtare. Por, megjithatë, ëndrra e saj e madhe, për të dhënë mësim në një nga shkollat e Shqipërisë, nuk iu realizua snjëherë!

Tani, konkretisht, Teuta Halilaj ndodhet në Angli dhe që andej, ajo ma ka dërguar edhe mesazhin, të cilin po e publikoj, për herë të parë, i cili u bë dhe shkak të bëj këtë shkrim modest për të.

Pra, ja mesazhi i Teutës, për të cilin folëm në hyrje të këtyre radhëve. Por ai nuk është i vetmi. Kështu, përmes e-maileve ose “Facebook”-ut, ne kemi shkëmbyer disa herë mesazhe. Gjithashtu, me kënaqësi i kam nisur shkrime, që kam përgatitur për publikim. Dhe, kurdoherë, ka shprehur nderimin e respektin, për takimet, që bëjmë dhe lidhjet që kemi, unë e babai i saj.

“Profesor Murati, si të kam? Shumë faleminderit për vlerësimet dhe respektin e veçantë, që i bën babit tim, Isa Halilaj! Një falënderim të veçante ke nga unë për mundësimin e daljes së babit te emisioni special, me rastin e Festës së 7 marsit 2013. Na kënaqe, se na e solle babin nëpermjet ekranit te ne dhe nuk ka gëzim më të madh, kur je e lumtur dhe krenare për babain tënd. Kështu që shumë faleminderit, se më ke bërë të të lumtur!

Unë, mirë jam. Jam duke kryer këtu ca studime për mësuese dhe, gjithashtu, po aplikoj për punë, mësuese në një shkollë, këtu afër. Jam e gëzuar se do të nisi punë pasi, në të vërtetë, më është plotësuar një ëndërr e prerë në mes, qëkur ndodhi aksidenti. Para tij, unë kisha vetëm 2 vjet punë mësuese dhe pastaj nuk u ktheva më kurrë në shkollë! Ka qenë një nga brengat më të mëdha të jetes sime. Pavarësisht se në Tiranë u mora më se 12 vjet me mësimdhënie (kurse private të gjuhes angleze), përsëri ëndrra për të shkuar e për të dhënë mësim, në një nga shkollat e kryeqytetit tonë, mbeti e parealizuar kurrë. Prandaj jam shumë e gëzuar, që do të filloj përsëri punë me fëmijët.

Po ua nisi adresën time të e-mail-it dhe, si deri tani, përherë të m’i dërgosh shkrimet tua, se unë me kënaqësi do t’i lexoj ato, pasi me pëlqejnë, si të shkruarit dhe të lexuarit.

Profesor, uroj që ky mesazh t’u gjejë sa më mirë, si ty dhe bashkëshorten tënde! Kur të vij në Tiranë, patjetër që do të takohemi…Me respekt: Teuta Isa Halilaj”.

Ndërsa, siç shkruan ajo aty, kur erdhi më pas në Tiranë, në muajin prill të këtij viti, i bëra një vizitë në shtëpinë e prindërve të saj, bashkë me drejtoreshën e “Radio-Kontakt”, gazetaren Jolanda Lila. Me atë rast, me atë dhe të atin, Isanë, bëmë disa fotografi, të cilat i ruaj si një kujtim i rrallë.

Tani, kur lexuesit tanë u njohën me një nga mesazhet e Teuta Halilajt, nuk na mbetet gjë tjetër, veç t’i urojmë nga zemra asaj: Shëndet sa më të mirë, punë të mbarë në profesionin për edukimin e fëmijëve, gëzime dhe lumturi në jetë! Besojmë e shpresojmë që, një ditë, nga kjo malësore e fortë, e papërkulur dhe optimiste, të lexojmë një libër të bukur, i cili të tregojë e dëshmojë për jetën e deritanishme dhe forcën e saj të madhe shpirtërore.

…Për rastësi të bukur, shkrimi që bëra për Teutën, përkoi me Ditën Ndërkombëtare të Personave me Aftësi të Kufizuara. Prandaj, ju uroj të gjithëve: Jetë, forcë dhe guxim! Sepse askush nuk mund t’ua mohojë atyre të drejtën për të jetuar njëlloj, si gjithë njerëzit e tjerë.(Ne Foto: Kujtim i paharruar, Tiranë, 9 prill 2013 (Djathtas: T.Halilaj, J.Lila, M.Gecaj e I.Halilaj)

Tiranë, 12 dhjetor 2013

PUBLICISTIKA E PROF. SHEFIK OSMANIT, SIDOMOS ARSIMORE DHE PEDAGOGJIKE

March 1, 2013 by dgreca

Në prag të 7 Marsit, “Dita e Mësuesit”/

Nga: Prof. Murat Gecaj/

Të shkruash e të flasësh për udhën e botimeve arsimore e pedagogjike dhe të autorëve të tyre, duhen faqe të tëra. Por, më shumë mund të lexonim për to, në veprën “Historia e Arsimit dhe e Mendimit Pedagogjik Shqiptar”(Tiranë, 2003). Ajo kishte redaktor përgjegjës, të ndjerin Prof. Bedri Dedja dhe prof. Shefik Osmanin, bashkautor.

Siç dihet, më 1 shtator 1961 nisi udhën e saj gazeta me emrin kuptimplotë “Mësuesi” (tani, revistë, po me këtë emër). Në këto afër 52 vite vite të jetës së saj, ajo u bë mjaft e dashur dhe e vyer për mësues e pedagogë, nxënës e studentë, për prindër e mbarë lexuesit shqiptarë. Me rastin e 40-vjetorit të botimit të kësaj gazete, në mesazhin e tij përshëndetës, ndër të tjera, kryeredaktori i parë i saj, prof. Bedri Dedja shkruante: “Gazeta “Mësuesi” zgjoi aftësitë krijuese të dhjetëra mësuesve, gjer në fshatrat më të largët, të cilët nisën të bashkëpunojnë me endje me të…”. Ndërsa, për arsye të ndryshme, ende nuk ka një historik të plotë të kësaj gazete. Por, një ndër ish-redaktorët e kryeredaktorët e saj, Prof.as.Dr. Ilir Kanini ka botuar librin e tij, me titullin “20 vjet, nga jeta e një gazete”(Tiranë, 2004).

Megjithatë, në faqet e gazetës “Mësuesi”, janë të fiksuara puna e djersa e derdhur, nga breza redaktorësh e drejtuesish të saj. Ata janë gjithësej 23 redaktorë, 5 sekretarë kolegjiumi e 9 kryeredaktorë dhe, ndër të parët, ishin emrat e njohur: Prof. Bedri Dedja-Akademik, Mustafa Gerxalliu, Jakup Mato e Sofokli Afezolli e me radhë. Nga redaktorët e parë, që shërbyen në gazetën “Mësuesi”, ishin: Myzafer Bejleri, Sami Xhango, Bekim Çomo, Dhurata Xoxa, Sadie Agolli, Nako Bezhani, Ramadan Pasmaçiu dhe i ndjeri Muhamet Ndrita. Në vazhdimësi, në gazetën “Mësuesi” u caktua të punojë redaktor Shefik Osmani (Shkodër,1923-Tiranë, 21 korrik 2012). Ai shkonte aty pas një periudhe relativisht të gjatë pune, në fushën e arsimit dhe të pedagogjisë. Kishte shërbyer drejtues i shkollave pedagogjike, që përgatisnin mësues për arsimin fillor, në Shkodër, Peshkopi e Tiranë . Pra, e njihte nga afër jetën e shkollës sonë, të mësuesve e nxënësve dhe të prindërve. Prandaj në shkrimet, që redaktoi, por edhe në ata që publikoi me emrin e tij, gjatë asaj periudhe, u vërejt pjekuria dhe aftësitë profesionale të një drejteusi, mesimdhënësi, pedagogu e didakti. Nuk është vendi të përmendim të gjithë arsitikujt që ai shkroi në atë gazetë. Por dhe as të flasim për aftësinë e tij të veçantë redaktuese, ku dëshmëroi qartë aftësitë e tij dhe, në një fomë ose në tjetrën, në shkrimet e bashkëspunëtorëve futi e pasqyroi me mjeshtëri edhe shpirtin, mendimin dhe përvojën e tij në fushën e arsimit, pedagogjisë e mësimdhënies. Në ato vite të punës redaktor në gazetën “Mësuesi” ai u dallua edhe për taktin e dshamirësinë e shprehur jo vetëm ndaj kolegëve dhe bashkëpunëtorëve, por edhe në marrëdhëniet me mësuesit, nxënësit e prindërit, kur shkonte me shërbim nëpër rrethe.

Duke folur për lidhjet e vazhdueshme, që mbajti prof. Shefik Osmani me gazetën e dashur të tij, “Mësuesi” edhe pasi u largua në punë të tjera ose doli në pension,, një nga redaktorët e saj dhe shkrimtari Viron Kona, tani kujton: “Në dhjetëra takime me të, në zyrën e redaksisë së gazetës “mësuesi” ose në kafe, duke shëtitur në këmbë ose në vizita në shtëpinë e tij, gjithnjë e pashë atë Njeri, koleg e mik të mirë, që të lumturohej dhe të ngazëllehej, kur vinte biseda te arsimi dhe librat, te kultura kombetare dhe vlkerat e gjuhësisxë e të shkrimtarisë shqiptare. Arsimi ishte motive I tij udhëheqës e kryesor, deviza e jetës dhe e veprës së tij madhore”.

Në vitet e mëvonshme, prof. Shefik Osmani shërbeu në Shtëpinë Botuese të Librit Shkollor dhe në Institutin e Studimeve Pedagogjike. Siç dihet, në atë periudhë dilnin disa organe tjera shtypi, si “Arsimi Popullor” (më pas u emrua “Revista Pedagogjike”) dhe buletine të ndryshme, me të cilat ai bashkëpunoi rregullisht, pra aty botoi mjaft shkrime e studime. Po të hedhim një vështrim në gazetat e kohës, si “Drita”, “Bashkimi” e “Zëri i Rinisë” , “Rilindja Demokratike”, por dhe në gazeta të Kosovës e Maqedonisë etj. dhe në revistat tona: “Nëntori”, “Ylli”, “Shkenca dhe Jeta”, “Shqiptarja e Re”, “Studime historike” dhe “Kultura Popullore” , do të gjejmë shkrime e studime të tij për ngjarje të shënuara arsimore dhe për figura të ndritura të arsimit, kulturës dhe shkencës sonë kombëtare. Të tillë ishin punimet për: Mësonjëtoren Shqipe të Negovanit dhe Kongresin e Elbasanit, për shkollën Normale “Drita” të Bukureshtit, për Kongresin e Arsimor të Lushnjës, për shkollat e para shqipe në Shkodër, për disa konferenca kombatare arsimore e pedagogjike të viteve të fundit të shek. të kaluar, Por ai shkroi edhe për Universitetin e Tetovës e Fakultetin Filologjik të Shkupit, me mësim në gjuhën shqipe, si dhe për shkollat shqipe me mësim plotësues: në Zvicër, Gjermani, Suedi e tjerë. Gjithashtu, ka shkruar me dashuri edhe për figura të shquara, që iu përkushtuan me të gjitha dijet e forcat e tyre, mësimit në gjuhën amtare dhe shkollës sonë kombëtare. Nga ata po përmendim shkrimet e tij për: Ibrahim Frakullën e Beratit, Muhamet Çamin-Kyçykun, Naum Veqilharxhin, Naim Frashërin, Petro Nini Luarasin e Ibrahim Dalliun; për Nikolla Lakon, Daut Boriçin, Luigj Gurakuqin, Hasan Prishtinën e Aleksandër Xhuvanin: për Gaspër Beltojën, Vehbi Dibrën, Hafiz Ali Korçën, Kolë Kocin etj.

Vëmëndje të veçantë i ka kushtuar prof. Shefik Osmani, “Mësues i merituar”, edhe historikut të hartimit dhe botimit të abetarave për shkollat shqipe. Pra, ai shkroi e publikoi disa punime të tij në këtë fushë, siç janë: “Abetarja shqipe e Anastas Kulluriotit”, “Abetarja shqip e Jani Tërrovës, e vitit 1887”, “Një abetare shqipe e vitit 1911” ose edhe: “Pellazgjika shqip, një abetare pak e njohur deri më sot”, “Vështrim historiko-pedagogjik rreth abetareve, me autor Sami Frashërin”, “Tri abetaret e Parashqevi Qiriazit” dhe më tej: “Abetaret e gjuhës shqipe në Kosovë, Maqedoni e Mal i Zi”, si dhe ato për disaporën shqiptare.

Interes të veçantë studimor e pedagogjik paraqesin punimet dhe studimet e publikuara nga prof. Shefik Osmani, në buletine të ndryshme shkencore të Institutit të Studimeve Pedagogjike ose jo. Të tillë mund të përmendim këtu buletinet: “Probleme të shkollës tetëvjeçare”, “Gjuha shqipe dhe letërsia në shkollë”, “Kultura fizike dhe sporti” etj. Një pasuri interesante dhe më vete përbëjnë mbi 62 “zërat”, që hartoi e u botuan, lidhur me çështje të arsimit tonë kombëtar, për ngjarje dhe figura të shquara tij, në “Fjalorin Enciklopedik Shqiptar”, botuar më 1985 dhe ribotuar në vitet e fundit.

Për disa vite radhazi, prof. Shefik Osmani ishte edhe në redaksinë e revistës shkencore e kulturore “Univers”, botim i Institutit të Mendimit dhe Qytetërimit Islam, ku publikoi shkrime të vlefshme, nga fusha e arsimit dhe pedagogjisë.

Po t’i shfletosh koleksionet e gjithë atyre botimeve, që përmendëm më lart, aty gjen mjaft artikuj e studime të thelluara të tij, për çështje të mësimdhënies, historisë së arsimit e të mendimit pedagogjik shqiptar, për figura të njohura të arsimit e pedagogjisë etj. Kështu, me mjaft interes janë edhe shkrimet për Pjetër Bogdanin, Pestalocin, Luigj Marlekën e Motrat Qiriazi, të cilëve u kushtoi edhe libra të veçantë. Siç thekson prof. Pajtim Bejtja, në një shkrim kushtuar prof. Shefik Osmanit, një pjesë e artikujve të tij janë botuar si parathënie, hyrje dhe esè, në veprat e autorëve të ndryshëm.

Me inters janë edhe recensionet e shkruara prej prof. Shefik Osmanit, lidhur me temat e disertacioneve, të cilat u shkruan dhe u mbrojtën nga kolegë të Institutit të Studimeve Pedagogjike ose bashkëpunëtorë të jashtëm të tij.

Por, prof. Shefik Osmani nuk kufizohej me shkrimet dhe studimet e tij, vetëm në gazetën e revistat, që përmendëm më lart. Emri i tij u bë i njohur, pothuajse, në të gjitha gazetat e revistat e kohës, si dhe në emisone të radios e televizionit shqiptar. Një pasqyrë të plotë, të tërë atyre botimeve e shkrimeve të thelluara, gjuhëisht e profesionalisht të larta dhe të bukura, e gjejmë në librin e prof. Njazi Kazazit, ”Në gjurmët e një didakti” (Tiranë,2005). Ato e kanë zanafillën që në vitin 1940 e 1941 dhe vijojnë, qindra pandërprerje, deri në vitin 2010, kur sëmundja e ndau atë përgjithnjë, nga puna dhe pasioni i veçantë për t’i shërbyer, me atdhetarizëm e përkushtim të dalluar profesional, shkollës sonë amtare, Arsimit Kombëtar Shqiptar.

Edhe me këtë skicim të punës dhe veprimtarisë së gjerë të prof.Shefik Osmanit, si redaktor dhe bashkëpunëtor i shypi arsimor e pedagogjik, por dhe më gjerë, krijojmë bindjen e një personaliteti të shquar të vendit tone. Prandaj kujtimi dhe vepra e tij do të ruhen gjatë dhe do të çmohen e njihen, jo vetëm sot, por edhe nga brezat pasardhës.( FOTO-ARKIV: Prof.Sh.Osmani, duke folur në një takim me studentët, në Tiranë, me rastin e fillimit të vitit të ri akademik 2007-2008)

Tiranë, 1 mars 2013