….Simboli shqiptar:Halifax mban brenda muzeut “Bankfield” dhe një jelek ari shqiptar dhuruar nga grate e Beratit studjueses së shquar angleze Edit Durham e cila u mahnit me kulturën dhe traditën shqiptare./
Udhëtimet nëpër vende të ndryshme nëpër botë të mbushin mushkëritë dhe të bejne ta njohësh më nga afër atë duke zbuluar gjëra gjithmone te reja. Zbulimi i historive të ndryshme I bëjnë udhëtimet që të mos I ndjesh lodhjet dhe në vend të tyre të ngarkohesh gati me flori dhe ta ruash si një pasuri të patundshme.Këtë radhë destinacioni ynë ishte për në Kanada dhe pikërisht në dy qytete historike, qytete qe s’i kishim shkelur kurrë më parë. Anija Carnival Sunshine me njëprogram tëpasur kulturor qëdrejtohej nga Emma Nixon njëvajzësimpatike dhe tejet e talentuar I bënte netët më show në teatër dhe më magjike dhe më tërheqëse. Anija kishte drejtimin nëpërmjet oqeanit Atllantik ku ndjeje dhe shijoje nga afër ujin, zhurmën e tij, peizazhet pafund dhe njëqetësi olimpike ku tek tuk shikoje ndonjë shpend që shqepte me sqep sipërfaqen e ujit për tëzënë ndonjë peshk…Afërsia me oqeanin dhe qëndrimi mbi të se c’më jep një ndjesi si bij oqeanesh dhe mësjellë qindra personazhe që nga antikiteti dhe deri në ditët e sotme. Zemra të duket e thellë sa oqeani sidomos kur Hëna kundron nga larg dhe zhytet thellëbashkë me dashurinë e zemrës nëpër dallgë me shkumë oqeanike…Shume pranë në imagjinate midis ujit dhe qiellit të vjen Amphitrite, mbretëresha e detit, gruaja e Poseidonit, perëndeshë që pjellë bujarinë e pasur të detit dhe jep frymezim me fllade oqeanike…
Saint John Brunswick
Nga ballkoni nën një dritë tëbardhëmëngjesi u shfaq në një kodër të dukshme në breg tëoqeanit emri i qytetit Saint John që është porti i tretë më i madh i Kanadasë sipas tonazhit me një bazë ngarkese që përfshin pjesën më te madhe të thatë dhe të lëngshme, pjesën më të madhe, kontejnerët dhe daljet në det.
Pasi hipëm në autobusin pink ciceronja një mjeshtre e tregimit na foli plot gjallëri dhe krenari të ligjshme për Kanadanë, 150 vjetorin e Pavarësisë nga Anglia si dhe për qytetin Saint John dhe dashurinë e saj si besnike e iedealeve të lojalistëve si dhe për krenarinë e origjinës së saj si irlandeze. Sytë me ngjyrë blu shprehnin dhe më thellë mendimin e saj dhe humanizmin. Ajo na shpjegoi pse autobusi ka ngjyrën pink dhe vazhdoi se është në respekt të grave me kancer ne gji të mbijetuarave dhe të ikurve në amëshim si dhe sensibilizohet opinioni mbarë kombëtar që të bëhet rritja e fondeve për zbulime të mëtejshme shkencore për ta shëruar këtë sëmundje përbindëshe…
Pas ndarjes së kolonisë së Nova Scotisë në vitin 1784, kolonia e re e New Brunswick mendohej të quhej ‘Irlanda e Re’, si kryeqytet që të ishte në Shën Joan, para se të vinte veton nga Mbreti George III.Saint John sipas Wikipedias dhe cicerones është qyteti më i vjetër i inkorporuar në Kanada. Gjatë sundimit të Gjergjit III, komuna u krijua me kartën mbretërore në vitin 1785.Samuel de Champlain u ul në Saint John Harbor në 24 qershor 1604 (festën e Shën Gjon Pagëzorit) dhe është vendi ku lumi Saint John merr emrin e tij. Pas më shumë se një shekulli regjistrat pronësore mbi tokën që rrethonte Shën Gjonin midis frëngve dhe anglezeve, anglezët dëbuan kolonizatorët francezë në 1755 dhe ndërtuan Fort Howe mbi port në 1778. Saint John, si një vendbanim i madh, u themelua nga besniket e mbretit, kur dy flota të anijeve nga Massachusetts, një në pranverë dhe një të dytë në vjeshtë, arritën në portin që mbante subjekte britanike të cilët, duke dashur të qëndronin besnikë në Britaninë e Madhe, ikën nga shtëpitë e tyre amerikane gjatë Revolucionit Amerikan.Në 1785, Qyteti i Shën Gjonit u formua nga bashkimi i Parrtown dhe Carleton. Gjatë shekullit të ardhshëm, valët e emigracionit irlandez ishin shume te medha dhe mbizoteruese ne qytet.
Kulla e Carleton Martello në Saint John dhe një krismë pushke
Kulla e Carleton Martello në Saint John, New Brunswick, është një nga nëntë kullat Martello të mbijetuara në Kanada. Kulla daton nga Lufta e viti 1812 dhe luajti një rol të rëndësishëm në konflikte deri në Luftën e Dytë Botërore. Vendi tani përmban një depo municioni të restauruar, një dhomë të rivendosur të kazermave dhe ekspozita në kullë dhe në qendrën e vizitorëve. Tarraca e kullave ofron një pamje të qytetit të Shën Gjonit dhe portit të tij.Carleton Martello Tower është ndërtesa më e vjetër në qytet dhe është përcaktuar si një vend historik kombëtar i Kanadasë që nga viti 1930. Ajo u hap për publikun në vitin 1963.Ndërtimi i kullës filloi në 1813, gjatë Luftës së 1812, në një shkëmb shkëmbor për të ruajtur tokën qe afrohet në qytet. Ajo kishte për qëllim të mbronte vendin nga një pushtim tokësor nga Shtetet e Bashkuara, por kulla nuk u përfundua deri në vitin 1815. Kulla ishte një strukturë rrethore murature, 30 ft e lartë dhe 50 ft në diametër.Në vitin 1846 u ndërtua një magazine bombë brenda kullës, duke mundësuar që ajo të shërbejë si depo municioni nga viti 1859 deri në vitin 1866. Në vitin 1866 mori dy armë prej 32 kilogramësh që Regjimenti i Ri i Brunswickit të Artilerisë së Garnizonit e drejtonte për të mbrojtur qytetin.Nga 1866 deri në 1869, kulla shërbeu si një kazermë. Gjatë Luftës së Parë Botërore ajo shërbeu si një qendër paraburgimi për shkatërruesit e Batalionit të 69-të nga nëntori 1915 deri në prill 1916.
Në fund të vitit 1939, në fillim të Luftës së Dytë Botërore, Bateria e 8-të Anti-Aircraft vendosi disa armë automatike në nivelin e sipërm të kullës. Në gusht 1941 një strukturë betoni dykatëshe u vendos në majë të kullës për të mundësuar që kulla të funksionojë si një Komandë e Zjarrit, ku roli mbeti deri në gusht 1944. Më 1 maj 1943 një kontrollues i vendndodhjes së Mark II u shtua në pajisjet e kontrollit të zjarrit në kullë. Ushtarët e brigadës së tretë brigjetike të Brunswick u mbajtën në kullë nga viti 1941 deri në përfundimin e operacioneve në vitin 1944.
Krisma e pushkës
Ishte një befasi për të gjithë turistët kur drejtuesja urdhëroi ushtaren për zjarr që të demonstronte se si e përdornin pushkën ushtarët në vitin 1812, ndërkohë nuk harroi të udhëonte turistët tëmbyllnin veshët në se nuk e duronin dot krismën… Shumica i mbyllën veshët, unë dhe Qemali s’patëm problem… Eh sa ishim mësuar me këto krisma që në shkollë të mesme dhe ata që vazhduan të lartën bënin qitje dhe stërvitje një muaj ngase ishte në programin mësimor… Për kuriozitet e pyeta: Shumë bukur që bën demonstrimin dhe sjellë krismat e shekujve të kaluar, po për bombën atomike a bëhet demonstrim si përshembull në Hiroshima kur shkojnë turistet? Oh, good question m’u përgjigj… Na ruajtë Zoti nga bombat atomike m’u përgjigj!…
City Market që u ndërtua nga marangozët e papunë të ditës, më 1785
Tregu i qytetit të Shën Joanit është tregu më i vjetër i fermerëve në Kanada, me një kartë që daton nga 1785. E vendosur në Saint John, New Brunswick dhe e përfunduar më 1876, ndërtesa aktuale e tregut ka një strukturë unike të çatisë që i ngjan një vele të anijes së përmbysur. Ndërtuar nga trungje prej druri, struktura thuhet se u ndërtua nga marangozët e papunë të ditës. Gjithashtu, pjerrësia e dyshemesë me shkallën natyrore të tokës. Arkitektura është në stilin e Perandorisë së Dytë.Disa nga bizneset në treg kanë funksionuar vazhdimisht atje për më shumë se 100 vjet. Duke u ballafaquar me Kings Square, tregu është i lidhur me sistemin e këmbësorëve të brendshëm të qytetit. Tregu u caktua si një vend historik.
Fallsview Park një miliard vjet më parë dhe me rrymat më të larta në botë
Kur ciceronja flet kthjellët dhe me kulturë medoemos që t’I ndez më shumë fitilat e kuriozitetit si psh për Fallsview Park qëështë nën kujdesin e UNESCOS.Me një peizazh të krijuar nga përplasja e kontinenteve, mbyllja dhe hapja e oqeaneve, vullkaneve, tërmeteve, moshave të akullnajave dhe ndryshimeve klimatike, Stonehammer UNESCO Global Geopark përfshin tregime gjeologjike nga koha e pasuar paraprake, një miliard vjet më pare.Ndonese Stonehammer ka të bëjë me gjeologjinë, ajo është edhe për njerëzit, shoqërinë dhe kulturën. Ju mund të bëni, kajak, ngjitje ne gure dhe shkëmbinj etj…
Dukura e Falls Reversing sipas Wikipedias është shkaktuar nga rritja e madhe dhe rënia e rrymes se Gjirit të Fundy, të cilat janë më të lartat në botë. Hapja natyrore që drejtohet nga jugu i Gjirit të Fundy merr në valët e nxehta të oqeanit drejtpërdrejt si një gyp. Rryma është normale kur ajo hyn në gjirin në pikën e saj më të gjerë. Por sa më larg gjirit që udhëton aq më shumë ndryshon. Në të vërtetë, ajo është e shtrydhur nga anët gjithnjë e ngushta dhe nga mbytja e vazhdueshme e thellësisë që e detyron ujin më të lartë deri në brigjet. Vala e baticës që po mbaron nga gjiri bie ndesh me valën e re hyrëse, duke kombinuar forcat për të ardhur në një valë më të madhe. Kombinimi i forcave të valëve quhet rezonancë.Tides Bay of Fundy janë rezultat i veprimit të baticës me origjinë në Oqeanin Indian Jugor që rrethon Kepin e Shpresës së Mirë dhe më pas drejt Veriut në Gjirin e Fundy. Ata gjithashtu preken nga distanca e hënës nga toka në këtë gjatësi. Këtu në Saint John, gjiret e gjirit rriten 28 ½ metra. Kur vala është e ulët, lumin St. John, 450 milje të gjata, zbrazet në gji. Midis Parkut të Fallsview dhe Pulp Mill, rrjedha e plotë e lumit shkon përmes një grykë të ngushtë. Një parvaz nënujore, 36 metra poshtë sipërfaqes shkakton që uji në lumë të bie poshtë në një pishinë të thellë 175-200 këmbë. Më poshtë krijohet mulli dhe nën urë. dhe vlon në vorbull.Ndërsa baticat e gjirit fillojnë të rriten, ata ngadalësojnë rrjedhën e lumit dhe më në fund ndalojnë rrjedhën e lumit krejtësisht. Kjo periudhë e shkurtër e qetësisë së plotë quhet vala e zbehtë. Është vetëm në këtë kohë që anijet janë në gjendje të lundrojnë në Fallsview Park.Niveli rritet dhe bie një herë për çdo 12 orë e gjysmë. Për të vlerësuar më mirë uljen e kthimit, vazhdoi ciceronja duhet të përpiqeni t’i shikoni ato të paktën dy herë në një ditë të caktuar – pranë valës së ulët dhe pranë valës së lartë. Një pikë e mirë e nivelit të ujit për të parë Falls ishte Parku i Fallsview.
Halifax një qytet ushtarak që mban brenda eshtrat e Titanikut
Halifax i njohur ligjërisht si Bashkia Rajonale Halifax (HRM), është kryeqyteti i provincës së Nova Scotia, Kanada. Komuna kishte një popullsi prej 403,131 në 2016, me 316,701 në zonën urbane të përqendruar në Halifax Harbour. Komuna rajonale përbëhet nga katër ish-komuna që janë shkrirë në vitin 1996: Halifax, Dartmouth, Bedford dhe Bashkia e Halifax County.
Halifax është një qendër e madhe ekonomike në Kanada me një përqendrim të madh të shërbimeve qeveritare dhe kompanive të sektorit privat. Punëdhënësit kryesorë dhe gjeneratorët ekonomikë përfshijnë Departamentin e Mbrojtjes Kombëtare, Universitetin Dalhousie, Universitetin e Shën Marisë, kantjerin Halifax, nivelet e ndryshme të qeverisjes dhe Portin e Halifax. Bujqësia, peshkimi, minierat, pylltaria dhe nxjerrja e gazit natyror janë industritë kryesore të burimeve që gjenden në zonat rurale të komunës. Halifax u rendit nga revista Money Sense si vendi i katërt më i mirë për të jetuar në Kanada për 2012, dhe u rendit i dyti në listën e “qyteteve të mëdha të së ardhmes”.Ciceronja shpesh përmendi që Halifax njihet ndryshe si qytet ushtarak.Bashkia Rajonale Halifax qeveriset nga kryetar i bashkisë dhe një këshill i gjashtëmbëdhjetë personave. Këshilltarët zgjidhen nga rrethi gjeografik, me zgjedhjet komunale që ndodhin çdo katër vjet. Kryetari aktual i Halifax është Mike Savage. Këshilli i Qarkut Halifax është përgjegjës për të gjitha aspektet e qeverisë komunale, duke përfshirë Policinë Rajonale Halifax, Bibliotekat Publike Halifax, Zjarrin dhe Emergjencën Halifax, Komisionin Rajonal të Halifax, parqet dhe rekreacionin, adresimin qytetar, punët publike, menaxhimin e mbeturinave dhe planifikimin dhe zhvillimin .Qyteti gjithashtu ka tre këshilla komunitare që i konsiderojnë çështjet lokale.Si kryeqytet i Nova Scotia, Halifax është gjithashtu vendi i takimit të Shtëpisë së Kuvendit të Nova Scotia, asambleja më e vjetër në Kanada dhe vendi i qeverisë së parë përgjegjëse në Amerikën Veriore Britanike. Legjislatura mblidhet në Shtëpinë e Provincës, një vend historik kombëtar gati 200 vjeçar në qendër të Halifax-ut, i përshëndetur si një nga shembujt më të mirë të arkitekturës Palladiane në Amerikën e Veriut.
Halifax City Hall është shtëpia e qeverisë komunale në Halifax, Nova Scotia, Kanada. Projektuar nga arkitekti Edward Elliot dhe i ndërtuar për Qytetin e Halifaxit midis 1887 dhe 1890, është një nga ndërtesat më të vjetra dhe më të mëdha publike në Nova Scotia. Prona u cilësua si një vend historik kombëtar i Kanadasë në 1997.Halifax City Hall ishte hapur për Këshillin dhe publikun në 1890 zëvendësuar zyrat në shtëpinë e gjykatës së vjetër në Halifax. Bashkia e qytetit u zgjodh për t’u bërë selia e Bashkisë Regjionale Halifax të sapo krijuar në vitin 1996 dhe tani është shtëpia e Këshillit Rajonal Halifax si dhe zyrave të ndryshme komunale.
Muzeu Detar i Atlantikut dhe tragjedia e shperthimit ne Halifax
Muzeu Detar i Atlantikut është një muze detar kanadez dhe ndodhet në qendër të qytetit Halifax, Nova Scotia.E vendosur në zemër të ujrave të Halifax-ut, nuk ka vend më të mirë për të zhytur veten në trashëgiminë e pasur detare të Nova Scotia në Muzeun Detar të Atlantikut.Ciceronja mjeshtre na futi në marrëdhënie të aferta me oqeanin.Muzeu është një institucion anëtar i Muzeut të Nova Scotia dhe është muzeu më i vjetër dhe më i madh detar në Kanada me një koleksion prej mbi 30,000 objekte, duke përfshirë 70 anije të vogla dhe një avull: CSS Acadia, një anije survejimi hidrografike prej 180 këmbësh me avull filloi në vitin 1913.Ishte viti i1917 dhe Halifax, si pjesa tjetër e botës, ishte e përfshirë plotësisht në Luftën e Parë Botërore. Duke shërbyer si pikë e Asamblesë dhe nisjes për konvojet transatlantike që mbanin furnizime dhe ushtarë në përpjekjet e luftës jashtë shtetit, qyteti i vogël po evoluonte shpejt në një port të klasit botëror dhe në bazën kryesore të operacioneve detare.Halifax ishte një qendër e aktivitetit. Trupat e marra për në betejë, të cilat përfshiheshin brenda dhe jashtë qytetit, punëtorët shkonin dhe dilnin nga puna, ndërsa lufta krijoi një bum të rëndësishëm industrial dhe rezidencial dhe fëmijët e të gjitha moshave shkuan në shkollat e tyre për mësime. Në një kohë lufte dhe shkatërrimi, Halifax ishte lulëzuar.
Explozion në Halifax si dita më e errët në historinë e saj
Mjerisht papritur që të gjitha ndryshuan mëngjesin e 6 dhjetorit 1917. Përafërsisht gjashtë minuta pas orës 9:00, një keq-komunikim mes dy anijeve në port rezultuan në një shpërthim të përmasave kataklizmike. 2000 njerëz u vranë dhe 9000 të tjerë u plagosën. Qyteti u zvogëlua në rrënojat dhe mbeturinat.Konsiderohet dita më e errët e Halifax-it, madhësia e dukshme e ngjarjes traumatike ka lënë një përshtypje të qëndrueshme mbi qytetin dhe banorët e saj. Tragjedia ka mbjellë histori të panumërta të guximit dhe shpresës që në shumë mënyra, ka formuar atë që Halifax është bërë.Duke njohur rëndësinë e Shpërthimit Halifax si pjesë e historisë së qytetit dhe historisë Nova Scotian, Muzeu Detar i Atlantikut zhvilloi një ekspozitë të përkohshme në vitin 1987 me titull “Një moment në kohë”.
Duke u përqëndruar në Halifax përpara dhe pas tragjedisë, shfaqja mori një përgjigje të tillë të madhe publike që disa vjet më vonë, stafi i Muzeut mori projektin e madh të krijimit dhe hapjes së “Halifax Wrecked”, një ekspozitë e përhershme kushtuar Shpërthimit Halifax të vitit 1917 .Ekspozita fiton vizitorët përmes linjës kohore të ngjarjes, duke përcaktuar se çfarë ishte jeta në qytet dhe duke thyer rrethanat fatkeqe që shkaktuan tragjedinë. Duke shfaqur efektet personale dhe historitë e atyre që u vranë dhe mbijetuan, ekspozita eksploron shpërthimin nga një perspektivë anekdotike, duke u dhënë vizitorëve një ndjenjë të shkatërrimit që ka ndodhur, por më e rëndësishmja, një ndjenjë e trimërisë së qytetit përballë vështirësive.
Shpërthimi Halifax ishte një nga shpërthimet më të mëdha artificiale jo-nukleare. Një krahasim i gjerë i 130 shpërthimeve të mëdha nga historiani Halifax Jay White në 1994 arriti në përfundimin se “Halifax Harbour mbetet e pakontestueshme në përmasa të përgjithshme për aq kohë sa pesë kritere janë konsideruar së bashku: numri i viktimave, forca e shpërthimit, rreze e shkatërrimit, dhe vlera totale e pasurisë së shkatërruar “. Për shumë vite më pas, shpërthimi Halifax ishte standardi me të cilin u matën të gjitha shpërthimet e mëdha përfshirë dhe raportin e tij mbi bombardimet atomike të Hiroshimës.
Mont Blanc Anchor Site
Ndërtimi filloi në vitin 1964 në Bibliotekën Veriore të Halifax Memorial, e projektuar për të përkujtuar viktimat e shpërthimit. Hyrja në bibliotekë paraqiti monumentin e parë të ndërtuar për të shënuar shpërthimin, Skulpturën e Përkujtimit të Shpërthimit të Halifax, e krijuar nga artisti Jordi Bonet. Skulptura u çmontua nga Bashkia Rajonale Halifax në vitin 2004 dhe pjesët janë shpërndarë dhe humbur. Përkujtimorja “Halifax Explosion” u ndërtua në vitin 1985, duke zhvendosur këmbanat e memorialit nga një kishë aty pranë në një skulpturë të madhe betoni në Fort Needham Hill, përballë zonës “zero në tokë” të shpërthimit. Kulla Bell është vendi i një ceremonie vjetore qytetare çdo 6 dhjetor. Një kujtim në Stacionin e Zjarrit Halifax në Rrugën Lady Hammond nderon zjarrfikësit të vrarë gjatë reagimit ndaj shpërthimit. Fragmentet e Mont-Blanc janë ngritur si monumente lagjeje në shpërthimin në Rrugën e Liqenit Albro në Dartmouth, në Pikë Regate, dhe gjetkë në këtë zonë. Monumente të thjeshta shënojnë varrezat masive të viktimave të shpërthimit në Varrezat e Fairview Fairview dhe Varrezat e Rrugës së Bayers. Një Libër Përkujtimor me emrat e të gjithë viktimave të njohura shfaqet në Bibliotekën Veriore të Halifax Memorial dhe në Muzeun Detar të Atlantikut, i cili ka një ekspozitë të madhe të përhershme rreth Shpërthimit Halifax. Harold Gilman u ngarkua për të krijuar një pikturë që kujton ngjarjen, edhe pse puna e tij, Halifax Harbour at Sunset, “tregon shumë pak për shkatërrimin e kohëve të fundit, pasi pikëpamja është vendosur prapa në mënyrë që porti të duket i pashqetësuar.
Jeleku prej ari nga Edit Durham dhe Piceria Korça në Halifax
Halifax mban brenda muzeumit “Bankfield” dhe një jelek ari shqiptar dhuruar nga grate e Beratit studjueses së shquar angleze Edit Durham e cila u mahnit me kulturën dhe traditën shqiptare.Duke ecur me autobusin udhëve të qytetit befas syri më zuri një ndërtesë të thjeshtë ku shkruhej dukshëm Piceria Korça. Ajo që më tërhoqi më shumë ishte ç me bisht pra shkronja reale e ç së alfabetit tonë . Nuk ka dyshim se kudo ku ka shtete, njerëz, medoemos që ka dhe shqiptarë , pasi ne si shqiptarë jemi shpërndarë kudo për vetë kushtet e vështira ekonomiko-politike që vazhdon të ketë vendi ynë .Ç’krenari të jep se si keta shqiptarë më së shumti kanë çarë me djersën e ballit kudo ku kanë shkelur dhe mundohen t’ju përshtaten ligjeve të vendit ku strehohen dhe bëjnë emër. Ndër miliona shqipfolës është Erjon dhe Majlinda Shahinasi të cilët kanë hapur picerinë me emrin e bukur Korça në Halifax. Ata e kanë hapur 20 vjet më parë, pas 6 vjetëve qëndrimi në këtë vend detar dhe te bukur. Ata erdhën në Halifax si refugjatë politikë dhe arritën të kenë sukses në biznesin e tyre. Të gjitha këto sjellin disa fragmente jete nga Shqipëria mëmë në një cep të globit si në Halifax ku vizitohet nga miliona turistë.
TITANIKU
Bllokada që sot quhet Varreza “Fairview Lawn” u ndërtua në vend në vitet 1750 për të mbrojtur Halifax nga sulmet e njerëzve të Mi’kmaq. Toka u zhvillua më pas si ferma të vogla. Në vitin 1893, toka u ble nga një kompani private, Fairview Lawn Cemetery Limited, për një varrezë jo-konfidenciale, sepse varrezat Camp Hill në qendër të qytetit po mbusheshin. Qyteti i Halifax mori përsipër varrezën në vitin 1944. Fairview përmban një seksion kryq të banorëve të shekullit të 20-të të Halifax-it duke përfshirë një seksion grek dhe një seksion kinez, si dhe një varr masiv të viktimave nga Shpërthimi Halifax dhe shumë varre të tjera.
121 viktima të Titanikut në këtë varrezëmë e madhja në botë
Ja tha ciceronja vendi tjetër që do të vizitojmë janë varret e viktimave të Titanikut.Sapo ndaluam atje ashtu si në cdo varrezë bëhet një heshtje varri e rëndë e ftohtë si guri… Ciceroni kanadez i veshur me kostum anglez pasi na përshëndeti filloi të na drejtonte për tek parcela e titanikut, pasi në këtë vend ishin shumë parcela të tjera. Ishin disa grupe të ndryshme që drejtoheshin nga ciceronët, me nje fjalë parcela e titanikut ishte më e vizituara. Edhe pse kane kaluar 105 vjet qe nga mbytja e titanikut mjeshtrat ciceron e fusin turistin në atë botë në atë ngjarje nga më tragjiket në histori.Njëqind e njëzet e një viktima te fundosjes së Titanikut të RMS janë të varrosur në Fairview, më shumë se çdo varrezë tjetër në botë. Shumica e tyre janë përkujtuar me shënjues të vogël gri, me emrin dhe datën e vdekjes. Disa familje paguan për shënjuesit më të mëdhenj me më shumë mbishkrime.
Fëmija i Panjohur për dekada…
Një nga shënuesit më të njohur të Titanikut është për një viktimë fëmijë të paidentifikuar, i njohur për dekada si Fëmija i Panjohur. Askush nuk e identifikoi trupin, kështu që ai u varros me fonde të siguruara nga marinarët e CS Mackay-Bennett, anija kabllore që mbuloi trupin e tij.Memoriali mban mbishkrimin ‘Ngritur në kujtesën e një fëmije të panjohur, mbetjet e të cilit u gjetën pas katastrofës së “Titanikut” 15 prill 1912’. Në nëntor të vitit 2002, fëmija fillimisht ishte identifikuar si Eino Viljami Panula 13-muajshe i Finlandës. Eino, nëna e tij dhe katër vëllezër vdiqën të gjithë në fatkeqësinë Titanike. Pas testimeve shtesë nga AND-ja, fëmija i panjohur u ri-identifikua në vitin 2008. Testimi i ADN –s mitokondriale nga laboratori i Forcave të Armatosura zbuloi identitetin e tij. Baby Goodwin është i vetmi anëtar i familjes së tij, trupi i të cilit është zbuluar dhe identifikuar më pas si 19-muajshe Sidney Leslie Goodwin, një fëmijë anglez i cili u zhduk me gjithë familjen e tij.Baby Goodwin është i vetmi anëtar i familjes së tij, trupi i të cilit është Zbuluar dhe identifikuar më pas. Babai i tij jetonte në Amerike dhe kishte paguar për të sjellë gjithë familjen e tij, por mjerisht gjithë familja u mbyt në Oqean.Varri i Sidnit ishte më i vizituari, me më shumë kukulla dhe lule…
Leonardo DiCaprio dhe mekaniku i bojlerit të Titanikut…
Një varr tjeter me emrin “J. Dawson” fitoi famë pas shfaqjes së filmit Titanik të vitit 1997, pasi emri i Leonardo DiCaprio në filmin është Jack Dawson. Shumë artistë të filmave nga historia, lanë lule dhe hedhje biletash në varrin e Dawson kur filmi u shfaq së pari dhe lulet vazhdojnë të mbeten edhe sot. Drejtori i filmit James Cameron ka thënë se emri i personazhit nuk ishte në fakt i frymëzuar nga varri. Hulumtimet më të fundit kanë zbuluar se varri në të vërtetë i takon Joseph Dawson, një irlandez i cili ka punuar në dhomën e bojlerit të Titanikut si një tharëse qymyrguri.
Varret e Titanikut të Fairview përfshijnë gjithashtu vendin e varrimit dhe shënuesin e William Denton Cox, një administrator heroik i cili vdiq ndërsa shoqëronte pasagjerë të klasës së tretë në pistat e shpëtimit.
Njëzet e nëntë viktima të tjerë të Titanikut janë varrosur diku tjetër në Halifax; Nëntëmbëdhjetë në Varrezat Katolike Romake të Ullinjve dhe dhjetë në Varrezat Hebre Baron de Hirsch.
Cdo varr kishte mbishkrimin për personin e vdekur. Shume drithëruese dhe frymëzuese ishte mbishkrimi mbi varrin e Everett Edward Elliot në të cilin thuhej: Elliot një prej të mbyturve të ekuipazhit heroik. Cdo njeri prej ekuipazhit qëndruan në postin e tij, ndërsa të gjithë ata më të dobëtit fizikisht shkuan dhe treguan edhe një herë për të gjithë botën se si duhet të vdesin burrat anglez.
Muzeumi Maritime
Muzeu Detar i Atlantikut është një muze detar kanadez që ndodhet në qendër të qytetit Halifax, Nova Scotia.
E vendosur në zemër të ujrave të Halifax-ut, nuk ka vend më të mirë për të zhytur veten në trashëgiminë e pasur detare të Nova Scotia në Muzeun Detar të Atlantikut.
Muzeumi fillonte që nga ndërtimi i anijeve të veglave të vogla deri te Konvojet e Luftës së Dytë Botërore, ditët e lundrimit në Epokën e Avullit, Titaniku në shpërthimin Halifax.
Aty zbuloje mjaft tregime, ngjarje dhe njerëzit që kanë ardhur për të përcaktuar Nova Scotia dhe marrëdhëniet e saj me detin.
Muzeu është një institucion anëtar i Muzeut të Nova Scotia dhe është muzeu më i vjetër dhe më i madh detar në Kanada me një koleksion prej mbi 30,000 objekte, duke përfshirë 70 anije të vogla dhe një avull: CSS Acadia, një anije survejimi hidrografike prej 180 këmbësh me avull filloi në vitin 1913.
Ishte e pamundur të rrokje gjithë objektet marramendëse, historitë, por disa me pikantet të ngeleshin në kujtesë.
Filmi për Titanikun që shfaqej në teatër brenda Muzeumit ishte një histori më vehte një libër kujtese për të gjithë vizitorët. Ishte bërë një punë kolosale, e jashtëzakonshme, ishte një muze që të rrëmbente në çdo sekondë të qëndrimit.
U larguam nga Halifax-i kryeqytetit të provincës Nova Scotia me mbresa të pashlyeshme, u ngarkuam si Titaniku i shekullit XXI që s’do të mbytet kurrë…
23 gusht, 2017
Staten Island, New York