Dashuria eshte pragu ku dobesia qiellore dhe njerzore ndjekin njera-tjetren/

John O’Donohue/

Shkruar nga Ahmet Collaku/

1

Rruga Thompson eshte e ftohte. Ne kete paramengjes, kjo memece nuk flete dhe as degjon. Ka harruar ato vajzat e reja, aspak fodulle qe pa teklif mbreme brodhen deri vone. Xhamat e dritareve ketu ne dhomen time kane djersitur. Pranevera ka ngrire ne ate pikture bere vite me pare nga nje piktore vlonjat. Pranevera rri e burgosur ne ate kornize druri varur ne kete palo mur pa gure dhe pa gerqele. Ketu balta dhe guri I fshatit tim kushton shume. Kurse lulet e fshatit tim kushtojne sa qimet e kokes.

2

Edhe ne fshatin tim tani duhet te jete ftohte. Bisedoj se largu me shkembinjte, me majat e larta, me arat ne fushe ku ne stinet e ngrohta vajzat lozin deri vone, bisedoj me Qafe Thanen e ftohte si frigorifer qe mbane ate barcoleten e Nastradinit, bisedoj me Krasten plote gure dhe istikame me bomba, ku nje e tille vite me pare me plasi ne dore. Qe ketej sodis Gjaslisin e serte, Kuqimjetin si njeri I zgjuar, Damjanin, Arbllokun pertej si mik I mire qe me ka ftuar per nje kafe, shoh Geshtenjat e Bogdaneve afer Struges.Te gjitha keto jane te Rrajces, regjistruara ne kadaster shume vite para turqise dhe te regjura prej te ftohtit qe nga kohet parahistorike, para gjeologjike. Te gjitha keto kane rene ne mendime, po me thelle ne mendime ka rene Likopatherra atje ne veri. Ketu poshte Qafe Thana u kerkon viza gjithe kalimtareve qe kalojne prane Rrajces, kurse Likopatherra atje lart aprovuar dhe vulos.

3

Likopatherra ka sy te kalter, qe andej shikon ca ishuj ne Japoni qe lekunden nga termetet, shikon ca fusha me oriz ne kine te permbytura nga uji, shikon kafshe te egera ne ca male te Zelandes e Re, shikon ca plantacione me kallam sheqeri ne Brazil, shikon muzeun e princit te Skocise, Ksamilin dhe detin tone aty afer qe do ti marre greku. Likopatherra e Rrajce ulur ne front afer Perndise shikon marrezite e qeveritareve tane qe si vjemet ngjiten ne njesh kollone, qe vine dhe ikin, ata qe ndertuan kepurdhat e betonit dhe keta qe nuk lane lule dhe peme, gjoja komuniste.

4

A keni pare si gajaset nga gezimi era e dashuruar me lulet atje ne fushen magjepese te Likopatherres ku rriten dhe vallezojne FIJE BARI te Wolt Witmanit? Malet ketu me buze I puth qielli, kendon Driteroi. Mos harroni te lexoni Driteron na thote era dhe lisat aty prane. Likopatherra per te shkruar nuk ka kalem dhe radhore, ajo ka memerje te virgjer, miliarda GB, ajo ka dy krahe te forte sa, kur shriqet apo kur merr inat permbys karakolla, karaxhica, karabisha, kara berisha, gjithe Boten. Likopatherra ka miqesi me te gjitha stinet, ererat, lulet, me te gjitha kafshet dhe gjithe rete. Ajo nuk pranon tatuazhe partish, qe shkruhen dhe pikturohen ne lekure, nga koka, deri ne seks, deri poshte tek thonjte e gishtave te kembeve lyer me manikyre.

5

Likopatherra ka nje fqinje te mire, ka Dardhen. Kjo eshte Dardha e Rrajces. Ju e dini fjalen e urte qe thot, para se te shikosh Diellin, shiko fqinjen. Aty pran zbrete me kenge lumi per te cilin poeti thote se ai naten merr fryme si gjeja e gjalle. Kush tjeter vec poetit ka veshe te tille? Dardha ka per rreth nje pyll te dendur, nuse dhe djeme veshur me rroba te gjelbera, qe kendojne nate dite, kenge grash dhe kenge burrash, ka nje orkester qe ekzekuton simfoni te Bethovenit, Mozartit, Hajdenit. Orkestra ka mijra istrumente, me fyeje, me daulle, me violina, me kembore, ka kengetare qe kendojne solo, ka tenore, soprano, ka qe kendojne dyete, trio, ka nje kore qe mban iso, fshataret e mi. Ju e keni degjuar vallen e Rrajces, ne cdo rrahje daulle, eshte dhembja dhe dashuria e fshateve te mi.

6

Qe nga Qafa Thane dhe dogana e Rrajces fshati im matet me sy por jo me mendje. Te paret me kane thene se Rrajca fillon ketu, vazhdon majtas ne Shebenik,Likopatherre, Struge. Nuk e di cu be libri kadastres ai para Turqise, ku ishin regjisrtuar te gjitha pishat, bredhat, ahet, lisat, lajthite, panjat, frasherit, qershite, mollet, kumbullat, ftonjte, dardhat, kajkushkat, bushet, guret, dellinjat ku loznin zogjte, lepujte, mullanjat. Pemet kane emera si njezit, dhe I ruan zoti. Caji I malit fshatit tim u shkul me rrenje, por era vazhdon te shperndahet neper bote dhe te gjithe pyesin nga vjen ky parfum e sa kushton. Zonjat marrin ere dhe lekunden, kurse burrat dehen si te kene pire nje fuci me raki. Caji I fshatit tim nuk ka kimikate, nuk eshte vaditur me shi acid. Fshataret e mi ujin nuk e pine me gota po me bucela, uji I fshatit tim trete gure, dhe con ne xero kolesterolen.

7

Rrajcen se pari e bekoi Skenderbeu. A keni kaluar nen Harkun e Triumfit te Rrajces?

Pak shtete kane harke triumfi. Nese e doni Rajcen shkoni vizitoni muzeun natyror te saj, Harkun e Triumfit te Rrajces qe eshte atje larte ne Skenderbe, ajo quhet Shkallen e Skenderbeut. Ajo eshte nje lagje e Rrajces. Provoni te kaloni mes atyre dy pllakave te lemuara qe shikojne njera tjetren, me ate shkelqim te erret mistike. Ato pllaka I ka lemuar vete Skenderbeu kur kaloi ketu dhe beri ate betejen e madhe qe dihet nga historianet, kumbaret e historive dhe betejave. Provoni ti perkedhelni me dore ato faqe pllakash te lemuara, do te ringjalleni, do rinoheni, do beheni te forte. Do degjoni trokun e kuajeve te Skenderbeut dhe me pas ate himnin, o Rrajce e bekuar, prit me lule Skenderbeun. Si nuk po na lind nje Skenderbe, ne kete kohe qe kemi aq shume nevoje per te?! Le te kalojme te gjithë nen ate Hark dhe te betohemi per Shqiperine tone.

8

Me pas Rrajcen e bekoje edhe Nene Tereza, shenjetorja e shekullit njezete. Ajo u freskua me ujinj e Rrajces, dhe pasi veshtroje andej nga Likopatherra, tha fjalen UJE. Tani Rrajca eshte dyfish e bekuar, ajo do te ndertoje dy permendore te larta, prane te cileve do te perulen udhetaret e ardhur nga gjithe bota dhe me pas do te pijne ate uje te bekuar te Rrajces, se ju e dini se uji eshte si shpirti, kete e thote I madhi Bethoven.

9

Socializmi ne fushen e Rrajces germoje germen S, po kjo S u be SOS, u mori fshatareve te mi arat e bukes dhe tani I ngre nga sofera tu bejne roje nderi te gjithe atyre udhetareve qe vine nga nje planert tjeter, per te ikur ne nje planet me tutje. Fshatarete e mi nuk e kane zakon te bejne roje, buka e misrit dhe rakia e kumbulles I ka bere teptil dhe te serte. Po nuk ta mbajti per raki mos u ul prane tyre. Fshataret e mi me nje cekane te vogel ndertuan Stambollin, Egjyptin.

10

Bije ne mendime te thella. Fshatarete e mi me cekane, me qysqira, me sharra, paskan lindur te bejne te lumtur te tjeret, jo veten e tyre. Ne maje te Qafe Thanes ndricon nje reklame me drita neon, ndersa makinat e te gjithe markave zbresin neper ato kthesa te forta, dhe pushojne tek uji tunelit. Nga nje makine zbrete nje rrajcar I larget ne kurbet vite me pare dhe pa shuar etjen, shikon fshatin I habitur si nje turist I huaj.

Kurse era e ftohte nuk ndalet, nuk ka me peme, nuk ka as ferra, vetem gure dhe bunkieret-perbindesha, si ti kete nxjerre ne ane nje zbatice gjeologjike. Likopatherra atje larte po u fryne reve, po behet gati te hap krahet, te fluturoje me gjemime, te beje gjyq se atje poshte Dardhes I kane krasitur ca panja dhe lisa.