
Nga Alfons Grishaj/
Në mendimin e përgjithshëm shqiptar, pushteti politik nuk është instrument i kontrollit dhe i zhvillimit shoqëror, por egoizëm definitiv, i cili vjen në rritje në një shkallë aq të rrezikme sa rrezikon subjektin, shoqërinë dhe shtetin.
Asnjëherë nuk e kam parë më parë këtë dukuri të shfaqet në një mënyrë të tillë sa groteske aq dhe të çoroditur si në ditët e sotme. Trumbetat kanë rënë por marrshimi është ndalur nga shkreptimat e rrufeve në qiell të hapur. Shiu dhe acari vjen pas kësaj… Disa fytyra të dashura që i njoha prej vitesh si demokratë e njerëz vullnetmirë, ma kanë mjegulluar disi imazhin e tyre. Froni i pushtetit i ka transformuar aq sa vello e plastikës së hidhërimit ua ka humbur hijeshinë edhe logjikën e ftohtë që duhet të ketë politikani intelektual. Hyrja e tyre në politikë nga profesione të ndryshme pa njohur asnjë lloj enovacioni në karrierë, i transformoi në politikanë të rëndomtë e megalomanë, nganjëherë dhe arrogantë. Leksionet për demokracinë i morën në mënyrë aberrative dhe ashtu i përcollën nga fyelli i bariut të malit në shinat e botës moderne, çka tregon dhe rezultatet e rakitizmit të politikës shqiptare. Botërisht njihet ambicja për fronin dhe egërsia për ta mbajtur atë, por unë kam menduar se periudhave të tilla do t’ u vinte fundi, për t’i lënë kohën e duhur riparimit të shkatërrimeve që shkakton mosqarkullimi i elitave, dukuri që e bën autoritarist pushtetin në demokraci dhe e kompromenton rëndë atë si sistem vlerash aq sa për sytë e qytetarëve të thjeshtë ajo të mos ngjajë shumë e ndryshme nga diktatura.
Politikanët tanë duket se kanë harruar se si erdhën në politikë, si u bënë të pasur në aq pak kohë dhe si kanë qendruar aq gjatë në pozita privilegjesh në një vend ku mirëqenia është tashmë një ëndërr e shuar për shumicën e shoqërisë sonë. Retorika e zhurmës propagandistike, prej vitesh ka mbytyr zërat që i thonë të vërtetën shoqërisë dhe metoda krahasuese në ligjërimin politik as që aplikohet më. E pra, pas luftës më të përgjakshme e më shkatërrimtare në të gjithë historinë e njerëzimir, shteteve perëndimore nuk iu deshën më shumë se dy dekada për të futur shoqëritë e tyre në stadin e mirëqenies së qendrueshme, dhe kjo falë respektimit të vlerave të demokracisë.
Tek ne ndodhi e kundërta. Pa një traditë kapitaliste dhe trashigimi në demokraci, të gjithë me një kostum, atë të qepur nga PP, politikanët tanë e shndërruan pushtetin në qëllim në vetvete, duke parë poshtë vetëm dendësinë e turmës. Megjithatë, bosët e politikës së sotme që nuk lanë të afërm, “shok” apo klient pa rregulluar për llogari vetiake në kurriz të shtetit dhe shoqërisë, shpesh madje edhe në vetë kurrizin e partisë që u dha emër dhe pushtet, pa ndjerë ndonjë përgjegjësi morale, lanë të gjithë demokratët e vërtetë dhe popullin në përgjithësi pa asnjë shpresë për një të ardhme më të mirë. Çfarë është më e keqja, kanë luajtur me moralin shoqëror si mica me miun, duke e quajtur këtë si “ligji i nënkuptueshëm” i funksionimit të demokracisë.
Në sfondin e kësaj drame “moderne”, karakteristikë e së cilës është ndryshimi i situatave nga komike në tragjike dhe ndryshimi i roleve nga shkaktar në pësues, shohim tashmë që në skenë, kanë dalë të luajnë rolin e disidentit, të “llastuarit, të përzgjedhurit dhe të parapëlqyerit” e liderit të djeshëm me mesazhin alarmues: “Demokracia në rrezik!”. Po kur paskemi pasur ne një demokraci të “lulëzuar” që po na u vyshka me një “të shkelur”?!
Demokracia vetëm metaforikisht mund të quhet lule. Si sistem ajo është diçka krejt tjetër dhe shëndetshmërinë e saj e garantojnë parimet e lirisë perëndimore, normat e të jetuarit dhe të bashkëvepruarit në kuadër të një organizmi jetik si dhe respektimi i vlerave që ato përçojnë. Pavarësisht tonit dhe vetë kuptimit të reagimit të tyre, është me vend t’u kujtojmë “disidentëve” si dhe mbarë opinionit publik që për demokracinë nuk mund të kujtohemi vetëm kur ajo shndërrohet në një çështje personale dhe pikërisht atëherë kur të cënohet karriera. Ata njerëz kanë qenë aty prej dekadash, kanë mbajtur prej shumë mandatesh poste të larta dhe kanë pasur gjithnjë aq pushtet sa për të luftuar për konsolidimin e vlerave të demokracisë, e në rastin konkret edhe të asaj brendapartiake. Personalisht, mendoj dhe besoj se asnjë individ i vetëm, qoftë ky dhe kryetari, nuk mund të zhbëjë rregullat demokratike. Nga ana tjetër, edhe nëse është si thonë “disidentët”, prapëseprapë ata vetë nuk mund të zhvishen nga përgjegjësia, sepse kanë pasur gjithë kohën e mjaftueshme në dispozicion për një aksion politik parandalues, ndërkohë që, çdo mendje racionale, çastin e mungesës së emrit në listë, nuk do ta gjykonte si momentin “ideal” për të nisur një proces ballafaqimi brendapartiak, kur një tjetër shumë herë më i madh e më i rëndësishëm është në zhvillim e sipër.
Në politikën demokratike, qarkullimi i elitave është një nga ligjet bazë. Ata që nuk e respektojnë këtë ligj, nuk e njohin demokracinë, dhe ata që nuk e njohin demokracinë nuk mund të kenë vend në lidership. Nëse kontributi në demokraci shihet vetëm i lidhur me mandatin e deputetit, atëherë më duhet ta them se kjo mënyrë të menduari nuk ka asgjë demokratike. Ajo është thjesht një shprehje e shëmtuar e egoizmit, sepse politikani në demokraci është shërbestar dhe statura e qartë e tij ka tipar të qenësishëm altruizmin.