• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

“Çifti i lumtur” – kur kinematografia komuniste sulmonte klerin dhe ideologjinë fetare në Shqipërinë totalitare

July 16, 2022 by s p

Sokol Paja/

Filmi komedi “Çifti i lumtur” është një ndër filmat e shumtë me metrazh të gjatë prodhuar më 1976 në Shqipërinë komuniste ku sulmohen klerikët, feja, institucionet klerikale dhe ideologjia fetare. Regjimi komunist pasi i zhduku fizikisht dhe institucionalisht klerikët dhe institucionet e fesë, me qëllim që të zhdukte besimin fetar edhe nga ndërgjegja e njerëzve, realizoi një sërë filmash, shfaqjesh të ndryshme, botime, mbrëmje muzikore, shfaqje teatrale, simpoziume shkencore ateiste, ekspozita etj. Komunistët e kishin të qartë: në çdo veprimtari jetësore të shoqërisë moniste, në çdo veprimtari institucionale të segmenteve të kontrolluara nga partia-shtet dhe në çdo sektor prodhimi nga qëndrat e punës e deri te koperativat e fshatit, feja duhej luftuar e goditur me çdo mjet e çdo kusht. “Çifti i lumtur” është një rast tipik i një filmi të prodhur me detaje të imtësishme të luftës që regjimi komunist ushtroi ndaj klerit dhe besimeve fetare në Shqipërinë ateiste për afro 50 vjet. Fabula e paraqitur në skenar filmi është e thjeshtë: Dy të rinj që i përkasin besimeve të ndryshme fetare vendosin të martohen me njëri-tjetrin, por hasin në kundërshtinë e babait të djalit i cili paraqitet në film si konservator edhe pse në ndërmarrje dhe qëndrën e punës hiqej si përparimtar i madh. Në thelb të filmit qëndron dhe shigjetohet feja si vrasëse e ndjenjave të dashurisë ndërmjet dy të rinjve, feja si pengesë për normalizimin e marrëdhënieve mes njerëzve në komunizëm dhe si pengesë për unitetin shoqëror dhe ndërtimin e socializmit. Ideologjia fetare dhe ideologjia komuniste nuk mund të jetonin së bashku, ndaj regjimi komunist zhduku gjithçka që nuk ishte në përputhje me parimet e marksizëm-leninizmit mbi të clat funksionoi Shqipëria për afro 50 vjet. Në fabulën e filmit “Çifti i Lumtur” propaganda ateiste vë përballë dy të rinj sikur ishin me prejardhje nga dy fe të ndryshme dhe se ishte pikërisht feja që pengonte të rinjtë të martoheshin, familjet të pranonin dashurinë dhe shoqërinë të kishte unitet e zhvillim. Në filmin komedi që zhvillohet në Shkodër aty ku dhe feja ishte pjesë shumë e rëndësishme e jetës shoqërore dhe institucionet klerikale ishin shumë të konsoliduara, propagandistët komunistë antifetarë vënë përballë dy familje dhe dy prindër njëri konservator që refuzon lidhjen por që është i rrethuar nga gruaja dhe halla, të cilët kërkojnë që dashuria të aprovohet mes djalit të tyre dhe një vajze nga feja tjetër. Filmi komunist ateist e nxjerr babain që mbron fenë si konservator dhe sikur bën gjithçka për të nxjerrë justifikime që kjo lidhje mes dy të rinjve të bëhet e pa realizueshme. Me këmbënguljen e të gjithëve dhe kryesisht të kolektivit punonjës, dhe brigadieri i ndërmarjes që luhet në film nga Paulin Preka, babai konservator pranon fejesën dhe lidhjen e dy të rinjve. Pra në film paraqitet se ishte Partia ajo që e bëri të mundur këtë akt bashkimi të dashurisë së dy të rinjve dhe çliroi rininë nga feja. Partia ishte kudo. Partia ishte gjithçka për kohën. Personazhi i Hallës i luajtur në film mjeshtrisht nga V.Nino sipas projektimit dhe udhëzimit nga propaganda ateiste e kohës, akuzon dhe fajëson fenë në film duke thënë se feja është diçka e kotë. Në një leksion familjar Halla në film tregon një histori kur ishte 15 vjeçare dhe dashuronte një djalë të fesë tjetër dhe gjoja sipas Hallës kur e mori vesh babai i saj e kishte dërguar te klerikët. Në dialogun e saj me klerikun që do ta shëronte vajzën e re, Halla në film kujton se kleriku e kishte pyetur se: a je me Perendi apo me dreq të zi? Sipas hallës Kleriku i kishte deklaruar familjes se vajza ka dreqin në bark përderisa ka dëshirë me ndërru fenë. Për këtë duheshin bërë lutje sipas Hallës me qëllim që dreqi të zhdukej nga barku i fëmijës. Klerikët në film paraqiten përfitues, ngacmues, si ngatërrestarë të familjeve që pengonin dhe s’lejonin fëmijët të ndërronin fenë në emër të dashurisë. Kleriku në film, në rrëfimet e hallës tregohet ngacmues dhe përfitues i situatës familjare teksa vajzën e re e quan : “Ma zot se Zoti”. Halla tregon se ishte 15 vjeç në moshën që vlerësoi dhe e pa sipas propagandës komuniste se feja ishte diçka e kotë. Gjatë gjithë diskutimit në film, feja etiketohet si ish-feja. Sipas Hallës në film, familjet që besonin dhe ishin të lidhura fort me besimin fetar dhe institucionet e klerit dhe feja si ideologji shkatërronin individin dhe e privonin atë nga liritë e tij. Filmi “Çifti i lumtur” si shumë filma të tjerë komunistë, është kryekupt një propagandë antifetare që në thelb kishte synim të denigrojë fenë dhe të promovonte revolucionin socialist dhe të renë përparimtare socialiste siç quhej për kohën në diktaturë. Komunistët në Shqipëri dhe i gjithë aparati shtetëror me qëllim që të fshehnin dështimet, mjerimin e skllavërimin e popullit, propagandonin dhe bënin lavazh truri skllevërve të rrethuar në tela me gjemba. Komunistët në kinematografi e akuzonin fenë si veprimtari antikombëtare, antishkencore, fenë si instrument të politikave të huaja në Shqipëri etj. Në filmat me bazë familjen ose shoqërinë, propagandistët komunistë e shigjetonin fenë si një pengesë të zhvillimit të rendit të ri komunist, feja si zakon i keq në shoqërinë ateiste komuniste dhe akuzohej si e dëmshme për shoqërinë që kishin ndërtuar komunistët. Në shumë filma të realizuar në periudhën e diktaturës komuniste feja paraqitet si ideologji reaksionare, si pengesë për çelikosjen dhe unitetin popull-parti në Shqipërinë diktatoriale. Në shumicën e filmave të prodhuara gjatë regjimit komunist nga Kinostudio “Shqipëria e Re”, feja, kleri, institucionet dhe ideologjia fetare denigrohen pa mëshirë duke i etiketuara si të lidhura me prapambetjen, mashtrimin dhe armiqësinë e Shqipërisë.

Filed Under: Opinion Tagged With: Sokol Paja

AMNISTIA FISKALE E PROPOZUAR NGA QEVERIA NXIT EVAZIONIN FISKAL

July 13, 2022 by s p

Eksperti i ekonomisë Zef Preçi në një intervistë ekskluzive dhënë Editorit të Gazetës Dielli të Vatrës në New York Sokol Paja, analizon me detaje krizën që po kalon ekonomia shqiptare, amnistinë fiskale të propozuar nga qeveria, krizën e çmimeve, korrupsionin në institucionet publike si nder shkaqet kryesore te varferise dhe te papunesise, standardit te ulet te jeteses se shumices se qytetareve, polarizimit te thelle social te vendit, gerryerjes se buxhetit te shtetit,  madje edhe nje nder shkaqet kryesore te boshatisjes se Shqiperise nga rinia.

AMINISTIA E DEKLARUAR E QEVERISE ESHTE NJE DEKURAJIM I ZBATIMIT TE LIGJIT NGA ANA E TATIM-TAKSAVE, POLICISE, APO INSTITUCIONEVE TE TJERA LIGJE-ZBATUESE

Ne vendet e varfra ku sistemi i kontabel  eshte i dobet, ne te cilat sektori informal i ekonomise ze nje peshe te konsiderueshme dhe besueshmeria e institucioneve eshte e dobet kuptohet qe masa te tilla ai amnistia fiskale dhe e aseteve krijojne tronditje serioze ne ekonomi. Ne fakt, Shqiperia yne ka vite qe falin kamatevonesa, gjoba qofte per siguracione te papaguara, utilitete publike si uje, energji e etj. apo detyrime te papaguara. Suksesi i nje mase te tille kerkon tre parakushte baze: konsensus te gjere publik me ate pjese te popullsise dhe bizneseve qe paguajne rregullisht taksat. Shqiperia ka 30-50% ekonomi informale qe do te thote se 50 deri 70% te bizneseve paguajne rregullisht taksat. Se dyti, edhe ne legjislacionin aktual, fshehja e taksave eshte krim dhe prandaj kerkohet garanci politike per te ofruar njekohesisht edhe amnisti ligjore, dmth konseus i opozites  per te garantuar mosndjekjen penale kurdohere qe te ndodhe rotacioni politik ne vend..  Se treti, per shkak te gjendjes se ekonomise dhe procesit te integrimit Europian te vendit, kerkohet edhe konsensusi me institucione nderkombetare (siç eshte rasti i FMN-se), dmth eshte shume e rendesishme qe masat qe merren te jene te bashkerenduara me te. 

Sipas mendimit tim, me amnistine e propozuar se fundmi nxitet evazioni fiskal se krijohet perceptimi “mos i paguaj taksat se nje dite do t’i falin dhe do te dalim me te pasur nga fshehja se sa nga pagimi i tyre”. 

Ne vende qe kane peshe te madhe te ekonomise kriminale siç eshte perpunimi, eksportimi i drogerave, etj. ndermarrja e amnistise fiskale krijon shqetesime me te medha dhe nuk eshte e keshillueshme te behet. Per fat te keq ne jemi ne kete faze, dmth kufinjte ndermjet sektorit formal, informal dhe atij kriminal jane shume poroze, likujditetet levizin lirsht nga njeri grup ne tjetrin dhe eshte nje fakt i pakundershtueshem qe parate kriminale kane zgjeruar dukshem vendin e tyre ne ekonomine shqiptare, sidomos gjate dekades se fundit. Mjafton te kujtojme se vetem Bashkia Tirane ka dhene leje per ndertimin ne kryeqytet te me shume 4.5 milione metra katrore, nje pjese e mire e tyre ne kulla, apo penetrimi i parave kriminale ne ne forme bashke-aksionaresh ne biznese te ligjshme, permes notereve , etj. duke i dhene ekonomise shqiptare pamjen e nje agresion te vertete te parave kriminale. 

Aministine e deklaruar te qeverise e shoh edhe si nje dekurajimi zbatimit te ligjit nga ana e tatim-taksave, policise, apo institucioneve te tjera ligje-zbatuese. 

Ne keto kushte, ashtu sic u pronocua zyrtarisht BE javen e shkuar, nuk ka se si te jete dakord as FMN-ja, Banka Boterore dhe organizatat e biznesit. 

KORRUPSIONI VAZHDON TE JETE NDER SHKAQET KRYESORE TE VARFERISE DHE TE PAPUNESISE

Ne kushte krize çdo vend iu rikthehet burimeve te veta, te vendit. Ne fakt ekonomia e Shqiperise po shfaq rregullisht prej tridhjete vitesh  tiparet e ekonomive pos-koloniale: eksport i lendeve te para te paperpunuara dhe te fuqise puntore te pakualifikuar. Pavaresisht kesaj, une nuk besoj se situata eshte kaq emergjente qe te rrezikoje falimentimin e shtetit sa c’percillet me mas-media, ndonese pajtohem plotesisht korrupsioni vazhdon te jete nder shkaqet kryesore te varferise dhe te papunesise, standardit te ulet te jeteses se shumices se qytetareve, polarizimit te thelle social ne vend, gerryerjes se buxhetit te shtetit,  madje edhe nje nder shkaqet kryesore te boshatisjes se vendit nga rinia, nga pjesa me e shkolluar e saj si dhe nje pjese e klases se mesme. 

Ndersa rritja e borxhit publik pasqyron strategjine agresive dhe teresisht ne funksion te interesave ekonomike e financiare te nje grushti oligarkesh qe ka zgjedhe qeveria e zt. Rama. Per fat keq, destinacioni i perdorimti te ketyre parave nuk  sjell shtimin e vendeve te punes dhe as futjen ne qarkullimin ekonomik te pasurive natyrore te vendit, si naft,a kromi, bakri, hekuri, etj. Keto te fundit jane coptuar per interesa klienteliste dhe korruptive dhe kontributet e tyre jane te pandjeshme ne buxheti e shtetit. Ne keto kushte, rritja e metejshme e borxhit publik nga jashte vendit dhe nga bankat brenda tij rrezikon te shnderroje ekonomine shqiptare ne nje grope thithese, dhe tejet te dhimbshme per qytetaret e vendit.

KRIZA E RRITJES SE ÇMIMEVE, SPEKULANTËT DHE LUFTA

Per nje numer aresyesh objektive dhe subjektive, zhvillimet ne ekonomine tone kombetare ne te ardhmen e afert duket se do te kushtezohen dukshem nga politikat ekonomike dhe fiskale te qevderise, aq edhe nga zhvillimet ne tregjet nderkombetare, sidomos ne vendet e BE-se. Shqiperia sic dihet ka nje ekonomi te vogel, jo-konkurruese, te konrtrolluar dukshem nga nje grusht oligarkesh dhe me politika qeveritare ne te cilat mbizoteron propaganda dhe mediokriteti. Pavaresisht njelloj balancimi te faktoreve te brendshem dhe atyre te jashtem qe kushtezojne ritmet e ketij zhvillimi, duhet thene se politikat ekonomike, fiskale dhe monetare te qeverise dhe bankes qendrore vleresohet se marrin nje rendesi me te madhe se zakonisht apo ne situata me te qeta ekonomike.

Ajo qe bie ne sy nder tiparet e ekonomise sone gjate ketij viti, por ka gjasa te vazhdoje edhe ne vitin qe vjen eshte rritja e pazakonte e inflacionit, rritje qe ka filluar qysh nde gjysmen e dyte te vitit 2021, por qe per frenimin e ketij fenomeni gerryes per te ardhurat dhe kursimet familjare dhe nxites te thellimit te polarizimit social, nuk eshte bere thuajse asgje nga qeveria. Keshtu, ishin dhe jane te gjitha mundesite per te nxitur zgjerimin e siperfaqeve te mbjella me kultura bujqesore dhe per shtimin e numrit te krereve ne blegtori, por per keto mungojne politikat perkatese agrare. Raportime e ndryshme nga burime te besueshme flasin per rritjen e varferise ne vend – behet fjale per me shume 90 mije vete qe jane ne kushtet e varferise ekstreme. E duke marre parasysh faktin se me gati gjysma e qytetareve te punesuar ne sektorin privat marrin paga deri ne kufirin e poshtem te pages se punes te lejuar nga ligji (pages minimale) ky numer lehtesisht pritet te rritet ne muajt qe vijne. Per me teper qe raportimet mbi papunesine dhe varferine perjashtojne popullsine rurale, gjendja e nje pjese te mire te se ciles ka prirje te perkeqesohet me tej. Programet qeveritare per te mbeshtetur familjet ne nevoje kane qene te kufizuara ne kohe dhe ne permasa modeste, aq sa nuk mbulojne as ndikimet e inflacionit ne gjysmen e pare te vitit ne vazhdim.

Nersa ndikim i agresionit Rus ne Ukraine lidhet me importet e karburanteve dhe deridiku edhe te drithereve te bukes, per te cilat ishin dhe jane kushtet qe te zbutej ky efekt si permes prodhimit ne vend, ashtu edhe permes permiresimit te rregullimit te tregjeve per te nxitur konklurrencen. Mirpeo per kete mungojne, vullneti politik,  polikat e nevojshem sektoriale dhe mbeshtetja perkatese buxhetore. 

KERCENIMI I URISE NE NIVEL GLOBAL DUKET SE PERBEN NJE KERCENIM REAL

Krizat e cdo lloji, duke perfshire edhe lufterat, kane dy ane: ate qe shohim – krizen dhe anen tjeter – mundesite. Per kete te dyten mendoj se bota e qyteteruar eshte duke punuar dhe krahas me perballimin e efekteve te krizes aktuale, e ardhmja do te jete ndryshe, Asgje nuk do te jete me si me pare… Ndersa kercenimi i urise ne nivel global duket se perben nje kercenim real, me problemet e medha te konflikteve sociale qe e shoqerojne. Per fat te keq, Shqiperia, edhe pse disponon siperfaqe toek bujaesore te kosnderueshme qe mudn te zbusnin kete efekt te qytetafret e saj, eshte larg ndermarrjes se ndonjerhapi domethenes ne drejtim te perballimit se ketij kercenimi…

BUJQESIA, BLEGTORIA DHE NDIKIMI NE EKONOMINE SHQIPTARE

Ne kete dege te ekonomise shqiptare jane akumuluar probleme te reja dhete vjetra qe zene fill me paqartesite e pronesise dhe mungesen e sigurise juridike, fragmentimin e tokes, bujqesore, pushtimin esaj nga ndertimet e paligjshme dhe informale, mungesen e fuqise puntore te kualifikuar, pamundesine e perdorimit te mekanizimit dhe metodave moderne qe cojne ne rritjen e produktivitetit te punes, mungesen e institucioneve shtetere qe garantojne farera e fidane te zgjedhur dhe kafsheve te races, pamundesine e zbatimit te qarkullimeve bujqesore, mungesen e subvencioneve dhe te mbeshtetjes zhvillimore per kete sektor, etj.

Pa perballimin me realizem te ketyre dhe problemeve te gjera ne bujqesi dhe ne blegtori, as qe mund te pritet ndonje ndryshim serioz ne ekonomine shqiptare.

KRIZA NE ENERGJITIKE, NJE DIMER I VESHTIRE PER EKONOMINE SHQIPTARE

Nje nder sektoret me te prekur nga kriza aktuale rezulton te jete sektori energjitik i vendit. Ne menyre paradoksale ishte vete kreu i qeverise z. Rama qe paralajmeroi ne tremujorin e fundit te 2021 krizen energjitike, por pervec disa kontratave koncesionare te diskutueshme per favoritizem ne kete sektor qeveria shqiptare nuk ka ndermarre asnje mase mbeshtetese per te lehtesuar efektet e krizes globale energjitike ne ekonomine shqiptare, sic mund te jete rishikimi i struktures se taksave per te lehtesuar konsumatoret, nxitjen e permiresimit te transportit publik, nxitjen e prodhimit te energjise nga burime alternative, etj. Per me teper qe likujddimi perfundimtar i perpunimit te naftes ne vend (ish-kompania ARMO) dhe dergimi per skrap i rafinerise se saj, si dhe krijimi i te ashtuquajturve „borde te transparences“, deshmon per mungese vizioni nga ana e qeverise dhe per perdorim te krizes aktuale ekonomike si nje mjet per te rritur te ardhurat ne buxhetin e shtetit, por duke varferuar me tej qytetaret. Nderkaq liberalizimi i furnizimit me energji te nje numri biznesesh duke i nxjerre jashte fashes me cmim te rregulluar ka nxitur rritjen e cmimit te energjise per keto biznese si dhe per rrjedhoje edhe te mallrave dhe te sherbimeve te lidhura me to nen nje efekt kaskade. Ne te njejten kohe, qeveria ka shpallur edhe disa tendera publike ne sektorin energjitik, psh per marrjen me qera te disa termo-centraleve te lundrueshme, por qe sipas eksperteve te mjedisit do te shoqerohen, pervec cmimit te larte per njesi te prodhimit te energjise, edhe me rritjen e ndotjes mjedisore ne zonen bregdetare te jugut. Ne menyre te permbledhur, mund te thuhet se ekonomia shqiptare eshte gjeresisht e ekspozuar ndaj krizes ekonomike boterore si dhe vazhdon te shfaqe probleme serioze strukturore. Ne keto rrethana, vleresime te ndryshme flasin per ngadalesim te rritjes ekonomike gjate vitit 2023 si dhe per ngushtim relative te konsumit nga popullsia dhe bizneset.

Jane edhe nje numer politikash ekonomike dhe fiskale te qeverise, te cilat, edhe pse ne dukje sikur e lehtesojne ndikimin e krizes aktuale ne ekonomine shqiptare, vleresohet se do ta rendojne me tej kete krize. Te tilla jane e ashtuquajtura „amnisti fiskale dhe e aseteve“ dhe „legalizimi i kanabisit per qellime mjekesore“. Te para nga kend veshtrimi makro-ekonomik, keto dy politika te qeverise, edhe pse nuk jane shnderruar akoma ne ligje nga Kuvendi i Shqiperise, pritet qe te perkeqesojne me tej klimen e biznesit ne vend, duke e bere vendin edhe me pak terheqes per investimet e huaja direkte, duke acaruar marredheniet e vete qeverise me institucionet nderkombetare, por edhe duke nxitur kultivimin e kanabisit kriminal dhe okupimin e tokes bujqesore me „bimen e vdekjes“ dhe problemet e shumta qe e shoqerojne kete biznes te paligjshem. 

Studime te ndryshme tonat dhe te eksperteve te huaj verejne se ne kushtet e sotme, efektet e krizes mund te zvogelohen vetem nese politikat fiskale te qeverise synojne te nxitin prodhimin vendas dhe te mbeshtesin financiarisht njekohesisht shtresat dhe grupet sociale ne nevoje. Po keshtu, politikat monetare mund dhe duhet te synojne ruajtjen e ekuilibreve midis konsumatoreve dhe klienteve te sistemit bankar, me synim nxitjen e kredimit te ekonomise reale, si rruga me e sigurte per nxitjen e ekonomise per te dale nga kriza.

Filed Under: Opinion Tagged With: Sokol Paja, Zef Preci

SPIUNËT QË “MASAKRUAN” VATRËN…

July 9, 2022 by s p

VATRA NË DOSJET E SIGURIMIT TË SHTETIT SHQIPTAR NË VITET 1960 -70-TË.

Sokol Paja*/

Sigurimi i Shtetit Shqiptar përgjatë diktaturës komuniste në Shqipëri është përpjekur me çdo kusht që Federatën Panshqiptare të Amerikës Vatra jo vetëm ta kishte nën kontroll por edhe ti kushtëzonte apo drejtonte veprimtarinë e saj nëpërmjet spiunëve të rekrutuar në Vatër dhe informatorëve afër saj. Sigurimi i Shtetit ishte një levë shumë e rëndësishme në aparatin shtetëror diktatorial. Nëpërmjet informacioneve që Sigurimi i Shtetit siguronte në mërgatën shqiptare të Amerikës përmes spiunëve të rregullt, bashkëpunëtorëve dhe informatorëve, ndërtohej edhe plani i masave që Sigurimi u jepte spiunëve për të kryer detyrat që u ngarkoheshin për të sulmuar Vatrën dhe informuar mbi mërgatën shqiptare të Amerikës. Vatra në Dosjet e Sigurimit të Shtetit në vitet 60-70_të përbën një aspekt studimor të pa trajtuar më parë dhe sjell risi shkencore mbi metoda dhe plane masash sekrete sesi vepronte Sigurimi i Shtetit. Zbardhja e të dhënave që përmban dosja e Sigurimit për Vatrën sjell një dobi shoqërore, pasi nxjerr në pah veprimtarinë e shqiptarëve të mërgatës së Amerikës, kushtet politiko-shoqërore, personalitete, veprimtarë dhe përpjekje konkrete e lëvizje të shqiptarëve të Amerikës. Në bazë të politikave që ndiqte shteti komunist në Shqipëri, Sigurimi i Shtetit vepronte dhe përforconte politikën e jashtme të propagandës kundër “armiqve imperialist”. Sigurimi e ndjek Vatrën në çdo veprimtari që në fillim të viteve 50-të e deri në shembjen e komunizmit në Shqipëri. 

PËRMBAJTJA E DOSJES SË VATRËS NË VITET 60-70-TË

Dosja e Federatës Panshqiptare të Amerikës “Vatra” në Sigurimin e Shtetit në vitet 60-70-të marrë prej Autoritetit të Dosjeve në Shqipëri përmban 296 fletë, emërtohet me numër 102 dhe titullohet “Dosja e Objektit Vatra – Sekret”. Në këtë dosje përfshihet me detaje Veprimtaria e Federatës Vatra në vitet që kemi marrë në shqyrtim, veprimtaria e gazetës Dielli, përplasjet në Federatën Vatra dhe gazetën Dielli, historia e detajuar e Federatës Vatra, degët e Federatës, organet drejtues etë Federatës, funksionet dhe veprimtarinë me detaje të çdo organi drejtues e personi përgjegjës në këto organe drejtuese të Vatrës. Në dosjet paraqitet situata e emigracionit politik dhe ekonomik në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, përplasjet dhe tentativat për bashkim të Vatrës dhe të “Shqipërisë së Lirë”. Raportet informative përshkruajnë Fan Nolin si të tërhequr në veprimtaritë e Vatrës dhe të lodhur nga sherret e njëpasnjëshme në Vatër dhe të pakënaqur me regjimin e Tiranës dhe se njeriut që Sigurimi i Shtetit ia kishte më shumë frikën ishte Editori i Diellit Qerim Panariti të cilin Sigurimi e shihte si agjent të Departamentit të Shtetit Amerikan. Dosja nr. 1 në faqen 37 në dokumentin informativ: “Relacion mbi gjendjen e kolonisë shqiptare në Amerikë” thuhet: “Vatra është organizata më e vjetër dhe në kryesi ka agjentë të amerikanëve. Qëndrimi i kësaj organizate dhe gazetës së saj Dielli nuk është i mirë. Gazeta dielli zhvillon një propagandë reaksionare kundër Republikës sonë dhe kampit të socializmit”. Prijësi  i shqiptarëve myslimanë në Amerikë për kohën që flasim Imam Vehbi Ismajli Sigurimi i Shtetit të dosje e klasifikon si agjent të Amerikanëve dhe të Mbretit Zog, ndërsa Dervish Rexhepin e Bektashinjve e quajnë si agjent të Amerikanëve. Kundër Vatrës shteti komunist ndërseu një mori spiunësh e bashkëpunëtorësh si dhe të gjitha levat ndihmëse të institucioneve të shtetit komunist me qëllim nënshtrimin e Vatrës, deri në shkatërrimin përfundimtar të saj. Komunistët në Shqipëri dhe në Misionin e tyre në New York përdorën presione me të afërm në Shqipëri për burgosje, përndjekje e tortura e rrengje nga më të pabesueshmet, u përdorën të riatdhesuarit, apo vizitorët, u nxitën, u sajuan u dirigjuan dhe u frynë konfliktet e mosmarrëveshjet e brendshme në Vatër, u ngritën kurthe të sofistikuara, biseda informative, presione nga më të ndryshmet me qëllim shkatërrimin e Vatrës dhe zbehjen e efektit të gazetës Dielli. Informacioni përcillet në Dosjet e Sigurimit sipas tipologjisë informative të shkëmbimit të informacionit sipas kategorive: raporte informative, relacione, plane masash, telefonata informative, biseda informative, studime, vendime, lista, letër operative, informatë, ekstrakt, telegrame, shënime etj. Gjatë periudhës së regjimit komunist, me dosjen sekrete të vatrës janë njohur 15 persona të cilët kanë lënë shënimet përkatëse. Arsyeja e hapjes së dosjes së Vatrës nga Sigurimi  i shtetit shënohet për veprimtari me zbulimet armike ndaj pushtetit popullor në Shqipërinë komuniste. Vatranët, editorët e diellit dhe personat me ndikim në emigracionin politik shqiptar në Amerikë që iu përmendet emri më shumë në dosjen e Sigurimit të Shtetit janë: Qerim Panariti, Xhon Nase, Kristo Thanasi, Antoni Athanas, Vasil Germenji, Hasan Dosti, Halit Ciko, Petraq Ktona, Athanas Gegaj, Dom Zef Oroshi, Rexhep Krasniqi, Niko Kreshpani, Refat Gurazezi, Agim Karagjozi, Selaudin Velaj, Eduard Liço, Peter Çikozi, Arshi Pipa, Hajdar Tanuzi, Bilal Xhaferri, Ernest Koliqi, Sami Repishti, Dom Ndrevashaj, Dhimitër Trebicka, etj. 

KUSH ISHIN SPIUNËT, KODET E TYRE DHE PSEUDONIMET

Sigurimi i Shtetit kishte depërtuar në Vatër, në Diell, në çdo organizatë dhe familje shqiptare të emigracionit politik të kohës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Nga shqyrtimi i dosjes së Vatrës në vitet 60-7-të del se Punëtorët Operativë, drejtorët e degës së zbulimit dhe punonjës shqiptarë të zbulimit që kanë përpunuar informacionet sekrete të Vatrës kanë qenë: Jonuz Mersini, Hasan Luçi, Idajet Danaj, Servet Memetko, Ropi Llazi, Kleanth Andoni, Sokrat Como, Enver Mileti, Xhezair Hodo, Mustafa Kadiu, Belul Zoto, B. Mehmetaj, M.Hila, J.Proko, N.Cano, K.Moja, L.Xhemali, I.Xhanaj, T.Rizo, M.Tusha. Pseudonimet e spiunëve në Dosjen e Vatrës: “Luani”, “Kalaja”, “Ngjala”,  “Lirija”, “Fletori”, “Liqeni”, “Tablloja”, “Linkolni”, “Vullneti”, “Korabi”, “Pellgu”, “Klika”, “Shkumbini”, “Mali”, “Besimi”, “Selita”, “Toqi”, “Shqiponja”, “Malësia”, “Sazani”, “Piktori”. Burimi informative sipas kodifikimit: “221”, “315”, “349”, “347”, “82”, “372”, “302”, “368”, “361”, “335”, “500”, “504”, “803”, “805”, “502”, “939”, “501”, “801”, “410”. 

PLANI I MASAVE TË SIGURIMIT TË SHTETIT PËR TË SHKATËRRUAR VATRËN E DIELLIN

Vatra në të gjitha relacionet, udhëzimet, planet operative për paralizimin e saj, raportet informative, telefonatat informative etj, etiketohet si reaksionare, armiqësore, vegël e Departamentit të Shtetit, bashkëpunëtore me FBI e CIA. Në veprimtarinë agjenturore Sigurimi kërkonte prej rrjetit të spiunëve dhe institucioneve mbështetëse që : Të shtoheshin divergjencat e përçarjet mes vatranëve, të nxitej pakënaqësia te vatranët dhe shqiptarët e Amerikës për bashkëpunimin e Vatrës me Vatikanin, demaskim i kurdohershëm i Diellit dhe Vatrës e drejtuesve të tyre, të përçahej sa më shumë Peshkopata me Vatranët dhe me Vatikanin, nxitje e konflikteve të ashpra e përplasjeve mes vatranëve e komunitetit, të demaskohej në shtypin shqiptar krerët e vatrës dhe veprimtaria e tyre. Dosje objekti “Vatra”, nr.102, deklasifikuar me vendim nr.12, dt. 17.06.2019 ka numër total fletësh 277 (të dixhitalizuara 296 faqe). 

Dosja përmban raportime të agjentëve të Misionit Shqiptar në Nju Jork, si dhe Drejtorive përkatëse të Sigurimit të Shtetit në Ministrinë e Brendshme, emra të rekurtuarish përreth dhe brenda Vatrës, Plane operative kundër Vatrës, Studime rreth veprimtarisë “armiqësore” të Vatrës dhe masat e Shqipërisë komuniste për ta paralizuar vatrën, Plan Masash Agjenturor-Operativ për ndjekjen, Zbulimin dhe Parandalimin e Veprimtarisë së Vatra dhe gazetës së saj Dielli, raportime e shkëmbime të ndryshme informacionesh informative.

Në shënjestër të Sigurimit të Shtetit ishin editorët e Diellit, kryetarët e Vatrës, anëtarët e kryesisë e degëve të Vatrës.  Sigurimi shqiptar duket se ka investuar shumë në drejtim të paralizimit të Vatrës dhe të krijimit të konflikteve të saj me organizatat e tjera nacionaliste të Diasporës në SHBA. Një front tjetër ishte injektimi i konflikteve brenda Vatrës duke nxitur përplasjen mes grupit të intelektualëve me vatranët e tjerë, apo vatranët e vjetër me të arratisurit, apo mes vatranëve patriotë siç shprehen ofiqarët e Sigurimit dhe agjentëve jugosllavë brenda Vatrës apo Organizatave të tjera. 

Sigurimi i Shtetit Shqiptar porosiste spiunët, bashkëpunëtorët, informatorët dhe njerëzit me interes informativ në masa konkrete që duheshin ndjekur kundër Vatrës: “Duke aktivizuar burimet agjenturore dhe miqësore, duke shfrytëzuar të riatdhesuarit e vizitorët dhe materialet legale, të zbulojmë: 

 a- Qëllimet dhe planet konkrete që zbulimi amerikan ka në drejtim të Organizatës VATRA. b-Kuadrot dhe agjentët e zbulimit dhe K/zbulimit amerikan që punojnë në radhët e Organizatës VATRA, format dhe metodat e punës së tyre.

Gjendja e tanishme reale në këtë Organizatë: a-Të sigurojmë Listat e plota të anëtarësisë së Vatrës, të ndarë sipas degëve, organizimin me hollësi, Këshillin qendror dhe këshillat e degëve,

b- Personat që lëkunden tani, e sidomos ata që largohen prej Vatrës, ose ata që hidhen në pasivitet tani, kur në krye të kësaj organizate janë vënë të arratisurit.

c-Marrëdhëniet e organizatës Vatra me organizatave të tjera të emigracionit reaksionar, sidomos me Komitetin Shqipëria  e Lirë.

Ç-Kontradiktat që ekzistojnë në radhët e Organizatës: Në mes krerëve dhe masës së anëtarëve, në mes degëve të veçanta dhe qendrës, në mes krerëve me njeri-tjetrin, në mes kësaj Organizate dhe organizatave të  tjera të emigracionit reaksionar ose ekonomik dhe në mes të saj dhe zbulimit Amerikan, dhe të shihet mundësia si mund të shtohen këto kontradikta.

II- Të punojmë aktivisht për shtimin e kontradiktave brenda Vatrës, të nxisim që të largohen nga Vatra sa më shumë patriotë, të bëjmë që Vatra e tanishme të demaskohet plotësisht si organizatë në duart e kriminelëve të luftës, e cila punon kundër interesave të Atdheut. Nëpërmjet miqve ose duke marrë kontakte drekte me ta, t’i bëhet presion Fan Nolit që të japë dorëheqjen nga pozita e tanishme si “Kryetar Nderi” i Vatrës. T’i bëhet e qartë atij se në rast se do të vazhdojë në këtë post do të kompromentohet si përkrahës i kriminelëve, të cilët i ka pasur luftuar, dhe ne do të detyrohemi ta demaskojmë atë vetë(Nolin). 

Të demaskojmë me anë të shtypit , radios, dhe miqve që kemi në radhët e shqiptarëve të Amerikës,

Personat e arratisur që kanë hyrë në Vatër tani dhe në radhë të parë Editorin e Diellit Athanas Gegaj, për të cilin po grumbullojmë material se është agjent i zbulimeve të huaja. Po ashtu të demaskojmë edhe ata persona nga radhët e organizatave reaksionare që tani janë në organet drejtuese të Vatrës ose që shkruajnë artikuj në gazetën Dielli. 

-Të demaskojmë ata persona reaksionarë nga vatranët e vjetër si Peter Chikozi, Miko Kokalari, Vahit Çika e të tjerë, të cilët me tradhtinë e tyre ua dorëzuan këtë organizatë patriotike kriminelëve të shitur tek të huajte. Në demaskimin e këtyre të kemi parasysh që sipas situatave, të bëjmë ndonjë diferencim: Në radhë të parë , goditjen kryesore ta bëjmë kundër krerëve të arratisur që janë në Vatër dhe përkrahësve aktivë të tyre-Meqenëse Qerim Panariti tani është i pakënaqur mund të mos e godasim përkohësisht. 

Të hedhim në luftë të hapur kundër Vatrës së tanishme ata vatranë të vjetër që janë larguar nga kjo organizatë, si dhe ata që do të largohen tani. T’u kushtojmë kujdes të veçantë  personave me rëndësi si ish kryetarit Th P, i cili tani dha dorëheqjen nga Vatra. Për këta persona të marrim masa që të punojë Rezidentura jonë në SHBA dhe gjithashtu të punojmë edhe në qendër, duke gjetur lidhjet e rëndësishme të tyre këtu në Shqipëri, me anën e të cilëve, me letra, të bëhet presion që të aktivizohen kundër kriminelëve, tradhtarë të Atdheut.

Ç- Duke u konsultuar për këtë problem me Ministrinë e Punëve të Brendshme të vendoset se çfarë do të bëhet me Vatranët që do të largohen nga Vatra dhe me degën e Pitsburgut të kësaj Organizate, e cila po qëndron mirë: Do të punohet për krijimin e një Vatre të re apo do të nxiten këta  të hyjnë në Organizatën “Shqipëria e Lirë” dhe kjo të forcohet e të luftojë Vatrën?

d-Me anë të miqve të shfrytëzohen me kujdes kontradiktat dhe pakënaqësitë e Qerim Panaritit ndaj udhëheqjes dhe  ky të hidhet në luftë kundër Vatrës duke zhvilluar aktivitet përçarës.

Për zbatimin e detyrave të mësipërme, Pasi të jetë vendosur edhe me Ministrinë e Punëve të Jashtme, t’i dërgohet Rezidenturës në Nju Jork edhe një udhëzim me detyra konkrete me qëllim që ajo:

 1- Të aktivizojë në drejtim të Vatrës burimet agjenturore, qofshin edhe në radhët e emigracionit reaksionar.

2-Të aktivizojmë burimet miqësore dhe t’i shtojë këto, sidomos duke afruar persona të rinj, nga ata vatranë që lëkunden, ose ata që japin dorëheqje nga Vatra.

 3- Të studiojë 1 ose 2 persona nga ata që janë në pozita udhëheqëse të Vatrës dhe të shihet mundësia për t’i rekrutuar në shërbimin tonë” përfundon në faqen 120 të dosjes së Vatrës pranë Sigurimit të Shtetit Komunist Shqiptar”. 

*Pjesë nga Kumtesa e mbajtur në Konferencën Shkencore Ndërkombëtare me rastin e 110 vjetorit të Federatës Vatra.

Filed Under: Politike Tagged With: Sokol Paja

PROTESTO PËR SHQIPËRINË…

July 6, 2022 by s p

Sokol Paja/

Protesto për Shqipërinë, për rininë, për malin, për detin, për tokën, për qiellin, për fushat, për diellin se të gjitha po i vjedhin. Protesto për ujin, për dritat, për gazin, për naftën, për çmimet, për çdo taksë që rritet, për Shqipërinë që po grabitet. Protesto për minierat, për rrugët, për shtetin, për drejtësinë, për krimin, për çdo të keqe, protesto vraje frikën, protesto se Shqipëria po shuhet, të gjithë ikën.

Protesto o vlla, o patriot, o shok, o mik, tregoi botës se Shqipërinë e vodhën e bënë çiflig. Protesto për të rinjtë që po largohen, për vendin që po shkretohet, për zemrat e nënave që po coptohen, për Mëmëdheun që çdo ditë po rrënohet.

Protesto për vatrat që mbetën të shkreta, për prindërit që vetëm i lamë, për të varfrit që u rrënohet jeta, për ata njerëz që shpresë nuk kanë. Protesto kundër hajdutëve e grabitqarëve, kundër tradhëtarëve e zuzarëvë, kundër të ligut e të keqit se Shqipërinë ia falën dreqit.

Protesto kundër armiqve, protesto kundër mjerimit e varfërisë, kundër sistemit të makutërisë, kur zhvatjes e babëzisë, kundër politikanëve të vjetër e të ri, njerëz ta paskrupullt që po na lënë pa Shqipëri. Protesto për Shqipërinë që po tretet nga pak, protesto për Atdheun për të cilin zemra na kullon gjak.

Filed Under: Opinion Tagged With: Sokol Paja

“Riedukimi mediatik” si formë staliniste e censurës, shantazhit e kontrollit mediatik

July 5, 2022 by s p

Sokol Paja/

Kryeministri i Shqipërisë Rama publikisht dënoi me “riedukim 3 mujor” gazetarin Klevin Muka, një linçim tipik komunist si armiqtë e popullit para Koperativave Bujqësore, Frontit Popullor, Organizatave të Masave apo Revolucionarëve të Partisë e Pushtetit Popullor. Partia-shtet e personifikuar me Kryeministrin Rama, njësoj si në diktaturën e proletariatit, e fton gazetarin në spektaklin e qeverisë dhe nëse nuk i pëlqejnë pyetjet, shpallet direkt armik i partisë, popullit dhe pushtetit popullor, dënohet me riedukim, kombinuar me internim në prodhim, në fshat, në kooperativë bujqësore, qarkullim kuadrosh siç bënte dikur nëna parti. Një sistemik i neveritshëm bolshevik në epokën digjitale. Njësoj si dikur, partia të fton, partia të vlerëson, partia të gjykon, partia të dënon, partia të riedukon.

Një praktikë kjo tipike staliniste e censurës, shantazhit e kontrollit mediatik mbi veprimtarinë mediatike të garantuar nga Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë, Ligjet, Kodet Mediatike dhe Liritë e të Drejtat Themelore të Njeriut. Këto sulme e ndëshkime janë këmbanë alarmi jo vetëm për gazetarët por për të gjithë shtetasit e Republikës që i besojnë medias. Në të gjithë aktivitetin e tij politik, sjelljen publike, menaxhimin e pushtetit dhe raportin me median, Rama ka demonstruar të gjithë arsenalin e tij prej një stalinisti brutal.

Sharës, kërcënues, ofendues, shantazhues, denigrues dhe dënues në vazhdim si me gazetaren Ambrozia Meta apo shkartisjet ndaj gazetarëve në studio mediatike, dëshmojnë sikletin dhe fundin ku ka rënë Kryeministri. Rama pasi ka zaptuar të gjitha institucionet e varura dhe të pavarura në Shqipëri, po tenton të gllabërojë dhe 5% të mediave që ende nuk janë në shërbimin e tij për ta kthyer në monizëm institucional dhe mediatik. Pasi qeverisja e Ramës ka shpartalluar konceptin e shtetit dhe funksionimit të institucioneve, sulmet mbi gazetarët janë një rrezik për shtetin demokratik, për shoqërinë, për lirinë e medias për imazhin e Shqipërisë në botë. Një shtet i rënë në prehrin e krimit, korrupsionit e shpërdorimit, një shtet i kapur që do të kapë dhe mediat.

Një qasje denigruese e Kryeministrit Rama tashmë të zhytur në korrupsionin e Inceneratorëve, që sillet si bandë grabitqare mbi paratë publike, duhet larguar një orë e parë nga drejtimi i shtetit. Rama paraqet rrezik të shtuar për mediat, për shtetin për kombin. Kush prek mediat, ka prekur vijën e kuqe. Të gjithë tiranët që janë përplasur me median, kanë pasur fund të dhimbshëm. I tillë duhet të jetë dhe fundi i Kryeministrit më të keq të tranzionit 30 vjeçar.

Sulmet e Ramës mbi mediat, masat ndëshkimore ndaj gazetarëve, presionet e shantazhet duhet të neveriten me përbuzje prej gazetarëve e mediave në Shqipëri. Gazetarët në Shqipëri përveç se duhet ta bojkotojnë Ramën, është detyrë patriotike ti ekspozojnë korrupsionin qeveritar, keqqeverisjen, shkatërrimin e shpopullimin e Shqipërisë, lidhjet me bandat dhe oligarkët që e mbajnë në pushtet.

Foto: Gazeta Panorama

Filed Under: Opinion Tagged With: Sokol Paja

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 33
  • 34
  • 35
  • 36
  • 37
  • …
  • 100
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit
  • Në 90 vjetorin e lindjes së poetit Faslli Haliti
  • Dilemat e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në Kosovë
  • Nga Shkodra në Bejrut…
  • Faik Konica, fryma e pavdekshme e një atdhetari dhe dijetari shqiptar
  • Abetaret e para të shkrimit të shqipes, fillesa të letërsisë shqipe për fëmijë
  • Valon Nikçi, një shqiptar pjesë e ekipit të Kongresistit George Latimer në sektorin e Task-Forcës për Punësimin dhe Ekonominë
  • Dega e Vatrës në Boston shpalli kryesinë
  • VATRA NDEROI KRYETARIN E KOMUNËS SË PRISHTINËS Z. PËRPARIM RAMA
  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT