
“Jemi të bindur se duke lënë edhe vetëm një Vend mbrapa do të thotë të lihet gjithë Evropa mbrapa”/ ANTONIO TAIANI dhe MANFRED WEBER/Përktheu Eugjen MERLIKA/
Shkëputa këtë frazë të nën/Kryetarit Italian të Partive Popullore evropiane, Antonio Taiani dhe të Kryetarit të grupit parlamentar të Partisë Popullore gjermane në Parlamentin evropian, Manfred Werner, të botuar sot në të përditëshmen milaneze “Corriere della Sera” me titull: “Drejt një bashkimi të vërtetë evropian të shëndetit”.
27 dhjetori i vitit 2020 besoj se do të hyjë në historinë bashkëkohore të Evropës si një datë e shënuar, ndoshta ndër më të shënuarat, sepse u festua në të gjithë kontinentin si “dita e shpresës”, e rrezes së dritës në fund të tunelit, ku ai ishte zhytur gjatë pandemisë më të madhe të njëqind viteve të fundit. Qe një datë e caktuar nga kryesia e BE që, me shumë të drejtë, e shënoi të njëjtën për të gjithë Vendet, në të cilët filluan vaksinimet kundër koronavirusit, e keqja e këtij fillim mijëvjeçari që i ka shkaktuar, deri tani, vetëm Evropës 16 milion të sëmurë e 336 mijë viktima.
Shumë personalitete të shkencës e të politikës e kanë cilësuar këtë përballim të kësaj sëmundjeje si një formë lufte të vërtetë botërore kundër një armiku të padukshëm, pra si një betejë të përbashkët, edhe se me zona të mbyllura e kufinj të pakalueshëm. Në vend të gjeneralëve e shtabeve të luftës ishin shkencëtarë e mjekë, të cilët jepnin udhëzime e punonin në laboratorët e tyre të shpërndarë në të gjithë botën, me zellin e pasionin e kërkuesit që donin të shpëtonin njerëzimin nga e keqja. Puna e tyre e lëvdueshme plotësoi në kohët më të shkurtëra të mundëshme arritjen e përfundimit të studimeve, shpikjen e vaksinës e cila, që në ditët e para paraqitej si mjeti i vetëm për të luftuar të keqen.
“Kemi një armë të re” u shpreh Kryetari i Shtetit francez, Emanuel Macron, duke nënkuptuar se ajo shpikje ishte një zbulim i vyer që do t’i shërbente të gjithë njerëzve, të pasurve e të varfërve, shteteve të zhvilluara e më pak të zhvilluara, e të gjithë evropianëve brënda e jashtë traktatit. Por ishte një dukuri jo shumë gazmore që në katër kryeqytete t’Evropës, në pjesën më të varfër të saj, në Ballkanin perëndimor, në Tiranë, Shkup, Prishtinë e Sarajevë njerëzit nuk mundën të prekin me dorë gëzimin e shpresës që buronte nga fitorja, mbi të keqen, nga vaksina që bëhej në 27 kryeqytete të tjera t’Evropës. Do t’ishte në bujarinë e njohur të Evropës që t’ishte e pranishme edhe kësaj rradhe në shpresëdhënien e Vendeve të Ballkanit. Komisioni evropian ka premtuar 70 milion dollarë për vaksinat e ballkanasve e kjo ndihmë do të ketë peshën e saj, por duket se më 27 dhjetor u mendua vetëm për antarët e Bashkimit evropian. Ndoshta ishte një shuplakë e merituar për klasat drejtuese t’atyre Vendeve që nuk patën aftësinë t’i bashkoheshin Evropës n’atë ditë të shënuar, por sido qoftë, mbetet si një farë përjashtimi të pamerituar të atyre popujve.
Popujt e Evropës besoj se nuk e kanë ndjerë veten mirë, kur kanë marrë vesh se të tjerë banorë të kontinentit, nuk kanë festuar së bashku me ta sepse dikush në drejtimin e Evropës, ka kursyer një shumë vaksinash për t’u a dërguar edhe atyre, për t’u treguar se në çështjen e shëndetit kontinenti nuk ka kufinj, se shëndeti është një e mirë që duhet t’a gëzojnë të gjithë, pavarësisht nga pjesëmarrja zyrtare në Bashkësinë. Besoj se një veprim i tillë do të vlerësohej si një dëshmi solidariteti, qoftë edhe simbolik kundrejt atyre popujve që janë lënë ende mënjanë, qoftë edhe për mangësi të theksuara të klasave të tyre drejtuese, por që kanë të drejtën e shënjtë të ndjejnë dorën e shtrirë të Evropës drejt tyre, për më tepër në prani të një fatkeqësie të madhe botërore e shëndetësore.
Këto ditë Papa Françesku, ndërgjegjia kritike e botës së sotme, i ka bërë thirrje të fuqishmëve të botës të mendojnë për të varfërit në shpërndarjen e vaksinave. Po të ishte mbajtur parasysh kjo thirrje nuk do t’u kishin munguar shqiptarëve, kosovarëve, maqedonasve e boshnjakëve vaksinat në Vendet e tyre më 27 dhjetor.
Mendoj se “hymni i gëzimit” i Evropës së Bashkuar, notat e simfonisë së Nëntë të Bethovenit që kanë shërbyer si sfond i atmosferës shpresandjellëse të 27 dhjetorit, simbolikisht duhet të kishin ushtuar edhe në Ballkanin ende evropian për histori, gjeografi, ëndërra, dëshira, edhe se ende jashtë proçesit politik të Bashkimit evropian.
Mendoj se vlerat evropiane të solidaritetit, janë mbi llogaritë e përditëshme të ekonomisë e të politikës, sepse ato përfaqësojnë themelet, mbi të cilët ngrihet godina e përbashkët e kontinentit të vjetër, djepit të lashtë të qytetërimit e të kulturës botërore, jashtë së cilës nuk mund të mbeten jashtë për shumë kohë edhe Vendet e Ballkanit Perëndimor.