NGA ASLLAN BUSHATI-Zv/Kryetar i Vatres/
Duke i ndjekur direkt ne TV ngjarjet e 27 janarit 2015 ne Kosove, pata nje turbullim ne shpirt dhe ne ndergjegjen time si shqipetar, si intelektual dhe si Nenktyetar i Vatres. Pamjet rreqethese per me shume se kater ore, me risollen ne kujtese pjese nga historia e Kosoves te cilat i kam perjetuar edhe une si ushtarak e si shqiptar:ngjarjet e vitit 1968,1974,demonstratat e 1981,formesimi i rezistences ne Kosove e diaspore,dalja ne skenen politike kosovare e Dr.Ibrahim Rugova,qeveria kosovare ne mergim,takimet e konsultat e shumta me stafin e Dr.Rugoves, ndihma per UCK-ne, ndihmesa per pergatitjen per lufte te Batalionit “Atllantiku” ketu ne SHBA,demonstratat ne Uashington DC e NY, zhvillimi i luftimeve ne Kosove e deri tek clirimi i saj nga pushtuesit serb. Ne keto ngjarje kam edhe une pjesen time,qofte kjo edhe e nje milionta pjese e se teres. Keshtu si une ka edhe shume e shume shqiptar te tjere nga te gjitha trevat dhe diaspora shqipetare.Gjyshi im eshte plagosur ne Zhure te Prizrenit per te mbrojtur vendimet e Lidhjes Shqiptare te Prizrenit, por edhe gjysher e katragjysher te shqipetareve te tjere jane vrare, plagosur, burgosur e humbur pasurite per clirimin e Kosoves dhe bashkimin kombetare. Keshtu ,sot shume shqiptareve , ashtu si dhe mua, u dhemb shpirti e u brehet ndergjegja per investimin qe kane bere per Kosoven dhe per ate cka shohin duke dyshuar se investimi mos po na shkon kot.
Keto ndiesi personale ndoshta nuk duhen thene publikisht, sepse ato nuk kane ndonje dobi te madhe publike, por jam i bindur se shume shqiptare bashkohen me mua se perplasja e e dhuneshme ne Prishtine me 27 Janar,ka arsyet e saja te forta, te jashteme dhe te brendeshme.
Si faktore te jashtem, ne gjykimin tim jane disa, te cilat nuk mund te ndalem ti analizoj ketu, por deshiroj vetem sa ti cek ato. Se pari: Intensifikimi i veprimtarise subversive te inteligjences ruso-serbe e cila (ajo ruse) parapriu pushtimin e Krimese,dhe hapjen e luftes ne Ukrahine. Kjo veprimtari tashme dukshem ka si objekt Kosoven me qellim per ta destabilizuar ate, e per te kthyer ate ne nje zone te re konflikti, duke larguar keshtu vemendjen e publikut te tyre nga deshtimet e brendshme . Krahasimi i Kosoves me Krimene s’ka asnje lidhje,por ruset vene shenje barazimi midis tyre sepse duan te perligjin agresionin e tyre nga njera ane dhe nga ana tjeter te thone se shihni kosovaret nuk jane ne gjendje te krijojne shtet(teze shume e njohur edhe e Beogradit).Qenia e tyre nen Serbi ka qene e ligjshme dhe ata duke patur prirje agresive e kane detyruar Serbine te ndermarre masa radikale. Pra thene me fjale te tjera largimi i Serbise nga Kosova ka qene i pa ligjshem dhe i pa justifikuar.Kjo eshte logjika putiniste dhe millosheviciane e diteve tona me te cilat perballet Kosova.
Se dyti: Nje pa aftesi totale e BE-se dhe e europiano perendimoreve per ta inkuadruar Kosoven ne gjirin e tyre si pjese perberese e tyre etnike,gjeografike,politike, kulturore, ekonomike madje dhe ushtarake. Si kane guximin zyrtaret e BE-se te ushtrojne trysni me programe, plane, platform,stratigji e mjete te tjera mbi Kosoven, kur pese nga keto vende nuk e njohin fare Kosoven?
Pse zyrtaret e BE-se nuk ushtrojne presion mbi mbi vendet qe nuk e kane njohur Kosoven ne menyre qe BE-ja te veproje ne unison?
Ne emer te kujt kjo bashkesi (bashkesi me 5 mungesa), i kreh bishtin Serbise, i bejne gjithfare leshimesh asaj ne kurriz te Kosoves, e i lejon serbet te levizin lirshem neper Europe, dhe nga ana tjeter i trajtojne qytetaret e Kosoves si qytetare te dores se trete?
Se treti: Nisur nga papunesia e te rinjeve ne shifrat 40-45 perqind, nje lum grupesh mafioze me origjine ruse,serbe,greke,turke (perfshi dhe ato shqiptare) i bejne disa te rinj kosovare mish per top ne makinerine vrasese ISIS ne Siri dhe Irak.Keto zinxhire mafioze nuk kane as me te voglin merak per jete njerezish, per destabilizim te situates ne Kosove,mjafon qe ajo te mbushe xhepat e saj me para nga sponsorit e vet politik.
Se katerti:Nje pa aftesi e theksuar e politikes dhe diplomacies se Shqiperise per ta mbrojtur Kosoven nga efektet negative nderkombetare eshte evidente, pasoje kjo e komplekseve inferiore ne ndertimin e marrdhenieve bi e multilaterale.Nderkombetaret i kane vene mbi supe Kosoves ne menyren me te pa drejte, barriera shtese nga me absurdet qe nga kushtetuta,ligje, rregulla, nene kerkesa ,duke trysnuar se mos zbatimi i tyre eshte baras me herezi. Politikane e diplomate shqipetare nuk kane guximin t’ju thone hapur europianeve se nese ju e trajtoni Kosoven si te dores se trete, ne do te shikojme hapur mundesine e bashkimit ne nje shtet te vetem.
Se pesti:Klasa politike ne Kosove veme re se eshte shume kokeulur para europianeve dhe here here deri ne naivitet.Disa goje te liga thone se kjo vjen nga qe disa kane i dosjet ne Serbi, disa ne Eulex,disa ne Zvicer, disa ne ish sigurimin e shtetit shqipter etj. Une preferoj dhe prirem te mos e besoj nje gje te tille. Por nese ndokush eshte i perlyer ne llumin e agjentures,trafiqeve te paligjeshme e veprimeve te tjera anti ligjore eshte mire te “hap krahun” sa nuk eshte vone dhe demin qe ja ka bere vehtes te mos ja percielli dhe Kosoves.
Se gjashti: Edhe administrate amerikane duket se ja ka deleguar te gjitha kompetencat e saj per Ballkanin ne teresi e ne vecaneti per ceshtjen shqipetare strukturave te BE-se. Kjo gje ne gjykimin tim si shqipetar dhe shtetas amerikan eshte gabim.Amerika ne asnje situate dhe per asnje moment nuk mund ti neglizhoje problemet shqiptare. Arsyaja eshte e thjeshte : shqiptaret jane me dashamiresit e tyre ne bote. Lidhjet e vjetra jane te qenesishme dhe sot ,kurse te tanishmet bazament i forte per te ardhmen.
Ne planin e brendshem Kosova po perjeton nje krize shumplaneshe. Kjo duket ne faktin se ne vend te ecjes perpara ajo ka bere nje ndalese te dukshme. U deshen gjashte muaj qe te formehet nje qeveri, por ne kete periudhe njohja nderkombetare e Kosoves eshte fashitur teresisht. Trysnia e nderkombtareve per “gjykaten special” u ka futur te dridhurat disa politikaneve qe permenden ne raportin e Dik Martit .Qeveria nga njera ane dhe opozita nga ana tjeter, kane zene istikamet dhe nuk lejojne asnje hapsire per levizje te metutjeshme.Emigracioni eshte gati galopant,dialogu me Beogradin duket te mos kete qene aq i sukseseshem, ne nje kohe qe pritet dialog tjeter ne nje kohe te shkurter. Liberalizimi i vizave dhe levizja e lire per 1.8 milion kosovare duket e larget, sa per pune te pa mjaftueshme te qeverise aq dhe per burrokratizem te zyrtareve te BE-se. Ketyre problemeve po tu shtohen edhe ato te pa punesise dhe te korrupsionit ne cdo nivel e bejne gjendjen e brendeshme ne valim dhe here here shperthyese.
Ne kete situate krize, i hodhi zjarrit benzine nje deklarate e pa pergjegjeshme e Ministrit te Qeverise Kosoves Jabllanovic , i cili megjithese kerkoi falje per deklaraten, ajo e beri efektin e saj negativ.Keshtu nisur nga kjo deklarate dhe nga nxjerrja ne plan te dukshem i problemit te Trepces,filluan demostratat te cilat perfunduan ne dhune e perleshje midis policise dhe demostruesve ,ku pati shume te plagosur nga te dyje palet.Per kater ore skenat me sollen ne kujtese ngjarjet e 21 janarit ne Tirane vetem se ne Prishtine per fat te mire nuk pati te vrare.
Zyrtaret ne Prishtine thane se demostrata ishte e pa ligjshme se per te nuk ishte marre leje paraprake tek autoritetet perkatese sipas ligjit. Por ne gjykimin tim edhe sikur te ishte marre leje dhe gjithcka te ishte ne rregull nga ana formale, deklarata e Jabllanovicit eshte perdorur ne demostrata vetem si fond dhe pa ndonje peshe reale. Po ashtu ceshtja e minieres se Trepces eshte nje problem kompleks qe nuk zgjidhet me demonstrate, por me bisedime midis te gjithe paleve te interesuara s si minatoret,sindikatat e tyre,investitoret ,Qeveria etj.
Nga korespondentet ne Prishtine mesuam se minatoret e Trepces u terhoqen nga demostrata,sepse ajo mori karakter politik dhe jashte kornizes se kushteve te sindikates. Te njejten gje u tha se bene edhe shoqata e grave “Thirrja e Neneve”.Keshtu perfundimisht brendia e demonstrates ishte thjeshte politike dhe e udhehequr nga lideret e Vete Vendosjes,AAK-se dhe Nismes. Duke qene se logjikisht problem i deklarates Jovanovicit dhe Trepces bien, atehere mbetet te pranojme se objektivi i opozites ka qene marrja e pushtetit .Por ne nje shtet demokratik, vota e lire eshte ajo qe vendos se kush do ta marre pushtetin. Per zgjedhjet e Qershorit 2014 nuk pati kontestime ne Kosove, keshtu te gjitha palet lypset ti binden verdiktit te zgjedhesit. Nga ky kend shikimi gjithkush ka te drejte te demostroje, por jo te perdore dhunen. Dhuna eshte e pa pranueshme dhe ne shqiptaret duhet te mesohemi me kete formule ne qofte se duam te ecim perpara e te mos behemi te shenjestruarit e botes.
Kur turmat e demostruesve kaluan caqet, lideret u zhduken nga sheshi.Pyetja shtrohet pse e bene ata nje gje te tille? Kane frike nga pergjegjesia apo deshen ti nxjerrin geshtenjat nga zjarri me duart e te tjereve? Ne te dyja rastet ne gjykimin tim kane vepruar gabim. Lideri kur ja nis nje pune, ndielle mbi vehte pergjegjesite, kurse kur arrine fitore e ndane ate me te tjeret.
Zhvillimi progresist politik ne Kosove eshte domosdoshmeri qe te eci perpara. Tirana zyrtare domosdoshmerisht duhet te beje me shume per te hapur dialogun e duke mbajtur qendrime te paanshme. Presidentja duhet te luaj rolin e saj me aktiv ne zbatim te kushtetutes dhe te ligjeve te vendit.Kuvendi te kthehet ne arene debati te shendetshem per mbarevajtjen e te gjitha puneve ne Kosove e jo ne nje hapsire sharjesh e fyerjesh te pa denja. Koalicioni qeveritare ti krijoje te gjithe hapsiren e nevojshme opozites per te shprehur mendimet e saj dhe mundesisht ti materializoje nje pjese te tyre. Trepca eshte e do te mbetet pasuri vetem e Kosoves dhe vetem e saj, por problem i saj lypset te zgjidhet me urtesi e me durim me te gjitha palet dhe faktoret e interesuar per te.Klasa politike kosovare nuk duhet te rrije kokeulur perpara askujt, ajo eshte ne ate pozicion te mbroje e coje perpara interesat e Kosoves. Me dialog gjenden shtigje e hapsira per ecjen perpara.Shpresoj se zhgenjimin qe pesuam do ta kalojme shpejt.