Prof. Sylë Ukshini/
Princi gjerman i Shqipërisë, Wilhelm Wied, në vitin 1917 hartoi “Memorandumin për Shqipërinë”, në të cilin ai flet për formimin e shtetit të Shqipërisë dhe mbretërimin e tij si Princ i Shqipërisë, si dhe për situatën e politikës së brendshme, të jashtme dhe ekonomike të vendit.
Princi gjerman Wilhelm zu Wied (1876-1945) lindi nga një familje fisnike protestante në Neuwied në Rhine, i vendosur midis Bonn dhe Koblenz. Nëna e tij ishte Marie, Princesha e Holandës. Një oficer në ushtrinë prusiane, Wied ishte një kushëri i perandorit gjerman dhe ishte nipi i mbretëreshës Elizabeth të Rumanisë. Ai ishte i martuar me Princeshën Sophie (1885-1936) nga Schönburg-Waldenburg në Saksoni. Në tetor 1913, Fuqitë e Mëdha i ofruan atij si kandidat kompromisi, fronin e vendit të sapopavaruar të Shqipërisë, tokë për të cilën ai dinte shumë pak në atë kohë. Pas reflektimit të duhur, ai pranoi ofertën dhe mbërriti në Durrës më 7 mars 1914 me një anije detare austro-hungareze për të marrë fronin e mbretërisë së tij të re të vogël. Situata kaotike politike si brenda Shqipërisë, ashtu edhe në lidhje me marrëdhëniet me fqinjët e Shqipërisë, e bëri praktikisht të pamundur mbretërimin e princit dashamirës. Përveç kësaj, si rezultat i shpërthimit të Luftës së Parë Botërore, ai mori pak ose aspak mbështetje financiare ose ushtarake nga jashtë. Më 3 shtator 1914, pas më pak se shtatë muajsh në fron, princi braktisi Shqipërinë në bordin e një jahti italian, megjithëse pa abdikuar zyrtarisht. Ai kishte shpresuar të kthehej në Shqipëri pas luftës, por humbja e Gjermanisë në vitin 1918 i bëri këto pritje iluzore. Më 1917, ai regjistroi një “Denkschrift über Albanien” (Memorandum mbi Shqipërinë) me tetëdhjetë e dy faqe, në të cilën ai prezantoi pikëpamjen e tij për mbretërimin e tij të shkurtër si dhe të ardhmen e Shqipërisë.
Në këtë Memorandum mbi Shqipërinë princi Wied trajtoi këto tema:
1. Takimi i Ambasadorëve të Londrës
2. Shqipëria deri në zgjedhjen e princit të ri
3. Zgjedhja ime si Princ i Shqipërisë
4. Koha në Shqipëri
5. Shqipëria gjatë Luftës Botërore
6. E drejta ime për Shqipërinë
7. E ardhmja e Shqipërisë
8. Pyetje të politikës së jashtme
9. Pyetje të politikës së brendshme
10. Ridizajnimi i ushtrisë
11. Qeveria dhe administrata
12. Çështjet ekonomike