NGA ASLLAN BUSHATI/
Kazani i Maqedonisë prej një kohe të gjatë është në vlim e sipër. Për zhvillimet e fundit, pati shumë pyetje se ku ishin fshehur politikanët shqiptar të atjeshëm të cilët nuk po prononcohen për ngjarjet e Kumanovës.Pse heshtin ata kur ka 22 të vrarë, shumë të plagosur, qinda familje të shpërngulura, mijra të torturuar e stresuar, shtëpi, rrugë e biznese të shqiptarëve të shkatërruara . Dhe ja më në fund në emisionin Opinion të Blendi Fevziut në TV Klan, në mbrëmjen e 19 majit u cfaq lideri i BDI-se Zoti Ali Ahmeti. Se cfarë tha ai në këtë emision do ta analizojmë më poshtë, por së pari do të këthehemi tek lufta e Ushtrisë Clirimtare Kombëtare (UCK) e shqiptarëve në Maqedoni.
Pas ndarjes së Maqedonisë nga ish Jugosllavia, në trojet shqiptare atje ka patur një lëvizje latent popullore për mëvetësi nga maqedonasit për arsye se shqiptarët ndieheshin të shtypur, të poshtëruar dhe pa perspektivë. Në ate kohë politikani më me zë në ato treva ishte Nevzat Halili rreth të cilit ishin mbledhur të gjithë shqipëtarët , një gjë me të vërtetë shumë më e mirë se sot. Por sipas shumë itelektualëve shqipëtar nga Zvicëra e Gjermania dhe sipas të ndierit Arbër Xhaferri e Menduh Thaci, thuhej se ai (Nevzat Halili) e kishte mbaruar misionin e tij dhe se ishte i pa manovrueshëm per të lëvizur më përpara punët në aspektin kombëtar shqiptarë. Në këto kushte u bë e mundur dalja ne skenë e PDSH-së prapa së ciles qëndronte edhe një formacioni ushtarak i quajtur UCK . Drejtuesit e këtij formacion (pra UCK-së), bënë një punë të vyer për 4-5 vjet, përgatitën terenin dhe strukturat për zhvillimet e ardhëshme politike e ushtarake në Maqedoni. Por si rezultat i një tradhëtie të brendëshme përfunduan prapa hekurave të burgjeve maqedonase duke u dënuar nga 4 deri 8 vite burg per cejcilin drejtues (Kujtoj e ashtu quajtura aferë e armëve).Drejtuesit e këtij formacioni ishin atdhetarë, të ndershëm, idealistë, patriot madje disa specialist ushtarak të ish ushtrisë jugosllave të cilët kishin dalë në lirim me qëllim për t’ju përkushtuar UCK-se.Gjatë aktivitetit të këtij formacioni përvec eprorëve të shtabit drejtues erdhën për konsulta e stërvitje në Tiranë edhe eprorët e tyre nga Zvicëra e Gjermania disa prej të cilëve ishin me origjinë nga Cegrani, Struga, Kërcova, Dibra, Tetova, Haracina,Kumanova dhe viset e Kosovës si Ferizaj, Lipiani, Viti,Prishtina e Mitrovica. Kur drejtuesit e shtabit u arrestuan në Maqedoni,ne në Tiranë mbajtëm familjet e tyre për gati dy vite(në gjendje ilegaliteti) me cdo gjë që mundëm si për familjet tona. Por zotërinjt nga Zvicra e Gjermania nuk u dukën më në Tiranë as për ata që u sakrifikuan dhe as për familjet e të burgosurve. U bënë kaq vite, kanë ndodhur shumë ngjarje, por nuk kam patur rastin qoftë edhe një herë të vetme të dëgjoj dikë që të shpreh ndiesinë më minimale për vuajtjet e këtyre atëdhetarëve dhe familjeve të tyre. Ata mbetën dy herë të tradhëtuar: nga brenda strukturave të veta në Maqedoni dhe nga eprorët e tyre në Zvicër.Se kush e bëri tradhëtinë, historia do të na e tregojë dhe do të verë në vend meritat e atyre që punuan, vuajtën e u sakrifikuan për shqiptari, por në anën tjetër ajo do t’ju drejtojë gishtin edhe tradhëtarëve.Kjo ngjarje se si më ngjanë për nga përmbajtja me atë të Kumanovës në sensin e tradhëtisë.
Vazhdim i kësaj UCK-je, por me organizim e struktura te reja, është ajo që doli në skenë në vitin 2001, lufta e së cilës është pa dyshim pjesë e rëndësishme e historisë së luftrave të popullit shqipëtar edhe një vlerë e madhe kombëtare. Edhe udhëheqësit e saj u pritën e respektuan gjatë e pas luftës deri në kufijt e heronjëve për gati 15 vite përfshi edhe Ali Ahmetin. Por pyetja shtrohet se a e coi misionin e vet deri në fund kjo luftë? Pergjigja duhet kërkuar në shumë aspekte të jetës shqiptarëve në Maqedoni, por po preferoj vetëm ti cek disa prej tyre. Unë mendoj se ndërhyrja e ndërkombëtarëve, e politikanëve vendas dhe marrveshja e Ohrit e pamundësuan përfundimin e misionit ose e thënë më shkoqur e ndaluan , e frenuan dhe e penguan atë. Kjo në gjykimin tim duket në faktin se shqiptarët akoma atje përbuzen, etiketohen edhe nga autoritetet më të larta shtetërore si fis i egër, si indianë si shtetas të dorës dytë e të tretë. Shqiptaret paguajnë 38-40 përqind të GDP-së dhe marrin mbrapsh në investime 18 përqind të GDP-së, ata mendojnë se kanë të bëjmë me një shtet fasadë dhe jo shtet të vërtetë demokratik që mbron liritë dhe të drejtat themelore e kombëtare të tyre.Fakti që ka ish pjestarë të UCK-së dhe epror të tyre që kërkojnë të riorganizohen dhe të dalin përsëri në fushbetejë , do të thotë se pakënaqësitë kanë kaluar kufijt e durueshmërisë dhe të zgjidhjes me mjete politike.Këtë gjë lypset ta shikojnë drejt në sy dhe në përmbajtje, politikanët vendor shqiptar dhe ndërkombëtarët, të cilët ideuan dhe formësuan shteti e sotëm të paqëndrueshëm të Maqedonisë.
Atëher pyetja tjetër shtrohet se cfarë ndodhi në Kumanovë ,ku u vranë 22 ,u plagosën dhjetra dhe u arrestuan 40 vetë.Shtëpi, rrugë e biznese të rrënuara,njerëz të traumatizuar nga përdorimi i armëve të rënda,brenda një lagje të populluar dendur dhe qindperqind shqiptare.Operacion i shkallës lartë ushtarako-policore me përdorim masiv të mjeteve të rënda të luftës kundër një” grupi të armatosur armiqësor” në një raportë forcash një me njëqind. Ka të dhëna nga dëshmitarë okular se është hapur zjarr edhe kundër atyre që janë dorëzuar në kundërshtim të plotë me ligjin ndërkombëtar të luftës. Dhe menjeherë pas kësaj masakre cfaqet një terr informativ,zymtësi, brutalitet qeveritar, përgjim i cdo kujt, magalomani e deri në cinizëm të theksuar.
Media thotë se grupi i ashtuquajtur armiqësor përbëhej nga shqiptar të Maqedonisë,Kosovës dhe një person nga Shqipëria. Pjesërisht grupi ishte mbledhur paraprakisht edhe ne Prizren e Podujevë dhe pastaj është futur në Kumanovë me sa duket për mbledhje, shtim të radhëve dhe formësim të mëtejshëm. Gjatë këtyre mbledhjeve kanë infiltëruar shërbimet sekrete duke servirur informacione jo reale por të parapërgatitura nga shefat e tyre se gjoja grupi do të ketë aksione armiqësore. Por deri tani autoritetet maqedonase nuk kanë qenë në gjendje të thonë se cfarë aktiviteti armiqësor ka kryer ky grup.Nga dëshmitarët del se anëtarët e grupit nuk kanë qëlluar të parët, përkundrazi të parët kanë qëlluar forcat qeveritare që në 4 të mëngjezit dhe pa snjë paralajmërim me mjetet më të rënda të luftës kur gjithkush ishte në gjumin e së shtunës. Pasi janë qëlluar, grupi për vetëmbrojtje ka hapur zjarr me aq municion sa kanë patur dhe kjo është një gjë e pranueshme dhe e ligjeshme në një ballafaqim të armatosur. Por këtu ka një errësirë të madhe prej nga dalin disa pikpyetje si : pse ishin lënë të harruar e izoluar ky grup, cfarë i shqetësonte ata, a ishin ata të pa kënaqur me marrveshjen e Ohrit dhe gjendjen në Maqedoni? Në qoftë se kishin ardhur për mbledhje e formësim të mëtejshëm në Kumanovë cfarë aksioni armiqësor kishte këtu? Mbledhja mund të bëhej edhe në një lagje me dendësi banimi, por në se grupi kishin qëllime aksioni, asnjë ushtarak me përvojë s’mund ta fuste grupin në një qendër të banuar pa asnjë koridor tërheqje. Pra dikush e ka tërhequr grupin për ta future në një kurth të përgatitur më parë. Llogjika i kundërshton thëniet dhe veprimet e qeverisë Gruevski. Në se për një moment arrimë në përfundimin se qëllimi ka qenë armiqësor (por nuk është vepruar), atëherë forcat qeveritare nuk mund të hapnin zjarr, sepse njerëzve nuk u shpallet luftë për mendime e deklarata por vetëm për veprime luftarake.
Por atëherë kujt i ka interesuar kjo masakër mbi shqiptarët në Kumanovë? Pa dyshim të parit Gruevskit që e ka projektuar e ideuar sepse ka dashur të largojë vemendjen nga pisllëqet që ka bërë në shkelje të kushtetutës dhe ligjeve të vendit, të cilat ja vë në dukje cdo ditë opozita. Po ashtu u ka interesuar dhe shërbimeve sekrete serbe e ruse që të largojnë peshën e ngjarjeve të Krimesë, Ukrahinës dhe vetë Serbisë, duke hedhur baltë mbi shqiptarët dhe duke qëlluar mbi interest amerikane dhe te BE-së.
Por cfarë tha në TV Klan Z.Ali Ahmeti? Ai pohoi se e njihte shumicën e grupit te armatosur, kishte luftuar e bashkëpunuar me to, kishte dijeni për lëgvizjet e tyre kur tha se: “edhe zogjt mbi cati e dinin se dicka po leviste”, i kishin kërkuar atij ndihmë për të dalë nga rrethimi, por që ai nuk ju a kishte siguruar me idenë se dikush tjetër mund ti vriste kur ata do të ishin në besën e tij. Kur u pyet për fyerjet që u janë bërë shqipëtarëve ai u përgjigj se duhen konsideruar si biseda të rastit dhe se edhe shqiptarët shajnë në moment të tilla. Pyetjes se a u keni dërguar shkresë udhëheqësve të Kosovës për emrat e këtij grupi, ai nuk ju përgjigj drejt për së drejti por tha se autoritetet shtetrore dhe policore e kanë një detyrë të tillë.Pyetjes se kush i denoncoi ato ai tha se duhet të presim komunikatat qeveritare. Pyetjes se pse grupi nuk u ndalu para se të hynte në qytet dhe si është e mundur që të lejohej një zjarr kaq masiv në mes të popullatës ,Ahmeti ju pergjigj me kunder pyetjen: po pse nuk u vra asnjë civil?Pyetjes se a biseduat ju me kryeministrin Gruevski dhe sa i nformuar ishte ai per ngjarjen, Ahmeti u pergjigj se Gruevski e mori atë në telefon dhe se :”nuk e dijë se a ka qenë i informuar per operacionin,por edhe ta kishte ditë këtë situatë është ai që vendos në se do të më tregonte ose jo. Gruevskit i thashë që të mos vriteshin por të dorëzoheshin”.Pyetjes se ky grup është i mashtruar, avanturjer apo patriot?Ahmeti tha:”Ka prej tyre disa të mashtruar. Se si janë mashtruar nuk e di. Përpara ata nuk kanë qenë djem të këqinj.”Pyetjes se pse ju nuk dolët nga bashkë qeverisja me Gruevskin ai ju pergjigj se:”Unë nuk bëj teatër. Po e braktisa unë qeverinë shkaktohet krizë më e thellë. Ky nuk është interesi i shqiptarëve”.Pra e thënë shkurt qartë dhe pa asnjë ekuivok, Ali Ahmeti pohoi me gojën e tij se dinte gjithcka para,gjatë dhe pas masakrës së Kumanovës. Madje mori në mbrojtje edhe Gruevskin. Jankullovskën dhe veprimet e qeverisë maqedonase.Më qartë s’ka se si të thuhet. Pyetja e fundit ishte se kur filluat luftën në 2001-shin ëndërra juaj ishte qëndrimi në Maqedoni, bashkimi me Kosovën apo me Shqipërinë? Fillimisht-tha Ahmeti- kam menduar bashkimin me Shqipërinë, por në rrethanat e krijuara ceshtjet kanë ndryshuar. Mendoj se është më mirë që Maqedonia të qëndrojë si shtet me dy entitete”. Pra qëllimi strategjik i zotit Ahmeti për bashkim me Shqipërinë ka dështuar. Por historia na mëson se kushdo strateg ose politikan që dështon strategjikisht , cfardo fushatash e betejash të tjera të fitojë ai quhet humbës , sepse nuk ka realizuar qëllimin strategjik.
Si përfundim mund të themi se masakra e Kumanovës ka qenë e ditur dhe është planifikuar më parë me detaje nga qeveria Gruevski si një kurth per shqiptarët. Veprimtaria ushtarako-policore mbi të ka qenë brutale e qëllimëshme dhe kurdisur e me pasoja të rënda. Hetimi i saj ndërkombëtar është domosdoshmëri akute.Me këtë ngjarje (dhe shumë afera të më parëshme) politilanët shqiptar , janë të kompromentuar dhe konsumuar plotesisht. Populli shqiptar në trojet e veta në Maqedoni duhet të kuptojë se cikli i këtyre politikanëve është mbyllur me kaq. Një klasë e re politikanësh të edukuar në perendim,me integritet, vision e platform të realizueshme kombëtare duhet të thirret për veprim. Marrveshja e Ohrit duhet ribërë që t’ju vijë në ndihmë të drejtave e lirive themelore të shiptarëve . Një federatë shqiptaro-maqedonase me një strukturim të ri duhet duhet vënë në tryezën e ndërkombëtarëve me dashjen apo mos dashjen e maqedonasve. Në se një qasje e re nuk ofrohet një gjëmim i ri do të ndiehet në të gjithë hapsirën që sot njihet si Maqedoni (ose ish Republika Jugosllave e Maqedonisë –IRJM). Lufta është ngjarja më e rëndë e shoqërisë,prandaj duhet punuar për ta evitua atë me cdo mjet të mundëshëm.