(Obama e Demaçi në peshoren krahasimtare)/
Nga Rexhep KASUMAJ/
1.
“Zoti krijoi luftën që amerikanët të mësonin gjeografinë”, pat thënë njëherë i shquari M. Twain, mendim shpotitës që do t’më kujtohej, ashtu vetishëm, ndërsa bëja një shkrim mbi betejat e Amerikës për Europën e lirë në qindvjetin e fundit, këndvështruar nga Siujdhesa sfidante e Krimesë. Ndonëse Hyu ndërmjetësoi mënyrën, më i pushtetshmi burrë i Rruzullimit, me gjasë, nuk del ta ketë mësuar atë mirë.
Natyrisht, s’i bëjmë apologji aventurës beliciste vetëm për protagonizëm historik, por sërish, sikur nuk shqitet shtysa kryeneçe e një pyetjeje: Përse? Në kërkim të shpjegimit nuk e di pse do t’më fanitej një koinçidencë rastësore, një analogji segmentarisht e pazakontë, mes dy personalitetesh, poashtu, të pazakontë: Adem Demaçit, shqiptar i kulluar dhe Barak Obamës, amerikan i natyralizuar.
Krahasimi, ndërkaq, nuk i referohet formatit, jetëshkrimit a prejardhjes së tyre. Është tjetërgjë që, anise në realitete të pangjashme, shenjëzon paralelen interesante: diadema e lavdisë!
Çmimet, rëndom, jepen aposteriori për kulmet e arrira të laureatit në art, shkencë a politikë, dhe kurrësesi për paragjykime pritmërish, me shpresën e rezervuar se të përzgjedhurit do ti justifikojnë ato, duke kryer veprën sipërane dobiprurëse për njerëzinë e munduar.
2.
Dhe, pra, ndërkohë që Demaçi gëzonte kryehershëm lavdinë, Obama, nga ana e tij, do t’rrekej ta shijonte pjalmin e ardhshëm të saj. Po, njëkohësisht, ata do t’kenë të njëjtën amzë hapërimi: i pari duhej ta shfytyronte portretin e idhullit glamuroz, për ta konfirmuar revidueshëm në trajtë e vlerë tjetër, kurse ky i munxosuri i dytë, duhej ta pasmeritonte famlartin atribut, duke zbaltur hullinë e pararendësve të tij zulmmëdhenj.
Ndaj, për t’ua lehtësuar mundin, do të pajiseshin me ftohmën e gatitur nga mjeshtër të hollë të zejes dinake: njëri në mes të udhës së largët, e tjetri teksa hidhte çapin e parë në formatin e fuqisë eprore të “amerëve”, pa vrujimin e së cilës, jeta në këtë Planet do t’ishte më e padrejtë dhe e trishtuar!
Mëtej, nëse Demaçi do t’stolisej me shndrizën verbuese për një kauzë të milituar gjatë, dhimbshëm gjatë – Obama do të parzmohej njëj vezullimi lëbyrës, paraprakisht, ante rem, me të shkelur pragun legjendar të Shtëpisë së bardhë. Mirëpo, megjithë ndryshimin, komparacioni s’e humb aspak saktësinë. Shtigjet e të dyve, njërit e tjetrit, do të takoheshin prore ndër kumte njëjtësore në milje e kohë të ndryshme. Udhëzimet nuk ishin të shkrojtura, por, si mësimet rendeve të fshehtë ezoterikë, merreshin sugjestivisht e me besë të padhënë. E ato sikur parathoshin pa fjalë, se teksa njëri duhej të mekej në arenën e jashtme, tjetri, për fatin e pamirë të atyre që e kishin glorifikuar ndër vite, do të gozhdohej – edhe brënda edhe jashtë!
Njandej, Obama do të nobelizohej, jo për të bërë, veçse për të kundërten, për tu plogështuar keq: për tu tërhequr, gati, nga të gjithë imenjimet ku Amerika e tij mbronte veten apo principe e liri të nëpërkëmbura në skuta të errta të botës. Ridefinimi i përparësive strategjike nuk është çelësi i duhur i bindshmërisë. Pretendimin e dëshmon, fjala vjen, dhe njëlloj shkrehjeje e ndjeshme për Kosovën, të lënë nën këmbë europianësh që, duke lëmuar Belgradin, synojnë tejndërtimin e organizmit komunitar heterogjen, në dëm të substancës sovranësore të saj. Pastaj a nuk e provojnë këtë, poaq, tërheqja e shurdhër nga instalimi i “Ombrellës” raketore në Lindjen e vjetër, recidivi kubanez, Palestina e braktisur a irlandezët e harruar?.. Si për të parashestuar afrinë, Asambleja e Europës do t’a naltçmonte më herët Demaçin me njohjen Saharov, poashtu, jo për kazamatet serbiane (sepse asnjëherë gjatë moteve të dergjës së tij nuk e çeli njëherë të vetme gojën), pra jo për atë që kishte bërë, por për atë që pritej, ngashnjehej e duhej të mos bënte. Lufta është nxënje e lirisë, pohonte Niçe tek i shpallte gjëmën altruizmit njerëzor, porse çmimi e cythte heshtur që, në rastisi t’vepronte, aherë ta vijonte shtruar, paqësisht dhe, madje, vllezërisht me pushtues, rrugëtimin e lirisë së nacionit të tij t’sfilitur.
Dhe zotërinjët kjenë qetësuar: i kishin vënë medaljonin e gravuar që i hapte enkas (si Obamës së tevonshëm) dosjenë shifrore me sqarimin specialistik: i trajtuar, i parrezikshëm! Pasandej, kur vrulli i ngjarjeve që rimën tokën n’gjak, do ta linte anësh, ai do t’ngutej për tu bërë pjesë e tyre, veçse trivialisht dhe rrëmueshëm. Ende ruhet si një përhitje pikëlluese njoftimi uratar dhënë medias franceze, se si milicia serbiane i pat trokitur në portë, por me dy-tre fjalë ishte marrë vesh (sa e kulturuar paskësh qenë kjo falangë!) dhe ajo kishte vajtur në punë të vet!
Obama, tutje, për ta denjësuar shpërblesën e Oslos (veç recesionit ekonomik që, mbase, mund të jetë dhe fatalitet konjukturash globale), do të përshfaqte proliksitet, indolencë dhe mangësi imagjinate a vendosmërie prijëse në vend e jashtë tij. E kjo, gjithnjë me urdhërin e padiktuar çmimor, do të ndikonte ringjitjen përballëse të “armikut numër një” (si e quante Romny Rusinë e Putinit të hallakatur), për riskicimin e sferave interesore në shkrepje nyjëtimesh ndërkombëtare. Mandej, posi Obama i dyzuar, Demaçi duhej të mos lëvizte, aq më pak fortësisht, po të prehej e tretej në midisnajën e hiçit. A nuk pat rezultuar, njëmend, kështu? Përfillte athua zotnisht e me ritual kalorsiak, emblemat e një konstelacioni politik të posangjizur në fillim të 90-tave, apo abstinenca vinte nga inspirimi nguctar i Strasburgut finok, gjysma e dytë e emrit të të cilit, për simbolikë, ishte burg, një pasqyrim i trishtuar i gjëndjes apokaliptike që jetonte populli tij rreth 100 vjet?! Sidoqë ta shohësh, njandej mpikset ky përfundim dyshimtar: do të deklamonte ai, po në këtë frymë, ose Ballkaninë, si sajesë reintegruese me sllavë, të porositur pa letër e traktat nga rrezja saharovjane ose, e shumta, një rezistencë të kadifenjtë që, si e shpjegonte vetë, do ti ngjante brumit të bukës! E pra, as luftë kryengritëse e as memecëri nënshtrimtare: një asnjanësi amorfe, kronike dhe e pashpresë!..
Pastaj, brënda kësaj logjike, udhëheqësi i fuqisë planetare, Obama përherë i sprapsur, do të hidhte në Kuvendimin fillimtar të Kajros tezën kthestare, se Amerika nuk do të eksportojë më “revolucione demokratike” për të zbardhur “gropat e zeza” të rrokullisë. Për çudi, i zënë nga shndriza e dafinës, edhe Demaçi kishte eksponuar po këtë filozofi, që tani adoptonte pasvajtshëm dytësi i tij i madh. Në mbarim të kapitullit të përgjakshëm të Luftës, si një pasthënje e saj, do të pohonte zhgënjyeshëm për shtypin boshnjak se ne (dmth banorët e “gropës së zezë ballkanëse” që atij i vegonte hijadhë si qelqëtore lulesh), do të kishim gjetur vetë, pa përzierjen brutale të armëve liriprurëse atllantike, formulën e koekzistencës së rinuar. Me serbë e sllavë të tjerë të jugut, natyrisht!
Së mbylluri, për korrektesë të peshores, nuk shmanget dot vlerësimi idhnak se, mes të dyve, si një lavjerrës moral, lëkundet një ngushëllim i pahir: duke i shkuar Obamës, ai sikur diferencon thellë duarlidhjen e tyre. Atdheu i tij, kur ai mori primjen, ishte i lirë dhe, gjithnjë sot, mban epitetin krenar të tokës së premtuar. Ndërsa Demaçin, kur ai do shkëputej nga terri burgëtar, e priste Kosova, një vënd i vogël e i robnuar egërsisht, diku në Juglindjen e harruar dhe zymtore të Europës.
Ja, kështu, krejt origjinalisht e pa seanca të rëndomta depersonalizimi, do ti përpunonte kurora dehëse e Çmimeve largndikuese të madhështisë: Barakun, shtetar cakhuqur e aksidentar dhe Ademin tonë, tribun difuz e pendestar!
3.
Kam dëgjuar e parë shumë burra të nderuar që janë satisfaksuar për veprën, sakrificën apo flijimin e bërë, me çmime prestigjioze, por dhe ato, në një mënyrë, janë fisnikëruar vetë me emrin a krijimin elitar të tyre. Mirëpo për protagonistët e kësaj skice, me gjasë, do të ketë ndodhur e ndryshmja: Saharovi e Nobeli, këta korifenj të pafaj të shpirtit të lirë, do të bëheshin, në fakt, pranga, prangat e rënda të tyre.
Archives for April 2014
Lumaj: Protecting the vote
If Connecticut embraces the National Popular Vote (NPV), it would agree to throw its seven electoral votes to the presidential candidate with the highest popular vote — despite whether he or she did or did not receive the most votes in Connecticut.
Since the passage of the 12th Amendment, several federal and state statutory changes have affected both the time and manner of choosing Presidential Electors, but have not altered the fundamental workings of the Electoral College.
To appreciate the reasons for the Electoral College, it is essential to understand its histrical context and the problem that the Founding Fathers were trying to solve. They faced the difficult question of how to elect a president in a nation composed of 13 large and small states covetous of their own rights and powers, and suspicious of any central national government.
The Constitutional Convention considered several possible methods of selecting a president, such as to have the Congress choose the president, to have the state legislature select the president, or to have a direct popular vote to elect the president. Each proposal was rejected. Finally, a so-called “Committee of Eleven” in the Constitutional Convention proposed an indirect election of the president through a College of Electors.
Direct election was rejected not because the Framers of the Constitution doubted public intelligence, but because they feared that without sufficient information about candidates from outside their state, people would naturally vote for a “favorite son” from their own state or region. At worst, no president would emerge with a popular majority sufficient to govern the whole country. At best, the choice of president would always be decided by the largest, most populous states, with little regard for the smaller ones.
The structure of the Electoral College can be traced to the Centurial Assembly system of the Roman Republic. The similarities between the Electoral College and classical institutions are not accidental. Many of the Founding Fathers were well-schooled in ancient history and its lessons.
They appreciated the notion that the government should be based on the ascent of the governed, but they also realized the tyranny of the majority could be just as destructive as the tyranny of the few. That is precisely why they fashioned a limited government constrained by internal checks and balances and specific Constitutional limitations.
There are advantages to the electoral-vote system–particularly its tendency to produce a clear winner. Further, it ensures a president must have broad support over many regions of the country, as opposed to popularity in a relatively few heavily-populated states. If presidents appeared to be solely regional candidates, it would tend to undermine the cohesiveness of the country. Given the current Electoral College, no person could become president without both the support of a substantial portion of the population and broad support over different regions of the country.
The Electoral College ensures the voices of both ethnic and economic minorities are heard, because the effort to win the electors from these states compels candidates to address the concerns of these minorities. It strengthens broad consensus-building parties, while diminishing the extreme voices of small radical parties and isolating potential problem elections to either a few states or a single state.
NPV would present a series of difficult questions: Will we give great leverage to third party candidates by requiring the winner to have a majority? Will we have a runoff, which might lead to depressed turnout for the second vote? Will we create a National Election Agency to run the vote and or leave it with the 51 individual state and district governments who now run it? If those states report raw votes, will they somehow artificially increase the number of voters in the state or pad the totals — a temptation now avoided by having a set number of electoral votes for each state? Finally, would National Popular Vote Compact be constitutional?
Article 10, Section 10 of the US Constitution prohibits compacts among individual states without the consent of Congress. The provision has been largely dormant for years, but it offers the basis for an additional lawsuit if an attempt is made to elect a president by implementation of the NPV compact.
If the American people wish to do away with the Electoral College, the Constitution provides a path for amendment. It has been used successfully 27 times. We should proceed the same way to assure a full understanding, and to open discussion by our entire country.
Peter Lumaj is an attorney, former candidate for U.S. Senate and a 2014 Republican candidate for Connecticut Secretary of the State.(greenwich time.com)
NJË SHTET QË SYNON T’I MBYLLIN UNIVERSITETET KA MARRË RRUGËN E DJALLIT
Nga Ramiz LUSHAJ/
1.
Prej disa ditësh 400 studentë të Universitetit Ndërkombëtar të Tiranës (UNT) nuk futen në audioret e tij pasi është rrethatue me shenja të bllokimit tatimor. Ata shirita më ngjajnë si “rrezik vdekje” për Qeverinë e “Rilindjes”, e cila po aktkryen e aktron sulm të paprecedent politik e policor deri në mbyllje të veprimtarisë akademike ndaj këtij institucioni dinjitar të dijes.
Kësisoj, “rilindasit” e Tiranës po i kundërvihen edhe rilindasit të madh të kahershëm, poetit kombëtar Naim Frashëri, që iu apelonte brezave shqiptarë nën pushtimin ottoman: “Dritë e Diturisë përpara do na shpjerë” (!)
Për 40 milionë lekë (të reja) detyrime tatimore tejet të plancuara edhe nga gjoba e interesa kryqëzate dregëz e nyje, mbyllet 4 muaj para përfundimit të vitit akademik UNT e iu ndërpriten studimet 400 studentëve të tre viteve, ndaj me të drejtë prorektori i tij, prof dr Lisen Bashkurti, apelon në masmedia: “Autoritetet respektive të mos ngatërrojnë aspektet tatimore-fiskale me funksionimin e pandërprerë akademik të institucioneve universitare”.
2.
Kjo ofensivë fundekrye është cytje e hjeksi shtetërore-politike sa shtatanike e cinike. Një turrnajë sa e haparavtë edhe e grenztë me laryshi policësh të DPTT e të DPQT. Në bashkari, truç e truçkas, e shigjetuan e oktapodën Universitetin Ndërkombëtar të Tiranës, i vendndodhun diku në afri të zonës të thirrun popullorçe “vilat amerikane e gjermane”.
Diçka më trondit fort mue, plasarit kohën, hendekon të ardhmen: Prapë, në shek. XXI, në kushtet e ecuritë e demokracisë euro-atlantike, pas mbiemrit të universiteteve: “i Tiranës” etj. gërmohet në gjenezë të prejardhjes krahinore të emërorëve themelues e drejtues të tyre, nëse janë “të Tropojës” etj.(!) Prapë nuk paskan randësi as titujt e gradat shkencore të kryestafit të këtij universiteti me kryetar senati akademik Apollon Baçe, rektor prof dr Agron Lamaj, prorektor prof dr Lisen Bashkurti, president juristin Vladimir Mulaj e pedagogë nga ma të mirët, por paska fuqi magjike edhe përcaktori e cilësori nëse je “mik” apo “armik” i kryeministrit të sotëm Edi Rama apo i ndokujt tjetër nga (ish)shtetarët e lartë të djehit e të sodit.
Fakte të tilla i japin dritë deklaratës mediatike të kryetarit të senatit të UNT, akademik Apollon Baçe, teksa e përcakton mbylljen e Universitetit si “sulm të mirëfillta politik” e argumenton se “qeveria e majtë socialiste po konfirmon atë çka tha kryeministri Rama në një debate parlamentar kur kërcenoi…se nuk keni parë ende asgjë nga dhuna”.
3.
Ky sulm sa otoman e shoven, gjithësesi i pafytyrë e i mënxyrtë, i keqndodhur më 25 prillit 2005 çoi kryekëputas në ndërprerje të veprimtarisë akademike të UNT, me mbylljen e dyerve të tij të dijes.
Kjo më përngjan me Fermanin Perandorak të 31 majit 1779 të Sulltanit otoman Abdul Hamiti i Parë, ferman që e ndalonte përdorimin e gjuhës Shqipe dhe ngritjen e shkollave shqipe në sanxhakët e vilajetet shqiptare nga Janina në Nish dhe i lejonte ato në gjuhën greke (!)
A thue edhe në shek. XXI të integrimeve euro-atlantike e ku-ku/quajtuna “Rilindje” e kryeministrit Edi Rama me koalicionin qeverisës do të lejohet nga (ndër)kombëtarët të na demonstrojnë sjellje e veprime të tilla otomane orientaliste në zemër të Europës, në kryeqytetin e shqiptarëve të botës?!
4.
Rrethatimi ajzberig e kulisor i Universitetit Ndërkombëtar të Tiranës prej 25prillit 2014 nga “policët” e kollarit e foltoreve të Bulevardit “Dëshmorët e Kombit”; nga policët e lapsit e shiritit tatimor e policët e fugonit e të shkopit afër Lanës e Liqenit Artificial të Tiranës, bie ndesh me modelin e përkryer të politikave e praktikave arsimore akademike të dy aleatëve ma strategjik të Shqipërisë: Shtetet e Bashkuara të Amerikës të Obamës e të Gjermanisë të Merkelit.
Presidenti Barak Obama e ka shpallur prej kohësh një nga devizat e tij për Amerikën që të bahet “the most college-educated country in the world by 2020”. Përndryshe: të ketë përqindjen ma të lartë të popullsisë me arsim universitar.
Kancelaria Angela Merkel ka premtuar qyshse më 2008 se Gjermania do të bëhet një “republic of education”. Përndryshe: një republikë e njerëzve të arsimuar.
Krejt ndryshe nga këto dy supershtete euro-atlantike e botërore veprimtaron Qeveria e “Rilindjes”, e cila me turpin e dhelprës e luksin e gjelit i curravet e i rrgallet me ndërprerje aktiviteti akademik UNT, tue mbyll një portë, auditor, tempull të dijes universitare.
5.
Në shek. XXI nuk janë problem kryesor i botës as luftërat ndërkontinetale, as krizat fiskale në ekonomitë botërore, as mungesa e ujit, as ndryshimet e ndjeshme klimaterike, etj. po vet rinia e sotme, sidomos rinia universitare e pasuniversitare.
Sivjet, në vitin 2014, Shqipëria është i treti shtet (pas Turqisë e Kosovës) me moshën ma të re në Ballkan e në Europën Euro-Atlantike, pasi i ka 38.5 për qind të popullsisë së saj deri në moshën 25 vjeç. Përndryshe: një kuota lartësore rreth 12 për qind ma të lartë se mesatarja e Bashkimit Europian.
Një shtet që i mbyll dyert e universiteteve e ka rininë në Rrugën e Madhe. Studentët më 25 prill 2014 thirrën në protestën e tyre para universitetit të vet: “Duam mësim”, “Shtet policor”, etj. e tevona kanë me shkue edhe para selisë të Kryeministrisë, Parlamentit, Presidentit.
Akademiku Apollon Baçe, kryetar i senatit të Universitetit Ndërkombëtar të Tiranës e shtron pyetjen para Qeverisë së Rilindjes, para Shtetit Shqiptar, natyrisht edhe para Bashkimit Europian e Amerikës: “Më thoni këtë gjë, këta që kanë studiuar dy vjet, tre vjet, çfarë do të bëjnë? A do hidhen në rrugë, do t’u këputet mësimi këtyre?”
Kur rinia mbetet në Rrugë të Madhe as qeveritarët feudalë nuk mund të rrijnë në zyra me kondicioner, në vila me ashensor, në makina me targa. Nuk është zgjidhje e zgjedhje kur Qeveria i nxjerr rininë në Rrugë të Madhe se vjen një cen e një cak që Rruga e Madhe e cakton “Qeverinë e Vet”. Mbasandejna nga ky kaçimak, prej një zallamahie e tollovie të tillë, edhe qytetarët e thjeshtë e hutin disi e përkohor rrugën në oborr.
Prandaj, Qeveria e “Rilindjes” nuk duhet të shkallojë kaq keq si me sulmin ekstrem e politik kundër Universitetit Ndërkombëtar të Tiranës, po të obligohet aktivisht e cilësisht për t’i shkolluar këtë brez të ri në rritje siç po veprimtaron edhe Universiteti Ndërkombëtar i Tiranës.
4.
Kjo qeverisje e “Rilindjes” po frymon e aplikon një “Luftë të Ftohtë” ndaj universiteteve në Shqipërinë Londineze?!
Kjo po tenderohet, trajekterohet e trenohet me mjete e praktika ekstreme e terrovinë mesjetare si këto ditë fundprilli 2014 ndaj Universitetit Ndërkombëtar të Tiranës
Kjo po trajnohet e trajtohet keq nga Politika. Herë vegon e fekton si Luftë Politike. Herë shfaqet e trashet si Luftë Psikologjike. Herë viganet apo përrallet si Reformë. Herë ngërçet e këllçet si Konçesion…
Universitetet, studentët e pedagogët e tyre, nuk po ndihen të sigurtë prej Qeverisë së “Rilindjes”. Po cënohen dy nga shtyllat e Lirisë së përbotshme: Liria nga Frika dhe Liria e Sigurisë Ekonomike.
Studentët nuk dolën më 8 Dhjetor 1990 në Sheshin “Demokracia” për të pasë prapë edhe më 25 Prill 2014 refren demonstrate thirrjet “Duam mësim”, “Shtet policor”, etj.
5.
Qeveria e “Rilindjes” po kërkon medoemos që të ketë “viktimën” e saj të parë të “Luftës së Ftohtë” ndaj tempujve të dijes: Universitetin Ndërkombëtar të Tiranës.
Qeveria nuk mund të bajnë “Reformë të Madhe” duke sulmue së parit “Universitete të vegjël” si UNT me 400 studentë, po t’ia fillanisin edhe nga ato universitete me mbi 4.000 studentë?! Apo tjetra: Qeveria t’ia fillojnë kësisoj nga ndërmarrjet e saj shtetërore që i kanë milionë dollarë detyrime tatimore shtetit ndër vite?! Mbasandej t’i vnojnë në kërkesë e shtrengesë tatimore të këtilla universitetet publike private, po kurrsesi të mos ua ndërpresë kësisoj vitin akademik, të mos luaj me shenjtërinë e tyre dijetare, të mos i mbullin forcërisht ato.
Në koft se hapen letrat del se Qeveria i mbetet me mjaft detyrime qeverisjeje universiteteve publike private pasi investimet e saj janë tejet të ulëta, në përqindje të papërfillshme në GDP-në e Shqipërisë Londineze e të pakrahasuesshme me mesataren e Bashkimit Europian apo të Amerikës. Gjithashtu, Shqipëria jonë nuk ka ndonjë studim aktual apo perspektiv mbi nevojat për punësime në të gjitha hallkat e shtetit e biznesit të studentëve që i kryejnë studimet në këto universitete?!
Qeveria Rama duket se e ka shenjue keqas UNT, përndryshe mund të priste deri në vjeshtën e sivjetme 2014 e ta mos e lejonte kit’ universitet të fillonte rregjistrimet pa i shlye detyrimet tatimore të prapamebtura apo të tepërta, me ose pa gjoba e interesa, etj. e jo të ndërhynte egërsisht me ndërprerje të vitit akademik.
Hjekësia e egërsia qeveritare ndaj UNT duket edhe tek faktet e pohueme publikisht: Administratori i këtij universiteti, Admir Mulaj i shkolluar në Francë, rrëfen për masmediat se ka pasë marrëveshje paraprake me DPTT për të shlye fillimisht 30 për qind të detyrimit tatimor të akumuluar e pastaj pagimi në këste i shumës së mbetur. Thuhet publikisht se ky 30 përqindësh është pague një ditë para 25 prillit 2014. Atëherë: kujt i interesonte ma së tepërmi ndërprerja e vitit akademik, mbyllja e UNT?! Pikëpyetja bahet edhe ma e madhe kur vet presidenti i UNT, Vladimir Mulaj, një jurist e veprimtar i mirënjohur, deklaron: “Në vend që të negociojmë dhe të paguajmë, sipas ligjit tatimor, pjesën tjetër me këste, ku afati i kësaj pagese është deri në dhjetor të vitit 2015”. Rektori i UNT, prof. dr. Agron Lamaj e përforcon këtë fakt teksa i dijenon një gazete të përditshme: “Organi tatimor në mënyrë të njënashme ka ndërprerë negociatat”. Në media fjalaflitet se për një pjesë të detyrimeve tatimore ka kundërshti të kahershme e të argumentuara nga UNT.
Natyrisht Qeveria e Rilindjes duhet të bajnë kujdes partneriteti, të tregojnë durim qeverisjeje, sepse këto universitete publike private janë krejt të rinj në moshë, terren të vështirë e përvojë të pakët. Europa ka ngrit universitete qyshse në vitin 1088 në Bolonja të Italisë e në Shqipëri e kemi të parin universitet në vitin 1957, Universitetin Shtetëror të Tiranës.
Universiteti Ndërkombëtar i Tiranës është veçse pesëvjeçar, një prej tempujve të arsimit e shkencës panshqiptare, me studentë nga të gjitha trevat etnike shqiptare: Mali i Zi, Kosovë, Maqedoni, Lugina e Preshevës, një universitet që e ka dëshmue vetëveten dhe premton për të nseërmen shqiptare.
6.
Shkrimtari e dramaturgu i madh i Rilindjes Europiane, Viktor Hygo (1802-1885), i njohur si “babai i Romantizmit”, i vlerësuar si një nga figurat dominuese të letërsisë franceze të shek. XIX, e ka një thanie aksiometrike, devizë të përbotshme: “Kush hap një shkollë, mbyll një burg”.
Krejt ndryshe po vepron Qeveria Rama, e cila ia ndërpret vitin akademik Universitetit Ndërkombëtar të Tiranës, ia mbyll dyert e dijes. Po me të madhin Viktor Hygo të Rilindjes Europiane çka patën “rilindasit” e Tiranës, tue iu kundërvu më 25 prill 2014 devizës filozofike e biblike të tij?!
Universitetet janë shenjtëri e dijes për kohën e brezat. Një shtet që synon t’i mbyllin ato ka marrë rrugën e djallit.
QYTETI PA SHKRIMTARËT- I VDEKUR SIGURISHT
Vlora-është i vetmi qytet që ka një lulishte të bukur me emrin “Lulishtja e Shkrimtarëve”
Klubit të shkrimtarëve “Petro Marko”nderohet me titullin:”Mirënjohje e qytetit të Vlorës
NGA GËZIM LLOJDIA/
1.
Për çfarë shërben një shkrimtar?Nëse marrim një pikëvështrim teologjik, shkrimi mund të jetë ligj, sikur ka treguar Zoti kur ia ka dhënë Moisiut Dhjetë Urdhëresat të gdhendura në gur. Shkrimi gjithashtu mund të jetë profeci, sikurse është provuar kur Zoti ka shkruar në mur në oborrin e Darius, duke i hapur rrugë disidentëve dhe artistëve grafikë.Jezusi nga Nazareti i ka shtuar mundësitë e misterit duke shkarravitur në rërë në skenën e Testamentit të Ri me një femër të akuzuar për tradhti bashkëshortore. Origjinat e Kuranit dhe Librit të Mormonit, për shembull, tregojnë se shkrimi mund të jetë mjeti me të cilin zbulesa fillon rrugëtimin drejt besimit.
2.
Një qytet pa shkrimtarë c’ngjyrë do të kishte?I vdekur,sigurisht.Arsye e gdhendur thjeshtë:Citojë Ylli press që shkruan: George Orëell ka shkruar se njerëzit janë shtyrë të shkruajnë për katër arsye kryesore: për politikë, për të regjistruar ngjarjet historike, për të shprehur ngazëllim estetik, apo thjesht në mënyrë që egoja e tyre të mund të prehet në qendër të vëmendjes.Dhe cilët janë mardhëniet e shkrimtarët me pushtetin: “Shkrimtarët gjithmonë kanë pasur marrëdhënie të tensionuara me pushtetin, të vërtetën dhe realitetin…
Shqipëria është vend tipik,ku kanë ngjarë ndodhi, që kanë cënuar marëdhëniet mes shkrimtarëve dhe pushtetit:Censura, burgimi, mërgimi, vdekja: këto kanë qenë repertor i pandryshueshëm i ndëshkimeve për përmbysje të zgjuar.
3.
Është e pamundur ,të shpjegohet gjithë historia e një klubi të vecantë shkrimtarësh,që kanë një lulishte me emrin e tyre,kanë seli,promovojnë botime duke ndikuar drejtëpërdrejt në jetën kulturore të një qyteti.
Portreti i një Klubi Shkrimtarësh.Gjënden në katin e dytë të ndërtesë shumkatëshe të komfortit“Conadi”.Rreth 300m hapësirë.Në murre piktura,një bibliotekë me botime të shkrimtarëve dhe disa koleksione të piktorit dhe shkrimtarit Luan Toto.Myrteza Mara,kryetar i Klubit të shkrimtarëve “Petro Marko”,Vlorë zbulon historikun e thjeshtë të këtij klubi krijuesish.
“ Shoqata, (sot Klubi) e shkrimtarëve “Petro Marko” të qytetit të Vlorës është themeluar më 19 Qershor 1998, nga një grup nismëtarësh, poetë, shkrimtarë dhe intelektualë të pasionuar që menduan se ishte koha më e përshtatshme për të ngritur një “digë” të qëndrueshme për të grumbulluar prurjet e vrullshme letrare dhe ti kthente ato në dritë kulture. Ishte gjallë poeti i rrallë dhe i veçantë për fëmijë, Ferhat Çakërri, i cili me shkëndijat e syve dhe shpirtin të tij miratoi dhe mbështeti këtë nismë. Ishte Qerim Skënderaj, Myrteza Mara, Dr. Zeko Braho, Bardhosh Gaçe, Idajet Jahaj, Seit Seitaj, Anastas Bita, Xhemil Lato, etj., që hodhën themelet e para të kësaj “dige”.
Duke ndjekur traditën e figurave të shquara të letrave shqipe: Petro Markos (Nderi Kombit), Ali Asllani (Nderi i Kombit), Shevqet Musaraj, Odise Grillo, Aleks Çaçi, Andrea Varfi, Spiro Çomora, Fatos Arapit dhe brezave të mëvonë, poetët dhe shkrimtarët e qytetit të Vlorës kanë arshivuar vepra të arrira letrare.Kryetari i parë i shoqatës “Petro Marko”, deri në vitin 2000 ka qenë z. Qerim Skënderaj, që sot jeton në Itali.
Radhët e anëtarëve të klubit janë shtuar e shtohen jo vetëm nga krijuesit me stazh, si Petraq Truja-pedagog, Agron Dine-piktor, Arben Meksi-arkitekt, Petraq Kote-poet, Petraq Pali, Gudar Toto-pedagog, Fahri Shaskaj-historian, Luan Vrioni-piktor, Irfan Bregu-shkrimtar-gazetar, etj., por edhe talentet e reja, të cilët kanë gjetur përkrahje dhe mbështetje të vazhdueshme, si Edilberta Mitro, Evis Çelo, Simon Xanini, Eduard Frakulla, Elona Likaj, Lorela Veshaj, Evisa Maskaj, Meli Bocaj, etj. Në këtë Klub kanë shfaqur dëshirën dhe janë bërë anëtarë edhe shumë poetë e shkrimtarë shqiptarë që jetojnë në gjithë kontinentet, si Fatmir Terziu-Londër, Kozeta Zylo, Rajmonda Mojsiu, Dalan Luzaj-SHBA, Vasil Qesari-Francë, Silvana Bekri-Finlandë, Robert Martiko-Korfuz, Lediana Kapaj-Strasburg, Mimoza Hametaj, Simon Xanina dhe Teuta Gjata-Itali, Arqile Gjata-Athinë etj.
Në nëntor të vitit 2010, u vendos ndërrimi i emrit të shoqatës në Klub i Shkrimtarëve “Petro Marko”, me kryetar z. Myrteza Mara dhe sekretar Gëzim Llojdia. Sukseset e anëtarëve të Klubit “Petro Marko” në fushën e krijimtarisë janë të dukshme, të prekshme dhe shumë prej tyre të nivelit bashkëkohor. Vlerësime dhe opinione pozitive, brenda e jashtë vendit, për autorë e vepra të ndryshme, duke filluar nga prozatorja Vilhelme Vranari (Haxhiraj), Luan Toto, Myrteza Mara, Qerim Skënderaj, Idajet Jahaj, Leka Skëndaj, Enver Qama, Luto Memokondi, Albana Hodaj, Çlirim Hoxha, Sinan Elmazi, Pali Shtëmbari, Gëzim Llojdia, Pëllumb Velo, Albana Lulaj etj.
Veprimtaritë e Klubit “Petro Marko” janë të shumta e të larmishme, marrëdhëniet bashkëpunuese me klube dhe shoqata analoge si në Greqi-Klubi “Drita”, në ShBA-Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptarë, në Kosovë-dega e Lidhjes së shkrimtarëve Mitrovicë e Gjilan, në Fier, Lushnjë, Elbasan, Korçë, Durrës, Sarandë, etj. kanë dhënë e japin një frymë dhe kulturë të re jo vetëm në fushën e njohjes e shkëmbimit të përvojave, por edhe të emancipimit letrar e qytetar.
Vlen të përmendet organizimi dhe zhvillimi i simpoziumit për veprën e Prof. Dr. Isuf Luzaj, më 8 korrik 2011. Klubi Petro Marko e shpalli këtë personalitet me përmasa ndërkombëtare “NDERI I KLUBIT PETRO MARKO”. Ceremonia u zhvillua në sallën e Universitetit Pavarësia. E pranishme z/ministrja e kulturës Zana Turku, Prof Xhevat Beqaraj-referues, Bujar Leskaj dhe Dr. Prof. Gjergj Sinani. Po ashtu promovime të mirëorganizuara, për veprat letrare dhe ekspozita pikture, fotografike e karikature janë bërë e bëhen vazhdimisht nga Klubi “Petro Marko” dhe si gjithmonë, promotorët e gjithë kësaj lëvizje Myrteza Mara dhe i palodhuri Gëzim Llojdia.Mbresëlënëse ka qen vizita në shtëpinë e Petro Markos, nga z.Myrteza Mara, Fatime Kulli e Luan Toto, si dhe homazhi në varrin e Petro Markos në Dhërmi-27 dhjetor 2012. Në bashkëpunim me Klubin “Drita” u bë vizitë urimi në shtëpinë e Dritero Agollit, me rastin e 80 vjetorit të lindjes, po ashtu në saj të këtij bashkëpunimi klubi “Petro Marko” u bë mbështetësi kryesor gjatë kurorëzimit me titullin e lartë “Nderi i Kombit” i personalitetit të shquar të letrave dhe diplomacisë shqiptare, Ali Asllani.
Gjashtë pjesëtarë të klubit “Petro Marko” janë anëtar të Akademisë Europiane të Arteve, ndërsa tre shkrimtarë (M Mara, V Vranari, L Toto) janë nderuar me titullin “Mirënjohje e qytetit të Vlorës” nga Bashkia e qytetit. Po ashtu tituj nderi për anëtarët e klubit janë dhënë edhe nga Komuna e Novoselës për fabulistin Pëllumb Velo, nga Kanina për zonjën V. Vranari. Komuna Vllahinë ka vlerësuar me titullin e lartë “Qytetar Nderi” shkrimtarin Myrteza Mara. Por tituj nderi dhe stimuj të ndryshëm ndanë edhe Kryesia e klubit “Petro Marko”. Kështu, janë vlerësuar me titullin “Nderi i Klubit” Qerim Skënderaj, Liljana Gjika e Nase Jani, ndërsa është bërë traditë që në fund të çdo viti ndahen diploma për krijimtarinë më të mirë. Një bashkëpunim dhe mbështetje Klubi “Petro Marko” ka me Bashkinë, Bibliotekën e qytetit dhe me Insitutin e librit dhe të promocionit, “Toena”, si dhe me DAR Vlorë, duke zhvilluar konkurse dinjitoze midis shkollave të mesme. Është i vetmi qytet që ka një lulishte të bukur me emrin “Lulishtja e Shkrimtarëve”.
Nase Jani,Kryetar i Klubit të Shkrimtarëve Shqiptarë në Botë “Drita”,shkruan:Kush shkon në klubin “Petro Marko”, që ndodhet në katin e dytë të Universitetit “Pavarësia”, do gjej përherë shkrimtarin dhe piktorin Luan Toto, këtë burrë me pamje fisnike dhe mikpritje po aq fisnike e miqësore, i cili ka vënë në dispozicion mjedisin aq modest dhe komod. Kontributi personal i z. Mara në pajisjen me tavolina, karrige dhe raft-bibliotekë i ka dhënë funksionin e duhur këtij mjedisi, i cili është vizituar edhe nga personalitete në fushën e letërsisë si dhe miq shkrimtarë nga Kosova dhe qytete të tjerë të vendit. Aty mblidhen herëpasëhere shkrimtarët, diskutojnë, promovojnë, recitojnë vargje, madje edhe këndohet kënga labçe. Aty janë të ekspozuara pikturat e Luanit, si dhe një koleksion mjaft interesant me mbi 400 çakmak të tipave të ndryshëm. Nga ky koleksion u dhurua Dritero Agollit edhe çakmaku-“Topi i Mato Grudës” dhe Luani mori dhuratë nga Driteroi një çakmak që e kërkonte por nuk e kishte në koleksion!
Portreti i klubit “Petro Marko” në Vlorë çdo ditë e më shumë merr dritë dhe lartësi sepse është gjetur dhe funksionon fryma e mirëkuptimit, e respektit dhe e dashurisë për letërsinë, për njeri-tjetrin. Sepse drejtohet nga njerëz pasjonantë dhe të pakursyer që e duan krijimtarinë letrare, e duan dhe nderojnë qytetin e tyre, Vlorën tone-poete, siç kam qejf ta quaj.Unë ndjehem i nderuar që jam anëtar i këtij Klubi që mban emrin e njeriut të shquar të letrave shqipe “Petro Marko”.
Klubit të shkrimtarëve “Petro Marko” Vlorë në ditën botërore të librit ju dha titulli:”Mirënjohje e qytetit të Vlorës”,nga Kryetari i bashkisë Vlorë.Me këtë titull u vlerësuan edhe krijuesit e klubi të shkrimtarëve : Vangjel Pici, shkrimtar, dramaturg,Gëzim Llojdia, shkrimtarë,publicist.
4.
-Përse shkruajmë,thotë në librin e tij shkrimtari Sulejman Mato: “Secili për një arsye të tij.-thotë Sartri,- Për ndonjërin arti është një mënyrë ikjeje, për një tjetër një mënyrë përvetësimi.” “Unë shkruaj për vete dhe për miqtë e mi, thotë Borges, -unë shkruaj për të bërë të durueshëm kalimin e kohës”Shkrimtari Vath Koreshi, duke iu përgjigjur kësaj pyetjeje u shpreh: ” E shkruara është si kolla.” Përgjigja më interesante që unë kam dëgjuar është“ Sepse…”Sipas arsyetimit tim, shkrimi është një mënyrë shkarkimi i mbresave dhe emocioneve, i ngjarjeve dhe personazheve realë dhe imagjinarë. Ashtu si reja e mbushu me shi që kërkon të shkarkohet diku, edhe shkrimtari që zotëron aftësinë e të treguarit, zbraz poshtë në tokë, here pas here, me vetëtima dhe bubullima , gjithë ngarkesat emocionale.Dëshira për të shkruar fillimisht lind si një hobi, më pas shndërrohet në ves, në një moshë më të pjekur, ajo i në nshtrohet disa qëllimeve të tjera, më të larta. Të shprehurit ka lidhje me ndjenjën e qytetarisë së gjithsecilit. Të jesh qytetar i lirë dhe i pajisur nga natyra me një talent të veçantë, jo vetëm për sa i përket mënyrës së shprehjes, por edhe mesazheve që dëshiron t’u përcjellësh bashkëkohësve të tu”.
Prandaj kjo është arsyeja që një qytet do të ishte vdekur pa shkrimtarët e tij.
Shqiptarët votuan masivisht në Chicago, probleme me listat në New York
*Mbyllen kutitë e votimit – kualicioni i partive në pushtet VMRO-DPMNE i ka fituar 3 deputetë në diasporë, rezultatet zyrtare mund të mos dalin para ditës së hënë/
* Për shkak të parregullsive në lista, shqiptarët të kenë humbur mbi 600 votues në New York dhe rrethina/
NGA BEQIR SINA, New York/
NEW YORK CITY : Sipas informacioneve të para, jo zyrtare, ka indicie të mëdha se faktori politik shqiptarë në diasporë e humbi betejen e parë në zgjedhje, përballë elektoratit maqedonas në diasporë, edhe pse dihet zyrtarisht se të paktën në SHBA / Kanada dhe Europë, për nga numri është disa herë më i madh se sa ai maqedonas. Çka ia vlenë për t’u analizuar mbasi të kenë përfunduar këto zgjedhje, dhe shqiptarët e diasporës së bashku me partitë e tyre – të mësojnë nga gabimet të mos përseriten më.
Simbas analistëve të këtyre zgjedhjeve me humbjen, në Njesinë numër 8, që përfshinte diasporën e shtetasve te Maqedonisë, në SHBA, shqiptarët kanë humbur betejen elektorale edhe në dy Njësitë e tjera Europën dhe Australinë, që dihej se do të humbej. Që me fjalë të tjera do të thotë se faktori shqiptarë në këto zgjedhje kan humbur që të tre mandatet për deputet nga diaspora në të njëjtën kohë që dy prej tyre jan pritur të fitojnë.
Kështu, që kualicioni i partive në pushtet VMRO-DPMNE i ka fituar 3 deputetë në diasporë.
Dje në mbrëmje, në Njësinë numë 8 janë mbyllur votimet për zgjedhjet parlamentare dhe presidenciale të Maqedonisë. Dy nga qendrat kryesore në SHBA, New York dhe Chicago, ofrojnë dy pamje të ndryshme. Në Njësinë Zgjedhore numër 8 – duhet të votonin 3.337 shtetas të Maqedonisë. Kjo njësi zgjedhore përfshinte Amerikën Veriore dhe Amerikën Jugore, ku edhe shqiptarët e emigruara nga Maqedonia kan numërin më të madh të tyre, mbasi vetëm në zonën e Tri-Shtetshit, mendohet se jetojnë më shumë se 25 mijë shqiptarë të emigruar në vite e rrethana të ndryshme nga Maqedonia.
Në New York, në qendrën e votimit 40-53, e cila ndodhej në zyrat e Konsullatës së Përgjithshme të Maqedonisë, pjesëmarrja e shqiptarëve ka qenë mjaft e ulët. Në të kundërt, pjesëmarrja e maqedonasve ka qenë e madhe, ku ajo ka qenë e favorizuar shumë edhe nga organizimi i tyre, të cilët u sollën grupe votuesish me autobusë . Në këtë qendër votohej për njësinë zgjedhore numër 8 – e cila përfshin Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Kanadanë.
Disa votues shqiptarë, e shpjeguan këtë mungesë në pjesëmarrje me problemin e mosgjetjes së emrave të tyre në listat e votuesve. Disa aktivistë shqiptarë dhe familjet e tyre, nuk gjetën emrat dhe u kthyen në grupe nga Njësia numër 8 qendra e votimit 40 – 53 në Konusllatën e Përgjithëshme në Nju Jork. Kurse, nga ana tjetër votuesit maqedonas, votuan pa problem deri në masën 99 përqind të tyre. Dyshohet se shumë prej tyre, të kenë votuar pa probleme, megjithëse, ata janë paraqitur edhe pasaportat e vjetra.
Mendohet që për shkak të parregullsive në lista, shqiptarët të kenë humbur mbi 600 votues në New York dhe rrethina.
Madje disa votues shqiptarë, ndonëse jetojnë në SHBA dhe janë regjistruar këtu, emri u ka mbetur ende në listat e votimit në vendbanimet e mëparshme, si në në Dibër të Madhe, Kërcovë, Strugë etj, thanë disa votues që kishin ardhur për të votuar – por në tabelat elektronike emrat e tyre figurojnë atje.
Krejt, ndryshe ka qenë situata në Chicago, Illinois, ku shumë shqiptarë të regjistruar, kanë dalë në votime masivisht. Megjithëse, edhe atje ka pasur disa probleme me listat, përsëri me ato të shqiptarëve,mirëpo, kjo nuk ka penguar votimin e tyre masiv – duke rritur shansin e fitores së kanidatit shqiptar Tefik Abdullai, në këtë qendër votimi i cili ka marrë 351 vota ndaj 191 të kandidatit maqedonas .
Rezultatet përfundimtare zyrtarisht priten të bëhen të ditura ditën e hënë. Mirëpo, nuk dihet se pse për një numër relativisht të vogël votuesisht, duhet pritur deri ditën e hënë për rezultatet zyrtare, kur dihet që të paktën në Shtetet e Bashkuara dhe Kanada është votuar në këtë mënyrë :
Votat per zgjedhjet parlamentare Zona e 8 elektorale e cila përfishënë SHBA/Kanada:
BDI 475
VMRO – DPMNE 1,171
PDSH 3
LSDM 74
DOSTOINSTVO 43
Qendra e votimit në Chicago:
BDI 351
VMRO 191
(E përditësuar ) Natyrisht, që votova për Tefik Abdullain kandidatin shqiptarë për diasporën – SHBA dhe Kanada, thotë Xhevat Limani, regjisor dhe aktor i njohur shqiptaro amerikan.
Mirëpo, tha zoti Limani duke filluar qysh nga ana procedurale – nga Kushtetuta e Maqedonisë e cila është një gjenerator “krize” për shqiptarët në Maqedoni, e cila sipas tij ka shumë mangësi dhe të meta, duke filluar së pari nga kërkesa për pashaportat biometrike. duke zhvleftësuar pashaportat e vjetra menjëherë dhe e dyta që është edhe më keq “Komisoni qëndror në Maqedoni duke mos pasur ndonjë shqiptar që t’i dalë zot këtyre procedurave – ka bërë eleminimin e shumë votueseve shqiptarë – sidomos në diasporë këtu në Amerikën e Veriut, pra SHBA dhe Kanada ku më së shumti jetojn shqiptarët e emigruar nga Maqedonia.”
Numëri i votuesve nga New Yorku ka qënë mbi 126 veta të regjistruar nga këta kane mbetur vetëm 25 në listën zgjedhore, me pashaporta biometrike të zgjedhura nga Komisioni Qëndror i Zgjedhjeve në Maqedoni. Pra vetëm në Nju Jork, janë fshirë nga listat 100 shqiptar duke bërë një diskriminim të madh në zonën e Tri-Shtetshit ku mendohet të jen hequr nga listat më shumë se 400-500 votues shqiptar nga Maqedonia. Një shkelje flagrante kjo prodecurale që ua mohojë shumë shqiptarëve të drejtën e votës në këto zgjedhje të përgjithëshme.
Limani thotë se është fakt se ka edhe një numër shqiptarësh që i kan pashaportat biometrike por që nuk dolën në votime. “Para dy javësh u krijua një “mosmarrëveshje’ kur dy a tre komunitete përfshirë ato të Patersonit, Ëaterburyt dhe një pjesë e Staten Island – Nju Jokut, nuk deshën të dalën në votime, siç i themi ne shqiptarët “për të shtyrë inate apo për të kruajtur brirët” në mes partive politike në një kohë që këtu në SHBA nuk ka nevojë fare të ketë përkatësi partiake”
Ai e quajti këtë një dëm të madh që shqiptarët duke mos mbështetur kandidatin shqiptar në mënyrë të tërthortë “ndihmojnë” kundërshtarin e tyre.
“Por unë ngaqë besojë se votimet janë të rregullta – dhe se janë të paktën 1200 shqiptarë për të votuar me pashaporta biomentrike, dhe ngaqë maqedonasit kan dal me tre kandidat të tyre, kandidati shqiptarë në Amerikë dhe Kanada, Tefik Abdullai do të ketë një shumicë votash për të qenë fitues në këto pal zgjedhje – por edhe nëse humb njëri apo tjetri çdo gjë do të jetë me një diferencë shumë të vogël pra 20 25 vota diferencë.
(E përditësuar ) Kështu, që kualicioni i partive në pushtet VMRO-DPMNE i ka fituar 3 deputetë në diasporë.
Shqiptarët në të gjitha shtetet e Evropës dhe vendet e tjera në diasporë për herë të parë në mënyrë masive dje iu përgjigjen thirrjes për votim në zgjedhjet parlamentare. Numër i madh mërgimtarësh kanë vërshuar në vend-votimet duke krijuar madje radhë të gjata para ambasadave të Maqedonisë në vendet e huaja, sidomos siç treguan pamjet filmike në Europë.
Partia më e madhe maqedonase, e cila është në pushtet kualicioni VMRO-DPMNE dhe ka përgatitur këtë proces nga duke parë se numri i shqiptarëve ishte madh që në mëngjes të dalin të votojnë në diasporë, deputetin shqiptarë, nisi të bëjë probleme gjithandej. Vetëm në Nju Jork humbën të drejtën e votimit më shumë se 600 votues me dokumenta të rregullta të regjistruara këta një muaj më parë por që kësaj rradhe nuke gjetën emërin e tyre në lista, duke bërë k•shtu që edhe një numër tjetër nga frika të mos vinine votonin dje.
Parregullsi të shumta raportohet të jenë regjistruar në Konsullatën e Përgjithëshme të Maqedonisë në Nju Jork, ku votuan shqiptarët nga Maqedonia dhe maqedonasit. Për kundrejt asaj që cekëm më lart për shqiptarët, maqedonasit votuan edhe me pashaportat e vjetra, ose me pashaporta të lëshuara mbas u mbyll afati i regjistrimit. Ndërsa, në kundërshtim me ligjin e zgjedhjeve Konsullata pagoi shpenzimet e transportit me autobusë nga shtetet për rreth tha një votues anonim.
Në Republikën e Maqedonisë sot do të mbahet raundi i dytë ;i zgjedhjeve të pesta presidenciale dhe zgjedhjet e tretat të parakohshme parlamentare. Në 3.480 qendra të votimit në vend të drejtën për të votuar në zgjedhjet presidenciale e kanë 1.779.572 votues, ndërsa në listën zgjedhore për zgjedhjet parlamentare janë të regjistruar 1.780. 128 votues. Në vendvotime do të ketë dy certifikata nga lista zgjedhore, një për zgjedhjet parlamentare, ndërsa e dyta për zgjedhjet presidenciale.
Përfaqësuesit zgjidhen sipas modelit proporcional në Maqedoni, ndërsa sipas modelit të shumicës në diasporë.
Territori i Republikës së Maqedonisë është i ndarë në gjashtë njësi elektorale dhe në secilën zgjidhen nga 20 deputetë, ndërsa tre deputetë zgjidhen në diasporë – nga një deputet nga tre zonat zgjedhore: Evropë dhe Afrikë, Amerika e Veriut dhe e Jugut, Australi dhe Azi. Të drejtë për të votuar në zgjedhjet e parakohshme parlamentare kanë 1.780.128 qytetarë.
Për të monitoruar zgjedhjet presidenciale dhe parlamentare janë akredituar mbi 9.000 vëzhgues vendas dhe mbi 400 të huaj. Deri më tani janë mbajtur katër zgjedhje për president të Republikës së Maqedonisë, në vitin 1994, 1999, 2004 dhe 2009. Zgjedhjet e para për deputetë në Kuvend u mbajtën në vitin 1990, të dytat në vitin 1994, të tretat në vitin 1998, të katërtat në vitin 2002, të pestat në vitin 2006, ndërsa të gjashtat në vitin 2008 dhe të shtatat në vitin 2011.
- « Previous Page
- 1
- …
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- …
- 70
- Next Page »