Archives for January 2024

Dhimo Jano, ndër më të suksesshmit e komunitetit shqiptar në Chicago

January 12, 2024 by s p

Intervistoi: Mirela Kanini/

1.Kush është Dhimo Jano. A mund të bëni një përshkrim të vogël të vetes tuaj, profesionit ect).

Unë kam lindur dhe jam rritur në Lunxheri të Gjirokastrës. Jeta ime pak a shumë ka qënë tipike si e të gjithë shqiptarëve gjatë periudhës së regjimit komunist . Por ajo e imja dhe e familjes sime u keqësua më shumë kur një ditë arrestuan babain tim nën pretekstin e gjyshit të arratisur në Greqi. Babain tim që nuk kishte bërë asgjë të keqe e burgosën për 15 vjet në burgun famëkeq të Spaçit. Me rritjen dhe mbarëvajtjen tonë pas kësaj u përkujdes xhaxhai im që i jam mirënjohës përjetësisht. Ai u kthye në një baba për ne dhe u rritëm me fëmijët e xhaxhait sikur të ishin vëllezërit tanë. Asnjëherë nuk munda ta bëj dallimin midis nesh as në vazhdim, as sot. Pavarësisht kësaj mbështetje të madhe që ndikoi në formimin tim në jetë është e imagjinueshme jetesa si njerëz të persekutuar nga Partia dhe pushteti në fuqi edhe pse e gjithë Shqipëria ishte si një burg i hapur. Pas rënies së komunizmit u diplomova në fakultetin Ekonomik në Vitin 1997. Fillova të punoj intensivisht, krijova familje dhe kam 2 djem, por kërkoja më shumë nga jeta. Është në natyrën time. Na u dha shansi të vijmë në Amerikë ku mund të them me krenari që kam realizuar ëndrrën amerikane.

2. Që të arrini aty ku jeni sot sigurisht keni ndeshur në vështirësi. Si I kapërcyet ato.

Vështirësitë më të mëdha i kisha hedhur pas krahëve dhe këtu në Amerikë isha i motivuar të realizoja objektivat e mia. Nuk më bënin përshtypje punët që bëja, përkundrazi kuptova që Amerika është vendi I opurtuniteteve dhe mundësive pa fund.

3.Kur menduat që kjo është rruga juaj?

Punoja tek Wendy’s (fast food restaurant dikur dhe aty si të thuash u familjarizova me insustrinë e restoranteve. I mësova me detaje si funksionon gjithshka dhe erdhi një pikë kur mendova se kishte ardhur koha të hap biznesin tim.

4.A ishte e veshtire të arrini suksesin tuaj në Amerikë?

Padyshim. Sfidat janë të zakonshme në çdo biznes por të kapërcyeshme kur së pari ke vizion dhe besim në vetvete.

5.Tani që e shihni veten të sukseshëm , pronar i 10 restoranteve, dhe e ktheni kokën pas nga e kaluara, a ju bēn të mendoni si e keni arritur këtë sukses?

E mendoj dhe ndihem mirë sigurisht, them ja dola , i arrita të paktën disa objektiva që i kam vënë vetes.

6.A keni pasur ndonjehere momente kur keni dashur te terhiqeni?

Jo asnjëherë. Kurrë nuk tërhiqem dhe nëse rrëzohem ngrihem në këmbë përsëri për të vazhduar rrugën e nisur.

7.Kush janë planet tuaja për të ardhmen?

Në të ardhmen mendoj që të zgjerohem në biznes dhe jo vetëm në industrinë e restoranteve por edhe në fushën e real estate. Qielli është limiti .

8.Çfarë do dëshironit të thoshit për të inspiruar dikë që po ndjek një rrugë të ngjashme me tuajën?

Mos ki frikë të ndjekësh ëndrrat e tua. No risk no glory ( po nuk rrezikove nuk fiton) siç thonë amerikanët.

9.Çfarë ju inspiron ju?

Gjej inspirim së pari tek familja . Pastaj më inspirojnë gjithashtu historitë e njerzve të fortë e të sukseshëm që ja kanë dalë në jetë përtej vështirësive.

10. Si janë raportet tuaja me komunitetin shqiptar?

Jam aktiv dhe prej vitesh kemi krijuar një grup shumë të mirë shoqëror me intelektualë të respektuar. Vitet e fundit kemi pasur fatin të kemi mes nesh dhe një nga figurat më të ndritura tē kombit shqiptar poetin e njohur Zotin Visar Zhiti.

11.Kush janë hobitë tuaja?

Më pëlqen leximi dhe gjej kohēn të lexoj në mënyrë të vazhdueshme. Kam qënë gjithmonë i apasionuar pas klasikëve të letërsisë dhe kohët e fundit jam I impresionuar me Kunderën, Kalid Huseini Mirela Kanini ect…

12. Një thënie që ju pëlqen dhe motivon…

No men becomes rich unless he enriches others.

Andrew Carnegie

Si e shpjegoi Noli triumfin historik për njohjen e Kishës Shqiptare të Amerikës si Autoqefale

January 12, 2024 by s p

Artur Vrekaj, Massachusetts/

Mësimet e Nolit janë aktuale edhe sot për popullin, mërgatën Shqiptare dhe shtetet Shqiptare. Gjashtëdhjetë e gjashtë vjet më pas në trojet shqiptare dhe në Amerikë flitet për largpamësinë e mendimit Nolian. Çuditërisht Noli na paralajmëroi sikur e parashikonte çfarë do të ndodhte ndër ne. Koha që jetojmë i përndrit edhe me shumë fjalimet e këtij gjigandi të kombit. Ja si na e rrëfeu Noli më 18 Maj 1958 arritjen e pavarësinë së kishës Shqiptare.

“Ne kishim një mbështetje të përzemërt, praktikisht të të gjithë Shqiptarëve për lëvizjen tonë sidoqë ishin Ortdoksë, Katolikë romanë apo myslymanë.

Ne gjithashtu kishim mbështetjen e palëkundur të Vatrës, që ishte organizata më e fuqishme e Rilindjes Kombëtare.

Ne kishim mbështetjen e të gjitha qeverive Shqiptare pavarësisht se çfarë platformë politike ishte. Të gjitha ato menduan se një kishë ortdokse autoqefale ishte e domosdoshme për ekzistencën e plotë të shtetit Shqiptar. Të gjitha ato e dinin se lëvizja e kishës sonë ishte një pjesë integrale e fushatës për çlirimin e Shqipërisë nga të gjithë pushtuesit.

Patriarkana Greke e Kostandinopojës nuk ishte në luftë vetëm me kishën e Shqipërisë. Ajo ishte në luftë me kishën ortodokse Shqiptare në Amerikë.

Prandaj patriarkana dërgoi Mark Lipa, titullar, bishop of Lefki në SHBA më 1949. Misioni i tij është të shkatërrojë kishën ortodokse Shqiptare të Amerikës dhe të aneksojë kishat e saj. Deklarata e tij se është me prejardhje Shqiptare nuk e ndryshon këtë situatë kurrsesi. Kjo nuk është një pyetje për prejardhjen e racës së tij. Kjo është pyetje për autoritetin kishtar të cilit ai i shërben dhe karakterit të misionit të tij,

Ne të gjithë e dimë këtë, se ai është duke i shërbyer patriarkanës Greke të Kostandinopojës dhe misioni i tij është të vërë kishën ortodokse Shqiptare nën juridiksionin e një agjensie armiqësore Greke. Kjo e bën atë bishop Grek, sido që të jetë prejardhja e tij. Natyrisht, puna e tij është Donkishoteske dhe e pa shpresë. Ai (Mark Lipa) nuk mund ta kthejë prapa rrotën e historisë.”

Sipas librit, “50 vjetori i kishës ortodokse Shqiptare të Amerikës”, 1908-1958, përpiluar nga Metropolitan Fan S. Noli, PhD, botuar më 1960 në Boston, Massachusetts.

Për sa më lart, ne duhet të nxjerrim mësime se neokozmallinjtë nuk flenë në Shqipëri dhe në Amerikë. As koha nuk po fle.

Parimi i reciprocitetit vlerë e barazisë ne mes dy shteteve

January 12, 2024 by s p

Veprimet destruktive politike te Serbisë në raport me Kosovën nuk janë befasi për opinionin vendas dhe të huaj, duke dëshmuar se ata nuk veprojnë sipas parimeve por sipas interesave utilitare, që dëshmohet me veprimet e javës së parë të janarit të këtij viti, përmes lejimit të qarkullimit të veturave me targa të RKS në territorin e Serbisë dhe refuzimit të ministrit të brendshëm të Kosovës për të vizituar Luginën e Preshevës, qe ka nxitur Qeverinë e Kosovës të aplikojë reciprocitetin në leje për vizita zyrtare si vlerë të barazisë në mes dy vendeve.

Nail Draga

Në fund të dhjetorit, mediat njoftuan se Serbia vendosi që nga 1 janari t’i njohë targat RKS dhe të lejojë lirshëm qarkullimin e tyre, pa u vendosur letër ngjitëse. Në lidhje me këtë çështje Qeveria e Kosovës pati njoftuar se do të presë zbatimin në terren të këtij vendimi nga Serbia për të vendosur në bazë të reciprocitetit për t’i hequr ngjitëset nga targat e veturave të Serbisë.

Targat e RKS u njohen nga Serbia

Mbulimi i simboleve të Serbisë, përkatësisht të Kosovës, me ngjitëse të bardha ishte pjesë e marrëveshjes së arritur më 30 shtator 2021 me ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

Theksojmë se banorët e komunave me shumicë serbe në veri, dy javë para arritjes së kësaj marrëveshjeje patën bllokuar rrugët që shpijnë në pikat kufitare Jarinjë dhe Bërnjak, meqë ndërkohë Qeveria e Kosovës pati vendosur masat e reciprocitetit për tabelat e automjeteve.

Në lidhje me këtë çështje Qeveria e Kosovës në një mbledhje elektronike të enjten( 4 janar) ka vendosur që të largohen ngjitësët nga veturat me targa të Serbisë.

Ky vendim, sipas njoftimit të Qeverisë është “akt i fqinjësisë së mirë dhe vjen pas njohjes së plotë të targave të Republikës së Kosovës nga Serbia”. Sipas njoftimeve të para nuk ka pasur asnjë pengesë për qarkullim me veturat nga të dy vendet, por dilema mbetën se a do të qendrojë Serbia këtij vendimi, duke marrë parasysh se ata janë të pa parashikueshëm, sepse veprojnë sipas interesave të tyre utilitare.

Pikërisht duke marrë parasysh një konstatim të tillë kryeministri Albin Kurti ka thënë se vendimi për heqjen e letrave ngjitëse nga targat e Serbisë mund të ndryshojë po qe se ndryshon qasja apo sjellja e autoriteteve serbe për lëvizjen e lirë të automjeteve me targa RKS. Nga ana tjetër ai ka shtuar se veprimi i Serbisë për njohjen e targave RKS duhet të lexohet si “manovër e një pushteti jodemokratik për mbijetesë vetjake”.

Ai ka theksuar se vendimi ka ardhur pas përdorimit dyvjeçar të çështjes së targave si pretekst nga ana e Serbisë për të tensionuar situatën e sigurisë në veri të vendit dhe si përpjekje për të ulur kritikat nga bashkësia ndërkombëtare mbi Serbinë pas parregullsive në zgjedhjet e 17 dhjetorit atje.

Refuzimi i vizitës së ministrit në Luginën e Preshevës

Se nga ana e Serbisë mund të pritën veprime destruktive, dëshmon e dhëna se të enjtën me 4 janar mediat informuan se Serbia ia ka refuzuar ministrit të Brendshëm, Xhelal Sveçla, kërkesën për ta vizituar Luginën e Preshevës.

Bëhët me dije se ministri Sveçla gjatë qendrimit në Luginë të Preshevës kishte planifikuar takime në selitë e Këshillit Kombëtar Shqiptar dhe me deputetin e vetëm shqiptar në Parlamentin e Serbisë, Shaip Kamberi.

Në lidhje me këtë refuzim përmes Facebook-ut Sveçla ka njoftuar opinionin se “në respektim të marrëveshjes së Brukselit dhe praktikave të deritanishme, përmes Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Diasporës kemi përcjellë agjendën dhe informatat e nevojshme të delegacionit në Zyrën ndërlidhëse të Serbisë, për leje të hyrjes në Serbi dhe realizim të vizitës. Mbrëmë në orët e vona, nga zyrtari ynë ndërlidhës në Beograd jam njoftuar se kërkesa jonë për vizitën e sotme në Luginë është refuzuar nga autoritetet e Serbisë, pa asnjë shpjegim. Për çështjen e vizitave të zyrtarëve shtetërorë ne do të veprojmë mbi parimet e reciprocitetit si vlerë e barazisë mes dy shteteve tona”.

Pse u refuzua vizita

Në lidhje me refuzimin që iu bë Sveçlës ka pasur reagime si nga ana e përfaqësuesve politikë të Luginës, por edhe të atyre në Kosovë. Duke marrë parasysh strategjinë antishqiptare nga Qeveria e Serbisë refuzimi i tillë nuk është i pari e as i fundit, duke dëshmuar se shqiptarët e Luginës së Preshevës i trajton si popullsi e getoizuar, duke i diskriminuar në forma të ndryshme edhe tash në pluralizëm. Një veprim i tillë nuk paraqet befasi, madje mund të llogaritet si hakmarrje për shqiptarët të cilët votuan me shumicë absolute për deputetin e tyre të vetëm Shaip Kamberin në Kuvendin e Serbisë. Madje unifikimi i faktorit politik shqiptar në prag të votimeve në Serbi të 17 dhjetorit, duke vizituar kryeministrin Albin Kurti në Prishtinë dhe mbeshtetjen qe kanë marrë nga ai, është dëshmi e mjaftueshme për të refuzuar vizitën e ministrit Sveçla në Luginë të Preshevës. Veprimi i tillë destruktiv i autoriteteve kundër kësaj vizite të ministrit Sveçla është dëshmi se ata nuk janë për bashkëpunim dhe për dialog në mes Kosovës e Serbisë. Madje edhe takimet në nivel me të lartë ne mes dy vendeve janë realizuar përmes ndërmjetëseve të BE-së, por gjithmonë duke pasur qasje destruktive nga pala serbe. Dhe nuk ka si të jetë ndryshe kur pala serbe ate qe kërkon për pjesëtarët e popullit serb në Kosovës, iu mohon shqiptarëve në Luginën e Preshevës. Nuk ka dilemë se veprimi politik i Serbisë është të izolojë shqiptarët në Luginën e Preshevës, duke iu pamundësuar komunikimin me Kosovën, ku në sajë të politikës serbe diskriminuese nga Lugina e Preshevës janë zhvendosur një numër i madh shqiptarësh si në Prishtinë, Gjilan, Fushë Kosovë etj.

Marrëveshjet duhet të respektohen

Marrëveshja për vizitat zyrtare është arritur në kuadër të dialogut teknik të Brukselit në vitin 2014. Vizitat ishte thënë se duhet të zhvillohen në atë mënyrë që nxit procesin e normalizimit të marrëdhënieve mes Kosovës e Serbisë. Por marrëveshja është shkelur çdoherë kur ka pasur tensionim të situatës në raportet mes dy vendeve.

Refuzimi i vizitës se ministrit Sveçla në Kosovë ka nxitur reagimin e zyrtarëve të tjerë qeveritarë që paralajmëruan aplikim të reciprocitetit edhe në këtë çështje. Nuk ka dilemë se një qasje e tillë duhet të iu bëhet e qartë edhe ndërkombëtarëve të cilët janë të angazhuar për vazhdimin e dialogut në mes dy vendeve.

Mungoi reagimi nga Shqipëria

Kur janë në pyetje shiptarët në Luginën e Preshevës, si më parë edhe tash ka munguar reagimi nga Qeveria e Shqipërisë. Duke marrë parasysh se kryeministri Edi Rama është në raporte të afërta miqësore me presidentin e Serbisë, A.Vuçiq, është pritur një reagim i tij. Por, mos reagimi nuk paraqet befasi, sepse në mënyrë identike është vepruar nga ana e tij edhe më herët.Nuk ka dilemë se një veprim i tillë i heshtur nga E.Rama është dëshmi e mjaftueshme për të kuptuar se ai nuk është i shqetësuar për pozitën dhe statusin e shqiptarëve në Luginë të Preshevës, të cilët janë të diskriminuar nga pushteti serb.

(Janar 2024)

STAMBOUL (1926) / DEKLARATAT E RAUF BEJ FICOS, AMBASADORIT SHQIPTAR NË TURQI, MBI TRAKTATIN ITALO-SHQIPTAR

January 12, 2024 by s p

Nga Aurenc Bebja*, Francë – 12 Janar 2024

“Stamboul” ka botuar, të mërkurën e 29 dhjetorit 1926, në ballinë, deklaratat e Rauf Bej Ficos, asokohe ambasador i Shqipërisë në Turqi, mbi traktatin italo-shqiptar, të cilat, Aurenc Bebja, nëpërmjet blogut të tij “Dars (Klos), Mat – Albania”, i ka sjellë për publikun shqiptar :

Traktati italo-shqiptar

Deklarata të ambasadorit të Shqipërisë

Burimi : gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France

Rauf Beu, ministër i Shqipërisë në qeverinë turke dhe bullgare, mbërriti dje në mbrëmje nëpërmjet “Le Conventionnel” dhe u prit në stacionin “Sirkédji” nga stafi i legatës.

I pyetur në lidhje me marrëveshjen italo-shqiptare, përfaqësuesi i qeverisë së Tiranës deklaroi :

“Shqipëria është po aq e lirë dhe e pavarur sa çdo shtet tjetër. Prandaj, ajo mund të lidhë traktate me këtë apo atë fuqi. Pakti i nënshkruar me Italinë hyn në kornizat e hartuara nga Lidhja e Kombeve. Ky akt diplomatik nuk përmban, siç është pretenduar, klauzola sekrete. Kjo marrëveshje thuhet se ka krijuar një përshtypje të keqe në Jugosllavi. Megjithatë, ne jemi të gatshëm të lidhim një marrëveshje të ngjashme me çdo shtet tjetër.

Ju më thoni se disa njerëz menduan se shihnin në këtë marrëveshje një akt që e vendos Shqipërinë nën mbrojtjen e Italisë dhe si një prelud për depërtimin italian në Ballkan. Këto janë spekulime që nuk mund të jenë më të gabuara. Populli shqiptar nuk ka nevojë për mbrojtje të jashtme, as nuk është i gatshëm të lejojë që territori i tij të cenohet nga askush.

Këtë e them publikisht dhe besoj se, duke e bërë këtë, përmbush një detyrë patriotike.

Sa i përket tensionit që do të lindte mes Jugosllavisë dhe Italisë si rezultat i këtij traktati, kjo nuk na intereson.”

Më pas, Rauf Beu konfirmoi ekzistencën e një plani udhëtimi për Presidentin e Republikës së Shqipërisë, Ahmet Zogu, në Romë dhe Paris, por ai shtoi se ende asgjë nuk ishte vendosur.

Diplomati shqiptar do të niset për në Angora pas një ose dy ditëve. Para se të kthehej këtu, ai kaloi rreth dhjetë ditë në Sofje, ku edhe përfaqëson vendin e tij.

Kryeministri Kurti mori pjesë në akademinë përkujtimore me rastin e 40-vjetorit të rënies së Rexhep Malajt dhe Nuhi Berishës

January 12, 2024 by s p

Pas vizitave që bëri te familjet e Rexhep Malajt dhe Nuhi Berishës, Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, mori pjesë në akademinë përkujtimore me rastin e 40-vjetorit të rënies së Rexhep Malajt dhe Nuhi Berishës, organizuar nën patronatin e Qeverisë.

Duku sjellë në mend historinë dhe kujtimet nga “Qëndresa”, librit me shënimet e Rexhep Malajt për periudhën e burgut mes viteve 1975 – 1983, kryeministri Kurti cilësoi se “i gjithë ky sistem i dhunës i përdorur nga Serbia mbi aktivistët politikë shqiptarë dhe intelektualët patriotë të angazhuar për të drejta politike, për vetëvendosje, për çlirim dhe për Republikën e Kosovës, lirisht mund të quhet një ‘inkuizicion politik’”.

40 vite më parë, në natën e 11 janarit 1984, Rexhep Malaj dhe Nuhi Berisha u vranë në një bazë ilegale në Prishtinë, ku të dy bashkë rezistuan të armatosur në përballje me policë të Serbisë.

“Rexhep Malaj është burgosur katër herë: së pari në vitin 1968, pastaj në vitin 1973, mandej në vitin 1974 dhe së fundi në vitin 1975. Nisur nga kjo dhe duke i parë emrat e shokëve me të cilët është arrestuar dhe burgosur, sikur që janë Adem Demaçi, Irfan Shaqiri, Ilmi Ramadani, Isa Kastrati, Osman Dumoshi dhe dhjetëra të tjerë, kuptohet që Rexhep Malaj u takonte të dy brezave të burgosurve politikë: Atyre të 1968-ës dhe atyre të 1981-shit. Ndërkaq, pas daljes nga burgu, Rexhep Malaj pati fatin që emri t’i përjetësohej me një veprimtar tjetër politik, që ishte për një dekadë më i ri se ky, me Nuhi Berishën nga Svirca e Kamenicës/Dardanës”, tha kryeministri para të pranishmëve.

Tutje ai shtoi se në kuadër të aktiviteteve për shënimin e 40 – vjetorit të rënies së Rexhep Malajt dhe Nuhi Berishës, ditën e 11 të janarit e nisëm duke e vizituar në Gjilan dy familjet, e krahas tyre vizituam edhe shtëpinë e Rexhep Malajt, ku ai është formuar si veprimtar dhe ku ka pritur e organizuar shumë shokë të tjerë.

“E vizituam këtë shtëpi bashkë edhe me Ministrin e Kulturës, z. Hajrulla Çekun edhe për të dhënë njoftimin që Ministri Çeku ka marrë vendim dje që të aprovojë rekomandimin, që shtëpia e Rexhep Malajt të merret në mbrojtje, duke u përfshirë si aset në Kategorinë e Trashëgimisë Kulturore Arkitekturale”.

Qeveria e Kosovës, bashkë me Komunën e Gjilanit dhe me familjen Malaj, do të nisin procesin e shndërrimit të shtëpisë së Rexhep Malajt në muze, për t’i muzeuar reliket dhe dëshmitë materiale dhe të shkruara të historisë së Rexhep Malajt, Nuhi Berishës dhe të shokëve të epokës, së cilës i dhanë emër me emrat e tyre.

Fjalën e tij kryeministri e përmbylli duke vlerësuar aktivizmin politik dhe patriotik të Rexhep Malajt dhe Nuhi Berishës, si dhe veprat e të gjithë të rënëve në rrugën e gjatë për lirinë e Kosovës.