s p – Page 2405 – Dielli

Dekonspirim letrar i të rezervuarës

February 14, 2022 by s p

(Esse analizë rreth romanit “Prognozë e Rezervuar” e poetes, romancieres dhe psikologes, -Ornela Agastra MULLA).

Nga Raimonda MOISIU

Ornela Agastra Mulla prezantohet rishtas para audiencës së admiruesve, dashamirësve dhe audiencës së lexuesit të letërsisë, kësaj here jo si poete, por me risinë dhe befasinë e një romanciere bashkëkohore.

“Prognozë e rezervuar” titullohet romani i Ornelës, dalë nga Shtëpia Botuese “EMAL” Tiranë. Libri i sapobotuar mbërriti para disa ditësh tek unë, bashkë me një autograf të nënshkruar nga vetë autorja, autograf që tregon lidhjen e herëshme, të fortë dhe unike mes nesh, lindur, rritur dhe ecur ndër rrugët me kalldrëm të lagjes sonë, e cila quhet: “Lagja e Iljas Bej Mirahorit të Madh ose thënë ndryshe, “Lagja e Xhamisë”. Por jo vetëm kaq! Të dyja kemi qenë edhe kolege të gjuhës së huaj në shkollat e qytetit tonë të bukur, Korcës. Botimi i një vepre letrare, qoftë me poezi, roman apo me tregime është përherë nxitje, inkurajim dhe motivim për të forcuar marrëdhëniet mes njerëzvve dhe zhvillimit të intelektit individual, që ekziston midis natyrës, hyjnores dhe shpirtit njerëzor, të përcjella këto përmes rrëfimit artistik, mitikes, reales dhe mendimit filozofik, realitetit të përditshëm vëzhgues dhe analitik të cilat përcaktojnë edhe oringjinalitetin e botës sonë dhe të autores. Që në përzgjedhjen e titullit “Prognozë e rezervuar”, autorja Ornela e sfidon lexuesin dhe e bën atë ta shikojë botën ndryshe, jashtë një bote të fragmentuar në shoqëri dhe egos individuale, kundrejt të fajshmes dhe së pafajshme dhe përkundrejt botës së brendëshme e psikollogjike, përmes moralit e të vërtetës, trazimit dhe komplikimit të ndjenjave. Shkrimtarja Ornela posedon artin mbresëlënës e të rrëfyerit dhe atë të komunikimit psikologjik, depërtimit dhe ndikimit të qartshëm artistik dhe filozofik. Me titullin “Prognozë e rezervuar”, autorja nënkupton energjinë shpirtërore të monologut të ndjenjave dhe përjetimeve, flirton brenda vetes, gjendjes shpirtërore dhe koshiencës së personazheve me detajet e një rrëfimi social-bashkëkohor me bukuri artistike dhe filozofike, ajo zbërthen kontekstin e identitetit dhe mentalitetit njerëzor. Madje Ornela nuk ngurron aspak të dekonspirojë castet e jetës social-ekonomike e kulturore të shoqërisë, si i përjeton dhe gjykon secili prej nesh, nga vjen e ku mendon të integrohesh, porse ajo interkulon me elementët tradicional të vet-dijes njerëzore, dhe kjo e lejon autoren dhe personazhet e veprës letrare të maturohen, të mësohen dhe të rriten me realitetin e përbashkët të përvojave jetësore dhe fatet e tyre njerëzore. Ornela Agastra Mulla përdor mjeshtërisht figurat artistike dhe filozofike, thënje të mëncura dhe autorja ndërton mbi imazhin e tyre personazhet, të cilët vet-paracaktohen dhe vet-karakterizohen ndaj prezantimit intim dhe vetëdijes njerëzore. Jeta funksionon në mënyra misterioze dhe përfshin mistere të mbetura thellë forcës së dashurisë e shpirtit njerëzor, ndërsa humbja e një dashurie mund të jetë e vështirë, porse tejkalimi i të gjitha këtyre pengesave për dashurinë e vërtetë do t’ia vlente deri në fund. Autorja Ornela na rrëfen strategjinë për të jetuar e mbijetuar, dhe ajo e bën këtë lojë rrëfyese nëpërmjet të shprehurit artistik dhe filozofik, përmes mitikes, psikikes dhe reales, dhe përmes rrëfimit dhe ndjeshmërisë të realitetit e surrealitetit në të përditshmen e udhëtimit të lumtur e të trishtë të jetës.

Është një roman bashkëkohor dhe struktura e librit është ndërtuar dhe e mirëkonceptuar në 15 –ë kapituj kronologjike, frymëzuesë e letrarë, dhe krejtësisht intelektual. Kapitujt dhe ngjarjet që zhvillohen në to, janë të koordinuara mjeshtërisht dhe ato përcillen përmes rrëfimit të personazheve kryesorë dhe personazheve të tjerë, por që autorja i mban të lidhur edhe me lexuesin, duke na rrëfyer kështu edhe anën tjetër se dashuria është gjithmonë e dhimbëshme, e bukur dhe mëkatare me kompleksitetin e shpresës dhe krenarisë. Ornela zhbiron dhe “shfrytëzon” me ndjenjë dhe delikatesë ngjyrat e ndjenjave dhe impulsivitetin njerëzor të sfidave, fateve dhe jetës së personazheve.

Teksa lexon secilin kapitull vemë re se gjatë rrëfimit ndjehesh tejet i/e impresionuar rreth personazheve që janë autentikë dhe sfiduesë, ndërsa rrëfimi për fatet e tyre njerëzore nga kapitulli i parë deri tek i fundit është mjaft tërheqës.

Jerina Bogdani është një grua e bukur, e fortë, unike, dhe inteligjente me profesion mjeke kardiologe, gjithashtu ajo prezantohet edhe bija e një mjeku mjaft të njohur në vend. Jerina është heroina kryesore e romanit dhe historisë së dashurisë me Enea Danajn, me të cilin u njoh në auditorin e universitetit, e dashuronte atë dhe i besonte vetëm atij, ajo jetonte me ëndrrën që një ditë do të ishin përjetësisht bashkë! Enea Danaj një personazh liridashës, me karakter tejet njerëzor, tradicional, guximtar dhe i sinqertë, që ndjek zemrën e tij dhe respektonte të dashurën dhe të tjerët. Dashuria e Jerinës së bukur dhe Eneas, djaloshit i erdhur nga zonat rurale dhe rritur nën kujdesin mëmësor dhe në mungesë të pranisë së babait, porse dashuronte jetën dhe njerëzit, është një rrëfim i mrekullueshëm me qëndrim të fortë ideo-emocional dhe një histori njerëzore, interesante dhe intensive dashurie. Jerina dhe Enea bien thellësisht në dashuri dhe mbështesin njëri-tjetrin, edhe pse të dy e dinë se lidhja e tyre është sfidë e fortë, por ata vendosin të rrezikojnë bashkë, madje edhe duke mos u përpjekur fare, vecse kur ata e gjejnë veten të kapur në dashurinë e heshtur që lindi mes tyre. Ornela zbërthen mjeshtërisht botën e brendëshme dhe të jashtëme të cilat mbajnë lidhur lehtësisht personazhet, Jerinën dhe Enean me dobësitë dhe të mirat e tyre dhe autorja na përcjell metamorfozën e kompleksit të emocioneve se besimi dhe shpresa janë drita jeshile për ëndrrën, mundësitë dhe alternativat që të ofron jeta, qofshin ato edhe të parëndësishme në dukje, por nëse përpiqesh t’i realizosh, hera-herës ato kanë ndikimin e tyre në të ardhmen. Përkundrazi, të padrojtur dhe të guximshëm ata i treguan gjithkujt për dashurinë e tyre, duke testuar kështu jo vetëm besimin e njëri-tjetrit, porse edhe besimin e prindërve dhe të njerëzve që i rrethonin. Autorja Ornela penelon personazhe të paharrueshme dhe sjell në vëmendje alegorinë e së kaluarës në lidhje me të tashmen në kontekstin gjeografik dhe njerëzor historik të lidhjeve dhe marrëdhënieve njerëzore, të artit të komunikimit dhe vet-transformimit që pëson njeriu brenda vetes kur dashuron.

Romani karakterizohet nga lirizmi dhe shpalosja e ndjenjave të holla njerëzore; romancë, tradhëti dhe inteligjencë që evoluojnë brenda një kornize përgjithësisht psikike dhe reale për cështjet e kompleksitetit të identitetit, prezantimit intim dhe komplikimit të ndjenjave, për shqetësimet e personazheve të veprës nën vëmendjen letraro-artistike të autores, duke shfaqur kështu vizion e saj udhërrëfyes bashkëkohor.

Autorja sjell në vëmendje personazhin e Rina Danajn, si pjesa më dominante e njerëzores në roman. Ornela paraqet me hollësi karakterin e një vajzë të re, në të tetëmbëdhjetat, e bukur plot ëndrra e shpresa, porse ka lindur me problem të crregullimit kardiak, c’ka do të ndryshojë rrjedhën e jetës të Rinës, Jerinës, por edhe të prindërve të saj.

Autorja Ornela ndërrthur fort bukur linja të ndryshme në retrospektivë dhe në kohë të cilat plotësojnë njëra tjetrën, ajo zbulon sekretin e ngjashmërisë të emrit të “Rinës” me Jerina Bogdanin, paraqet arësyet pse Rina është në dilemë për ëndrrat e saj, si edhe ato linja që paraqesin jetën intime të personazheve brenda realitetit të kohës kur zhvillohet ngjarja, përplasjes së mentaliteteve dhe brezave.

Ornela sjell edhe një personazh tjetër, atë të Marjana Kananit, personazh interesant, egoiste dhe me komplekse të ndërlikuara, e etur për praninë mashkullore, si linja më intensive dhe e rëndësishme e romanit, duke i dhënë audiencës së lexuesve edhe një arësye më tepër për ta lexuar romanin e saj. Autorja e konsideron kohën si qënje njerëzore në tokë dhe ndërton karakterin befasues të Marjanës, e cila në emër të narcizmit, përfitmit moral dhe material, të parasë, egos dhe urisë seksuale lëndon dhe sakaton dashurinë dhe shpirtin e trazuar të Eneas dhe Jerinës. E tillë është Marjana që simpatizon dhe dashuron në vetminë e saj Enea Danajn. Ajo mendon se si ta shkëpusë atë nga Jerina, dhe ta bëjë për veten e saj. Ajo fillon të shtiret dhe manipulojë në disa linja; me argëtim, romancë, tërheqjen dhe energjinë e urisë seksuale të moshës, përpos egoizmit supernatyral, trillit, tekës dhe ambicjes që e karakterizon, për ta shkëputur atë( Enean) nga Jerina Bogdani, nëna e tij dhe familja, komplekse këto të karakterit të saj.

Ornela na jep me inteligjencë dhe elokuencë mpleksjen e idesë së egos dhe konceptit social, moral dhe seksual, duke realizuar e potretizuar një personazh me kompleksin e emocioneve kondradiktore që e mbajnë të lidhur Marjanën dhe Enean.

Abuzimi me seksin është përherë manipulim joshës, plot ankth, pasiguri dhe i frikësuar nga rrethanat, që do të verë në rrezik lidhjen e Eneas me Jerinën, deri në ndarjen përfundimtare të tyre. Tashmë të gjithë e dinë atë cfarë ndodhi me historinë e dashurisë mes Jerinës, Eneas dhe Marjanës, por të paktë ishin ata që dinin të vërtetën e asaj historie. Askush nuk e dinte se cfarë ndodhte brenda botës shpirtërore të Jerinës dhe Eneas, se ndarja i ndryshoi dhe u dha një mësim më tepër si të jetojnë në të ardhmen. Të dy personazhet kryesore Enea & Jerina, pësojnë ndarjen e shpirtit binjak, martesa e detyruar por aspak e dëshiruar e Eneas me Marjanën pësojnë ndryshimet e papritura dhe të dukëshme që sjellin divorcin mes tyre dhe jetën në emigrim të Eneas dhe fëmijëve. Nga kjo martesë e kushtëzuar lindin dy krijesa tejet të dashura; Rina dhe Klejdi.

“Prognozë e rezervuar” portretizon edhe një histori të beftë dashurie kaq të ëmbël, të sinqertëë, e maturuar dhe pozitive, sa që i kalon caqet e krijuara në atë të kaluarën ironike; njohja, dashuria dhe martesa e Jerinës me Robertin, është një histori epike dashurie që përcjell ndjesinë e vazhdimësisë së jetës dhe ekzistencës së saj mes dy realiteteve dhe forcës së shpirtit njerëzor. Por Jerina prej kohësh ka mësuar të jetë e forte, që nga dita kur Enea e braktisi dhe vdekja e papritur e Robertit, tronditi rëndë fatin e saj. Ajo vazhdoi të luftojë e të jetojë, të rrisë dhe të edukojë dy fëmijët e saj, Erikën e Dionin, me dashurinë e forcën se ata janë e vetmja mrekulli që i dhuroi Roberti, fati dhe jeta.

Dhe pikërisht në përshkrimin e personazheve realistikë me sens të hollë artistik-filozofik dhe delikatesë femërore përkundrejt vëshgimit të situatave e ngjarjeve në kohë, të cilat pasurojnë subjektin dhe gjuhën e romanit me ide konceptuale dhe kreative, inteligjencë emocionale dhe shpirtërore.

Në kreun e fundit të romanit, Ornela gjurmon alegorinë e së kaluarës me të tashmen, duke vendosur në plan të parë aromën e dashurisë së parë, brenda së cilës ajo qëndronte “e rezervuar” në heshtje, e bukur dhe krenare, dashuri që nuk mund t’i shpëtonte dot kujtimeve, që ishin më të forta se ndjenjat, këtu autorja Ornela vë në dukje të vërtetën e dashurisë dhe moralit në jetë. Ajo që është më interesante në lidhje me personazhet e tjera, të cilët pasojnë në të gjithë romanin, ata dhe autorja jetojnë me fatin njëri-tjetrit me episode krize identeti dhe fatesh njerëzore, që autorja i gërsheton ndjeshëm me pasazhet e tjera dhe bashkëbisedimet me seriozitetin e marrëdhënieve mes vedit dhe karaktereve. Ornela portretizon mjeshtërisht sfidën e mjekut të njohur dhe mjekes kardiologe Jerina Bogdani, për të bërë më të mirën në emër të dashurisë dhe për të ruajtur dinjitetin njerëzor në një botë të pandershme e mbytur nga pikëpyetjet ekzistencialiste që autorja depërton për të treguar të vërtetat, sado të fshehta të jenë ato.

Herë të thella e herë të shpenguara, kujtimet janë historia e njerëzve të zakonshëm me ambicjet morale e sociale të ndrojtura, për shërimin e botës nga “Karma” për të konturuar mendimet e thella dhe shpresat e fshehta të së ardhmes. Dhe së fundi, Poetja, Romancierja dhe Psikologja, Ornela Agastra Mulla, me personazhet e romanit dhe fatet e tyre njerëzore do të prekin vijën e fitorës në “fushëbetejën”-e jetesës e mbijetesës, ekzistencën e dashurisë së “rezervuar” e të shumëpritur që do t’i motivojë personazhet kryesore të qëndrojnë me këmbët në tokën e kujtimeve të injektuara nga respekti, malli dhe me romantikën e bukur të tyre, që edhe përcaktojnë marrëdhëniet e njeriut me to, c’ka na dekonspiron forcën e shkrimtarisë së autores dhe Prognozën e rezervuar të Jetës.

Postcriptum

Poetja, Romancierja dhe Psikologe Ornela Agastra Mulla ka lindur dhe është rritur në qytetin e bukur juglindor të dijes, kulturës dhe serenatave, Korcës. Është vajza e një mjeku të njohur stomatolog, dhe nëna e Ornelës ka punuar ekonomiste në një nga ndërrmarrjet industriale të qytetit. Ornela ka mbaruar studimet për gjuhën frënge dhe ka punuar mësonjëse në qytetin e lindjes, më pas mbaroi studimet pasuniversitare dhe u diplomua për Psikologji. Pasioni për poezinë dhe muzikën lindi që në fëmijëri, duke mbuluar këndin letrar të shkollës, në revistën “Pioneri”, më pas në gazetën “Studenti” dhe “Drita”, dhe pjesëmarrëse në aktvitet muzikore. Poezitë e para i ka ruajtur me kujdes të vecantë në ditarin e saj, të cilat njohën dritën e botimit në vëllimin e parë me poezi “Malli nuk ka gjumë”. Ndërsa kësaj here Ornela prezantohet me risinë dhe befasinë e një romanciere bashkëkohore. Aktualisht ajo jeton, punon dhe krijon në emigracion, ekzaktësisht në qytetin Gladbeck të Gjermanisë.

Përvecse krijimtarisë së saj letraro –artistike-muzikore, Ornela ushtron profesionin e Psikologes pranë Zyrës së të Rinjve dhe Familjes në Bashkinë e qytetit Gladbeck, Gjermani.

Romani “Prognozë e Rezervuar” nis me dashurinë e Eneas dhe Jerinës dhe përfundon po me dashurinë e e përjetëshme të Eneas, sepse është dashuria ajo që të çon në lumturinë shpirtërore, atëhere kur ajo është dashuri e vërtetë dhe e sinqertë.

Raimonda MOISIU

Author/Freelancer

Jacksonville, Florida USA

Shkurt, 2022

“UNE JAM DARDANIA”

February 14, 2022 by s p

nga Rafaela Prifti

“UNE JAM DARDANIA” – është sllogani trifjalësh i një lëvizje të re online që synon të kthejë emrin e vjetër me të cilin paraqitet në burimet historike shteti sovran i Evropës Jug Lindore, i quajtur Kosovë. Nismëtarët janë Qendra Kulturore Shqiptare Amerikane “Shqipja e Arizonës”, Qendra Kulturore Shqiptare “Shkolla Shqipe Arizona”. Ata po ju drejtohen organizatave dhe shoqatave shqiptare në Amerikë, deri më tani, në Cikago, Florida, Virxhinia, Boston, Nju Jork që t’i bashkohen fushatës për të përdorur toponimin origjinal Dardania, sepse aty pasqyrohet identiteti etnik dhe historia e vendit bazuar në dokumente, arkiva dhe studime shkencore.

C’rëndesi ka një emër? Në hartat dhe burimet historike që i përkasin Betejës së Kadeshit të shekullit 13 Para Erës së Re paraqitet emri Dardania në territorin që shekuj më pas u quajt Kosovë. Kjo betejë e vitit 1275 Para Erës së Re mban peshë të vecantë dhe konsiderohet si lufta e parë botërore e kohës antike. Për nga sasia e madhe e dokumentacioneve dhe detajeve të arkivuara, të mbajtura kryesisht nga burimet egjiptianase, kjo betejë e hershme është ngjarje më vete.

Në shumë harta të kohës paraqitet toponimi Dardani dhe shekuj më vonë shfaqet emri Kosovë – një emër sllav, që madje përdoret si argument për të justifikuar pretendimet serbe. Për organizatorët, kjo nuk është cështje evolucioni lingustik. Tek shqiptarët vihet re një apati e përgjithshme që është shumë në kontrast me fushatën sistematike nga ana e fqinjëve për zëvendësimin dhe heqjen e toponimeve shqiptare.

Në prag të festimeve për përvjetorin e 14-të të pavarësisë së shtetit sovran në Evropën Jug Lindore, me mbi 90% popullsi shqiptare, organizatorët po nisin fushatën në Facebook dhe platforma të tjera mediale. UNE JAM DARDANIA (I AM DARDANIA) – është mesazhi i cili me mbështetjen e shqiptarëve mund të marrë vrull dhe përkrahje në bashkësi dhe diasporë, thonë nismëtarët.

Neglizhenca e dokumenteve historike dhe pasojat e motiveve që cuan në ndërrimin e emrit janë të qarta dhe lehtësisht të evidentueshme. Për t’ju kundërvënë atyre, historianët dhe studjuesit si Dr. Elena Kocaqi kanë argumentuar dhe paraqitur prova për t’ia rikthyer vendit emrin Dardani. (Dr. Kocaqi, Dardani dhe jo Kosove https://pashtriku.org/drelena-kocaqi-dardani-dhe-jo-kosove/) Dardania është emër shqipatr që i përgjigjet saktësisë historike dhe burimeve etimologjike.

Nismëtarët planifikojnë ta hapin fushatën në platformat elektronike dhe të vazhdojnë më tej me nënshkrimin e një peticioni online e me radhë. Por duke filluar nga festimet dhe aktivitetet për ditën e pavarësisë më 17 shkurt, ata ju drejtojnë thirrje të gjithë shqiptarëve të bashkohen në fushatë dhe të thonë me zëplotë: Unë Jam Dardania!

I AM DARDANIA – An Online Grass Roots Movement Aims to Make a STATEMENT

by Rafaela Prifti

A Grass Roots movement online named I AM DARDANIA aims to honor the historical truth about the name of the sovereign state in Southeast Europe known as Kosovo (Kosova). The organizers, Albanian American Cultural Center Eagle of Arizona, Albanian Civic Center of Arizona are reaching out to Albanian organizations and community leaders across the country including Chicago, Florida, Virginia, Boston, New York to bring back the original toponym, Dardania. In order to actively preserve the region’s ethnic identity and history.

What’s in a name? Geographical sources and associated publications going back to 13th century BC in relation to the Battle of Kadesh clearly show Dardania in the area which centuries later was named Kosovo. As a side note, the battle occurred in 1275 B.C.E. and is considered the first world war of the ancient times. It may be the earliest military action recorded in detail, mostly from Egyptian sources.

The name Kosovo was introduced centuries later. Importantly, it is a Slavic name bestowed upon the place to bolster the claims of the Serbs who use the toponym as an argument in their favor to this day. The organizers believe that this is not an issue of linguistic evolution of place-names. They are concerned that Albanians are engulfed in complacency and apathy whilst the neighbors are engaged in a relentless campaign of removing and replacing Albanian or Albanian-sounding toponyms on a large scale.

Just a few days before February 17, marking the 14th anniversary of the independence of the sovereign state in Southeast Europe, the organizers are launching I AM DARDANIA (UNE JAM DARDANIA) on Facebook and other social media platforms. They designed the elegant logo themselves and hope that Albanians will show their support online and gather momentum.

The neglecting of historical records and impact of motives behind the name changing from Dardania to Kosovo are evident and cannot be denied. To counter it, historians like Dr. Elena Kocaqi have long argued in favor of the name Dardani in lieu of Kosovo. (Dr. Kocaqi, Dardani dhe jo Kosove https://pashtriku.org/drelena-kocaqi-dardani-dhe-jo-kosove/)

It is time to stand up and call Dardania by its Albanian name! It is historically right and etymologically accurate!

The organizers are planing to follow up the launch of the online movement with a petition and other actions in the coming months. Starting with this year’s celebrations and events honoring independence day, they urge and call upon every Albanian to be Dardania.

UNNECESSARY CONCERN OF GERMAN AMBASSADOR JORN ROHDE

February 14, 2022 by s p

Agim Aliçkaj

– Mr. Rohde is sensitive to the Nazi crimes of 8 decades ago, while the Serbian chauvinist political class boasts of its crimes without care from some international representatives or Albanian villains

The concern of the honorable German ambassador, prompted by the long overdue plan for the restoration of the house with architectural values of the Albanian patriot Xhafer Deva is understandable, although it was unnecessary and does not correspond to reality.

My comment to him on Twitter:

“Please do not worry, Mr. Ambassador. The Albanian people understand the Holocaust better than anyone. They have suffered a version of it, made in Serbia. The so-called “cooperation” of Mr. Deva with the Nazis is that he rescued every Jew who made it to the Albanian lands. The Nazis were for him “a necessary evil” to fight the Serbian occupation and the communists who killed 50 thousand Albanians. I am proud of the fact that my father, Arif Aliçkaj, helped Jews fleeing Serbia and other countries.”

Serbian chauvinists, Titoists, neo-communists, the uninformed, worthless historians and analysts sold to our enemies have risen like vampires trying to tarnish the national image of Xhafer Deva.

But take it from my father, whose sincerity and words carry great weight and value, who as acting Secretary of the Municipality of Deçan during 1943-44, in collaboration with the savior of the Jewish people accepted by Yad Vashem Arsllan Rezniqi , took a direct part in the Albanian nationwide efforts to save the Jews. He said that Xhafer Deva was an ardent, educated, wise and brave patriot, whose ideal was to fight and oust the Serbian occupier, to oppose Serbian-Russian communism, to save and unite the Albanian nation.

Xhafer Deva, like Shaban Polluzha, could not be deceived by Serbian or Albanian communist partisans. He had instilled fear in the Serbian terrorist, chetnik and partisan forces. His “cooperation” with the Nazis, including the meeting organized by them with the Serbian chetnik Kosta Peçanac, was formal, only to please the Nazis, working and acting on the other hand only for national interests. He did not obey the Nazis’ orders to surrender the Jews. For this, he was supported and respected by the Jews and was taken under protection by the American government until his death.

Nazism, to which only communism is close, is one of the greatest evils of mankind. It was the German national disaster. The German nation has repented and apologized hundreds of times for Nazi crimes, punished the perpetrators and assumed the consequences. Its representatives are consumed with conscience and fight against fascist ideas to this day, sometimes exaggerating unnecessarily as is the case with Ambassador Rohde.

On the other hand is the uncivilized Serbian state, whose representatives do not accept the genocides and do not apologize to the Albanians and other peoples of the Balkans for the crimes committed by their generation, with the direct participation of many of them. They openly and shamelessly celebrate and glorify war criminals by building monuments to them and putting their names on the streets and squares.

Some of the international diplomats and mediators seem undisturbed by the inhumane behavior of the Serbs. They, even after numerous failures in the dialogue, continue with absurd demands and pressures on the uncorrupted and independent national government of Kosova, led by President Osmani and Prime Minister Kurti, to make additional concessions to Serbian chauvinists and criminals.

In support of the barbaric Serbian enemy are also lining up few rogue Albanians, opposition politicians, journalists and sold-out analysts, including the current Prime Minister of Albania.

All of them together are increasing Serbia’s appetite for further theft of

Albanian lands and making it almost impossible to resolve the conflict in the Balkans. Four genocides and other Serbian crimes against Albanians cannot be hidden and will not be forgotten.

There is no force in the world that can take away from the people of Kosova their freedom gained through blood and countless sacrifices.

Agim Aliçkaj

SHQETËSIMI I PANEVOJSHËM I AMBASADORIT GJERMAN JORN ROHDE

– Zoti Rohde është i ndjeshëm ndaj krimeve naziste të para 8 dekadave. Ndërsa klasa politike shoviniste serbe mburret me krimet e veta dhe kjo nuk i shqetëson ndërkombëtarët as disa zuzarë shqiptarë

Shqetësimi i ambasadorit të nderuar të Gjermanisë, i nxitur nga plani i vonuar për restaurimin e shtëpisë me vlera arkitekturale të patriotit shqiptar Xhafer Deva është i kuptueshëm, edhe pse është i panevojshëm dhe nuk i përgjigjet realitetit.

Komenti im për te në Twiter:

“Ju lutemi mos u shqetësoni zoti Ambasador. Populli shqiptar e kupton Holokaustin më mirë se kushdo. Ai e ka vuajtur një version të tij, të përgaditur në Serbi. I ashtuquajturi “bashkëpunim” i z. Deva me nazistët shpëtoi çdo hebre që arriti në tokat shqiptare. Nazistët ishin për të “një e keqe e nevojshme” për të luftuar pushtimin serb dhe komunistët që vranë 50 mijë shqiptarë. Jam krenar për faktin që babai im Arif Aliçkaj, ndihmoi hebrenjtë që iknin nga Serbia dhe vënde tjera”.

Janë ngritë si lugatët shovinistët serb, titistët, neo-komunistët, të painformuarit, historianët e pavlerë dhe analistët e shitur te armiqët tanë, për të njollosur figurën kombëtare të Xhafer Devës.

Por merreni nga babai im, sinqeriteti dhe fjalët e të cilit ishin me peshë dhe vlerë të madhe, i cili si ushtrues detyre të Sekretarit të komunës së Deçanit gjatë viteve 1943-44, në bashkëpunim me shpëtimtarin e hebrenjve të pranuar nga Yad Vashem Arsllan Rezniqin, muar pjesë direkte në përpjekjet gjithëkombëtare shqiptare për shpëtimin e hebrenjve. Ai thoshte se Xhafer Deva, ishte patriot i flakët, i shkolluar, i mençur dhe trim, ideali i të cilit ishte luftimi dhe shporrja e okupatorit serb, kundërshtimi i komunizmit serbo-rus, shpëtimi dhe bashkimi i kombit shqiptar.

Xhafer Devën, njësoj si Shaban Polluzhën nuk mundën ta mashtrojnë partizanët komunist serb dhe as ata shqiptarë. Ai jua kishte futur frigën në palcë forcave terroriste, çetnike dhe partizane serbe. “Bashkëpunimi” i tij me nazistët, përfshirë edhe takimin e organizuar nga ata me çetnikun serb Kosta Peçanac ishte formal, vetëm për t’jua bërë qejfin nazistëve, duke punuar dhe vepruar nga ana tjetër vetëm për interesa kombëtare. Ai nuk i zbatoi urdhërat e nazistëve për dorëzimin e hebrenjve. Për këtë, u përkrah dhe respektua nga hebrenjtë dhe u muar në mbrojtje nga shteti amerikan deri në vdekje.

Nazizmi, të cilit i afrohet vetëm komunizmi, bën pjesë ndër të këqijat më të mëdha të njerëzimit. Ai ishte fatkeqësi kombëtare gjermane. Kombi i ngritur gjerman është penduar dhe ka kërkuar falje me qindra herë për krimet naziste, i ka dënuar shkaktarët dhe marrë përsipër pasojat. Përfaqësuesit e tij i bren ndërgjegjëja dhe i luftojnë idetë fashiste edhe sot e kësaj dite, nganjëherë duke e tepruar pa nevojë siç është rasti me ambasadorin Rohde.

Nga ana tjetër është shteti jocivilizues serb, përfaqësuesit e të cilit nuk i pranojnë gjenocidet dhe nuk kërkojnë falje nga shqiptarët dhe popujt tjerë të Ballkanit për krimet të cilat jan kryer nga gjenerata e tyre, me pjesëmarrje direkte të shumë prej tyre. Ata hapur dhe pa pikë turpi i festojnë dhe glorifikojnë kriminelët e luftës duke ju ndërtuar monumente dhe duke jua ngjitur rrugëve dhe shesheve emrat e tyre.

Disa nga diplomatët dhe mediatorët ndërkombëtarë, duken të patrazuar nga sjelljet jonjerëzore serbe. Ata, edhe pas dështimeve të shumta në dialog, vazhdojnë me kërkesa dhe presione absurde mbi qeverisjen kombëtare, të pakorruptuar e të pa nënshtruar të Kosovës, të udhëhequr nga Presidentja Osmani dhe Kryeministri Kurti, për të bërë lëshime shtesë ndaj shovinistëve dhe kriminelëve serb.

Në përkrahje të armikut barbar serb po dalin edhe disa shqiptarë zuzarë, politikanë të opozitës, gazetarë dhe analistë të shitur, përfshirë edhe kryeministrin aktual të Shqipërisë.

Të gjithë këta bashkë janë duke ia rritur apetitet Serbisë për grabitje te tokave shqiptare, duke e bërë gati të pamundur zgjidhjen e konfliktit në Ballkan. Katër gjenocide dhe krimet tjera të vazhdueshme serbe mbi shqiptarët nuk mund të fshihen dhe nuk mund të harrohen.

Nuk ka forcë në botë që mund t’ja merr Kosovës lirinë e fituar me gjak dhe sakrifica të panumërta.

Agim Aliçkaj

NË PRISHTINË EKSPOZITË KUSHTUAR GJERGJ KASTRIOTIT-SKENDERBEUT “PORTRETE TË SKENDERBEUT GJATË SHEKUJVE”

February 14, 2022 by s p

Nga Frank Shkreli

Javën që kaloi mësuam se si Shqipëria zyrtare ka arritur kulmin me ofendimet më të shëmtuara që një shtet mund t’i bëjë një heroi të vet kombëtar me trajtimin ose më mirë të themi keq-trajtimin, gjatë disa viteve të fundit, qeveria dhe shteti shqiptar Heroit Kombëtar të Shqiptarëve, Gjergj Kastriotit-Skënderbe dhe kujtimit të tij historik. Frank Shkreli: Monumenti i Heroit Kombëtar në Lezhë kthehet në nevojtore | Gazeta Telegraf — Shkoni në Lezhë dhe shikoni për veten tuaj se në çfarë gjëndje është mjedisi ku është varrosur themeltari i Kombit! Kur sheh se në ç’gjendje është sot vendvarrimi i Heroit Kombëtar Gjergj Kastriotit-Skenderbe, lindë pyetja nëse ka shqiptarë mbi tokë dhe nëqoftse ka, atëherë giasa është se janë çoroditur, se për ndryshe është vështirë të justifikohet gjëndja e mjerueshme e krijuar, aktualisht, në vendvarrimin e Skenderbeut në Lezhë.

Por megjithë këtë klasë politike anti-kombëtare të ditëve të sotëme, e cila me absurditetin e saj qeverisës, po çoroditë identitetin, kulturën dhe historinë e shqiptarëve para botës. Por, Kombi shqiptar gjithmonë nxjerrë nga gjiri i vet bijë dhe bija, që me krenarinë e tyre për Skenderbeun, për historinë dhe për identitetin iliro-arbëror mijëra vjeçar të shqiptarëve, mundohen të mbajnë dhe të ruajnë — për brezat e ardhëshëm të kombit dhe për për botën e qytetëruar — këtë histori dhe identitet kombëtar që shqiptarëve që ua la amanet, Gjergj Kastrioti — Skenderbe. Të gjithë shqiptarët nuk janë të çoroditur, siç është klasa politike e ditëve tona, as në Atdhe as në diasporë, kur vjen fjala për ruajtjen dhe promovimin e historisë dhe të identitetit kombëtar, për të ruajtur dhe respektuar kujtimin e Kryetrimit të Kombit. Anë e mbanë botës si dhe në radhët e diasporës shqiptare po shtohet respekti për Gjergj Kastriotin dhe për kontributin e tij, ndërkohë që rritet numri i monumenteve dhe portreteve kushtuar Heroit të Shqiptarëve dhe shpëtimtarit të Evropës — ngritur në kontinentin e vjetër dhe në Amerikë.

Megjithë gjëndjen e mjerueshme të vendavrrimit të Skendërbeut në Lezhë, ka ende atdhetarë që Gjergj-Kastriotin – Skenderbe e kanë në mend e në zemër, ndërsa e kujtojnë atë me nder, krenari dhe dashuri, jo vetëm me fjalë, por edhe me vepra. Me përmendore dhe portrete dhe vepra akademiko-artistike siç është “Ekspozita e Portreteve të Heroit Kombëtar Gjergj Kastriotit – Skenderbe”, e hapur ditët e fundit në Prishtinë e deri tek ndërtimi i monumenteve madhështore të përmendoreve dhe portreteve të “Pa-Përsëritshmit të Kombit Shqiptar” në vende të ndryshme të botës. Një pjesë e madhe e këtij respekti për Skenderbeun po shfaqet jashtë Shqipërisë – ndërkohë që në Shqipëri, hedhja në harresë, trajtimi i keq dhe ofendimet që i bëhen Skenderbeut, për fat të keq, të nxitura edhe nga orekset nacionaliste të pushtuesve shekullorë të Kombit – që po e detyrojnë edhe një njëherë Gjergj Kastriotin dhe familjen e tij – të pakën shpirtërisht — ashtu si dikur — të “marrë rrugën e mërgimit”, duke u vendosur në dhena të huaja, atje ku siç duket ia dinë më shumë vlerat dhe kontributin e tij për Kombin shqiptar dhe për njerëzimin. Atje larg Atdheut të tij, në Evropë dhe në Amerikë, ku historikisht, Skenderbeu është respektuar dhe vazhdon të adhurohet dhe të respekohet më shumë së në vendlindjen e tij, sot.

Para disa ditësh, botova një shkrim modest me të cilin u përpoqa të demaskoj Tiranën zyrtare, përfshir Ministrinë e Kulturës dhe qeverinë shqiptare, për gjëndjen e mjerueshme në të cilën gjëndet monumenti i Heroit Kombëtar Gjergj Kastrioti -Skenderbeu me rrethe, në Lezhë. Një gjëndje aspak e denjë për një komb! Një gjëndje që zbulon fytyrën e vërtetë të kësaj qeverie dhe të interesave të saja dhe të “përparësive” kulturore dhe kombëtare të saj kundër mbrojtjes së identitetit kombëtar të shqiptarëve.

Përball kësaj situate të mjerueshme në të cilin gjëndet monumenti i Skenderbeut me rrethinë në Lezhë – që mua dhe shumë të tjerëve na shkaktoi dhimbje dhe zemërim kur e pamë — lexova lajmin e mirë nga Prishtina për një ekzpozitë në Galerinë Kombëtare të Kosovës me titull, “Portrete të Skenderbeut gjatë Shekujve”, të mbledhura e të ekspozuara nga artisti shqiptar Luan Tashi, me kurator Remzi Hasanin. U gëzova kur e mora vesh lajmin. Prandaj po e ndaj me ju këtë lajm të mirë për ekspozitën “Portrete të Skenderbeut gjatë Shekujve”, në Galerinë Kombëtare të Kosovës, e hapur për vizitorët dhe adhuruesit e Heroit Kombëtar Gjergj Kastriotit – Skenderbeut, nga 8 shkurti deri me 8 mars, 2022 – si një shenjë se megjithë gjendjen e mjerueshme të “ansamblit arkeologjik” tek vendvarrimi i Skenderbeut në Lezhë, ka ende shqiptarë që e nderojnë dhe kujtojnë Krye-Heroin e shqiptarëve. Unë nuk kam qenë tek shtëpia e dikatorit komunist Enver Hoxhës në Gjirokastër, por më kanë thenë se mbahet më mirë se vendvarrimi i Skenderbeut në Lezhë, ashtu si mbahen më mirë edhe shumë “monumente të tjera kulture”, në krahasim me vendvarrimin e Skendderbeut. E turpshme, por e vërtetë.

Në njoftimin për hapjen e eskpozitës në Prishtinë nga Galeria Kombëtare e Republikës së Kosovës, thuhet se pas hulumtimeve shumë vjeçare të portreteve të Heroit Kombëtar Gjergj Kastrioti Skenderbeu nga Prof. Luan Tashi në ekspozitën e titulluar: “Portrete të Skenderbeut gjatë shekujve”, janë të ekspozuara 65 vepra nga artistë evropianë dhe shqiptarë, përfshir dorëshkrime, vula, gravura, litografi, piktura, skulptura, mozaiqe, monedha, medalje dhe pulla postare etj. Në njoftim thuhet gjthashtu se, për herë të parë, vizitorët e Galerisë Kombëtare të Kosovës do të kenë mundësinë të shohin veprat artistike me një cilësi shumë të lartë, si portretin e parë të Skenderbeut, 13 vite para vdekjes së tij, të skalitur në gurë nga skulptori dhe arkitekti shqiptar Andrea Aleksi, (lat.) Andreas Alexius të vitit 1445, e deri tek monumenti madhështor i Skenderbeut të skulptorit shqiptar Bujar Vani të vitit 2022, thuhet në njoftimin e Galerisë Kombëtare të Republikës së Kosovës.

Me rastin e hapjes së ekspozitës me 8 shkurt, artisti dhe autori Luan Tushi u shpreh se ekspozita e ka bazën në librin që ai ka botuar në vitin 2018, në lidhje me këtë subjekt dhe me rastin e 550 vjetorit të vdekjes së Skënderbeut, kështu që kjo është një vazhdimësi e hulumtimeve që janë bërë shumë vite më parë. “Këtu i kemi të paraqitura 67 artefakte”, tha ai, duke nënvijuar se, “kur them artefakte nuk janë vetëm piktura, janë edhe shumë gjëra të tjera. Këtu i kemi ndarë në gjashtë cikle, një në pjesën e dorëshkrimeve të Skënderbeut; cikli i dytë janë dy vula të cilat janë marrë në arkivin shtetëror të Dubrovnikut në Kroaci, kemi pjesën e portreteve të Skënderbeut para vdekjes, kemi vitin 1465, 1455, 1466, kemi disa para vdekjes, kemi përkrenaren, një replikë të përkrenares, kemi hartën e Paretës të vitit 1455”, e tjera, tha hulumtuesi dhe artisti Luan Tushi.

Gazetarë të disa mediave që mbuluan hapjen e ekspozitës në Galerinë Kombëtare të Republikës së Kosovës, javën që kaloi, në kronikat e tyre pasqyruan edhe përshëndetjet e disa folësve, me atë rast. Njëri prej tyre, Mons Dr. Lush Gjergji, e cilësoi Gjergj Kastriotin – Skenderbe si “Moisiu Arbëror” duke theneë se ekspozita kushtuar Heroit Kombëtar duhet të prekë thellë ndërgjegjen e shqiptarëve kudo dhe shtoi: “Skënderbeu është Moisiu arbëror, i cili edhe pas 554 vjetëve ai jeton nё kujtesën jo vetëm tё popullit shqiptar por edhe tё atij evropian e mё gjerё. Kemi shumë elemente e dimensione historike dhe aktuale te jetës e veprës se tij. Figura e Gjergjit zgjon shumë mendime, vlerësime, shqyrtime, këndvështrime deri edhe tek diskutimet e kundërshtimet. Kjo dëshmon bindshëm se aktualiteti i tij vazhdon të jetë sfidë për çdo njeri të vullnetit e zemrës sё mirё, e sidomos për ne, dikur ilirë në kohën e tij, pastaj arbëror, e sot shqiptar. Ai, popullit tonë ia kthejë dinjitetin dhe personalitetin, ia kthej lirinë e pavarësinë duke përmirësuar gabime të shumta të dinastive apo principatave tona të ndara e të përçara. Heroi ynë kombëtar arriti ti bind arbëroret, se vetëm të vëllazëruar e të bashkuar, mund te jetojmë dhe mbijetojmë. Besëlidhja e Lezhës, akti kulmor i artit dhe strategjisë se vizionit të Skënderbeut, vuri gurthemelin për shtetin arbëror me një kohezion dhe bashkëpunim ne çdo kuptim dhe drejtim për formimin e binomit te rëndësishëm, ‘shtet dhe komb’, ka theksuar Dr. Lush Gjergji.

Ndërsa një folëse tjetër, Profesoresha Jalldez Asani nga Maqedonia e Veriut, citohet nga media të jetë shprehur se aq sa ka qenë një figurë historike, Gjergj Kastrioti – Skenderbeu, po aq është edhe një figurë artistike, andaj dhe jo, rastësisht, edhe Heroi Kombëtar i shqiptarëve ka frymëzuar një numër të madh krijuesish nga vendi dhe bota, ku figura e tij në vazhdimësi, ka qenë objekt trajtimi, jo vetëm i historianëve, por edhe i letërsisë, filmit, dramës, muzikës, poetënve, por edhe i arteve vizuale, ka thenë Profesoresha Asani.

Përballë pesimizmit të shprehur në shkrimin Frank Shkreli: Monumenti i Heroit Kombëtar në Lezhë kthehet në nevojtore | Gazeta Telegraf – në fillim të këtij muaji, për gjëndjen e mjerueshme rreth vendvarrimit të Skenderbeut në Lezhë dhe për moskujdesjen nga ana e enteve kompetente zyrtare të Republikës së Shqipërisë për Heroin Kombëtar të shqiptarëve, ekspozita e “Portreteve të Heroit Kombëtar Gjergj Kastriotit – Skenderbe”, e hapur për një muaj në Galerinë Kombëtare të Republikës së Kosovës në Prishtinë – na jep optimizëm dhe shpresë se të gjitha nuk janë humbur, sa i përket kujtimit, nderimit e respektit për Skenderbeun në trojet shqiptare. Kjo ekspozitë në Kosovë e portreteve të Skenderbeut ndër shekuj si dhe ngritja e disa monumeteve dhe busteve të Skenderbeut anë e mbanë botës, na bën sadopak të besojmë dhe të bindemi në veten tonë, se të “Tharmet arbënore nuk janë tha, se gjaku ynë gjithnjë përmban në vete cilësi këndellse e përtëritse, se Hyu s’na ka harrue, madje Ai ashtë gati të na ngjesi dorën për derisa prej zemrave tona vërvitet përpjetë flaka e vëllaznimit…”. (Ernest Koliqi, me rastin e kremtimeve kastrotiane, në 500-vjetorin e Skenderbeut, 1968).

Urime autorit Luan Tashi dhe Galerisë Kombëtare të Kosovës që me ekspozitën, “Portrete të Skenderbeut Gjatë Shekujve” na i rriti, sadopak, burimet e shpresës dhe të optimizmit se shqiptarët në trojet e veta dhe anë e mbanë botës, do të ruajnë me besnikëri ndër shekuj – që kujtimi dhe roli historik i Heroit Kombëtar, Gjergj Kastriotit – Skenderbe, të ngulitet njëherë e përgjithmonë në zemrat dhe shpirtin e të gjithë brezave të ardhëshëm të shqiptarëve kudo qofshin ata.

Frank Shkreli

A statue of a person riding a horse

Description automatically generated

May be an image of 3 people, people standing and indoor

May be an image of 6 people, people standing and indoor

May be an image of 2 people, people standing and indoor

Dr. Dom Lush Gjergji duke mbajtur fjalën e rastit në hapjen e ekspozitës, “Portretet e Skenderbeut gjatë Shekujve”, në Galerinë Kombëtare të Republikës së Kosovës.

Për fotografi të tjera nga ekspozita e portreteve të Heroit Kombëtar të Shqiptarëve, Gjergj Kastriotit-Skenderbeu mund shikoni linkun e Galerisë Kombëtare të Kosovës — Galeria Kombëtare e Kosovës / The National Gallery of Kosovo – Posts | Facebook

May be an image of 1 person and text that says 'Prof. Luan Tashi PORTRETE TẾ SKENDERBEUT GJATE SHEKUJVE PORTRAITS SKANDERBEG OVER THE CENTURIES 6'

Presidentja Osmani priti në takim ish-Presidentin e Kroacisë Stipe Mesiq dhe ish-Presidentin e Shqipërisë Bamir Topi

February 12, 2022 by s p

Presidentja e Republikës së Kosovës Vjosa Osmani, ka pritur sot në takim ish-Presidentin e Republikës së Kroacisë, Stipe Mesiq dhe ish-Presidentin e Republikës së Shqipërisë, Bamir Topi. Presidentja Osmani ka falënderuar ish-presidentët Mesiq dhe Topi për angazhimin e tyre të vazhdueshëm personal në mbështetje të Republikës së Kosovës, si dhe për thellimin e bashkëpunimit ndërshtetëror në mes të Kosovës, Shqipërisë dhe Kroacisë.

Gjatë takimit u theksua se raportet e ngushta ndërshtetërore në mes të Kosovës, Shqipërisë dhe Kroacisë janë ndërtuar mbi themele të forta historike dhe respekt të ndërsjellë tradicional në mes të kombit shqiptar dhe atij kroat.

Në këtë takim, Presidentja Osmani ka theksuar rëndësinë e bashkëpunimit të ngushtë ndërmjet tri shteteve, përballë sfidave rajonale dhe globale dhe në funksion të stabilitetit dhe avancimit të agjendave Euro-Atlantike në Ballkanin Perëndimor.

Presidentja Osmani shprehu besimin e saj se ish-presidentët Mesiq dhe Topi do vazhdojnë të jenë avokues për Republikën e Kosovës në qarqe dhe forume ndërkombëtare ku ata marrin pjesë.