s p – Page 560 – Dielli

AFTËSITË PËR SUKSES NË 2025

January 3, 2025 by s p

ERION MUÇA

Pedagog, Studiues Karriere dhe Punësimi/

Institucionet më prestigjoze studimore aplikative, hulumtuese dhe shkencore si Revista Forbes, Organizata Ndërkombëtare e Punës(ILO) dhe Forumi Ekonomik Botëror kanë dalë në përfundimin se 10 aftësitë e mëposhtme janë përcaktuese për suksesin e një punonjësi në 2025:

1. Mendimi kritik dhe inovacioni

Te vesh ne diskutim ceshtje te rendesishme dhe te paturit nje mendim alternativ per to ne menyre te argumentuar mbi zgjidhje dhe permiresime te mundshme eshte nje vlere.

Perditesimi i njohurive dhe aftesive me kohen dhe integrimi ne proceset e zgjidhjeve te komponenteve innovativ dhe modern eshte qasje qe duhet të krijohet kur nuk eshte dhe focohet nese eshte.

2. Te mesuarit ne menyre aktive dhe strategjike

Shmangja e te mesuarit qe ste vlen apo te intereson dhe bazimi marrjes se njohurive dhe pervetesimit te aftesive ne perputhje me planet dhe objektivat e punes dhe karrieres eshte orientimi i duhur per sukses. Bazimi i te mesuarit ne krijimin apo realizimit e nje produkti apo projekti konkret te matshem dhe te arritshem rrit mundesine per rezultate te mira.

3. Zgjidhja e problemeve komplekse

Kapaciteti per te zgjidhur probleme te komplikuara, me shume procese, njerez, pajisje, afate te kufizuara, rrisqe te medha eshte nje sfide te cilen duhet ta ndermarrim kur mundemi dhe stimulojme artificialisht kur smundemi, me qellim qe te fitojme eksperiencen e nevojshme lidhur me zgjidhjen e ketyre problemeve.

4. Aftesia per analiza dhe arsyetim të thelluar logjik

Diferenca ne aspektin profesional dhe prezantimi dinjitoz i nje profesionisti perqendrohet totalisht ne aftesine e analizave te thelluara te cilat prodhojne dhe rezultate te kenaqshme. Zgjidhjet praktike per shume prej problemeve te jetës se perditshme jane te pamatura dhe rrjedhimisht te perkohshme, me predispozicion te larte per tu perseritur, pa arsyetimin e thelluar pas te cilit qendrojne te gjitha zgjidhjet perfundimtare.

5. Kreativiteti, origjinaliteti dhe marrja e iniciativave

Te krijosh do te thote te japesh gjithnje nje model te ndryshem nga tradita dhe te prezantohesh i perditesuar duke konkuruar ne menyre kreative ne treg. Kopjet e shemtuara dhe mania per ti ngjare dikujt duhet të zevendesohem me pasqyrimin e origjinalitetit dhe unicitetit ne anen profesionale por edhe ne ate njerezore, per te shquar me lehte si vlerat e spikatura ashtu dhe njohurite dhe aftesite e zhvilluara. Te ndermarresh hapin i pari ne te berit te gjerave eshte pasqyre e deshires per pune dhe ambicies per me shume dhe secili ne proceset e punes duhet ta kete si nje moto drejt drejtimit te te tjereve dhe prezantimit te vetes si profesionist.

6. Lidershipi, drejtimi, menaxhimi dhe kapaciteti për ndikim social

Aftesite e lidershipit i ndajne njerezit ne 2 grupe ne ata qe presin rradhen dhe ne ata qe e krijojne vete ate si teknike per te qene vete te paret qe mbarojne pune. Pra te drejtosh te tjerat eshte me mire se te drejtohesh prej tyre dhe nen kete deshire te shumices aftesite e lidershipit duhet të zhvillohen nga cilido qe do te beje diferencen nga te tjeret. Zakonisht njerezit qe kane aftesi lidershipi zoterojne dhe karizem dhe e sigurisht duhet të kene aftesi te mira si komunikimi ashtu dhe nderveprimi social apo kapacitet per te folur ne publik qe te kene sukses. Pikerisht per keto qellime dhe keto aftesi jane shume te rendesishme per promovimin profesional.

7. Përdorimi, monitorimi dhe kontrolli i teknologjisë së zhvilluar

Zoterimi i aftesise per ta perdorur teknologjine si nje mjet si per nevojat e perditshmerise ashtu dhe punes per nje performance te larte dhe me shume eficence ne relalizimin e detyrave eshte nje domosdoshmeri qe duhet të mesohet dhe perqafohet nga te gjithe. Permes ketyre aftesive ecim me shpejt ne rezultate dhe produktivitetin ne pune dhe rrjedhimisht i paraprijme suksesit si ne pune ashtu dhe në karriere.

8. Programimi dhe zgjedhja/konceptimi i teknologjisë së përshtatshme

Te realizosh nje program, aplikacion, sistem, apo projekt teknologjik duhet të njohesh si nevojen e domosdoshmerine ashtu dhe arritjet teknologjikë per ti integruar ne realizim. Pa kete aftesi konkurenca do jete e larte dhe mosperditesimi apo mos pershtatja teknike e nje aplikacioni si me nevojat e nje sipermarrje apo me përdorimin dhe operimin e konkurences dhe arritjes konkrete teknologjike te nxjerr shume shpejt jashte loje.

9. Qendrueshmeria, fleksibiliteti, pershtatja dhe menaxhimi i stresit

Stabiliteti ne pune eshte nje aftesi e spikatur dhe shpesh arrihet me pune, perkushtim dhe perpjekje por dhe me marrjen me pergjegjesi te detyrave dhe realizimit të tyre. Punonjësit e qendrueshem ne pune kane me shpejt mundesine te behen profesioniste dhe ta pervetesojne shpejt profesionin por edhe jane me te preferueshem edhe ne rast se levizin nga nje pune ne tjetren. Aftesia per tu pershtatur ne tregje te pasistemuara si Shqiperia apo kompani te pastandartizuara i jep mundesine punonjësit të stervitet e pergatitet shume mire sesi te veproje dhe reagoje ne shume raste si dhe ndikon ne te punuarin gjate ne nje sipermarrje ndonese ne disa raste zhvlereson aftesite duke cenuar identitetin profesional duke bere edhe pune qe ste takojne apo shume nen formimin qe ke. Menaxhimi i stresit dhe marrja me sportivitet e situates apo rremujes se funksionimit te shume gjerave eshte nje perpjekje zbutese drejt te parit te aspekteve positive lidhur me interesat personale te punonjësit të punes qe ben duke menduar dhe vepruar ne menyre me praktike lidhur me frikerat e humbjes se punes qe shkaktojne ne te shumten e rasteve stresin ne pune.

10.Aftesite per te dhene ide te reja bazuar me argumente dhe fokusuar ne prioritete

Njerezit qe jane burim i pashtershem idesh te cilat i shoqerojne me argumente sesi mund te zhvillohet dhe permiresohet nje proces pune apo qe perbejne modele dhe ide alternative qe mund te sjellin me shume rezultate do te jene shume me te preferueshem ne 2025.

Po ashtu menaxhimi dhe orientimi duke u fokusuar drejt prioriteteve ne pune i ben disa punonjes te kene perqendrim te larte ne pune dhe te veprojne ne kohe reale duke u perqendruar me shume ne punet me te rendesishme dhe me benefite me te medha ne fillim dhe ne menyre progresive tek ato me pak te rendesishme ne vijim duke bere qe produktiviteti te jete me i larte pasi fokusi eshte i kufizuar ne punet dhe proceset me te leverdisshme.

Ata punonjes qe punojne ti fitojme dhe ata qe punojne ti forcojne keto aftesi dhe fillojne ti perdorin dhe i promovojne se i zoterojne ne kerkimin dhe gjetjen e punes, do ta kene me te thjeshte dhe te lehte si gjetjen e nje pune, mbajtjen e punes qe kane apo dhe promovimin ne karriere ne 2025.

Pjesëmarrja e gruas në politikë

January 3, 2025 by s p

Nga Mimoza Dajçi

A group of women posing for a photo

Description automatically generated

Si në Shqipëri edhe në Kosovë priten të mbahen zgjedhjet e reja parlamentare. Shpresojmë që në të dy institucionet shtetërore rol të rëndësishëm të marrë edhe përfaqësimi i grave dhe vajzave shqiptare.

Referuar Institutit të Demokracisë në Kosovë mbi fuqizimin e gruas në politikë dhe vendimmarrje Kosova ka arritur që legjislacionin e saj ta ndërtojë bazuar në standardet e barazisë dhe diversitetit, si vlera për të respektuar dhe promovuar të drejtat dhe liritë e njeriut. Megjithatë, përqindja e ulët e pjesëmarrjes së grave në politikë dhe vendimmarrje nuk përkon me përqindjen e grave në shoqëri. Gjykata Kushtetuese ka vendosur që kuotat gjinore prej së paku 30% në Ligjin për Zgjedhjet e Përgjithshme janë në përputhje me Kushtetutën. Ky vendim erdhi pas shqyrtimit të kërkesës së Avokatit të Popullit, i cili kishte ngritur pretendime për cënim të barazisë gjinore dhe të drejtave zgjedhore.

Ndërkohë qeveria shqiptare ka hedhur idenë e një ligji të ri për barazinë gjinore, ku në organet vendimmarrëse, sektorin privat deri në Kuvendin e Shqipërisë, përfaqësimi i femrës të jetë në kuotën 50%. Por drafti i këtij ligji është akoma i papërfunduar pasi ekspertët e ligjeve dhe përfaqësues të OJQ ndërkombëtare janë akoma duke punuar sipas rekomandimeve të OKB-se. Gjithashtu ky ligji pritet të kërkojnë barazi gjinore edhe në këshillat bashkiakë.

Theksoj me këtë rast se gratë aktiviste në SHBA, kanë kërkuar që përfaqësimi në politikë dhe vendimmarrje i gruas në Shqipëri të arrijë kuotën 50 me 50, gjë që është pasqyruar shpesh herë edhe në mediat shqiptare.

Por kodi i ri zgjedhor, me listat pjesërisht të mbyllura nuk e lehtëson përfaqësimin e grave as në kuotën 30% veçanërisht në qarqet e vogla, aq më tepër kur flitet për barazinë gjinore. Nëse vetë gratë synojnë të arrijnë pozicione të larta partiake politike, duhet të angazhohen edhe në jeten shoqerore e sociale, pasi kështu do të kemi fuqizimin e grave dhe vajzave në të gjitha sferat e jetës. Vetë gratë duhet të mbështesin gratë edhe në proçesin elektoral.

Për të pasur barazi gjinore në jetën politike dhe ekonomike të vendit duhet të fokusohemi edhe tek emancipimi i gruas, por mos të harrojmë se edhe sot, si në Shqipëri edhe në Kosovë nëse gruaja nuk ka mbështetjen e përkrahjen e bashkëshortit, si e vetme në “detyrimet” familjare i mbetet shumë pak kohë ose aspak për angazhimin e saj edhe në jetën politike.

Në një konferencë ndërkombëtare mbajtur për gratë në New Jork, shije të hidhur la mos prezantimi i lëvizjes feministe në Kinë nga një femër, por nga një përfaqësues i diplomacisë kineze në SHBA.

Mes të tjerave ai tha se, gratë e vajzat në Kinë kanë një sferë më të lartë zhvillimi krahasuar me meshkujt, dhe arritjet e tyre janë më të suksesshme se sa burrat. Por mënyra se si paraqiti aspektin femëror në atë takim na çuditi, pasi kur po flitej pikërisht për gratë e të drejtat e tyre, aty mungoi zëri e prania e gruas kineze. Fakte këto që flasin qartë mbi diferencimin e madh gjinor që ndodh në Kinë midis gruas dhe burrit.

Gjithashtu në konferencë u fol edhe për rolin dhe fuqizimin e gruas në botë, pasi gratë luajnë një rol kyç, jo vetëm në familje dhe edukimin e fëmijëve, por janë edhe një zë i fuqishëm për paqen e demokracinë në botë.

Por edhe në Shqipërinë post komuniste, nëse në familjet shqiptare nuk ndalet dhuna ndaj grave, nëse meshkujt nuk ndajnë përgjegjësitë bashkëshortore dhe nuk shkëputen nga tiparet patriarkale, roli i saj si lidere në politikë dhe vendimmarrje do të jetë tepër i vështirë.

Megjithëse Shqipëria dhe Kosova kanë shënuar arritje të rëndësishme të përfaqësimit të grave në politikë përsëri vazhdojmë të kemi njëanshmëri të barazisë gjinore.

Fan Noli, një emblemë e kombit shqiptar që lindi, jetoi dhe sakrifikoi për bashkimin kombëtar

January 3, 2025 by s p

Prof. Dr. Fejzulla Berisha/

Fan Noli: Një Meteor i Kombit Shqiptar

Fan Noli është një nga personalitetet më të spikatura në historinë dhe kulturën shqiptare. Me një angazhim të gjithanshëm, ai luajti një rol të jashtëzakonshëm në mbrojtjen dhe promovimin e çështjes kombëtare. Nga lobimi për pavarësinë e Shqipërisë deri te përpjekjet për reformimin e shtetit dhe mbrojtjen e shqiptarëve jashtë kufijve, Noli mbetet një simbol i përjetshëm i përkushtimit dhe sakrificës për kombin shqiptar.

Fan Noli lindi, jetoi dhe sakrifikoi për një ideal të lartë: Shqipëria të jetë e lirë, e bashkuar dhe në harmoni me të drejtën natyrore. Për të, ky ishte një mision që duhej arritur përmes përpjekjeve politike, diplomatike, kulturore dhe shpirtërore. Ai e konsideronte bashkimin kombëtar si një të drejtë të patjetërsueshme që buronte nga përbashkësia etnike, gjuha, historia dhe vuajtjet shekullore të popullit shqiptar.

1. Përpjekjet për Bashkimin e Trojeve Shqiptare pas Pavarësisë

Kongresi i Triestes (1913)

Pas shpalljes së Pavarësisë më 28 nëntor 1912, fuqitë e mëdha, në Konferencën e Ambasadorëve në Londër (1913), përcaktuan kufij që lanë jashtë Shqipërisë territore të rëndësishme si Kosova, Çamëria, Tetova dhe Ulqini. Kjo padrejtësi e madhe nxiti Fan Nolin të angazhohej fuqimisht në Kongresin e Triestes, organizuar nga Federata Pan-Shqiptare “Vatra”.

Ai kërkoi përfshirjen e këtyre territoreve brenda kufijve të shtetit të pavarur shqiptar, duke paraqitur memorandume për fuqitë e mëdha. Noli argumentoi se këto territore ishin pjesë e pandashme e kombit shqiptar dhe meritonin të ishin brenda kufijve të Shqipërisë së lirë.

Protestat në SHBA (1913)

Në SHBA, Noli mobilizoi diasporën shqiptare për të protestuar kundër vendimeve të padrejta të fuqive të mëdha. Në një fjalim në Boston, ai deklaroi:

“Kosova, Çamëria dhe trojet e tjera shqiptare janë toka të larë me gjakun e shqiptarëve. Këto janë pjesë e pandashme e Shqipërisë. Nuk mund të pranojmë copëtimin e kombit tonë.”

2. Angazhimi në Lidhjen e Kombeve për Kosovën

Në vitin 1921, Fan Noli, si përfaqësues i Shqipërisë në Lidhjen e Kombeve, mbajti një fjalim historik ku denoncoi dhunën ndaj shqiptarëve jashtë kufijve, veçanërisht në Kosovë. Ai theksoi: “Padrejtësia e copëtimit të trojeve shqiptare është një plagë e hapur jo vetëm për kombin shqiptar, por edhe për drejtësinë dhe paqen ndërkombëtare.” Edhe pse kufijtë nuk ndryshuan, këto përpjekje ngritën çështjen shqiptare në arenën ndërkombëtare, duke përforcuar zërin për të drejtat e shqiptarëve.

3. Kontributet për Diasporën Shqiptare dhe Solidaritetin Kombëtar

Mobilizimi i Federatës “Vatra”

Si lider i Federatës “Vatra” në SHBA, Noli organizoi fushata ndihmash për shqiptarët e dëmtuar nga masakrat dhe shpërnguljet masive. Në vitet 1920, ai mblodhi fonde për të ndihmuar viktimat e dhunës serbe në Kosovë dhe shqiptarët e Çamërisë.

Frymëzimi për Diasporën Moderne

Puna e tij për organizimin e diasporës shqiptare shërbeu si model për brezat e ardhshëm. Diaspora shqiptare në SHBA mobilizoi ndihma gjatë krizës kosovare (1998-1999), duke ndjekur shembullin e Nolit.

4. Përpjekjet për Reformimin e Shqipërisë dhe Bashkimin Kombëtar

Revolucioni i Qershorit (1924)

Fan Noli, si udhëheqës i Revolucionit të Qershorit, pa reformimin e Shqipërisë si një hap drejt një shteti të fortë dhe të bashkuar. Ai nisi reforma për drejtësi sociale dhe për ndërtimin e një administrate të drejtë.

Konferenca e Lozanës (1923)

Në këtë konferencë, Noli mbrojti të drejtat e shqiptarëve të Kosovës dhe Çamërisë, duke kërkuar mbështetje ndërkombëtare për të ndaluar dhunën dhe diskriminimin ndaj tyre.

5. Kontributi Kulturor për Kombin dhe Bashkimin

Themelimi i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare (1908)

Fan Noli themeloi Kishën Ortodokse Autoqefale Shqiptare, duke e shkëputur atë nga ndikimi grek. Ky akt forcoi identitetin kombëtar dhe shpirtëror të shqiptarëve, duke vënë në qendër gjuhën shqipe në praktikën fetare.

Përkthimi i Veprave Madhore

Fan Noli përktheu disa kryevepra të letërsisë botërore, si veprat e Shekspirit, duke pasuruar kulturën dhe edukimin kombëtar.

Fan Noli mbetet një figurë madhore në historinë shqiptare. Përpjekjet e tij për bashkimin kombëtar, përmes angazhimeve politike, diplomatike dhe kulturore, pasqyrojnë një përkushtim të jashtëzakonshëm ndaj çështjes shqiptare. Idealet dhe sakrificat e tij frymëzojnë brezat e ardhshëm në rrugën drejt një Shqipërie të bashkuar dhe të drejtë.

Matematika e Mike Johnson-it. Sa vota i duhen për ta mbajtur çekanin

January 3, 2025 by s p

Nga Rafael Floqi/

Kryetari i Dhomës së Përfaqsuesve, Mike Johnson (R-La.) shkon në sallën e Dhomës së Përfaqësuesve të premten me shpresën se do të rizgjidhet zyrtarisht Kryetar/speaker.

Ndërsa Johnson ka miratimin e Presidentit të zgjedhur Trump për të mbetur kryetar, një republikan po zotohet ta kundërshtojë atë dhe disa të tjerë nuk po angazhohen për ta mbështetur Johnson. Kjo ka ngritur pikëpyetjen, nëse ai mund të fitojë votat e mjaftueshme për të mbajtur kandarin në anën e tij, duke pasur parasysh shumicën e pakët të Dhomës së Përfaqësuesve.

Me pak fjalë, Johnson mund të përballojë të humbasë vetëm një votë republikane për Kryeparlamentarin – duke supozuar se çdo anëtar është i pranishëm dhe voton për një kandidat. Por detajet mund të ndërlikohen.

Zgjedhja e Kryetarit është rendi i parë i punës për Dhomën e Përfaqësuesve në ditën e hapjes së Kongresit të ri, i cili nis në 3 janar në mesditë, siç dikton Kushtetuta.

Nga praktika, Dhoma nuk mund të kryejë asnjë punë, pwrderisa të zgjedhë një kryetar, që do të thotë se dhoma do të paralizohet derisa ta bëjë këtë. Ky skenar u pa për herë të fundit në fillimin e Kongresit të 118-të në janar 2023, kur ish-kryetarit Kevin McCarthy (R-Kaliforni) iu deshën 15 fletë votimi gjatë katër ditëve për të kapur çcekanin.

Ja se si zbërthehet matematika:

Kryetari zgjidhet nga një shumicë – jo një pluralitet – e anëtarëve të Dhomës që votojnë për një kandidat me emër.

Në ditën e parë të Kongresit të ri të premten, pritet të jenë 219 republikanë, 215 demokratë dhe një vend vakant duke pasur parasysh se ish-deputeti Matt Gaetz (R-Fla.) thotë se nuk do të kthehet për të marrë vendin e tij, duke vendosur numri i përgjithshëm i anëtarëve është 434.

Meqenëse për mumrin 434 shumica është 218, kjo do të thotë se Johnson ka nevojë për 218 vota për të fituar Kryesinë, duke supozuar se çdo anëtar është i pranishëm dhe voton për një kandidat.

Demokratët sinjalizojnë se të gjithë do të votojnë për udhëheqësin e pakicës në Dhomën e Përfaqësuesve, Hakeem Jeffries (D-N.Y.). Në betejat e Kryetarit të Kuvendit të vitit të kaluar, demokratët nuk panë kurrë ndonjë dezertim.

Rep. Thomas Massie (R-Ky.) thotë se ai do të votojë, për dikë tjetër përveç Johnson-it, i zemëruar nga trajtimi i tij i çështjeve të shpenzimeve, ndihmave për Ukrainën dhe çështje të tjera. Nëse çdo republikan tjetër voton për Johnson, ai ende mund ta fitojë Kryesinë. Në atë skenar, totali do të ishte 218 Johnson, 215 Jeffries dhe një votë për një kandidat tjetër, duke i dhënë ende Johnson-it një shumicë votash.

Por, nëse një republikan tjetër i bashkohet Massie-t për të votuar për dikë tjetër përveç Johnson-it, ai nuk e merr dot kryesinë. Në atë skenar – 217 Johnson, 215 Jeffries, dy të tjerë – askush nuk do të zgjidhej Kryetar, pasi askush nuk do të kishte shumicën e votave të mjaftueshme dhe Dhoma e Kongresit do të duhej të votonte përsëri.

Matematika bëhet edhe më e ndërlikuar, nëse një anëtar mungon ose voton “i pranishëm/abstenim”, pasi Kryetari duhet të zgjidhet vetëm nga shumica e atyre që votojnë për një kandidat.

Përf. Victoria Spartz (R-Ind.), një republikane, e cila gjithashtu nuk është zotuar ta mbështesë Johnson-in, pavarësisht nga miratimi i Trump, votoi “e pranishme” gjatë disa raundeve të zgjedhjes së Kryetarit përpara se McCarthy të rizgjidhej.

Në një skenar, ku Massie voton për një kandidat tjetër dhe Spartz voton “e pranishme”, Johnson ende mund të fitojë. Zbërthimi i votave do të ishte 217 Johnson, 215 Jeffries, një votë për një kandidat tjetër dhe një i pranishëm, duke i dorëzuar Johnson-it vazhdimësinë, sepse ai fiton shumicën e 433 votave për Kryetar.

Por një skenar ku Massie voton për një kandidat tjetër përveç Johnson-it dhe dy anëtarë votojnë “të pranishëm” mund ta pengojë Johnson në atë votim të marrë kryesinë. Nëse vota është 216 Johnson, 215 Jeffries, një votë për një kandidat tjetër dhe dy të pranishëm, Johnson humbet sepse 216 vota nuk janë shumica e 432 votave të hedhura për kryetarin.

Çdo mungesë në palën republikane ose demokratike mund të ndryshojë gjithashtu numrin e dezertimeve të GOP që Johnson mund të përballojë, duke ulur pragun e nevojshëm për të fituar.

Salutime Koncertit të Madh të Vjenës nga Nju Jorku

January 3, 2025 by s p

Julika Prifti/

Për këdo që e ka pasur pjesë të traditës së mirëseardhjes së vitit të ri koncertin e datës 1 janar në kryeqytetin e muzikës klasike, pa pasur mundësi të jetë fizikisht në Vjenë, shfaqja “Salute to Vienna” në Lincoln Center është e dyta në radhë për njujorkezët dhe vizitorët e shumtë që janë këtu në kohën e pushimeve të dimrit. Në të vërtetë Salutimi për Vjenën është program i veçantë që jepet në ditët e para të vitit. Frymëzuar nga tradita e kryeqytetit austriak, koncerti në Nju Jork nisi 29 vjet më parë. Programi njujorkez përngjan me atë të Vjenës, sepse si ai është ndërtuar kryesisht me muzikë të kompozuar nga familja e madhe dhe e talentuar Strauss. Ashtu si në shfaqjen në Vjenë, dirigjenti i drejtohet pak audiencës dhe bën urimin për vitin e ri por në Nju Jork tregon edhe ndonjë anektodë të shkurtër. Megjithatë koncerti simotër ka disa dallime të tjera duke filluar nga orkestra e cila në Nju Jork është shumë më e vogël se e Vjenës, te programi dhe minutazhi që këtu është thuajse dy herë më i gjatë se vjenezi. Përveç kompozimeve nga Johann Strauss, Jr. dhe Eduard Strauss, në Lincoln Center kishte edhe pjesë nga Carl Millocker, Mozart, Emmerich Kalman, Gioachino Rossini, Franz Lehar, Jacques Offenbach.

Në koncertin njujorkez kënduan soprano Jennifer Davidson dhe tenori Franz Gurtlschmiel të cilët interpretuan aria nga opera si “Als flotter Geist,” (Kënga e Barinkës) nga Gypsy Baron, “Einmal moch’ ich wieder Tanzen,” (Do doja të vallzoja përsëri) nga Countess Maritza, “Gern hab’ ich die Frau’n gekusst” (Me qejf kam puthur vajzat) nga Paganini, “Les oiseaux” (Kënga e Kukullës) nga Rrëfimet e Hoffmann nga Offenbach, “Komm mit nach Varazdin,” (Eja shkojmë bashkë në Varazdin) nga Countess Maritza e Kalman.

Në koncertin e Vjenës ka pak pjesë të koreografuara për audiencen milionëshe që e ndjek shfaqjen e shumëpritur nëpërmjet ekranit në mbarë botën. Për koncertin në sallën Geffen Hall pjesët e programit si Schtaz Walzes, Op. 418, Vernugungszug Polka, Op. 281, Wo die Zitronen Bluh’n! Waltzes, Op. 364, Bahn frei Polka, Pp. 45 dhe Thunder and Lightning Polka, Op 324 u kërcyen nga balerinët e trupës së Baletit të Budapestit.

Dirigjenti Andras Deak, i cili ka lindur në Budapest dhe ka drejtuar Simfoninë e Danubit për 30 vjet përpara se të kalonte në Filarmoninë Strauss të Vienës, ishte radha të drejtonte Strauss Orchesta të Nju Jorkut. Në një nga momentet e komunikimit me spektatorët, ndërsa prezantonte pjesën e Johann Strauss “Who die Zitronen Bluh’n Walzes” Op364 ai pyeti spektatorët nëse e dinin se prej cilit vend vinin limonat më të mirë. Pasi priti pak, Deak tha: Limonat më të mirë prodhohen në jug të Italisë, nga Sorrento. Menjëherë mu kujtua se gjatë fëmijërisë sime Sorrento ishte e famshme në Shqipëri nga vargjet e këngës shumë të pëlqyer napolitane “Torna a Surriento” kënduar nga yje të operës si Enrico Caruso, Luciano Pavarotti, Plácido Domingo e shumë të tjerë.

Kur prezantoi pjesën “Gern hab’ ich die Frau’n gekusst”, mbesa ime, Rea dhe unë qeshëm kur dirigjenti rrëfeu me humor se Paganinit i pëlqente të puthte edhe gra të tjera përveç asaj me të cilën ishte i lidhur.

Me aftësi skenike prek aktori, dirigjenti e bënte sallën të qeshte e të bëhej pjesë organike e koncertit. Natyrisht, koncerti tashmë ka pjesët tradicionale në fund të programit gjatë të cilave dirigjenti duhet të drejtojë orkestrën dhe të koordinojë përplasjen e duarve të audiencës me orkestrën, që është arritje e shkallës së lartë sepse duket sikur ata kishin bërë prova për ditë me radhë. Entuziazmi i spektatorëve ishte euforik sidomos në mbylljen e programit me “Radetzky March (Marshin e Radeckit) Op. 228, kompozuar nga Johan Strauss në vitin 1848 për të festuar fitoren e Perandorisë austriake.

Teksa viti ri hap një faqe të re në kalendar, njerëzit mbartin me vete gëzime e hidhërime, të mira e tragjedi, suksese dhe falimentime, por, pavarësisht prej tyre, atë ditë, të gjithë urojmë dhe shpresojmë për një të ardhme më të mirë. Në sajë të fuqisë dhe forcës magjike të artit të muzikës të shprehur në kompozime gjeniale ndihemi më shpresëplot dhe më të afërt me njëri-tjetrin. Në sallë vura re se kishte më shumë pleq e plaka që mezi ecnin, të ulur në karroca apo të ndihmuar nga dikush, pashë shumë fëmijë dhe të rritur me sfida fizike që ishin pjesë e kësaj pritje festive të vitit 2025 mes tingujve të muzikës që nuk njeh dhe nuk bën dallime!

Le të shpresojmë për një vit më paqësor e më të begatshëm për të gjithë!