Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Më 5 qershor të vitit 1920 filloi lufta e shqiptarëve për çlirimin e Vlorës

by

Muzeu Historik Kombëtar/

Lufta e Vlorës ishte një luftë e armatosur e popullit shqiptar për çlirimin e krahinës së Vlorës nga pushtuesit italianë dhe për bashkimin e saj administrativ me pjesën tjetër të Shqipërisë. Forcat italiane ishin vendosur në Vlorë gjatë Luftës së I Botërore. Vendimi për fillimin e Luftës së Vlorës u mor nga përfaqësuesit e krahinës së Vlorës të mbledhur në Kuvendin e Barçallait më 29 maj 1920, i cili zgjodhi për organizimin dhe drejtimin e luftës Komitetin “Mbrojtja Kombëtare” me kryetar O. Haxhiun. Ai formoi gjithashtu edhe një komision ushtarak me Ahmet Lepenicën në krye, i cili më vonë u zëvendësua nga Q. Koculi. Qeveria e Tiranës dha ndihmën e vet, pavarësisht se nuk mori pjesë zyrtarisht në luftë.

Lufta e Vlorës nisi më 5 qershor 1920 dhe u zhvillua në mënyrë frontale. Përballë ushtrisë së rregullt italiane, që kishte në Shqipëri dy divizione, u vunë forcat shqiptare, të grumbulluara mbi baza vullnetare e që arrinin në rreth 4 mijë veta. Më 5-6 qershor u goditën njëherazi të gjitha garnizonet italiane në krahinë, që nga Tepelena e deri në Drashovicë. Sulmi mbi forcat italiane në qytetin e Vlorës dhe rrethinat filloi më 11 qershor. Lufta për marrjen e Vlorës vazhdoi gjatë dhe u zhvillua me mësymje dhe kundërmësymje, në një nga të cilat spikati trimëria e Selam Musait.

Gjatë Luftës së Vlorës (1920), trupat italiane nuk mundën të çanin rrethimin e forcave shqiptare. Roma u detyrua më në fund të hiqte dorë nga sovraniteti mbi krahinën e Vlorës dhe të nënshkruante me Qeverinë e Tiranës “Protokollin shqiptaro-italian” të 2 gushtit 1920. Më 3 shtator 1920 forcat shqiptare hynë triumfalisht në qytetin e Vlorës të zbrazur nga trupat pushtuese. Bashkë me krahinën e Vlorës, qeveria italiane u detyrua të tërhiqte garnizonet ushtarake edhe nga Saranda, Durrësi e Shëngjini.

Foto: shqiperia.com

May be an image of 3 people and text that says "HO"

See insights and ads

Create Ad

All reactions:

22

Botuesit e botës shqiptare në Panairin e Librit në Prishtinë

by

PRISHTINË, 5 Qershor 2024-Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë/ Prishtina përsëri kryeqytet libri mirëpriti botuesit e botës shqiptare në edicionin e 24-të të Panairit të librit në 25 vjetorin e lirisë së Kosovës.

Nën moton “Përgjigjja është libri”, Panairi i hapur sot mbahet nga 5 deri në 9 Qershor 2024 në ambientet e Pallatit të Rinisë organizuar nga Shoqata e Botuesve të Kosovës dhe mbështetur nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit e Republikës së Kosovës e Drejtoria e Kulturës e Kryeqytetit – Prishtinës.

Para 25 viteve, menjëherë pas luftës në Kosovë nga 17 deri 22 Nëntor 1999, është organizuar panairi i parë i librit në Prishtinë, i cili ishte ndër aktivitetet e para kulturore në liri bashkë me një koncert të mbajtur në qytetin e Prizrenit të artistëve nga Kosova e Shqipëria.

Serbia është peng i politikave të tmerrshme etno-klero –shoviniste

by

Skënder MULLIQI/

Zgjedhjet lokale në Serbi, treguan që presidenti, Aleksander Vuqiqi, prap do të shalojë këtë shtet. Dhe më këtë opozitë dhe më këtë vetëdije qytetare, Vuqiqi do të mbetet gjatë në pushtet.Qytetarët në Serbi jo të gjithë por shumica po, kan mbetur më logjikën e shovenizmit serbomadh, të ngulitur thellë e për shumë dekada në logjikën e tyre, nga SANU dhe Kisha Ortodokse Serbe. Serbia që kemi pasur fatin e keq ta kemi fqinjë, jo që nuk po reformohet, por do të notojë sërish në ujëra të ndyta të grupit të kriminelëve të luftës në pushtet. Dhe, kjo është tregues së popujt tjetër më të drejtë po i quajnë serbët popull gjenocidial.Këtë e vërtetojë së fundi gjithë ajo rezistencë e grupit të Vuqiqit në selin e OKB-së që të stopohet Rezoluta për gjenocid në Srebrenicë.Rezoluta mbeti njolla e zezë e Serbisë dhe hipoteka së ky shtet ka bërë gjenocid mbi myslimanet në BH dhe mbi shqiptarët e Kosovës, edhe pse TPI-ja në Hagë nuk e dënojë Serbinë e Millosheviqit për gjenocid, e po shihet nga ky hark kohor së është dashur të këtë një vendim të tillë.Konventa për Parandalimin dhe Dënimin e Krimit të Gjenocidit, e miratuar nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara në vitin 1948, e përcakton gjenocidin si një krim të së drejtës ndërkombëtare, ose si “çdo nga aktet e listuara të kryera me qëllim të shkatërrimit, tërësisht ose pjesërisht, një grup kombëtar, racor ose fetar”: Se Serbia e kishte pikërishtë këtë qëllim e tregojë lufta në ish –Jugosllavi, ku Millosheviqi më bandat kriminale e terroriste të tij, vrau dhe masakrojë afër 200 mijë boshnjakë në Bosnje dhe mbi 15 mijë shqiptarë të Kosovës.Pati përpjekje të hapuara të Serbisë për spastrime etnike të formës të etnocidit dhe urbicidit.Edhe pse gjykata e Hagës nuk e bëri Serbinë fajtore duke mos e dënuar për gjenocid, megjithate veprimet makabre të saja në terren e bëjnë atë katercipërishtë fajtore për krimet masive në BH dhe në Kosovë. Kjo gjykatë në këtë veprim automatikishtë e lirojë Serbinë dhe Millosheviqin si pjesmarrës të luftes ne BH-n dhe në Kosovë. Ky vendim ishte anakronik dhe i quditshem i kësaj gjykate ndërkombëtare për krime lufte, kur dihet së më vonë pikërishtë regjimi i Millosheviqit u ndëshkua si fajtor kryesor , më qrast edhe u bombarduan nga NATO, caqet kriminale serbe në Serbi dhe në Kosovë.Edhe pse kan kaluar shumë vite , Rezoluta për Srebernicën e miratuar nga Këshilli i Sigurimit ët OKB-së, i lëshon rrugë rezolutës tjetër për gjenocid ndaj Serbisë, dhe protagonostëve të saj, të cilët janë ulur sot këmbëkryq në pushtetin e Serbisë, si Vuqiq, Sheshel, Nikoliq, Daciq etj. Edhe zgjedhjet lokale si ato nacionale legjitimuan grupin e kriminelëve të luftës, të cilët do të paraqesin rrezik serioz për paqën në Ballkan, kur dihet së kanë përkrahjen edhe te Putinit, i cili jetikishtë është i interesuar edhe për një vatër lufte në rajon. Askush apo krejt pak sot në Serbi po tregon gadishmeri të pranon fajin e luftës, dhe nuk është gadi të empatizojë, nuk është gadi të pranojë së ka një tregim tjetër,nga ai tregimi i rremë i Serbisë. Vuqiqi ashiqare nuk e dëshiron pajtimin, së kriminelët nuk janë gadi për pajtim , por janë gadi për konflikte të reja në BH, Mal të Zi dhe veqmas në Kosovë, të cilën po e kërcënon përditë më luftë.Për fajin e Serbisë, edhe pas 30 vjetësh, politikishtë situata ka mbetur e njejtë , në koalicine politike zgjedhore në këte shtet ka luftë ndaj popujve jo serb në Ballkan. Lufta në Serbi është bërë koncept ideologjik, e një situatë e tillë më koalicione qfarë po votohet atje, është hapje e llogoreve të reja të luftës. Një konflikt i ri siq po pretendon Serbia e Vuqiqit do të ishte shumë herë më i përgjakshem dhe më i egër se ai i më parshmi në Bosnje dhe në Kosovë.Serbia është është peng i politikave të tmerrshme, retrograde, nacionaliste që janë katastrofike edhe për vetë ata , të cilat politika janë krijuar nga liderët e partive politike etno-klero-shoviniste…

STUDENTËT SHQIPTARË NË AMERIKË SI TRASHËGIMI IDENTITARE KOMBËTARE SHQIPTARE

by

Nancy Kajo*/

Doja të nisja fjalimin duke falenderuar Federatën Vatra që më lejoi të flas përkrah Profesoreshës Dr. Ines Murzaku pasi ky promovim është i rëndësishëm për Universitetet në Amerikë, për të gjithë pjesëmarrësit dhe studentët shqiptarë. Unë jam Nancy Kajo. Jam 18 vjeçe dhe jam në vitin e parë të universitetit në “Seton Hall”. Une jam duke studiuar shkenca politike dhe studime katolike në rrugën për tu bërë avokate. Unë kam lindur në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Prindërit e mi janë mbeshtetja më madhe për mua edhe arsyeja pse unë jam kaq e motivuar në studimet e mia. Sepse kanë sakrificuar çdo gjë për mua që unë të bëj, atë që ata s’patën mundësi ta bejnë. Fillimin e organizatës shqiptare të studentëve shqiptare në “Seton Hall” e lidhi me arsyen që të kesh gjak shqiptar është një nder për mua dhe të gjithë ne që e ndiejmë veten shqiptarë, është një mrekulli, është një krenari e jashtëzakonshme. Në shkollën e mesme, isha shumë e përfshirë në aktivitete dhe kur hyra në kolegj me trefishin e njerëzve, isha shumë skeptike nëse do të mund të lija një ndikim në grupin e studentëve. Ndoshta për shkak se unë jam shumë më e vogël se sa shumica e studentëve, ata nuk do të ishin të interesuar për atë që kisha për të thënëe. Por, megjithatë, brenda 2 javësh nga semestri im i parë i universitetit vura re që nuk kishte asnjë organizatë shqiptare. Më befasoi sepse Seton Hall është një nga universitetet më të vjetra në Amerikë, ku kanë studiuar shumë student shqiptarë dhe askush nuk kishte ndërhyrë për të krijuar diçka për popullin tonë. E mora si një shenjë që ta realizoja këtë ide vetë. Me ndihmën e madhe nga Dr. Ines Murzaku, une munda të bashkoja 30 studentë në misionin tim dhe u bëmë zyrtarisht një organizate në Janar të 2024. Unë mendoj që kjo të jetë shembull për të gjithë bashkmoshatarët e mi në mënyrë që kurrë mos ta harrojnë nga vijmë edhe mos të ndalojnë ëndrrat e tyre. Gjithçka qshtq e mundur. Siç jam unq kqtu sot, është një privilegj për mua edhe familjen time si shqiptare, që nuk e mendoja. Ështe koha që brezi i ardhshëm të shfrytëzojë çdo mundësi që kanë, të marrë përgjegjësinë, dhe të përpiqen të realizojnë atë që ata mendojnë se është e drejtë. Unë jam shumë e lumtur me rezultatin e këtij semestri pasi kemi arritur kaq shumë në kaq pak kohë. Një nga eventet më të rëndësishme në të ardhmen, do të jetë Festa e Flamurit, që në qoftë se do të realizohet, Emina Cunmulaj edhe Shoqata Ulqini na kanë lejuar neve edhe organizatat shqiptare në Amerikë, të bëhemi pjesë e misionit për të çuar 28 Nëntorin tek Shtëpia e Bardhë për herë të parë. Mendoj se kjo do të jetë një nga shenjat historike për popullin shqiptar. Jam shumë krenare që jam shqiptare. Faleminderit të gjithëve për mbështetjen.

*Kryetare e Shoqatës së Studentëve Shqiptarë në “Seton Hall” University.

‘Nata e errët e shpirtit’ përcaktoi aktivitetin misionar të Nënë Terezës

by

Njoftim për Mediat

Universiteti i Birminghamit në Mbretërinë e Bashkuar 

njofton botimin e studimit të ri të Gëzim Alpion

3 Qershor 2024

Birmingham, Angli

Një studim i ri nga Universiteti i Birminghamit ekzaminon krizën e besimit që përjetoi Nënë Tereza dhe se si ndikoi në punë e e saj.

Dhjetë vite pas vdekjes së Nënë Terezës në 1997, u botua një volum i edituar me titull Eja, Bëhu Drita Ime, ku u përfshinë disa shkrime personale të periudhës 1929-1994. 

Këto shkrime befasuan si përkahësit ashtu edhe kritikët e saj pasi zbuluan për herë të parës se ajo kishte vuajtur nga ‘nata e errët e shpirtit’ gjatë gjithë aktivitetit të saj si bamirëse dhe misionare e famshme.

Studimi i ri me titull ‘Shenjtorja qe nuk u kurrua kurrë nga mosbesimi – Një qasje shumëdisiplinore e errësirës shpirtërore të Nënë Terezës’ (The Incurably Incredulous Living Saint – A Multidisciplinary Approach to Mother Teresa’s Spiritual Darkness), i sapo botuar në Amerikë në revistë shkencore Critical Research on Religion, shqyrton ndikimin që pati kriza e gjatë e besimit në punën e Nënë Terezës, duke përdorur një qasje të re biografike dhe sociologjike.

Dr Gëzim Alpion, Profesor i Asociuar i Sociologjisë në Universitetin e Birminghamit, autori i studimit, i cili ka hulumtuar personalitetin kompleks të Nënë Terezës për më shumë se njëzet vjet, tha: “Në teologjinë katolike romake, koncepti i ‘natës së errët të shpirtit’ i referohet një periudhe agonie ekstreme shpirtërore që përfundimisht çon në një bashkim të plotë mistik me Zotin.”

“Nënë Tereza ishte gjithmonë një figurë kotraversale, por pas botimit të Eja, Bëhu Drita Ime, ky perceptim u rrit ndjeshëm, kryesisht pasi zbuloi një konflikt të pazgjidhur me besimin e saj, gjë që nuk përkonte me imazhin që shumica kishin për të si shërbëtore e devotshme dhe e palëkundur e Zotit.”

Studimi nënvizon se pavarësisht nga ndikimi shumë i madh i Nënë Terezës tek pasuesit e saj, shkrimet personale dëshmojnë se ajo përjetoi vetmi të thellë dhe se ajo u përpoq pa sukses për të gjetur Zotin në një botë ku dominojnë dhimbja dhe vuajtja.”

Për të arritur qëllimin e saj për të gjetur Zotin, studimi argumenton se ajo përdori ‘ndihmës’, përfshirë të varfërit, ish-nxënësit, murgeshat, vullnetarët dhe të tjerë. Ajo madje pranoi në një rast se puna e saj me të varfërit motivohej kryesisht ‘për hir të shpirtit të saj’, dhe se ajo nuk ndjehej mirë që po ‘mashtronte’ ata që punonin për të dhe i besonin asaj.

Dr Alpion vazhdoi: “Beteja e vazhdueshme e Terezës me besimin e saj ishin motivuesi kryesor në punën e saj dhe kjo vazhdoi deri sa u plak. Kjo shihet qartë në vitin 1953, kur ‘errësira’ e saj ishte bërë aq ‘e tmerrshme’ sa ajo shkroi se ndjehej ‘sikur gjithçka’ brenda saj ishte ‘e vdekur’. Që nga ajo kohë, vendimet e saj për të zgjeruar punën e saj në të gjithë Indinë në vitet 1950-të si dhe në botë që nga vitet 1960-të kishin për qëllim lehtësimin e kësaj dhimbje.”

Zbulimi i betejave të Nënë Terezës ka bërë që shumë njerëz të ngrenë pyetje në lidhje me shëndetin e saj mendor dhe mundësinë që ajo mund të ketë vuajtur nga depresioni, një çështje që i ka ndarë studiuesit.

Dr Alpion vazhdoi: “Përkrahësit e saj kundërshtojnë idenë se betejat e saj me besimin ishin simptomatike të depresionit, ndërsa disa e pranojnë se shkrimet e saj shfaqin shenja të një personi me depresion. Ngurrimi për të pranuar lidhjen midis natës së errët dhe depresionit nxjerrin në pah paragjykimin dhe stigmën në lidhje me shëndetin mendor brenda komuniteteve katolike dhe të krishterë.”

Në fund të viteve 1950-të, Nënë Tereza dukej se e kishte pranuar se, për të, errësia nuk do të fashitej kurrë, dhe në vitin 1962 në kulmin e krizës së saj shpirtërore, shkroi se nëse do të shpallej shenjtore, ajo do të ishte shenjtore e errësirës. Duke filluar nga vitet 1970-ë, ajo fliste gjithmonë e më rrallë për errësirën e saj duke shpresuar se do të bëhej më pak intensive. Gjatë atyre viteve ajo vizitoi disa vende komuniste, përfshirë vendin e saj Shqipërinë në 1989. Angazhimet në vendet qe kishin ‘barktisur’ Zotin ishin shpresa e saj e fundit për të hequr qafe dyshimet e saj ndaj Zotit.”

Dr Alpion përfundoi: “Të nënvleftësosh betejën e Terezës me besimin do të thotë të nënvleftësosh përpjekjet e saj të stërmundimshme. Ky studim konkludon se beteja e saj me besimin, që vazhdoi deri në fund të jetës së saj, jo vetëm që ndikoi në punën e saj, por përcaktoi përzgjedhjen e vokacionit dhe të çdo vendimi që mori më pas, përfshirë orientimin e kongregatës së Misionarëve të Bamirësisë dhe fazata misionit të saj.”

Nëse Nënë Tereza arriti diçka në jetën e saj, ishte aftësia e saj për të rritur ndërgjegjësimin tonë, si asnjë personalitit tjetër, për dinjitetin dhe shenjtërinë e jetës njerëzore. Kjo nuk është diçka e vogël për një shpirt të trazuar.”

Shënime për editorët: