Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

ABAZ KUPI- MADHËSHTIA E FIGURËS HISTORIKE TË HEROIT KOMBËTAR TË 7 PRILLIT

by

NGA HAKIK MENA/*
E nderuara familja Kupi ,
Te nderuar legalista dhe mbreteror,
Te dashtun bashkatdhetar,
Jemi mledhe sot ne vazhdimesine e tradites kuptimplote legaliste, per te perkujtu diten e hidherueshme te ndarjes nga kjo jete te luftetarit te paepur per liri, kapedanit popullor, njeriut symbol tebeses,nacionalistit largepames, politikanit te konseguent, kryetarit tone heroit Abaz Kupi.
39 vjet me pare familja e tij do te humbte njeriun e tyre te dashur e te shtrenjte, populli shqiptar do te humbte heroin qe do e kishin zili shume popuj te botes, klasa politike shqiptare do te humbte idealistin largepames kombetar, ndersa ne legalistet humbem udheheqsin I cili me dekada me rradhe ne menyre te perkryer mbrojti me dinjitet kauzen tone kombetare.
Abaz Kupi perfaqesonte njeriun model ne masen qe e deshti atdheun , te njeriut model se si luftoi dhe e mbrojti ate, dhe te njeriut model se si e deshironte ta shihte ate. Pershkrimi I figures se Abaz Kupit, une mendoje, se, do te ishte I sakte, duke u bazuar ne 4 epitet e mesiperm ,qe natyrishte ,perkojne me periudha kohe te ndryshme. Epiteti I pare, Kapedan popullor, perkon me periudhen e momenteve te fundit te kapitullimit te Perandorise Osmane. Kohe e cila ndonese do ta gjente Abaz Kupin ne nje moshe shume te re ai ne nje moment do te vepronte sic i ka hije nje burri, duke i ardh ne ndihme me municion nje fshatari te asaj kohe, i cili nuk ishte ne gjendje te paguante taksat te
qeverise turke dhe detyrohet te luftoje me to. Ky xhest fisnik ,dhe patriotik ,do ta burreronte dhe do te linte mbresa te medha ne qytetin e Krujes. Mbas kesaj ngjarje ,Abaz Kupi, do te marre pjese neper kuvende te ndryshme kombetare, ai do te rritet, edukohet e te frymezohet, sidomos nga familja e tij patriotike, duke pas vetem nje ideal, Shqiperine.
Jane momentet e para te gezimit te madh te shpalljes se pavaresise dhe ngritjes se flamurit tone kombetar anembane vendit. Pjese e ketij gezimi ishte edhe qyteti I lashte i Krujes me populli e saj heroik, ishte dhe Abaz Kupi ,i cili kete dashuri, e shprehu duke mos kurseu as plumbat, ndaj nje trathtari te asaj kohe, i cili nuk deshironte kete flamur te valvitej i lire dhe krenar. Popullariteti i tij, mbas ketij gjesti patriotic, do te rritej dita dites ne te gjithe qytetin e Krujes, dhe ai fillon krijimin e disa grupeve te vogla patriotike, te cilet do te behen problem me vone edhe per qeverine e Austro Hungarise. Kjo qeveri, duke pare popullaritetin e Abaz Kupit ,vendosi qe, ta eleminonte, por fale shkathtesise se tij ,ai do tu shpetoje dhe do te filloje perseri organizimin e aktivitetit te tij politik. Fale shkathtesise, trimerise, beses , vendosmerise dhe intuites se tije ai do t’ju imponoj respekt popullit te Krujes, dhe ai, tashme, jo rastesisht, fiton besimin maksimal te popullit te Krujes, I cili, jo me kot, ose rastesisht, i beson kryesimin e 300 forcave krutane, te cilet nisen per tu ardhe ne ndihme trojeve shqiptare te cilave u kanose rreziku prej forcave serbo malazeze ne luften e Koplikut . Intuita dhe nuhatja politike qe Abaz Kupi gezonte, do te dilnin maksimalisht ne pah kur ai do te merrte nje nga vendimet me te rendesishme politike te jetes se tij: ate te bashkepunimit me mbretin Zog, per te forcuar themelet e porsa hedhura te shtetit tone shqiptar. Zgjuarsia e tij popullore dhe aftesite e tij organizuese, do te kontribonin ne menyre te persosur , duke krijuar nje qetsi, e nje rregull te pa pare, gjate sherbimit te tije si komandant i xhandarmerise per Krujen. Puna e tij e jushtifikoi edhe dhenien e grades kapiten nga ana a mbretit Zog.
Epiteti I njeriut symbol te beses, lidhet me nje date, te cilen, une, do te deshiroja ta quaja si date vendimtare, si per vlersimin e personalitetit te tij, ashtu edhe per fatin e kombit tone, data 7 prill 1939 . 7 Prilli i vitit 1939, nxorri ne pah ploteshisht vlerat e Abaz Kupit, si nje luftetar te vendosur dhe guximtar, si nje patriot fisnik dhe mbi te gjitha si besnik i mbretit Zog dhe i Shqipnise. Ai justifikoi deri ne maximum fjalen qe ua kishte dhene mbretit Zog dhe Shqiprise, duke luftuar perballe nje okupatori ne propocional forcash 1 me 5 ne favor te tyre dhe nje makinerie luftarake moderne te asaj kohe. Abaz Kupi me organizimin dhe luften qe zhvilloi, ia zbardhi faqen dhe e ngriti ne piedestalin me te larte, emrin e tij, popullit shqiptar dhe Mbretit Zog. Ketu, une do te thosha, kemi nje shendrrim, nga nje Abaz Aga kapedan popullor, ne nje strateg ushtarak kombetar qe diti ti sherbej besnikerish shtetit shqiptar dhe te mbretit Zog. Radio, gazeta dhe revista te ndryshme shqiptare dhe te huaja, shkruajten ,per luften heroike, qe po benin nipat e Skenderbeut, te udhehequr, nga gjeneral Abaz Kupi. Situata e asaj kohe,punoi ne disfavor te Shqiperise. Nje minister cekosllovak, ne megrim, do te shprehej; ku ta kishim patur edhe ne cekosllovaket, nje figure si Abaz Kupi, sic e paten shqiptaret, te na e kishte zbardhur faqen, e te na kishte lene se paku nderin,e nje qendrese, sa do te vogel, kunder fashizmit. Abaz Kupi ben te pamunduren, por pushtimi eshte i pashmangshem dhe vendos te terheq forcat nacionaliste e te dalin ne mal e me vone jashte Shqipnise, per nje far kohe……
Epiteti “nacionalist largpames”, perkon me periudhen e fillimit te perpjekjeve te Abaz Kupit, per te bashkuar frontin nacional clirimtar me ballin kombetar e te gjitha forcat e tjera shqiptare. Ai, tash merr persiper, me shume krere te tjere nacionaliste, pa dallim partish, per te luftuar sebashku armikun e perbashket , fashizmin. Ai eshte shume largpames, me qellim te mospercarjes, merr pjese ne konferencen e Pezes dhe pranon te behet antar i KANC vetem me qellim qe te luftohej kunder pushtuesit sebashku, me ballin kombtar, frontin nacional clirimtar, e te gjithe forcat e pavarura nacionaliste shqiptare . Robert Lee Wolf ,ne librin e tij “Ballkani ne kohet tona” shkruan: Abaz Kupi
ishte gati te bashkeputonte edhe me Komunistet, nese ata formonin nje front kombetar, duke perfshire te gjithe elementet antifashiste dhe te kufizonin veprimet e tyre, vetem per Clirimin Kombetar.
Por, nuk zgjat shume dhe konferenca e Mukjes, nxjerr ne shesh pislliqet e komunisteve, e ne te njejten kohe, nxjer ne pah, nacionalizmin e Abaz Kupit i cili eshte per nje Shqipni etnike. Qendrimi I tij I prere dhe I qarte, ne Konferencen e Mukjes, vertetojne edhe njihere, instiktin e tij te pa gabueshem ne momente kardinale qe vendosin te ardhmen e kombit, vendim, I cili ishte nje shuplak e forte, si per komunistat e sojit te Enver Hoxhes, ashtu edhe per komunistat e Titos. Kjo konference, do te sherbente si nje pike ndarese antagoniste, ndermjet t’mires dhe te keqes, ndermjet te kombtares dhe antikombtares, komunizmit dhe antikomunizmit. Fatkeqsisht, ky eshte edhe momenti me tragjik qe fillon me nje vetvllavrasje gjysemshekullore. Mbas ketij momenti, Abaz Kupi me shume krere te tjere nacionaliste krijon ne zallherr OKLL dhe zgjidhet kryeta I saje. Ai mundohet bashke me ballin kombtar dhe nacionalist te tjere te pavarur, ne shume mbledhje, si ajo e Prezes, ate tek Liqeni i Zogollit ne Mat, ate te Malit te Bardh, ate te Lures, ate ne Bulker te Lezhes qe te bashkohen forcat e djathta kunder pushtuesit, por tashme kunder edhe nje armiku te ri: ate te sllavo-komunizmit, i cili, po perhapej, si mortaja e do ta persekutonte dhe shkatrronte ,ne themel, cdo gje kombtare, per nje gjysem shekulli, Por, pa sukses.
Fatkeqsisht, te djathtet, nuk arriten ndonje konsensus. Lufta e dyte botrore mbaroi, komunistet po merrnin pushtetin. Abaz Kupi, ne kundershtim te plote, te deshires se tij detyrohet te lere vendin e tij te dashur qe, aq shume, kishte luftuar e punuar per te, do te linte nje pjese te bashkpuntoreve te tij nacionaliste, qe kishin kaluar momentet me te veshtira te jetes se tyre, duke luftuar, per ceshtjen shqiptare. Do te linte pjesen me te madhe te familjes se tij: gruan e tij, njerin djale Fatbardhin, dhe vajzat, te cilet se bashku, do te behen preh, e nje persekutimi 50-vjecar, duke kaluar nga nje kamp internimi, ne tjetrin, te cilet duke treguar nje karakter te pamposhtur karshi bishes sllavo komuniste e justifikuan plotesisht emrin e te atit te tyre.
Epiteti I katert-politikani konseguent, I perket periudhes se largimit te Abaz Kupit drejt nje bote te panjohur edhe te eger . Ai shkon ne shume vende, Itali, Egjypt Amerike , France , Gjermani etj. Edhe pse jashte atdheut, ai vazhdoi aktivitetin e tij politik ne organizimin e OKLL, ne unifikimin e te gjithe partive politike, me qellimin e vetem: permbysjen e qeverise komuniste dhe zevendesimin e saj me nje Shqiperi te lire demokratike dhe etnike. Ai merr pjese edhe ne organizimin e Komitetit Shqiperia e Lire, i cili krijohet, me qellim per te luftuar komunizmin, e me shprese, per tu kthyer nje dite ne atdhe, si alternative demokratike. Edhe ne kte komitet, i cili perbehej kryesisht nga forcat e OKLL, Ballit Kombtar dhe disa grupime te tjera antikomuniste, Abaz Kupi, zgjidhet nenkryetar: si rrjedhoje e imponimit absolut tashme, qe personaliteti I tije, kishte fituar ne eliten nacionaliste te asaj kohe dhe punon sebashku, me Mithat Frasherin kryetarin e ketij komiteti, per realizimin e shqiperine etnike dhe luften kunder kunder komunizmit, duke u keshilluar gjithmone, ne menyre konseguente, e konstante, me mbretin Zog dhe duke qendruar besnik, I formes se regjimit gjate gjithe kohes. Ai ka qene ne kontakte te
vazhdueshme me mbretin Zog, dhe ka marr pjese ne te gjitha ceremonite e familjes se
Mbretit.Gjithashtu eshte dekoruar nga mbreti Leke me “Urdhrin e Trimerise” me
motivacion “Si hero i luftrave e perpjekjeve te tij per Atdhe” .
Deri ne momentet e fundit te jetes se tij, ai s’ka pushuar se punuari dhe menduari per nje Shqipni etnike, te lire, dhe demokratike. Me ne fund, do te thoja qe: le te na sherbej figura e ketij luftetari fisnik te Shqiperise Etnike , si rol model, per brezin e ri te sotem dhe brezat e ardhshem se si luftohet per komb. Oh Zot, si mund te hidhet balt neper figura te tilla kombtare? Le te shpresojme qe nje dite te afert nje qeveri demokratike e zhveshur nga cdo element sa do pak me mentalitet ose lidhje me sistemin komunist, dmth qeveri dhe shtet kombetar te nderoj kete figure kombetare duke I kthyer eshtrat ne vendlindje ne menyre institucionale,
I pa harruar qofte kujtimi I tij.
* Kryetar i Partise Levizja e Legalitetit per SHBA.Fjalim i mbajtur me 10 Janar 2015 ne Kew Garden, New York, me rastin e 39 vjetorit te vdekjes se Abaz Kupit

TË JESH A TË MOS JESH CHARLIE HEBDO

by

Nga SKËNDER BUÇPAPAJ/
Ai, kur të gjithë të tjerët thonë Je Suis Charlie, thotë I Am Not Charlie, Unë nuk jam Charlie. Nga ai çast që e thotë këtë, në fakt, në të vërtetë, ai është Charlie, ai është sadopak Charlie.
Nga të gjitha opinionet (mendimet) e opinionistëve (mendimtarëve) të botuara këto ditë pas 7 janarit në mediat perëndimore, unë kam marrë në vëmendjen time vetëm shkrimin e sapopërmendur të David Brooks të 8 janarit 2015, të botuar në New York Times, ku ai, prej shumë vitesh, është kolumnist.
Ja si e argumenton ai, ndër të tjera, se nuk është Charlie:
“Shumica jonë e di se provokatorët dhe figurat e tjera të pazakonshme kanë role të dobishme publike. Satiristët dhe përqeshësit ekspozojnë dobësitë tona dhe kotësinë tonë kur ne jemi duke u ndier krenarë. Ata thumbojnë vetëkënaqësinë e të plotsukseshmit.”
“Provokatorët dhe përqeshësit ekspozojnë marrëzinë e fundamentalistëve. Fundamentalistët janë njerëz që gjithçka e marrin kallëp. Ata nuk janë të aftë t’i pranojnë pikëpamjet. Ata nuk janë të aftë të shikojnë se, ndërsa religjioni i tyre mund të meritojë respektin më të thellë, është e vërtetë edhe se shumica e religjioneve janë disi të frikshëm. Satiristët ekspozojnë ata që nuk janë të aftë të qeshin me veten e tyre dhe na mësojnë ne të tjerëve se ndoshta edhe ne duhet të mësojmë.”
“Me pak fjalë, duke menduar për provokatorët dhe fyesit, ne duam të ruajmë standardet e qytetërimit dhe të respektit, duke krijuar njëkohësisht hapësirë për njerëz kreativë dhe sfidues të cilët janë të pazakonshëm për mënyrat dhe shijet e mira.
Nëse ju provoni të nxitni këtë balancë delikate mes ligjit, kodit të shprehjes dhe shprehësve të mendimit të ndaluar, do të përfundoni në censurë të egër dhe në ndrydhje të bisedës. Është gjithmonë gabim të provosh të trysnosh shprehjen, të ngresh kode të shprehjes dhe t’u mbyllësh gojën atyre që flasin.”
Ja pse, mendoj unë, David Brooks, në këtë shkrim, është Charlie, është sadopak Charlie:
Ai thotë “Unë nuk jam Charlie” në një kohë kur të gjithë thonë “Unë jam Charlie”, kur eteri është mbushur me këtë thënie, kur mediat hapen dhe mbyllen me këtë thënie, kur kjo thënie është vënë në gojën dhe në penën e politikës dhe të publikut, dy faktorëve në konflikt të përhershëm, nganjëherë të papajtueshëm pikërisht ndaj së vërtetës.
Pra, të jesh Charlie do të thotë të guxosh kur të gjithë të tjerët kanë frikë, do të thotë të shqiptosh të kundërtën, krejt të kundërtën e asaj që e thonë të gjithë, do të thotë të jesh kundëropinion i të gjitha opinioneve, të kesh kundër-rrymë e të gjitha rrymave. Të jesh Charlie do të thotë të mos heshtësh për të vërtetën, kur të gjithë tjerët heshtin për të vërtetën. Ta shpallësh të vërtetën kur të gjithë e mendojnë atë dhe askush, secili për arsye të ndryshme, nuk e thotë atë që mendon. Ta shërbesh të vërtetën në atë mënyrë sikurse nuk do ta shërbente askush tjetër.
Duke guxuar të thotë “Unë nuk jam Charlie”, David Brooks, i fton të pohojnë të thonë të njëjtën gjë të gjithë ata që e ndjejnë se e kanë përdorur pushtetin, kanë instrumentalizuar ligjin, kanë bërë çfarë kanë pasur në dorë për të mbyllur gojët e së vërtetës, për të shtypur, ndrydhur kufizuar lirinë e shprehjes, të gjithë ata që i janë kundërvënë së drejtës së publikut për ta ditur të vërtetën, së drejtës së publikut për t’u shërbyer me të vërtetën nga mediat që marrin jetë prej tij.
Në jehonën që iu bë në kryeqytetet tona masakrës së kryer në Paris ndaj kolegëve të Charlie Hebdo, i vetmi shembull që u muar nga realiteti shqiptar ishte djegia e selisë së gazetës Koha Jonë gjatë trazirave të vitit 1997 në Shqipëri.
Ata që u ftuan nëpër studiot e televizioneve, ata që dhanë deklarimet e tyre për masakrën terroriste të 7 janarit 2015, nuk denjuan të përmendnin gazetarët shqiptarë të cilët dhanë jetën gjatë Luftës së Kosovës apo pas kësaj lufte, vetëm pse e thanë atë që nuk guxoi askush ta thotë. Ata janë Ali Ukaj, Shemsi Popova, Enver Maloku, Bekim Kastrati, Xhemajl Mustafa, Bardhyl Ajeti.
Asnjë nga shoqatat e gazetarëve në Republikën e Shqipërisë, në Republikën e Kosovës apo tjetërkund në mediatikën shqiptare nuk e ka ngritur zërin as kur vrasja e këtyre kolegëve paralajmërohej, as kur vrasja e këtyre kolegëve ndodhi, as më vonë. Asnjë nga ato shoqata, asnjë nga politikat e derisotme në Tiranë apo në Prishtinë nuk ka bërë asgjë për ndriçimin e vrasjeve dhe për dhënien e drejtësisë ndaj këtyre vrasjeve.
Kolegët tanë Ali Ukaj dhe Shemsi Popova, kolegët e mi Enver Maloku, Bekim Kastrati, Xhemajl Mustafa, Bardhyl Ajeti ishin Charlie. Këta që thonë në media apo tjetërkundër në publik këto ditë “Unë jam Charlie” në fakt nuk janë Charlie, janë anti Charlie.
Presidenti Bujar Nishani dekoroi këto ditë një gazetare që vdiq aksidentalisht në krye të detyrës. Ai e kishte dhe e ka rastin të bëjë atë që nuk e bënë paraardhësit e tij dhe të nderonte gazetarët e vrarë në Kosovë.
Vinjetistët e Charlie Hobde deri më 7 janar 2015 ishin martirë të gjallë të fjalës së lirë, të mendimit të lirë. Nga 7 janari 2015 ata janë martirë të ndarë nga jeta, të ndarë mizorisht dhe padrejtësisht nga jeta. Martirë të gjallë të janë të gjithë ata guxojnë kur të tjerët kanë frikë apo parapëlqejnë të kenë frikë, ata që shqiptojnë të kundërtën, krejt të kundërtën e asaj që e thonë të gjithë, ata që janë kundëropinion i të gjitha opinioneve, ata që janë kundër-rrymë e të gjitha rrymave. Ata nuk heshtin për të vërtetën, kur të gjithë tjerët heshtin për të vërtetën. Ata e shpallin të vërtetën kur të gjithë e mendojnë atë dhe askush, secili për arsye të ndryshme, nuk e thotë atë që mendon. Ata e shërbejnë të vërtetën në atë mënyrë sikurse nuk do ta shërbente askush tjetër.

Sa kushton një plumb i kallashnikovit?

by

Nga Migjen KAJTAZI/
«Kosova edhe pse e pavarur, ka shumë probleme», e filloi bisedën një gazetare e Le Temps. «Deri më tani kemi folur për vuajtje, fakti që po flasim për probleme përbën një përparim1», më erdhi aty për aty. Por edhe këto të fundit nuk janë për t’u nënçmuar. Ndër problemet që mund të citojmë është ai i sigurisë, apo pasigurisë së qytetarëve të Kosovës.
Vëmendja më e shtuar për çështje të sigurisë dhe të pasigurisë së qytetarëve ka filluar pas vrasjes së Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, John F. Kendy, në vitin 1963. Këtë ditë filloi një epokë e re e shtjellimit të çështjes së ndjenjës së pasigurisë. Vrasja e burrështetasit më të mbrojtur në botë ndikoi në gjendjen shpirtërore të njerëzve, të cilët filluan ta shtrojnë pyetjen: Kur edhe njeriu më i mbrojtur në botë u bë viktimë e krimit, ku ngelëm ne?!
Nga kjo kohë, për popullsinë e ‹thjeshtë› ky rrezik u bë më real dhe u përhapën sondazhet e matjeve të ndjenjës së sigurisë. Matjet e ndjenjës së sigurisë në Perëndim në fakt kanë filluar pas Luftës së Dytë Botërore. Këto anketa u shërbejnë shumë institucioneve të sigurisë nacionale. Si formë për matje të ndjenjës së sigurisë aplikohet anketa e ashtuquajtur e viktimologjisë, e cila interesohet për atë se kur personat kanë qenë viktimë gjatë një intervali të caktuar kohor, apo viktimë në një fushë të caktuar. Pyetjet në shumicën e radhës kanë të bëjnë me integritetin fizik e pronësor.
Ndër format e matjes së ndjenjës së sigurisë është edhe anketa e vetëgjyqësisë, që më shumë përdoret për delikte të vogla, të kryera nga moshat e reja, apo nga adoleshentët. Më e rëndësishmja te të gjitha anketat, çfarëdo qofshin ato, është forma e indikatorëve që japin informacion të saktë për interesimin që ka intervistuesi.
Instrumentet e afirmuara në vendet e Perëndimit për matjen e ndjenjës së sigurisë pothuajse nuk mund të shërbejnë në Kosovë. Për shembull, pyetja lidhur me ndriçimin e rrugëve dhe lagjeve nuk ka kuptim në një vend ku ka mungesë të furnizimit me energji elektrike. Njëlloj edhe pyetja për perspektivën e të rinjve në vend nuk ndihmon në rrethanat kur një numër i madh i të rinjve është i papunë dhe zgjedhjen e sheh në emigracion. Lista e pyetjeve që nuk kryejnë punë në matjen e ndjenjës së sigurisë është e gjatë si :
– Pyetja për kushtet ekonomike nuk mundet të parashtrohet nga fakti që mbi 50 % e popullësisë aktive janë në kërkim të punës.
– Pyetja për ndikimin e ambientit nuk mundet të parashtrohet se Kosova ka probleme me ndotje te madhe ekologjike (mjaftonë të shifenë lumejtë e Kosovës)
– Pyetjen lidhur me sigurinë në trafikin e komunikacionit nuk mundemi të parashtrojmë se të gjithë e ndiejm vetën të pasigurtë në rrugët e Kosovës , qoftë ngasësit e veturave po ashtu edhe këmbësorët.
– Pyetja lidhur me traumat e luftës ende nuk munden të parashtrohen nga fakti qe « Zija Kombëtare » nuk ka filluar nga fakti që kemi mbi 2 mijë persona të zhdukur . Po ku jemi te traumat rritja e vetëvrasjeve është tregus i traumave postromatike pas luftës .
Një pyetje që jep informacion për ndjenjën e sigurisë në Kosovë do të ishte: Sa kushton një plumb i kallashnikovit?
Gjatë një qëndrimi në Kosovë, në tetor 2014, ua parashtrova këtë pyetje grupmoshave të ndryshme të personave në viset rurale dhe urbane. Numri i të intervistuarve ishte i vogël – njëmbëdhjetë, po përgjigjet dolën megjithatë sinjifikuese.
Pothuaj asnjëri nga pesë personat që jeton në Prishtinë nuk arriti të japë një përgjigje të saktë, që lejon një konkluzion të qartë sa u përket njohurive për çmimin e një plumbi të kallashnikovit. Kurse të gjithë gjashtë personat në zonat rurale dhanë përgjigje që dallonin fare pak njëra nga tjetra.
Përgjigjja e ‹prishtinasve› lejon kushtimisht hipotezën që këta qytetarë ndihen të sigurt, apo nuk ka rrezik të përdorimit të armëve, për shembull gjatë dasmave. Ndoshta për shkak të pranisë më të madhe të policisë, apo frikës së denoncimit nga fqinjët.
Kurse fakti që një numër i madh i të pyeturve në viset rurale e di çmimin e një plumbi të kallashnikovit lejon konkluzionin që popullsia rurale është më e armatosur dhe e ka potencialin t’i përdorë armët më lehtë në mungesë të policisë, për shkak të pozitës gjeografike, apo nga fakti që e ndien veten më të pasigurt.
Armatosja e popullsisë është ndër indikatorët më të ndjeshëm në anketat që kanë të bëjnë me sigurinë e qytetarëve. Pyetja sa kushton një plumb i kallashnikovit mund të shërbejë si një tregues autokton, i cili jep informacion për armatosjen dhe sigurinë në këtë kohë në Kosovë.
Shtjellimi sipërfaqësor i problemit, nuk ka për qëllim minimizimin e rëndësisë së çeshtjesë së sigurisë së sigurisë . Thjesht druaj që grumbullimi i shumë problemeve mund ta prekë edhe aspektin e sigurisë së Kosovës. Kur ta mësojnë qytetarëte e Prishtinës çmimin e një plumbi të kalashnikovit , do të jemi në vijën e fundit të “rezervave” të sigurisë në këtë situatë të karakterizuar nga një jo stabilitet të përgjithëshëm politik, ekonomi, social etj. e njëherit ….të mbrojtjes.

Aleksi Çipra me origjinë nga Arta e Çamërisë

by

Nga Arben LLALLA/
Kryetari i opozitës së majtës radikale greke Aleksi Çipra i cili ka shanse të fitoj zgjedhjet që do të mbahen në Greqi më 25 Janar 2015, është me origjinë nga babai çam ortodoks. Çipra është edhe nënkryetar i të majtës Evropiane.
Disa herë në mediat ekstremiste të djathta greke, Aleksi Çipras e kanë akuzuar se babai i tij ka financuar ish-kryepeshkopin e Greqisë Jeronimo Koçonit, gjatë viteve 1967-1973, i cili edhe ky kryepeshkop ishte me origjinë shqiptare. Gjatë këtyre viteve Pavlos Çipras ka financuar edhe misionet në Afrikë të kryepeshkopit të sotëm të Shqipërisë Janullatosit. Lind pyetja se çfarë i lidh këta të tre? Ata janë me origjinë shqiptare dhe Çipra dhe Anastas Janullatosi janë nga Çamëria, Arta dhe Preveza. Aleksi Çipra ka marrëdhënie të ngushta edhe me Kryepeshkopin e sotëm të Greqisë, Jeronimo Lapi (Labi) i cili është me origjinë shqiptare.
Nëna e Aleksit është nga fshati Elefteropoli të Kavallës që deri në vitin 1928 quhet Pravi. Ndërsa Babai i tij, Pavlos Çipra është nga fshati i Artës të Çamërisë.
Mbiemri ÇIPRA rrjedh nga fjala shqipe Sipër-Mbi, në dialektin çam. Konstandin Kristoforidhi në fjalorin e tij të gjuhës shqipe botuar në greqisht në Athinë më 1904, në faqe 441 shpjegon se fjala TSIPRA-është fjalë shqipe.

Umberto Eco: ISIS është nazizmi i ri

by

Çfarë duhet të thotë njeriu i shkretë përpara fakteve të tilla?” Së pari, Umberto Eco nxiton të sqarojë se nuk e ka lexuar ende “Nënshtrimin”, romanin e ri të Michel Houellebecq, e si pasojë nuk mund të flasë: “Bota është e mbushur me njerëz që flasin për libra të cilët nuk i kanë lexuar, bashkë me ata që thonë se e njohin Kur’anin, ndërkohë që nuk e kanë lexuar asnjëherë”. Por, në lidhje me kushtet prej ku buroi atentati i Parisit ka ç’të thotë që çke me të. “E sigurtë është se kanë ndryshuar modalitetet e luftës”, thotë Eco. “Po zhvillohet një luftë dhe ne jemi brenda saj deri në fyt, ashtu sikurse kur unë isha i vogël dhe i jetoja ditët e mia nën bombardimet që mund të vinin nga një moment në tjetrin, pa e ditur. Me këtë lloj terrorizmi, situata është ekzaktësisht si ajo që kemi përjetuar gjatë luftës”. Romani i ri i Ecos, Numri Zeri, që pritet të dalë sot, hyn në kategorinë e fantapolitikës edhe pse përqëndrohet në të kaluarën e afërt (sezoni i Duarve të Pastra) dhe jo në një të ardhme të afër, si romani i Houllebecq. Dhe nuk janë gazetarët kurajozë të revistës satirike Charlie Hebdo, por të tjerë lloje gazetarësh, shumë më pak të nderuar.
Edhe buja që ka shkaktuar një libër, si “Nënshtrimi”, sigurisht që nuk është e paprecedentë: “Në historinë e njerëzimit e kemi parë shumë herë. Edhe dënimi me vdekje i Salman Rushdie, për librin e tij Vargjet Satanikë lidhej me një roman… Dhe nuk ishte risi as atëherë. Njerëzit janë masakruar gjithmonë për një libër: Bibla kundër Kur’anit, Ungjilli kundër Biblës etj. Luftërat e mëdha kanë shpërthyer prej feve monoteiste për një libër. Keni parë ndonjëherë animistë që janë përpjekur të pushtojnë botën me armë? Janë fetë e librit që provokojnë luftëra për të imponuar idenë që përmbajnë tekstet e tyre. Luftërat pagane ishin të gjitha lokale. Ndoshta pak edhe ato romake… Por kartagjenasit luftuan për arsye tregtare, dhe jo për të imponuar kultin e Astartit”.
Umberto Eco ka shkruajtur romane dhe libra, që nga “Emri i Trëndafilit” deri tek më i fundit “Histori e tokave dhe vendeve legjendarë”, që ka në qendër fantazitë perverse (dhe të dhunshme) të shkaktuara nga disa vepra, letrare apo jo, që ndoshta në krye të herës nuk aspironin të paraqiteshin si të vërteta absolute: “Ka dy mijë vjet – thotë – që marrim seriozisht “Eneidën”: Augusti na ka vendosur mbi themele pretendimesh të rëndësishëm. Ka me qindra tekste që janë shndërruar në fantazma të rrezikshme, mbi të gjitha për shkak të atyre që nuk i kanë lexuar”.
A e ndan Eco analogjinë e përshkruar nga Emmanuel Carrere, autor i romanit “Mbretëria” (ngjarjet zhvillohen në dekadat e fillimit të Kristianizmit), një analogji mes kohës që kalojmë dhe epokës që çoi nga qytetërimi greko-romak, tek ai judeo-kristian? “Më duket e pranueshme, ndodh ajo që fatkeqësisht ka ndodhur gjithmonë, vetëm se tani jemi edhe ne brenda… Tridhjetë vjet më parë kam shkruajtur një artikull, ku thoja se ndodheshim përballë jo më një emigrimi si ai i italianëve në Amerikë apo në Zvicër, por një migrimi, dhe migrimet janë globalë, janë shumë të përhapur në hapësirë dhe zgjasin shumë. Që atëherë shkruaja se deri kur të mbërrinim në një ekuilibër të ri, do të derdhej shumë gjak. Qytetërimi perëndimor, e ka apo jo forcën për të qëndruar, por gjendet përballë një procesi kolosal migrimi, ashtu si i ndodhi Romës shumë shekuj më parë”.
Paradoksi për të cilin flet Houellebecq është që bota myslimane nga pikëvështrimi social është më pranë të djathtës ekstreme, e cila dëshiron ta shtyjë me të gjithë forcat. “Nuk më duket e drejtë që të flitet me përgjithësi duke thënë “myslimanë”, ashtu si nuk do të ishte korrekte të gjykonim Krishtërimin mbi bazën e metodave të përdorura nga Cesare Borgia. Por sigurisht që mund të thuhet për ISIS-in, që është një formë e re nazizmi, me metodat e veta të shfarosjes dhe vullnetin apokaliptik për të marrë kontrollin e botës”.
Perspektiva që qytetërimi perëndimor në krizë, të bëhet aleat me vende arabë, a është thjeshtë një fantapolitikë romanesh? “Shkrirja në një e qytetërimeve është një gjë që mund të ndodhë falë migrimeve. Kur në Itali të ketë 50 milionë jashtëkomunitarë dhe 10 milionë italianë, do të ndodhë ndoshta ajo që ka ndodhur dy mijë vjet më parë. Në fund të fundit ka ndodhur më parë në Azi dhe gjetkë: mongolët në Kinë etj”.
Nuk mund të mohohet që është një version i cili shkakton frikë, kur e mendon sot: “Eshtë e qartë se të gjithë ndryshimet e mëdhenj na terrorizojnë. Shikoni, mua pak vite jetë më mbeten, por kam nipër, dhe uroj që të mësojnë të jetojnë me këto perspektiva. Pastaj, nuk do të ishte aq terrorizuese të imagjinonim një outlet në vend të Duomos, për shembull”.
Ky është një vizion që edhe mund të materializohet: “Sigurisht, dhe ka nga ata që me siguri do të kënaqeshin”.(Kortezi:Koha Jone)