• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Sekti Rama falimentoi pushtetin vendor!

May 9, 2023 by s p

Bujar Leskaj/

– Një e katërta e bashkive janë të zhytura në borxhe pa mundësi kthimi dhe ndodhen shumë pranë gjendjes së falimentit

Në afro dhjetë vjet drejtim të shumicës së bashkive të vendit, me 4 vitet e fundit në udhëheqje të 60 nga 61 bashkitë e vendit, sekti Rama në qeverisje, me pangopësinë dhe papërgjegjshmërinë karakteristike të vet, i ka shkaterruar financat vendore.

Sot, mbi 70 përqind e të ardhurave vendore shkon për të mbajtur në punë punonjësit e bashkive dhe për shpenzimet operative. Tre të katërtat e bashkive kanë varësi absolute nga fondet e pushtetit qendror, duke mos përfituar asgjë nga shanset e autonomisë vendore. Fondi Shqiptar i Zhvillimit ka dubluar plotësisht funksionet e investimeve kapitale për bashkitë, duke ofruar projekte dhe dhënë tendera për interesat e oligarkëve të sektit në fuqi(87 përqind e tenderave të FSHZH i marrin kompani nga Tirana), apo në bazë të kapriçove e tekave të momentit të të ashtuquajturit Lider Global(kujtojmë instalacionin prej druri në Kryeministri).

15 nga të 61 bashkitë e vendit janë të zhytura në borxhe të pakthyeshme, ose shumë pranë falimentit. Thënë ndryshe, 25 përqind e pushtetit vendor sot nuk ka para për të shlyer detyrimet e prapambetura, të cilat përbëjnë 60-80 përqind të buxhetit të tyre vjetor.

Në fund të vitit 2022, totali i detyrimeve të pakthyera që bashkitë kanë akumuluar ndaj të tretëve arriti në vlerën 7.9 miliardë lekë ose mbi 72 milionë euro. Ende nuk dihet niveli i detyrimeve të reja të akumuluara në periudhën janar-prill 2023, katërmujor i investimeve të ethshme elektorale, pa siguruar as 20 përqind të fondit bazë për kryerjen e tyre!

Krahas dublimit të padrejtë dhe abuziv të investimeve kapitale nga Fondi Shqiptar i Zhvillimit, shumë nga bashkitë janë në vështirësi serioze ekonomike dhe në pamundësi për të kryer investime themelore për qytetarët e tyre. Niveli dhe cilësia e shërbimeve që qytetarët marrin nga bashkitë është në rënie të ndjeshme, ndërkohë që bashkitë rrisin çdo vit stafet e tyre, për të akomoduar patronazhistët dhe “aktivistët” e sektit në qeverisje. Vetëm gjatë vitit 2022, numri i përgjithshëm i punonjësve të 60 bashkive të drejtuara nga socialistët u rrit me 9.3 përqind, në krahasim me vitin 2021, ndërkohë që rritja ekonomike mesatare e tyre nuk ishte më shumë se 2 përqind!

Nga të dhënat e publikuara nga Ministria e Financave dhe Ekonomisë, bashkitë me borxhin më të madh të grumbulluar janë Kavaja, Vora, Malësia e Madhe, Pogradeci, Durrësi, Lezha, Kamza, Belshi dhe Fieri. Në realitet, janë 22 bashki, ose më shumë e një e treta e bashkive të vendit, me probleme të mëdha financiare të menaxhimit të tyre.

Sekti në qeverisje artikuloi në fillim të vitit 2021 caktimin e një administratori për bashkitë në vështirësi financiare, por deri tani asgjë nuk është bërë. Në të kundërt, qeveria Rama u tall me bashkitë, pasi në aktin normativ të 3 dhjetorit 2021, dha vetëm 500 milionë lekë për shlyerjen e borxheve të tyre, ose sa 7 përqind e totalit të detyrimeve të papaguara të pushtetit vendor! Ajo nuk ka nevojë për bashkitë, pasi për çdo investim kapital në nivel vendor, përdor shërbëtorin e bindur të saj, Fondin Shqiptar të Zhvillimit. Bashkitë i duhen vetëm për të punësuar patronazhistët dhe “aktivistët”.

14 maji i zgjedhjeve vendore do të jetë vija e ndarjes përfundimtare mes keq-qeverisjes, abuzimit dhe korrupsionit të sektit Rama edhe në qeverisjen vendore, me mundësitë reale të bashkive tona për zhvillim e prosperitet për qytetarët e tyre. Pas 14 majit dhe fitores së kandidatëve të primareve, bashkitë e Bashkimit për Fitore do të jenë pasqyra e ndryshimit, përmes një programi konkret për shlyerjen e borxheve të akumulara, krahas rritjes së të ardhurave vendore dhe investimeve kapitale të bashkive, në dobi të komuniteteve të tyre.

Burimet nga ku u mbështet analiza:

https://portavendore.al/…/bashkite-ne-veshtiresi-prej…/
https://euronews.al/bashkite-55-milione-euro-borxhe-te…/

Filed Under: Ekonomi

SHTETET KU S’KA ASOCIACIONE PËR MINORITETET

May 8, 2023 by s p

Xhelal Zejneli/

Bashkimi Evropian apo ShBA-ja kurrë s’kanë treguar interesim të formojnë në ndonjë vend të Evropës apo të Ballkanit asociacion apo bashkësi komunash me shumicë të një grupi etnik të caktuar, përkundër faktit se minoritete ka në shumë vende të gadishullit apo edhe të kontinentit. Për themelimin e një krijese të tillë i janë vënë vetëm Kosovës. Madje për një minoritet që nuk përbën më shumë se 3-4 për qind të popullsisë së përgjithshme të vendit. Për një pakicë që i gëzon të gjitha të drejtat sipas standardeve më të larta, si në asnjë vend tjetër të BE-së. 

Uashingtoni, Berlini dhe Parisi mund të krijojnë: 

– entitet për shqiptarët në Maqedoninë e Veriut, të cilët përbëjnë një të tretën e popullsisë së përgjithshme të këtij vendi dhe ku sllavo-maqedonasit përbëjnë jo më shumë se gjysmën e popullsisë së tij; 

– entitet apo asociacion për shqiptarët në Kosovën lindore (Preshevë, Bujanoc, Medvegjë); 

– asociacion për boshnjakët në Sanxhak të Serbisë.

Uashingtoni dhe Brukseli duhet të ndalin eksodin e hungarezëve të Vojvodinës apo ta rikthejnë autonominë e dikurshme të saj, të suprimuar nga regjimi i Sllobodan Millosheviqit në kohën e jogurt revolucionit (revolucioni i kosit) të vitit 1988. 

Asociacion do të mund të kishin edhe shqiptarët në Mal të Zi, të cilët si pasojë e një gjenocidi të heshtur të kryer nga autoritet malazeze, dita-ditës shpërngulen për në Amerikë;

Qendra politike të Perëndimit mund të krijojnë asociacione edhe:

– për hungarezët në Rumani ku sipas regjistrimit të popullsisë të vitit 2011jetojnë 1.227.623 banorë, apo 6,1% të numrit të përgjithshëm të popullsisë së këtij vendi;

– për hungarezët në Sllovaki ku sipas regjistrimit të popullsisë të vitit 2011, banojnë 458.467 hungarezë, që përbëjnë 8,5% të popullsisë së përgjithshme të këtij vendi: 

– për bashkësinë turke në Bullgari ku sipas regjistrimit të popullsisë të viti 2011, 8.8% e popullsisë së përgjithshme të këtij vendi janë turq;    

– për grupet etnike në Greqi – për shqiptarët, për sllavo-maqedonasit dhe për turqit, ekzistimin e të cilëve Athina e mohon. Greqia është shteti më jodemokratik i BE-së. Është për t’u habitur sesi ky vend ia ka dalë të bëhet anëtar i strukturave euroatlantike. Është pranuar në BE ngase ndodhet në vijën e parë të frontit përballë Turqisë.  

*   *   *

Ka edhe të tjera shtete ku mund të formohen asociacione. Numri i serbëve në Kosovë është i vogël për të pasur asociacion. Serbia në Kosovë ka qenë kolonizuese dhe pushtuese. Që nga viti 1877 e këndej ajo në Kosovë ka kryer gjenocid. Në vitin 1999 ajo e k humbur luftën pushtuese në Kosovë. Humbësi dhe agresori duhet të dënohen dhe jo të shpërblehen. Kryetari i Serbisë Aleksandar Vuçiq (1970- ), ministri i Punëve të Jashtme i Serbisë Ivica Daçiq (1966- ) dhe ministri i Punëve të Brendshme i Serbisë Aleksandar Vulin (1972- ) duhet t’i dorëzohen Gjykatës së Hagës që të përgjigjen për krime kundër njerëzimit.  

*   *   *

COPËTIMI I HUNGARISË NË TRIANON NË VITIN 1920  – Gjatë Luftës së Parë Botërore Hungaria ka qenë në anën humbëse për arsye se ka qenë pjesë e Austro-Hungarisë humbëse. Pas kësaj lufte, me Marrëveshjen e Trianonit (Treaty of Trianon) të nënshkruar më 4 qershor të viti 1920 midis Hungarisë, në një anë dhe vendeve të Antantës, në anën tjetër, Mbretërisë Hungareze të dikurshme iu mor një pjesë e madhe e territorit. Si humbëse, Hungarisë iu desh të pajtohet me marrëveshjet paqësore nënçmuese. Fuqitë ngadhënjyese nuk i kursyen fare armiqtë humbës. 

Ka pasur studiues të cilët kanë thënë se ndëshkimi i pamëshirshëm i Gjermanisë humbëse pas Luftës së Parë Botërore, ka qenë një prej shkaqeve kryesore të shpërthimit të Luftës së Dytë Botërore. Sipas disa studiuesve, është paradoksale që Hungaria të jetë dënuar më fort se Gjermania dhe Austria. Pas nënshkrimit të Marrëveshjes së paqes në Trianon, Hungarisë i është marrë 72% e territorit të dikurshëm, ndërsa rreth 3.300.000 hungarezë kanë mbetur jashtë kufijve të saj.

Në dobi të Rumanisë i është marrë Transilvania (Erdeli). Zonat veriore të Hungarisë i takuan Çekosslovakisë, përkatësisht Sllovakisë së sotme.. Gradishqa (Burgenlandi) i takoi Austrisë, ndërsa Prekmurja, Megjimurja Baranja, Banati dhe Baçka i takuan Mbretërisë së Serbëve, të Kroatëve dhe të Sllovenëve (më vonë: Mbretëri e Jugosllavisë).

Marrëveshja e Trianonit e ka marrë emrin sipas pallatit Trianoni i Madh (Grand Trianon) që ndodhet nnë afërsi të Versajës (Versailles), për arsye se marrëveshja është nënshkruar aty. Vendimet e sipërthëna, edhe sot hungarezët i quajnë të padrejta dhe vështirë i falin ato.

*   *   *

HUNGAREZËT NË RUMANI – Sipas regjistrimit të popullsisë në Rumani, të vitit 2011, bashkësia hungareze në këtë vend përbëhet prej 1.227.623 vetëve. Kjo pakicë etnike përbën 6,1% të numrit të përgjithshëm të popullsisë së Rumanisë. Pjesa më e madhe e hungarezëve etnikë jeton në rajonet të cilat para Traktatit të Trianonit të vitit 1920, kanë qenë pjesë të Hungarisë. Hungarezët në Rumani jetojnë në Transilvaninë lindore. Rajoni më i njohur njihet si Sekler, d.m.th. Székely Land (rumanisht: Tinutul Secuiesc; hungarisht: Székelyföld në të cilat hungarezët përbëjnë shumicën e popullsisë. Të drejtat e hungarezëve etnikë në Rumani, me dekada ndodhen në qendër të konflikteve politike midis Hungarisë dhe Rumanisë. “Për të ruajtur identitetin e vet dhe për të siguruar përparim ekonomik” – siç thuhet – hungarezët etnikë në Rumani kërkojnë autonomi territoriale.

HUNGAREZËT NË SLLOVAKI – Hungarezët në Sllovaki janë bashkësia kombëtare më e madhe në Sllovaki. Sipas regjistrimit të popullsisë në Sllovaki në vitin 2011, 458.467 vetë janë deklaruar hungarezë. Kjo përbën 8,5% të popullsisë së përgjithshme të Sllovakisë. 508,714 banorë apo 9.4% e popullsisë deklarojnë se gjuhë amtare e kanë hungarishten. Hungarezët në Sllovaki kryesisht janë të përqendruar në pjesën jugore të vendit, pranë kufirit me Hungarinë. Ata paraqesin shumicë në dy qarqe: në Komarno dhe në Dunajska Streda.

Pas disfatës së Fuqive Qendrore në frontin e Perëndimit në vitin 1918, midis fuqive aleate ngadhënjyese dhe Hungarisë, në Konferencën e paqes në Paris të mbajtur në vitin 1920, u nënshkrua Traktati i Trianonit. Me këtë traktat, territori i Mbretërisë Hungareze u zvogëlua dukshëm. Si pasojë, Hungaria e Epërme në të cilën sllovakët përbëjnë strukturën etnike dominonte, iu bashkëngjit Çekosllovakisë.

HUNGAREZËT NË SERBI – Sipas regjistrimit të popullsisë të vitit 1948, në Serbi kanë jetuar 433.701 hungarezë. Në vitin 1961 janë regjistruar 449.586 hungarezë. Për nga numri, hungarezët në Serbi sot janë grupi etnik i tretë. Me kalimin e kohës, numri i hungarezëve në Serbi apo në Vojvodinë, bie në mënyrë drastike. Sipas regjistrimit të popullsisë të vitit 2011, në Serbi kanë jetuar 253.899 hungarezë, që përbën 3.53% të popullsisë së Serbisë. Prej tyre, 251,136 jetojnë në Vojvodinë, ku përbëjnë 13,00% të popullsisë së përgjithshme të saj. Numri i hungarezëve në Serbi apo në Vojvodinë, sipas regjistrimit të viti 1961, krahasuar me regjistrimin e vitit 2011, pothuajse është përgjysmuar. Sipas regjistrimit të viti 2022, numri i hungarezëve në Serbi apo në Vojvodinë, në krahasim me regjistrimin e vitit 2011 ka rënë për 70.000 mijë. Sot aty figurojnë 184.442 hungarezë.          

Kjo ka ndodhur kryesisht si pasojë e politikës shkombëtarizuese dhe asimiluese të Serbisë ndaj tyre. Si pasojë e politikës diskriminuese serbe, një numër i hungarezëve janë shpërngulur nga Vojvodina. Në vitin 2014, 119.000 hungarezë të Vojvodinës kanë kërkuar shtetësi të dyfishtë, d.m.th. përpos shtetësisë serbe, edhe shtetësi hungareze.

Në Vojvodinë jetojnë 26 grupe etnike apo minorite. Ajo e ka statusin e një kuazi-autonomie. Në Serbi jetojnë 5.360,239 serbë. Përpos tyre, aty jetojnë edhe: hungarezë, boshnjakë, shqiptarë, romë, sllovakë, kroatë, jugosllavë, rumunë, vlleh, malazias, maqedonas, myslimanë, bullgarë etj. 

KRIMET E KOMUNISTËVE JUGOSLLAVË NDAJ GJERMANËVE – Në prag të Luftës së Dytë Botërore, në Mbretërinë e Jugosllavisë ka pasur rreth 500.000 gjermanë etnikë. Kanë qenë të përqendruar kryesisht në Vojvodinë dhe në Sllavoni. Pas vitit 1944, nën akuzën kolaboracionist, komunistët jugosllavë apo serbosllavë, ndërmarrin spastrimin etnik dhe shfarosjen e tyre. Në vitin 1945, pjesëtarët e bashkësisë etnike gjermane, komunistët jugosllavë apo serbosllavë i kanë dëbuar, i kanë internuar, i kanë mbyllur në kampe të përqendrimit, i kanë ekzekutuar pa gjyq. Kolaboracionistë nuk kanë qenë të gjithë gjermanët. Ekzekutime pa gjyq kryejnë vetëm ideologjitë barbare. Ekzekutimet, qofshin edhe me gjyq, nuk janë veçse barbari.

Në artikullin “Kapitulli më i tmerrshëm i tragjedisë gjermane në Jugosllavi”, studiuesja Rosina T. Shmit (Rosina T. Schmidt) shkruan se në kampet e vdekjes kanë qenë të mbyllur rreth 200 mijë civilë gjermanë. Ato kanë ekzistuar deri në vitin 1948. Pas vitit 1944, prej krimeve komuniste, në Jugosllavi janë vrarë mbi 100 mijë gjermanë. Sipas të burimeve jugosllave, në kampet e vdekjes kanë qenë të mbyllur rreth 125.000 gjermanë, kryesisht civilë. Prej tyre kanë mbijetuar rreth 80.000. Shumica kanë vdekur nga uria, nga sëmundjet dhe nga kushtet higjienike të këqija. Të mbijetuarit i kanë deportuar dhe i kanë internuar. Burimet jugosllave thonë se rreth 300.000 gjermanë që kanë qenë në Vojvodinë dhe në Sllavoni kanë ikur bashkë me Wehrmacht-in dhe me njësitë SS. 

Prindërve gjermanë u janë marrë 40.000 deri 45.000 fëmijë dhe me qëllim asimilimi, u janë dhënë prindërve sllavë. Këtu kemi të bëjmë edhe me serbizimin e civilëve gjermanë. Ndarja e fëmijëve prej prindërve të tyre paraqet krim kundër njerëzimit. Sjellja e partizanëve dhe e komunistëve jugosllavë apo serbosllavë ndaj civilëve gjermanë po ashtu paraqet krim kundër njerëzimit. Për këtë askush nuk është përgjigjur. Sipas burimeve kroate, numri më i madh i vdekjeve ka ndodhur në vitet 1945-1946.

Pushtetarët jugosllavë planifikonin që deri në vitin 1947 në mbarë Jugosllavinë të mos mbetej asnjë gjerman. Spastrimi etnik në Vojvodinë dhe në Sllavoni, d.m.th. dëbimi i gjermanëve apo shfarosja e tyre, rezultoi me popullimin e këtyre rajoneve me popullsi serbe. Qëllimi ishte ndryshimi i strukturës etnike të atyre rajoneve dhe mbizotërimi i elementit serb.     

BASHKËSIA TURKE NË BULLGARI – Sipas regjistrimit të popullsisë të vitit 2011, në Bullgaria ka pasur 7.364.570 banorë. Në periudhën e viteve 2001-2011, janë larguar nga vendi 175.244 vetë. Këta janë vendosur në Spanjë, në Itali dhe në Gjermani etj. Sipas regjistrimit të sipërthënë, 84,8% e popullsisë kanë qenë bullgarë etnikë; 8,8% – turq dhe 4,9% – romë. Në Bullgari ka pasur rusë (9.978); armenë (3.684); vlleh (në veri – rumunë, ndërsa në jug – arumunë); pomakë (bullgarë të fesë islame të cilët flasin bullgarisht). Sipas regjistrimit të vitit 2001, pakica turke banon sidomos në provincat Kërxhal, Razgrad, Tërgovishte, Silistra dhe Shumen. Pomakët banojnë kryesisht në provincën Smolan. 

Në vitet ’80 të shekullit XX, regjimi komunist kishte hartuar projekt për asimilimin e dhunshëm të turqve dhe të myslimanëve të tjerë në Bullgari. Vajtja e rreth 340.000 turqve etnikë nga Bullgaria për në Turqi në muajt qershor-shtator të viti 1989 ka qenë spastrim etnik dhe jo shkuarje vullnetare, siç proklamohej në atë kohë. Kjo është dëshmuar nga dokumentet e reja të publikuara nga arkivi bullgar. Në fillim të spastrimit etnik, në korrik të vitit 1989, diktatori komunist Todor Zhivkov (1911-1998) deklaron: “Ballafaqohemi me një eksod masiv… që për ne është i domosdoshëm dhe i volitshëm. Po qe se nuk bëjmë diçka që këta 200 mijë deri 300 mijë vetë të largohen, brenda 15 vjetëve Bullgaria s’ka për të ekzistuar. Ajo do të bëhet Qipro e dytë” duke aluduar në ishullin të ndarë në vitin 1974 në pjesën veriore turke dhe në atë jugore greke.        

GRUPET ETNIKE NË GREQI – Sipas burimeve greke, Greqia na qenkësh shteti etnikisht më i pastër në Ballkan. Grekët përbëkan mbi 95% të popullsisë së përgjithshme të shtetit. Pakica etnike janë shqiptarët, turqit dhe maqedonasit. Të dhënat zyrtare të Greqisë për numrin e grupeve etnike në këtë vend janë të pasakta. Numri i banorëve që u përkasin grupeve etnike në këtë vend është shumë më i madh se numri i pasqyruar nga politika zyrtare greke. Qeveria greke zyrtarisht njeh vetëm një minoritet – myslimanët e Trakisë. Gjatë historisë, sllavët në Maqedoninë greke, Greqia i ka konsideruar grup linguistik dhe jo kombësi. I ka quajtur grekë sllavofonë ose grekë dygjuhësorë. Në fund të shekullit XIX dhe gjatë gjithë shekullit XX, ndaj grupeve etnike jogreke Greqia ka ushtruar gjenocid. Është i njohur në histori pogromi ndaj çamëve. Në qershor të vitit 1944, zervistët, të udhëhequr prej gjeneralit Napoleon Zerva (1881-1956), hyrën në Çamërinë e mesme, ndërsa në shtator të po atij viti, pushtuan edhe Çamërinë veriore. Gjatë këtyre ekspeditave vrastare kryen krime çnjerëzore mbi popullsinë e pafajshme shqiptare të Çamërisë, e cila u shpërngul në Shqipëri. Pas mbarimit të luftës, këtij iu dha posti i ministrit në qeverinë greke.          

Xhelal Zejneli

Filed Under: Ekonomi

“MOS MA PREK HASAN PRISHTINËN!”

May 3, 2023 by s p

Një inisiativë absurde për ndryshimin e emrit të Universitetit “Hasan Prishtina” po qarkullon këtyre ditëve dhe e gjithë kjo po ndodhë kur arsimi ynë në vend se t’i nënshtrohet reformave të njëmendta, ai po dhunohet me inisiativa që nuk kanë kurrfarë arsyetimi logjik. Në kohën kur është themeluar Universiteti i Kosovës, para 53 viteve, atëherë nuk ka mundur të quhet Hasan Prishtina, por kjo u bë e mundur kur bashkë me lirinë dhe pavarësinë e shtetit tonë, erdhi edhe mundësia që të vendosim vet se si do t’i emërtojmë institucionet tona. Prandaj riemërtimi Universitetit të Prishtinës në Universitetin “Hasan Prishtina”, përveç që ngërthen në vetvete simbolikën e vet emrit të kolosit tonë kombëtar, shpreh edhe vullnetin e profesorëve, studentëve dhe shoqërisë që Kosova të ketë një universitet që shpreh aspiratat shtetndërtuese të Hasan Prishtinës. Si i tillë ky universitet do të bëhet shenja dalluese e shtetësisë së Kosovës, kurse emri që mban, do të jetë udhërrëfyes i zhvillimit tonë politik, ekonomik, social e kulturor.

Universiteti “Hasan Prishtina” duhet të kursehet nga këto ide bizare që nuk kanë kurrfarë koherence me logjikën e shëndoshë. Ky universitet tash më është një brend i njohur edhe në saje të emrit që mban, prandaj të gjithë ata që guxojnë të mendojnë për ndonjë ndryshim, i kanë hyrë një aventure pa krye.

Duke kundërshtuar me forcë ndryshimin e emrit, ne kërkojmë nga studentët, nga profesorët dhe gjithë shoqëria që Universiteti “Hasan Prishtina” të mbrohet nga ata që mendojnë se historia e këtij universiteti fillon atëherë kur dikush bëhet rektor. Rektorët shkojnë e vijnë, por emri është i shenjtë dhe i pandryshueshëm, prandaj mbani duart sa më larg nga Hasan Prishtina të gjithë ju që guxoni ta hiqni emrin e tij nga Universiteti i krenarisë sonë kombëtare e shtetërore.

“MOS MA PREK HASAN PRISHTINËN!”

Fondacioni “Hasan Prishtina”,

drejtori Mehmet Prishtina

Filed Under: Ekonomi

Eshtë koha dhe vevoja për të kujtuar që të mos e shesësh votën i dashur bashkombasi im!

April 27, 2023 by s p

Ndriçim Kulla (Nderi i Kombit)/

Kur ta shesësh votën tënde, me siguri do të mendosh se dole me fitim, pasi sigurove diçka, qoftë para, apo ndonjë send, që t’u duk sikur ta falën aty për aty. Kjo pasi e hedhura e votës në kuti të duket sikur po hedh në pus një send që të përket, pa nxjerrë asnjë përfitim prej tij. Sekseri që do të kërkojë të blejë votën tënde për llogari të partisë për të cilën punon, do të pëshpëritë te veshi se të dielën do të kesh një copë letër në dorë, nga e cila mund të përfitosh diçka paraprakisht, nëse në të shënon emrin e kandidatit dhe të partisë që dëshiron ai. Do të përfitosh 50 apo 100 mijë lekë të vjetra, një telefon celular, një thes me miell, një palë pantallona bluxhins, një palë atlete e ku e di unë tjetër se çfarë, pasi blerësit e votave kanë fantazi shumë të madhe në këtë regjim. Ata janë të aftë të nuhatin kërkesat e tregut të votës dhe pas kësaj bëjnë ofertat e tyre të larmishme.
Të dielën do ta kesh një copë letër në dorë, nga e cila mund të përfitosh diçka, të thotë sekseri, të hënën kjo copë letre nuk vlen as sa një copë letre higjienike në banjën e kafenesë së lagjes ku bëre pazarin e votës me sekserin, duke pirë kafet apo birrën e ofruar bujarisht nga sekseri. Sekseri i votës që të pëshpërit te veshi është i sigurt në vetvete dhe bindës se ai e di mirë një gjë: Ti nuk e njeh vlerën e votës tënde. Ti nuk e di se vota jote është pushteti që ti ke mbi të ardhmen. Por ky pushtet ka një kohë shumë të kufizuar, një ditë në katër vjet, ose më saktë, një ditë në dy vjet po të llogarisim zgjedhjet parlamentare dhe ato vendore. Ditën e zgjedhjeve ti je një pushtetar, ose më saktë një pushtetarbërës, një kingmaker. Ditën e zgjedhjeve ti zgjohesh nga gjumi si pushtetar, gjatë asaj dite deri në perëndim të diellit, kur të mbyllen kutitë e votimit, ti je një pushtetar. Ti je lypësi i përrallës që u bë mbret për një natë.
Por ti do të zgjohesh nga gjumi ditën e zgjedhjeve jo si një pushtetar, por si një skllav se ti e ke shitur tanimë paraprakisht jo thjesht votën tënde, por të drejtën tënde për të votuar. Vota jote tanimë i përket sekserit të votave. Ti do të shkosh në qendrën e votimit si një automat dhe do të votosh sipas pazarit që ke bërë me sekserin e votave. Ti në fakt nuk i shite sekserit vetëm votën tënde, por i shite dy gjëra. Veç votës i shite edhe kënaqësinë e ditës tënde të pushtetit. Ose më saktë, këtë të dytën ia dhe falas. Ditën e zgjedhjeve sekseri i votave do të zgjohet nga gjumi me ndjenjën e kënaqësisë të të qenit pushtetar, kingmaker, në sajë të zotërimit paraprak të votës tënde dhe të votave të disa të tjerëve që mund të jenë edhe anëtarët e familjes tënde, ose të afërmit e tu, votën e të cilëve ti e ke shitur bashkë me tënden, si pa gjë të keq.
Me kalimin e kohës do të vijë edhe ndjenja e skllavërisë, se politikani të cilit ia ke shitur votën me anë të sekserit, do të duket sikur të thotë nga ekrani i televizorit: Mua nuk ke çfarë të më kërkosh, se shpërblimin e votës që më ke dhënë e ke marrë, aq sa e çmove vlerën e votës tënde. Ndjenja e skllavërisë do të bëjë që të mos e quash ndonjë gjë të madhe përsëritjen e veprimit që ke bërë, kur sekseri i votave të shfaqet përsëri, para zgjedhjeve të ardhshme, për të ta blerë votën. Ai vjen plot siguri se e di që atë të cilin e shtie një herë në dorë, ai bëhet skllavi i tij. Tanimë që ti je një votëshitës përsëritës, ti nuk ke shitur thjesht votën, as thjesht ditën tënde prej pushtetari, kingmakeri, një herë në katër vjet, por ti ke shitur veten tënde. Tanimë ndjenja e skllavërisë bëhet e plotë. Ashtu si të gjithë skllevërit, ti e quan një gjë të natyrshme skllavërinë tënde.
Sentenca famëkeqe e Stalinit “Ata që votojnë nuk kanë rëndësi, ata që numërojnë votat kanë rëndësi”, në Shqipëri tanimë është duke u shndërruar në “Ata që votojnë nuk kanë rëndësi, ata që blejnë vota kanë rëndësi”. Sekserët e blerjes së votave tanimë kanë zëvendësuar në një masë të madhe manipuluesit teknikë të votave. Kjo mënyrë e dytë e manipulimit të zgjedhjeve, me anë të blerjes së votës, është më poshtëruese për ty i dashur votëshitës, se në rastin e parë, kur ti votoje sipas vullnetit tënd, por vota që ti hidhje në kuti nuk numërohej drejt. Në rastin e dytë nuk preket dinjiteti yt, ndërsa në rastin e parë, po. Këtë thënie të Stalinit e dinë edhe sekserët e tu, se e kanë dëgjuar nga politikanët në shërbim të të cilëve janë, të përshtatur me realitetin e sotëm shqiptar, dhe ndoshta ata me krenari profesionale ta thonë edhe ty. Se sot, ata politikanë që blenë vota i instruktojnë sekserët e tyre të votës me sentencën e përshtatur të Stalinit, pra se nuk ka rëndësi të kesh zgjedhës që të mbështesin, por rëndësi ka që të kesh sekserë të votave që dinë të të sjellin votat e zgjedhësve. Kështu ti i dashur votëshitës mëson me fjalët e Stalinit se ti je askushi dhe nëse nuk e shet votën tënde ajo do të shkojë kot, se të tjerët do ta bëjnë këtë.
Por ti që dëgjon vetëm Stalinin nga sekseri i votave, do të habiteshe në qoftë se do të dëgjoje se sa shumë njerëz të mëdhenj e të mençur, të rangut botëror, janë munduar që t’u bëjnë të qartë njerëzve të thjeshtë si ty, me gjuhë të kuptueshme, rëndësinë e votës dhe dëmet që vijnë nga keqpërdorimi i saj, në radhë të parë për atë që e keqpërdor votën. Kur ta shesësh votën tënde, duhet ta dish se ish-presidenti amerikan, Theodore Roosevelt ka thënë: “Një votë është si një pushkë. Vlera e saj matet me karakterin e atij që e përdor atë”. A nuk është thënë në atë mënyrë që ta kuptojnë shtresat e gjëra të votuesve? Dhe në fakt duket sikur ai që e ka thënë ka pasur parasysh turmat e votëshitësve shqiptarë të vitit 2015 dhe 2017 . Sipas kësaj thënieje del se ti i dashur votëshitës ke vrarë veten me këtë armë që të është dhënë ditën e zgjedhjeve. Nuk është çudi që ti i dashur votëshitës, kur shikon në ekran politikanin që mori pushtet me votën tënde, thua pikërisht këtë: “Vrava veten me dorën time!”

Filed Under: Ekonomi Tagged With: Ndricim Kulla

Hapet Shkolla Shqipe në Villanova di Castenaso, Bologna

April 26, 2023 by s p

Në komunën Castenaso në provincën e Bolonjës në Itali, me datë 22 prill 2023 u inaugurua hapja e Shkollës Shqipe, një arritje e madhe për kombin tonë, për mbrojtjen e vlerave të trashigimisë kulturore përmes gjuhës sonë.

Projekti lindi nga komuniteti shqiptar që banon në këtë zonë, me mbështetje të shoqatave si “Korabi” drejtuar nga Z. Astrit Poti, sipërmarrësve dhe aktorëve të shumtë, bashkëndarës të synimeve primare të kësaj nisme. Shkolla fillimisht do ketë si seli ambientet e qendrës sociale “Casa Sant’Anna”, dhënë në përdorim nga Komuna e Castenasos.

Fjalimin e hapjes e mbajti Znj. Lauriana Sapienza, Këshilltare e Komunës së Castenasos për Politikat Sociale, Emigracionin dhe Inovacionin Dixhital, e cila nënvizoi vlerat e çmuara kulturore dhe bukuritë natyrore të territoreve shqiptare. Ajo theksoi se kjo nismë ka vlera të mëdha dhe do kontribuojë jo vetëm në mbrojtjen e trashëgimisë kulturore shqipatare por edhe në përforcimin e miqësisë mes popujve. 

Në inaugurimin e Shkollës Shqipe morën pjesë promotorët kryesorë: nga Roma Z. Lorik Cana, kampion futbollist i njohur i kombëtares, Z. Mehmet Prishtina, pasardhës i Hasan Prishtinës, nga Venecia Z. Muharem-Marco Salihu, sipërmarrës i njohur, drejtues i AFEDS dhe mbështetës i gjithanshëm i nismave në favor të vlerave kulturore e sociale të kombit shqiptar, si dhe personalitete të shquara nga Shqipëria dhe Kosova, dashamirës të arsimit dhe të ftuar vendas ndër të tjerë edhe arbëreshë. Emeruesi i përbashkët festiv, pas atyre të njëpasnjëshme fetare, ishte padyshim edhe ky evenimet kulturor.

Integrimi dhe forcimi i kohezionit ndëretnik si vlerë e shtuar do të jetë më i dobishëm, më i shpejtë dhe më i drejtë kur fillon nga bankat shkollore.

Hapja e shkollave shqipe nëpër Evropë do t’a shpejtonte evropianizimin e Ballkanit Perëndimor. Mergata jonë nëpër botë, nuk duhet të lejojë që edukimet e ndryshme fetare, pamvarësisht vlerave të tyre, të zëvendësojnë shkollat tona shqipe apo të jenë alternativë e edukimit primar. 

Shoqata “Korabi” me një numër të madh vullnetarësh mërgimtarë shqipetarë të dekadave të fundit por edhe të atyre shekullore-arbëresh në Itali, është dëshmi e krenarisë kombëtare dhe e shpresës së integrimit në Evropë përmes përforcimit të identitetit dhe të vlerave kulturore shqiptare. 

Vlerësim  maksimal për bujarinë dhe mirëkuptimin e autoriteteve italiane.

AFEDS – Emirjeta Prela

Venezia, 25 Prill 2023

Filed Under: Ekonomi

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 100
  • 101
  • 102
  • 103
  • 104
  • …
  • 223
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • “Shënime për historinë antike të shqiptarëve”*
  • Si funksionon sistemi juridik në Shqipëri dhe pse ai ka nevojë për korrigjim?
  • Emisionet postare festive të fundvitit në Kosovë
  • JAKOBSTADS TIDNING (1939) / MBRETI ZOG, SHUMË BUJAR ME BAKSHISHE. — EMRI I TIJ NUK DO TË HARROHET KAQ SHPEJT NGA PRONARËT DHE PERSONELI I HOTELEVE NË VARSHAVË.
  • HAFIZ SHERIF LANGU, DELEGATI I PAVARËSISË TË CILIT IU MOHUA KONTRIBUTI PËR 50 VJET ME RRADHË, KLERIKU DHE VEPRIMTARI I SHQUAR I ÇËSHTJES KOMBËTARE
  • RIPUSHTIMI I KOSOVËS – KUVENDI I PRIZRENIT 1945
  • Nikola Tesla, gjeniu që u fiksua pas pëllumbave dhe u dashurua me njërin prej tyre
  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT