• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Politika e vjetër dhe pritshmëritë e brezit të ri

March 6, 2024 by s p

Prof.Afrim Krasniqi/

Një javë intensive – nga tryeza me politikanë moderatorë e diplomatë që duan të nxisin pjesëmarrjen / progresin me mesazhin e nevojës jetike dhe emergjente për rikthimin në normalitet të jetës parlamentare, dialog politik, zgjidhje institucionale të konfliktit permanent të luksit midis politikanëve të “piramidave partiake”, si dhe fokusim 100% tek reformat / integrimi, – te reagimi qytetar në emër të shoqërisë civile për reformë reale zgjedhore, dhe te biseda reflektuese me studentët në Korçë, ku kupton më mirë hendekun e thellë midis asaj që politika e vjetër ofron dhe pritshmërive të brezit të ri.

Si studiues i historisë politike, Shqipëria është sa një mjedis frymëzues për testimin e tezave mbi rolin e individit, rolin e turmave, rolin e ndërkombëtare, rolin e elitave të korruptuara dhe natyrën eksperimentale të reformave, ashtu edhe një mjedis plot kontraste që të lejon të kuptosh se krahas alibisë “Shqipëria ka ndryshuar” meriton më tepër vëmendje thënia realiste “jo mjaftueshëm për mua” siç shprehën thuajse unanimisht të rinjtë në takime. Vetëm se brezi i ri duhet ta thonë këtë me zë edhe më të lartë, të bëhen më shumë pjesë aktive e ushtrimit demokratik dhe t’i japin vlerën edhe që meriton votës, integritetit në përfaqësim dhe konceptit të pajetësuar ende “si gjithë Europa” në të gjitha dimensionet e tij.

Filed Under: Ekonomi

ÇFARË ËSHTË SUPER E MARTA? PSE KA RËNDËSI DHE KUSH E FITON?

March 5, 2024 by s p

Analizë nga Rafael Floqi/

Super e Marta është data 5 mars dhe votuesit nga disa shtete anembanë SHBA-së do të votojnë sot në zgjedhjet paraprake. Kjo është dita më e madhe e fushatës, pasi sot votojnë 16 shtete në garat e njohura me këtë emër. Zgjedhjet janë një moment vendimtar për Presidentin Joe Biden dhe ish presidentin Donald Trump, të cilët janë kandidatët kryesorë për nominimet presidencialet respektive për Partinë Demokrate dhe Republikane. Kjo shihet si dita me numrin më të madh të delegatëve dhe si një mundësi për aksionet e performanca të forta si të Bidenit dhe sidomos të Trumpit, ç’ ka do t’i afronte ata shumë më afër për t’u bërë kandidatët e partive të tyre respektive.

Gara do të zhvillohen nga Alaska në Kaliforni nga Virxhinia në Vermont. E ndërsa vëmendja më e madhe do të jetë tek gara presidenciale, të martën veç tyre, ka edhe zgjedhje të tjera të rëndësishme. Por çfarë është dita “Super Marta” në një këndvështrim më të gjerë për zgjedhjet presidenciale të 2024-ës.

FITORJA E PARE PER TRUMPIN

Gjykata e Lartë të hënën riktheu emrin e ish Presidentit Donald Trump në fletëvotimet e zgjedhjeve paraprake në garën presidenciale të këtij viti, duke hedhur poshtë përpjekjet e disa shteteve për ta mbajtur përgjegjës zotin Trump për trazirat në Kapitol. Një ditë para zgjedhjeve paraprake të Super të Martës, gjykatësit vendosën se shtetet nuk mund të fusin në përdorim nenet e Kushtetutës të shkruara pas Luftës Civile amerikane, për të hequr nga fletëvotimi kandidatët presidencialë. Sipas Gjykatës së Lartë, kjo e drejtë i takon Kongresit.

“Fitore e madhe për Amerikën!!!” shkruajti zoti Trump në platformën e tij sociale Truth menjëherë pas shpalljes së vendimit.

Ky vendim u jep fund përpjekjeve në shtetet si Kolorado, Illinoi dhe Mein për ta hequr emrin e zotit Trump nga fletëvotimi, ndërsa ai është kandidati kryesor republikan për të fituar emërimin e kësaj partie, për shkak të përpjekjeve të tij për të përmbysur rezultatin e zgjedhjeve të vitit 2020 kundër kandidatit demokrat Joe Biden, përpjekje që kulmuan me sulmin e 6 janarit 2021 në Kapitol.

Çështja e zotit Trump përbën herën e parë që Gjykata e Lartë shqyrton një nen të Amendamentit të 14-të, të miratuar pas Luftës Civile, që synonte t’ua ndalonte ish zyrtarëve që kishin poste publike dhe që “morën pjesë në kryengritje”, të riktheheshin në poste të tilla.

Gjykata e Lartë e Kolorados, në një vendim historik, kishte vendosur se ky nen mund të zbatohej në rastin e zotit Trump, i cili sipas kësaj gjykate, nxiti sulmin në Kapitol. Asnjë gjykatë në të kaluarën nuk e ka zbatuar këtë nen ndaj një kandidati për president.

Disa vëzhgues të proceseve zgjedhore kanë paralajmëruar se një vendim që linte hapur mundësinë e veprimit të Dhomës së Përfaqësuesve për të zbatuar këtë nen, ka gjasa të mundësojë një mosmarrëveshje të re rreth përdorimit të tij, për ta skualifikuar zotin Trump në rast se ai i fiton zgjedhjet. Sipas një skenari të mundshëm, një Dhomë e Përfaqësuesve me shumicë demokrate mund të mos certifikojë bazuar tek ky nen zgjedhjen e zotit Trump më 6 janar të vitit 2025. Kjo çështje pastaj do t’i rikthehej Gjykatës së Lartë, ndoshta mes një krize të thellë kushtetuese.

Avokatët e zotit Trump paraqitën disa argumenta se përse ky amendament nuk mund të përdorej për ta hequr emrin e zotit Trump nga fletëvotimet. Ata thanë se 6 janari nuk ishte një rebelim dhe se edhe nëse ishte, zoti Trump nuk shkoi në Kapitol dhe as nuk iu bashkua pjesëmarrësve në trazira. Ata thanë gjithashtu se frazologjia e përdorur në amendament përjashton presidencën dhe kandidatët për president. Ata thanë se edhe nëse nuk do të qëndronte ndonjë prej këtyre argumentave, Kongresit i duhet sidoqoftë të miratojë një legjislacion të ri për të riaktivizuar seksionin 3 të amendamentit të 14-të të Kushtetutës.

Ndër anëtarët e Gjykatës së Lartë janë tre gjykatës që janë emëruar nga vetë zoti Trump gjatë kohës që ishte president. Ata kanë marrë në shqyrtim ndër vite disa çështje të lidhura me zotin Trump, duke refuzuar të mbështesin pretendimet e tij të pavërtetuara për manipulim në zgjedhjet e vitit 2020, apo duke refuzuar kërkesën e tij që të dhënat e tij të taksave të mos t’u jepeshin Kongresit dhe prokurorëve në Nju Jork.

A DO TE VAZHDOJE TRUMPI TË KETE RRITJE?

Deri më tani, zgjedhjet presidenciale republikane kanë qenë si të përgjumura. Ish-presidenti ka dominuar garën dhe rivalia i tij i fundit e madhe në garë, ambasadorja e dikurshme e OKB-së, Nikki Haley, po përpiqet të vazhdojë, pa ndonjë sukses të madh.

Ish ambasadorja në OKB, Nikki Haley, e cila po sfidon zotin Trump brenda Partisë Republikane, shënoi fitoren e parë ndaj tij, duke fituar në kryeqytetin e vendit, Uashington D.C. 19 përfaqsues. Dihet që kryeqyteti është një bastion i demokratëve. Ajo i tha të dielën kanalit televiziv NBC se do të vazhdojë garën për sa kohë që votuesit do ta dëshirojnë këtë.

“E tregojnë me votat e tyre. E tregojnë me donacionet e tyre. Unë jam e përqendruar në nevojën që ne të fillojmë të respektojmë paratë e mbledhura nga taksapaguesit dhe zvogëlimin e përmasave të qeverisë. Duhet të sigurojmë kufijtë tanë dhe të jemi një vend i ligjit dhe rendit dhe ne besojmë tek paqja nëpërmjet fuqisë”, tha zonja Haley.

Por ajo humbi zgjedhjet paraprake të 27 shkurtit në Michigan me më shumë se 40 përqind. Ajo madje humbi shtetin e saj të lindjes, Karolinën e Jugut, ku u zgjodh dy herë guvernatore, me më shumë se 20 përqind. Ndërsa Super të Martën, harta e madhe duket si e krijuar me qëllim që Trump të ketë një epërsi të pakapërcyeshme nga Haley. Ekipi i tij e ka rritur presionin ndaj Haley për t’u larguar, dhe një tjetër fitore e madhe mund të jetë një pikë e rëndësishme në favor të tij. Haley ka grumbulluar një sasi të konsiderueshme parash për fushatën dhe thotë se dëshiron të qëndrojë në garë deri në Konventën Kombëtare Republikane në korrik, në rast se delegatët atje kanë një mendim të dytë për emërimin zyrtar të Trumpit në mes të problemeve të tij ligjore.

Por ajo ka parë që kohët e fundit disa nga mbështetetësit e saj financiarë po luhaten, pasi organizata Americans For Prosperity, e mbështetur nga vëllezërit miliarderë Koch, njoftoi se do të ndalonte fondet në emër të saj pas zgjedhjeve të Karolinës së Jugut.

AKUZA DHE KUNDER AKUZA

Presidenti demokrat Joe Biden dhe pararendësi i tij republikan ish presidenti Donald Trump pritet t’i afrohen më shumë marrjes së emërimit si kandidatët zyrtarë të partive të tyre. Kjo ka bërë të nisin akuzat mes tyre.

Emigracioni është ndër çështjet që ish presidenti Trump zgjodhi përpara Super të Martës.

“Asnjë jetë e pafajshme amerikane nuk duhet të humbasë nga krimet e emigrantëve. Duhet ta ndalim këtë… Ju duhet të dilni të votoni pasi duhet të mbledhim vota të shumta për 5 nëntorin. Duhet t’ua bëjmë të ditur se jemi si një tren i pandalshëm”, tha ish presidenti Trump.

Ndërsa Presidenti Biden, i cili vizitoi Teksasin vetëm javën e kaluar, e akuzoi zotin Trump se bllokoi një projektligj dypartiak për sigurinë e kufirit. Biden që ditën e parë anulloi urdhërat e Trump të emigracionit gjë reduktonin emigracionin gjë që shkaktoi krizën e tanishme në kufi.

Zonja e parë, Jill Biden solli në dritë një tjetër tematikë që duket se do te jetë kryesorja e demokratëve. Ajo thotë se duhet të marrë vëmendjen e votuesve: të drejtat e grave për riprodhimin.

“Ai po shqyrton mundësinë e një ndalimi mbarëkombëtar për abortin. Donald Trump-i është i rrezikshëm për gratë dhe për familjet tona. Thjesht nuk mund ta lejojmë të fitojë”, tha zonja Biden në një akuzë që nuk është e vërtetë pasi Trump nuk është deklaruar për këtë gjë.

A MUND TE KTHEHEN STUDENTET E KOLEGJEVE KUNDER TRUMPIT?

Fitoret komanduese të Trumpit këtë sezon primar kanë qenë një shenjë paralajmëruese e dukshme për nëntorin pasi ai ka performuar dobët me votuesit e parë të arsimuar në kolegje. Në zgjedhjet paraprake të Nju Hampshire dhe Karolinës së Jugut, APVoteCast zbuloi se të diplomuarit e kolegjeve zgjodhën Haley-n në vend të Trumpit. Afërsisht dy të tretat e votuesve në të dy shtetet që u diplomuan në kolegje votuan për ish-guvernatoren e Karolinës së Jugut.

Në Karolinën e Jugut, Trump fitoi periferitë, por jo me të njëjtën përmasa si dominimi i tij në qytetet e vogla dhe zonat rurale, duke e ndarë në thelb votimin me Haley. Një nga pyetjet më të mëdha të së martës është nëse Trump mund të fillojë ta riparojë këtë shkëputje.

Dobësia me të diplomuarit e kolegjeve dhe në periferive ku ata grumbullohen është ajo që e dëmtoi Trumpin në humbjen e tij në vitin 2020 ndaj Bidenit.

A PO MARRIN FUND DYSHIMET PER FITOREN E BIDEN-IT?

Sado të qeta kanë qenë zgjedhjet paraprake presidenciale republikane, ato demokrate kanë qenë edhe më të përgjumura. Biden ka shumë probleme politike që e tërheqin atë në sondazhet e opinionit publik, por deri më tani, në qendrat e votimit paraprak tregojnë rënie. Shpejtësia e vetme e ndryshimit erdhi në Michigan, kur një përpjekje e organizuar për të votuar si të “të paangazhuar” në zgjedhjet paraprake atje për të protestuar ndaj mbështetjes së Bidenit të Izraelit gjatë luftës në Gaza mblodhi 13% të votave, një përqindje pak më e lartë se ai mori në zgjedhjet e fundit primare nën një president demokrat. Kjo e bëri nënpresidenten Harris të deklaronte që sulmi në Gaza të marrë fund . Por kjo është ‘ To Little to late”

E vetmja përpjekje e ngjashme e organizuar kundër Bidenit në kalendarin e Super Martës është ajo e mbledhur në minutën e fundit nga një grusht grupesh të majta në Kolorado, për të votuar të enjten si “të paangazhuar” ashtu si në Michigan.

Rreth 700,000 njerëz kanë votuar tashmë në zgjedhjet paraprake të shtetit me postë. Pengesat e tjera janë dy kundërshtarët kryesorë të presidentit, të cilët ende kanë arritur shifra të ulëta kundër tij, përfaqësuesi amerikan Dean Phillips nga Minesota dhe autorja e vetëndihmës Marianne Ëilliamson, e cila ringjalli fushatën e saj pasi mori një surprizë prej 3% të votave paraprake të Michigan-it.

ÇFARË NDODH NË GAREN PER SENATIN NË KALIFORNI?

Ka shumë më tepër se vetëm zgjedhje paraprake presidenciale në fletën e votimit të së martës. Një nga garat më të rëndësishme është për zgjedhjet paraprake në Kaliforni për vendin e Senatit të SHBA-së, të mbetur hapur nga vdekja e senatores demokrate Dianne Feinstein. Banori i përkohshëm e ulëses, Laphonza Butler, nuk kandidon për një mandat të plotë. Në vend që të përballen fituesit e zgjedhjeve paraprake partiake në nëntor, Kalifornia hedh çdo kandidat në një zgjedhje të vetme paraprake dhe i bën të dy fituesit më të mirë të shkojnë në zgjedhjet e përgjithshme.

Demokratët kanë një bllokim në garat mbarëkombëtare në shtetet kryesisht blu, dhe për muaj të tërë spekulimet zgjatën se dy anëtarë të shquar të Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA nga ajo parti, përfaqësueses Katie Porter dhe Adam Schiff, do të luftonin deri në ditën e zgjedhjeve. Por kjo ka ndryshuar, që kur ish kampioni i madhi i Dodgers, Steve Garvey hodhi kapelën e tij në ring.

Garvey, 75 vjeç, është edhe republikan edhe rishtar në politikë. Ndërsa Schiff ka transmetuar reklama duke e goditur atë – ose, më saktë, duke e promovuar atë – pasi ka shumë të ngjarë të përmbushë dëshirat e Trump. Ideja është që të bashkohen konservatorët më të shumtë të shtetit pas Garvey, në mënyrë që ai dhe Schiff të përfundojnë në dy vendet e para, duke i mohuar Porterit një vend në nëntor. Schiff një kundërshtar i hapur i Trump do të ishte më pas favoriti dërrmues për vendin. Organizimi aktual primar u miratua nga votuesit në vitin 2010, pjesërisht për të ndaluar palët partizane të angazhoheshin në zgjedhje parësore. Ndër të tjera, zgjedhjet paraprake të Senatit do të jenë një test nëse, në fund, politikanët e motivuar mund të luajnë ndonjë rol.

Presidenti Biden e ka pothuajse të garantuar se do të jetë kandidati zyrtar demokrat. Në anën republikane, zoti Trump duhet të fitojë të paktën 1215 delegatë për të siguruar emërimin nga partia. Megjithatë mund të duhen disa ditë që të shpallen zyrtarisht të gjitha rezultatet e zgjedhjeve paraprake të së martës le të besojmë që kjo e martë të mos jetë ters.

Filed Under: Ekonomi

KRYETARI I VATRËS SHTROI DARKË NDERIMI PËR ISH-PRESIDENTEN E KOSOVËS ATIFETE JAHJAGA

March 4, 2024 by s p

New York, 1 mars 2024 – Kryetari i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës Vatra z.Elmi Berisha shtroi një darkë në nder dhe respekt të Presidentes së katërt të Republikës së Kosovës, znj. Atifete Jahjaga. Gjatë bisedës së ngrohtë e vëllazërore, Z.Berisha në emër të Vatrës, vatranëve e shqiptaro-amerikanëve shprehu vlerësimet më të larta për punën e presidentes Jahjaga, për rolin e saj si presidente e Kosovës dhe veprimtaritë e jashtëzakonshme shtetformuese, sociale, edukative, kulturore e shoqërore ku ajo është angazhuar pas mandatit të saj si presidente. Kryetari i Vatrës z.Elmi Berisha e vlerësoi Presidenten Jahjaga për angazhimet e saj në përmirësimin e imazhit të Kosovës në arenën ndërkombëtare, promovimin e vlerave më të larta të kombit tonë dhe rritjes së bashkëpunimit me aleatin strategjik të kombit shqiptar, Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Zonja Jahjaga vlerësoi rolin e kontributin e Vatrës në çështjen kombëtare dhe komunitetin shqiptar në mërgatën e Amerikës. Gjatë darkës u bisedua imtësisht situata e sigurisë në Veriun e Kosovës, rrugëtimi dhe sfidat e Kosovës në rrugën e integrimit europian, bisedimet me Serbinë dhe roli kyç i Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Filed Under: Ekonomi

ÇËSHTJA SHQIPTARE NË MAQEDONI – STATUSI POLITIK

March 1, 2024 by s p

Prof. Xhelal Zejneli/

Çështja shqiptare në Maqedoni duhet të shtrohet në rrugën politike demokratike dhe paqësore. Ajo mund të zgjidhet me realizimin e kërkesave të poshtëshënuara:

1. Të krijohen në Maqedoni dy entitete: entiteti shqiptar dhe entiteti sllavo-maqedonas. Kufijtë e entitetit shqiptar do të shtriheshin deri aty ku flitet gjuha shqipe, e ajo flitet në pjesën veriperëndimore të Maqedonisë: në Kumanovë, në Shkup, në Tetovë, në Gostivar, në Dibër, në Kërçovë, në Strugë. Shqiptarët jetojnë në trojet e tyre etnike edhe në Ohër, në Prespë, në Resnjë, në Manastir, në disa fshatra të Velesit dhe të Prilepit; ose

2. Të krijohet në Maqedoni njësia politiko-territoriale shqiptare në të cilën do të përfshiheshin qytetet e sipërthëna, prej Kumanove deri në Strugë;

3. Federalizmi i Maqedonisë;

4. Të krijohet një Maqedoni dykombëshe, përkatësisht binacionale;

5. Shqiptarët të jenë popull vendimmarrës;

6. Zyrtarizimi i gjuhës shqipe në mbarë territorin e Maqedonisë;

7. Nxënësit maqedonas ta mësojnë shqipen si lëndë detyruese, që nga klasa e tretë e arsimit fillor, njashtu siç e mësojnë edhe nxënësit shqiptarë maqedonishten;

8. Themelimi i një parlamenti dydhomësh: dhoma e qytetarëve si dhe dhoma e dy bashkësive etnike, në të cilën ligjet dhe aktet e tjera normative do të miratoheshin njëzëri apo me konsensus. Me fjalë të tjera, bashkësitë etnike do të kishin të drejtën e përdorimit të vetos;

9. Të bëhet denacifikimi i Maqedonisë, ngase është shteti më i nacifikuar në Evropë;

10. Ndryshimi i flamurit të shtetit, për arsye se me të identifikohet bashkësia etnike sllavo-maqedonase;

11. Ndryshimi i himnit të shtetit, për arsye se me të identifikohet bashkësia etnike sllavo-maqedonase;

12. Ndryshimi i stemës së shtetit, për arsye se ajo nuk përmban asnjë karakteristikë të bashkësisë etnike shqiptare;

13. Lufta e 2001-shit të zërë vendin e merituar në historinë e Republikës së Maqedonisë dhe të përfshihet në tekstet shkollore dhe universitare të këtij vendi;

14. Të zgjidhet statusi i dëshmorëve të luftës së 2001-shit;

15. Të zgjidhet statusi i invalidëve të luftës së 2001-shit;

16. Të zgjidhet çështja e ndërrimit të emrit në mënyrë që Maqedonisë t’i hapet shtegu i integrimit euro-atlantik;

17. Sllavo-maqedonasit janë popull me identitet të diskutueshëm;

18. Sllavo-maqedonasit nuk mund të jenë mbartës të vetëm të shtetësisë;

19. Sllavo-maqedonasit nuk mund të jenë trashëgues të vetëm të shtetësisë;

20. Të bëhet regjistrimi i popullsisë sipas standardeve evropiane;

21. Buxheti i shtetit të ndahet në mënyrë proporcionale si dhe në bazë të kontributit ekonomiko-financiar të shqiptarëve në krijimin e tij, duke përfshirë edhe mjetet financiare të diasporës shqiptare që derdhen çdo vit në Maqedoni;

22. Investimet e huaja të realizohen në pjesën veriperëndimore të Maqedonisë, në përputhje me potencialin demografik të shqiptarëve si dhe me kontributin e tyre ekonomiko-financiar;

23. Të intensifikohen marrëdhëniet e gjithanshme midis Maqedonisë dhe Shqipërisë si dhe Maqedonisë dhe Kosovës;

24. Studentët e dalluar shqiptarë në ngarkim të buxhetit të shtetit, të dërgohen për ngritje profesionale dhe për specializime në botën e jashtme;

25. Pjesa shqiptare e mjeteve, e harxhuar për projektin “Shkupi 2014”, t’u kthehet shqiptarëve;

26. Të themelohet Gjykata Speciale e cila do të merrej me procedimin e rasteve që burojnë nga përgjimet;

27. Të zgjidhet statusi i ish të burgosurve dhe i të përndjekurve politikë shqiptarë në Maqedoni që kanë vuajtur dënime nëpër burgjet jugosllave, që nga viti 1944 e këndej;

28. Të lirohen nga burgjet e Maqedonisë të gjithë të burgosurit politikë shqiptarë;

29. Një pjesë e të dënuarve shqiptarë t’i nënshtrohen rigjykimit, në mënyrë që e vërteta të dalë në shesh;

30. Të ndërtohen në pjesën veriperëndimore të Maqedonisë zona të lira ekonomike;

31. Të ndërtohen vija hekurudhore moderne me të cilat Maqedonia do të lidhej me Shqipërinë dhe me Kosovën;

32. Të bëhen investime infrastrukturore kapitale në pjesën veriperëndimore të Maqedonisë, duke ndërtuar autostrada moderne në vijat:

– Gostivar – Qafa e Thanës;

– Tetovë – Glloboçicë, deri në kufirin me Kosovën;

– Tetovë – Prizren, duke çelur tunel nëpër malin Sharr;

– Shkup – Prishtinë;

– Të ndërtohen rrugë automobilistike në fshatrat e rrethit të Kumanovës që lidhen me Kosovën lindore (Preshevë, Bujanoc, Medvegjë);

* * *

Refuzimi i kërkesave, nga pala sllavo-maqedonase, për një status shtetformues të shqiptarëve, mund t’i shtyjë ata:

– të veprojnë politikisht – jashtë institucioneve të shtetit;

– të zbatojnë politikën e mosbindjes civile pasive;

– të ndjekin politikën e mosbindjes civile vepruese;

– të krijojnë sistem paralel;

– të realizojnë të drejtën për vetëvendosje.

Zgjidhja e çështjes shqiptare në Maqedoni është në interes të paqes dhe të qëndrueshmërisë së shtetit.

Zgjidhja e çështjes shqiptare në Maqedoni është në interes të qëndrueshmërisë së rajonit.

Pa u zgjidhur çështja shqiptare, Maqedonia kurrë s’ka për të qenë shtet i qëndrueshëm dhe demokratik.

Pjesa veriperëndimore e Maqedonisë paraqet vazhdimësi të pashkëputur etnike, gjuhësore, historike, kulturore dhe etnografike të trojeve kombëtare shqiptare në gadishull.

Filed Under: Ekonomi

PËRSËRI KËRCËNIME BËRTHAMORE

March 1, 2024 by s p

Asllan Bushati/

Sic njoftoi “Zëri Amerikës” më 29 shkurt 2024, dhe pothuaj të gjitha mediat botërore, Presidenti rus Vladimir Putin, përpara parlamentarve dhe drejtuesve më kryesor të Rusisë u zotua të përmbushë objektivat e Moskës në Ukrainë.

Duke iu kundërvënë me sa duket deklaratës së bërë më herët këtë javë nga presidenti francez Emmanuel Macron se “nuk duhet të përjashtohet mundësia e dislokimit të forcave tokësore perëndimore në Ukrainë”, paralajmëroi për pasoja tragjike për vendet që vendosin ta ndërmarrin këtë hap duke deklaruar:

“Thonë pa turp se Rusia synon të sulmojë Evropën. Por thjesht e kuptojmë se thonë gjëra pa kuptim, ndërkohë që ata vetë zgjedhin objektiva për t’i goditur brenda territorit tonë, siç thonë ata vetë, me mënyrat më efikase të shkatërrimit. Ata filluan të flasin për mundësinë e dërgimit të kontigjenteve ushtarake të NATO-s në Ukrainë. Por, ne na kujtohet fati i atyre që dikur dërguan kontigjente në territorin e vendit tonë, por tashmë pasojat ndaj këtyre ndërhyrësve të mundshëm do të jenë shumë më tragjike”.

Dhe më pas me butaforizmin që e karakterizon e ngriti stegën e deklarimit akoma më lart duke theksuar me qësëndisje se: “Kemi edhe ne armë. Ata e dinë këtë. Siç sapo e thashë, ka edhe armë që mund të godasin objektiva në territorin e tyre… Këta janë njerëz që nuk kanë kaluar sprova të vështira. Ata e kanë harruar tashmë se çfarë është lufta… Ata mendojnë se këto janë ndonjë lloj filmi vizatimor”.

Edhe në të kaluarën Putini i është referuar fuqisë bërthamore të Rusisë që pas dërgimit të forcave ruse në Ukrainë në shkurt 2022, me synimin për ta dekurajuar Perëndimin nga zgjerimi i mbështetjes ushtarake për Kievin. Në vazhdim të kësaj trysnie edhe gjatë fjalimit në fjalë kërcënoi përsëri se: “njësitë bërthamore të ushtrisë ruse janë në gatishmëri të plotë dhe se ushtria ka futur në përdorim armë të reja të fuqishme, disa prej tyre të testuara në fushëbetejat në Ukrainë”.

Në të njejtën kohë, Putini hodhi poshtë duke e quajtur mashtrim e falsitet pretendimet e udhëheqësve perëndimorë për rrezikun e sulmit rus ndaj vendeve të NATO-s dhe akuzat nga Uashingtoni se Moska po përgatit dërgimin në hapësirë të armëve bërthamore duke theksuar se:“Kemi dëgjuar gjithnjë e më shumë rishtazi akuza të pabaza ndaj Rusisë se p.sh. po vendosim në hapësirë armë bërthamore. Këto falsitete nuk janë asgjë më shumë se falsitete. Janë një kurth për të na tërhequr në negociata sipas kushteve të tyre, nga të cilat përfitojnë vetëm Shtetet e Bashkuara”.

Gjatë fjalimit Putini pa përmendur humbjet e pësuara në forca e mjete, la të kuptohet se megjithse ndjehet i fortë në fushbetejë, ka dëshirën për të negociuar dhënien fund të luftimeve në Ukrahinë. Por paralajmëroi se Rusia pa asnjë mëdyshje do t’i mbajë territoret e marra (pushtuara).

Kjo tregon se ai ka një straregji të përcaktuar mirë, ku pjesa e parë e ambicjeve të tij si një Car i ri i perandorisë së re ruse në formim, është realizuar. Pjesa vijuese e Rusisë madhe nuk dihet, pra mbetet për tu parë, por e riparalajmëroi Perëndimin “kundër një përfshirjeje më të madhe në luftime, duke thënë se një lëvizje e tillë sjell rrezikun e konfliktit global bërthamor”.

Putini pëlqen të tallet me të tjerët (perendimorët), duke ju thënë se punët e luftës nuk janë film vizatimor. Por nga ana tjetër, vetë përsërit herë pas here përdorimin e armëve bërthamore sikur ato të jenë të shtime me armë gjahu dhe jo shkatërrueset e këtij qytetërimi.

Koha po tregon se Putini është i pabesueshëm, me ambicje të mëdhaja dhe tepër i rrezikshëm. Ai nuk njeh norma, ligje ndërkombëtare dhe as marrveshje. Fakti që në zgjedhjet e ardhëshme të 15-17 marsit e ka rrugën e hapur për edhe një mandate tjetër e bën ate një rrezik potencial deri në fillimvitet tridhjetë.

Filed Under: Ekonomi

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 61
  • 62
  • 63
  • 64
  • 65
  • …
  • 222
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • HISTORIA E KRYEVEPRES SË NDOC MARTINIT
  • SI LETRAT BRENDA SHISHEVE…
  • Zëri i gjëmimshëm i Andrea Bocellit, si një thirrje për zgjim shpirtëror
  • SI U HOQ BUTRINTI NGA DUART E PUBLIKUT
  • Të arratisurit nga Shqipëria deri më 31 tetor 1990
  • Nga lufta e Kosovës, në Distriktin 14-të në New York
  • Hieroglifet e mallit…
  • Një ftesë për shqiptarët e Amerikës
  • VATRA ORGANIZON SIMPOZIUM SHKENCOR NË 50 VJETORIN E KALIMIT NË PËRJETËSI TË NACIONALISTIT ABAS KUPI
  • Si e ka portretizuar Kosova sportin në pullat e saj postare
  • Balluku nuk është rasti, është testi!
  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit
  • Në 90 vjetorin e lindjes së poetit Faslli Haliti
  • Dilemat e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në Kosovë

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT