Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

“ZERI I AMERIKES”: Tiranë, nis vizita e Sekretarit amerikan të Shtetit Blinken

by

ZERI I AMERIKES – https://www.zeriamerikes.com/a/7488508.html

  • Armand Mero
Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken nis vizitën në Shqipëri
Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken nis vizitën në Shqipëri

Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken nisi sot vizitën e tij të parë në Tiranë, e gjashta e një shefi të diplomacisë amerikane në Shqipëri që pas rrënies së rregjimit komunist. Avioni i tij u ul në pistën e aeroportit “Nënë Tereza” në orën 11.11 minuta. Ai u prit nga ministri Jashtëm Igli Hasani, i cili menjëherë më pas shkroi në një postim në rrjetin social X se ishte “i lumtur të mirëpres Sekretarin amerikan të Shtetit Antony Blinken në vizitën e tij të parë zyrtare në Shqipëri”, duke vënë theksin se partneriteti dhe bashkëpunimi i ngushtë me Shtetet e Bashkuara, një partner strategjik i Shqipërisë.

Mirë se erdhe Antony! Delighted to welcome 🇺🇸 Secretary of State Antony Blinken @SecBlinken on his first official visit to Albania. Albania’s strategic partnership and cooperation with the US, our longstanding ally, will only grow stronger, built on a solid foundation… pic.twitter.com/4ib2y7scSy— Igli Hasani (@IgliHasani) February 15, 2024

Sekretari Blinken pritet të qendrojë në Tiranë, për afro 8 orë, deri në mbrëmje. Zyrtarisht, deri më tani, janë parashikuar takime të tij me Presidentin Bajram Begaj dhe me Kryeministrin Edi Rama, me të cilin do të ketë dhe një dalje për mediat. Zoti Blinken do të takohet edhe me një grup prej rreth 100 të rinjsh, që kanë studiuar në programe të ofruara nga Shtetet e Bashkuara si Fulbright dhe Programi i Vizitorit Drejtues Ndërkombëtar, IVLP. Ai do të ketë gjithashtu dhe një takim me aplikantët afganë për vizë emigruese speciale, të cilët u strehuan në Shqipëri, pasi u larguan nga Afganistani, pas marrjes së tij nën kontroll nga talebanët në verën e vitit 2021. Nga afro 2500 afganë që mbërritën në Shqipëri, aktualisht vetëm një grup i vogël prej pak më shumë se 100 personash, janë ende në vend.

Ambasada amerikane njoftoi gjithashtu se pjesë e takimeve të Sekretarit Blinken do të jetë dhe ai me drejtuesë të institucioneve të Drejtësisë.

https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fusembassytirana%2Fposts%2Fpfbid0uu8NtbdWD8VCYvxGxkfUMPE9vqHL5hsz3SNyDhEQyefkd9pRxssa6C8JPYtK6CM3l&show_text=true&width=500

Që prej ditës së djeshme, bulevardi qendror i kryeqytetit, është zbukuruar në të dy anët e tij me flamujtë shqiptarë dhe amerikanë. Ndërsa në fasadën e Universitetit të Tiranës, godinës e cila ngrihet si pika fundore e këtij bulevardi është vendosur një foto gjigande e zoti Blinken, duke i uruar atij mirëseardhjen. I njëjti poster i përdorur sot që në mëngjes nga kryeministri Edi Rama në llogarinë e tij në Facebook.

Gjatë qëndrimit në Tiranë, “Sekretari Blinken do të konfirmojë marrëdhëniet e afërta ndërmjet Shteteve të Bashkuara dhe Shqipërisë”, bëri të ditur Departamenti amerikan i Shtetit kur njoftoi zyrtarisht vizitën e tij në kryeqytetn shqiptar, duke vënë në dukje se Shqipëria cilësohet si “një partner kyç për stabilitetin në Ballkanin Perëndimor dhe një aleat i qëndrueshëm në përkrahje të sovranitetit dhe integritetit territorial të Ukrainës.”

Ndërsa dy ditë më parë Zëvendës ndihmës sekretarja e Shtetit për Çështjet e Evropës dhe Euroazisë, Yuri Kim tha se vizita e Sekretarit të Shtetit Antony Blinken në Shqipëri të enjten do të përqendrohet tek “ e ardhmja e Shqipërisë, e ardhmja e Ballkanit Perëndimor dhe ajo e Evropës”. Zonja Kima theksoi se “vizita vjen pasi ne kemi hyrë në 100 vjetorin e dytë të marrëdhënieve SHBA-Shqipëri dhe në një kohë kur duam të falenderojmë kryeministrin Rama dhe shqiptarët për rolin e tyre si bashkëpenëmbajtës në Këshillin e Sigurimit të OKB-së nga viti 2022 deri në 2023. Shqipëria është tani në Këshillin e të Drejtave të Njeriut”.

Nga ana e tij kryeministri Rama ka vënë në dukje se “ardhja e një Sekretari të Shtetit, në këto kohë kaq të trazuara për botën, si edhe zgjedhja për ta vizituar rajonin tonë duke u ndalur pikërisht në kryeqytetin shqiptar, kanë një vlerë të veçantë për Shqipërinë”. Ai ka nënvizur se “Sekretari Blinken në Tiranë do të gjejë një vend aleat të angazhuar për paqen, stabilitetin demokratik dhe bashkëpunimin e gjithanshëm në këtë rajon, një vend të përkushtuar të NATO-s, të vendosur pa rezervë në mbështetjen e luftës së Ukrainës mike për lirinë dhe mbijetesën e saj dhe një Shqipëri mirënjohëse për miqësinë e pazëvendësueshme dhe për mbështetjen pa rezerva të Shteteve të Bashkuara në rrugën e transformimit tonë rrënjësor, e posaçërisht në këtë kohë, një Shqipëri falënderuese për partneritetin e çmuar të Shteteve të Bashkuara në reformimin historik të sistemit të drejtësisë”.

https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fediramaal%2Fposts%2Fpfbid08xigsj8FjwTzj3HmE1uf4FrZ5pTPRmE66dqC2x2WjLfjnG9gDYjPDk82STGtUEQhl&show_text=true&width=500

Studiues të ndryshëm kanë vënë në pah se vizita e sotme e Sekretarit Blinken merr një rëndësi të veçantë për të gjithë Ballkanin Pernëdimor, duke dëshmuar angazhimin amerikan në këtë rajon përballë përpjekjeve destabilizuese të Rusisë. Në këtë kontekst ajo shihet dhe si një vlerësim për rolin e Shqipërisë dhe faktorit shqiptar për qëndrueshmërinë e rajonit.

“Aleanca e fortë e Serbisë me Rusinë, rrezik për Evropën dhe Ballkanin Perëndimor”

by

Kryeministri Kurti mori pjesë në panelin e diskutimit të organizuar nga instituti ‘’Chatham House’’

Prishtinë, 13 shkurt 2024

Dje në Londër të Mbretërisë së Bashkuar, Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti mori pjesë në panelin e diskutimit të organizuar nga instituti ‘’Chatham House’’ në të cilin ishte njëri nga folësit kyçë. Temë e diskutimit ishin sfidat e sigurisë me të cilat ballafaqohet rajoni, përkatësisht Ballkani Perëndimor.

Në fjalën e tij hyrëse, ai fillimisht foli për progresin, arritjet dhe politikat e qeverisjes së deritanishme, dhe rezultatin e tyre në rritjen e mirëqenies të qytetarëve dhe lehtësimin e integrimit të komunitetit serb në Kosovë. Ai veçoi faktin që liberalizimi i vizave që hyri në fuqi me 1 janar të këtij viti ka rritur interesimin e serbëve të Kosovë për t’u pajisur me pasaporta të Kosovës, si dhe konvertimin e suksesshëm në targa të Kosovës për vetura nga ato ilegale të Serbisë në mesin e pronarëve nga radhët e komunitetit serb në Kosovë.

Për sa i përket rreziqeve dhe sfidave të sigurisë, kryeministri Kurti theksoi se aleanca e fortë e Serbisë me Rusinë nuk është vetëm rrezik teorik për Evropën dhe Ballkanin Perëndimor, por është rrezik real, me të cilin Kosova, por jo vetëm, përballet rregullisht. Ai shtoi se prezenca e Rusisë në Ballkan po rritet nëpërmjet Serbisë, dhe se në këtë kontekst një marrëveshje e nënshkruar ndërmjet Kosovës dhe Serbisë është më urgjente se kurrë. Mos nënshkrimin e deritanishëm të marrëveshjes, kryeministri e cilësoi si shenjë të qartë të mungesës së mirëbesimit, i cili është i nevojshëm për të pasur siguri ligjore dhe zbatim të asaj për çka palët janë pajtuar. Për më tepër, kryeministri theksoi se refuzimi për të nënshkruar marrëveshjen nënkupton gjithashtu se Serbia dëshiron ta lë të hapur opsion e invazionit në Kosovë.

“Siguria e Kosovës dhe mbështetja për të është baza mbi të cilën vendi ynë mund të vazhdojë të rritet”, nënvizoi kryeministri Kurti, teksa tha se Serbia, apo cilido aleat potencial i Rusisë, nuk mund ta mbajë rajonin larg BE-së sepse kjo do t’i shërbente vetëm Rusisë dhe përpjekjeve të saj për ta ndarë përsëri kontinentin. Andaj ai tha se nga BE-ja duhet një qasje e cila nxitë përafrimin e vendeve të rajonit në Bashkimin Evropian mbi baza meritore, në vend se i gjithë rajoni të mbetet peng i një vendi të vetëm. “Serbia me regjimin e saj autoritar po e mban të gjithë rajonin prapa”, tha ai.

Diskutimi i cili zgjati rreth një orë u moderua nga redaktorja e gazetës “The Telegraph”, Danielle Sheridan. Panelistë tjerë, përkrah Kryeministrit ishin Andin Hoxhaj, ligjërues në Kolegjin Universitar të Londrës (University College of London) dhe Armida van Rij, hulumtuese e lartë në institutin ‘’Chatham House’’.

Fjala hyrëse në gjuhën angleze e Kryeministrit Kurti:

It gives me great pleasure to be here today with all of you and to have the opportunity to share with you some of my thoughts on a very timely and significant topic. Moreover, it is an honor to be here at the Chatham House, a think tank with a tradition of over 100 years. Being part of a new country has its many benefits because the newness is inspiring and gives you the freedom to create. I believe that our government that came out of a big election victory three years ago is an expression of that. But at the same time, being part of such a storied tradition gives you a sense of perspective that issues are greater than individuals.

Nowadays, we are in an ideological battlefield with very concrete consequences. Some might argue about its division and how it is exactly split, but we cannot deny that on one side, there is an authoritarian threat. This side is working by manipulating people’s fears to gain and keep more power.

The Western Balkans is seeing this dynamic play out very actively and vividly. There is a tendency to treat the Western Balkans like a monolith, as if it is a homogeneous region in terms of governments and people, but to understand the dynamics, I believe that we have to understand the differences. So the Western Balkan countries, although they share a lot of similarities, – social, cultural and historical – are on their individual paths. And this depends mainly from their governments.

You have democratic progress in Kosova, combined with economic growth and institutional stability. In contrast, in Serbia, our norther neighbour, under the rule of an authoritarian leader you have a complete captured state.

In the last three years, our economy has grown in a steadfast manner, with an average growth of 6.2% of GDP. We have doubled both, Foreign Direct Investments and exports, and tax revenues increased by 2/3 without changing fiscal policies, because when people see there is no corruption in the government they are more ready to contribute and pay taxes. And when they are hopeful, they are optimistic about the future, they rather spend then save which is good for their lives and our economy.

Then we’ve introduced social policies that didn’t exist in our country before. We’ve made public education free at both the undergraduate and graduate levels. We’ve introduced universal benefits for all children. We’ve tackled youth unemployment with a new government platform. Strengthened aid to minorities, and for the first time, the office of the Prime Minister issues all communication in Serbian language as well. This progress has been recognized internationally by different prestigious organizations. In 2023 Freedom House report ranked Kosova 1st in the Western Balkans, 2nd in Europe, and 3rd in the world for advancements in political rights and civil liberties. We improved by 22 places in just two years in the Reporters Without Borders’s World Press Freedom Index, and jumped 21 places in the Transparency International’s Corruption Index since our government took office.

The accountability of the government and a drive for social welfare have made integration of the Serbian community feasible. For example, the issue of license plates, which was a very burning issue. It looked very technical but was not really, because technical things get easily politicized. Over 4000 license plates from the Serbian community were registered to Republic of Kosova plates. In preparation for the Schengen visa liberalization which came into effect January 1st this year, we also saw a rise in applications for Kosova passports – for example, over 5800 in the four northern municipalities.

So there has to be an adjusted approach to foster an incremental and merit-based closeness to the European Union. I do not that think it can be or should be all or nothing. And one country cannot hold everyone back. In my view, Serbia with its authoritarian regime is holding the entire region back. Serbia recognizes de jure Bosnia and Hercegovina but not de facto, likewise Montenegro. In the case of Kosova opposite is rather true. They recognize us at large extent de facto, but no de jure. There is general thesis that Serbia is keeping good relations with Russian Federation and China, in order to use that in its aggressiveness towards Kosova. But I would claim the opposite is not just more interesting but more useful to understand the current state of affairs. Namely, Serbia uses, utilizes its aggressiveness towards Kosova in order to keep good relations with Russian Federation and China. Because towards dictators who trust no one, you have to prove yourself time and again. And I think this is what president Vucic is doing. With his aggressiveness towards Kosova he is trying to keep good relations with Kremlin.

Therefore, there is no wonder that Serbia’s backsliding, or the backsliding of any country for that matter, is not only about them joining the EU. It’s about what is happening at home. It’s also about the security of neighbouring countries too. The relations that you have with neighbours, tells a lot about yourself.

We have a 381 km long border with Serbia. The border that we have with Montenegro, Albania and North Macedonia combined, is shorter than the one that we have with Serbia. That border was invaded by paramilitary troops last September. Serbian paramilitary troops opened fire on our police and killed a police sergeant, Afrim Bunjaku. The military build-up around our border was called “unprecedented” by the US senior officials. It took National Security Advisor of White House, Mr. Jake Sullivan to say to Serbia to back off so all these 48 forward operating bases that they have around Kosova and where they brought modern technology that they got from China, namely systems FK3, to withdraw a bit a partially.

I want to emphasize that the threats, or the storm as we say here in this discussion, do not come from people, but from above. Democracy comes from below, but threats do not come from below. Threats come from above. It is these not democratic, autocratic leaders who employ structures like Wagner-wanna-be that threaten the stability, security and peace.

We have seized over 5-million-euro worth in arms and military-grade equipment. Three times altogether last year, on 23rd of June, 5th of September and 24th of September. Last May two organizations marked as terrorist ones by Kosova – the Northern Brigade and Civil Protection – injured around 90 NATO soldiers, some had to get amputations. A country that has witnessed genocide in living memory cannot be subjected to these kinds of threats to violence and violence.

So Serbia’s strong allyship to Russia is not a theoretical threat for Europe and Balkans, which is part of Europe and should become part of the EU. It is a real threat and one that Kosova, but not only, experiences regularly. And through Serbia, we have seen a build-up of Russian presence in the Balkans, whether through media, intelligence, or other forms of interference.

In light of this, a signed agreement between Kosova and Serbia is more urgent than ever. Not signing of the agreement that we have is a clear sign of bad faith. So we need bona fide in order to have legal certainty and implementation of what we have agreed upon so far. And that also means when they reject to sign the agreement, that they want to keep an option open to invade Kosova. So, I cannot see any other substantial meaning to refusal to sign other then they want to keep this door open that there will be some window of opportunity to come back and do the aggression again. And no wonder that president Vucic refer to father and son leaders of Azerbaijan, Aliyev saying that they were smart because they consider that they have to wait for historical window of opportunity which showed up itself 27 years later. So, I wonder now, whether he meant 27 years from 1999 which would mean 2026 or 27 years from last year which would relax us a bit because then it is 2050.

The security of Kosova, and support for it, is the bedrock on which our country can continue to grow. And of course, Serbia, or any potential ally of Russia, cannot hold the region back from the EU because it would simply serve Russia in their attempt to divide the continent again. So now it is the time for the EU to very carefully and deliberately reward democratic reform. Because that is the only way it will enforce it in the region.

It is true that these 4 mayors in the North, 4 Albanian majors, have hollow legitimacy out of low turnout, but others have no legitimacy whatsoever. So now we are on a legal path to have early elections and I look forward as soon as possible to have these early elections, so 4 Serbian mayors will be in the North. But violent mobs, terrorist structures cannot get into office thanking their violence and destabilization attempts. You must have a due democratic legal process, and as Prime Minister, I am there to help them to have early elections and elect new mayors there.

So yes, I acknowledge that legitimacy is slim, but others who want to replace current mayors must have legality, legitimacy, and take office only after new elections.

25 vjet më parë marka gjermane dëboi dinarin serb jashtë Kosove

by

Prof. Sylë Ukshini/

25 vjet pasi Bernard Kouchner e futi si valutë zyrtare të Kosovës Markën Gjermane (DM), e gjen Kosovën nen trysni për dinarin Jugosllav/Serb!!!

25 vjet më parë Përfaqësuesi Special i Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së, Bernard Kouchner, mori vendim për dëbimin e dinarit jugosllav/serb dhe vendosi në bazë të kompetencave të tij që në Kosovës valutë zyrtare të jetë marka gjermane (DM), e cila më pas u pasuar me valutën evropiane euro.

Dhe tani pikërisht zyrtarët evropian, të cilën për çdo rast në Kosovë bërtasin duam modele evropiane, u pengon pikërisht valuta evropiane në Kosovë dhe synojnë legalizimin e valutës serbe. EURO nuk është valutë nacionale kosovare, por evropiane!

Punësimi dhe Karriera në 2024 bazuar në 14 rekomandime

by

Erion Muça*/

1. Ndihmoni nxënësit të identifikojnë dhe zhvillojnë prirjet dhe talentet duke i mbështetur ti promovojnë kështu suksesi i tyre do të jetë i garantuar. Kjo do të stimulojë konkurencën e kohëve moderne e rritur ndershmërinë dhe meritokracinë. Duhet hequr dorë nga cilësimi i aktivëve si harrakatë dhe hiperaktivëve si të prapte duke minimalisht ndrydhur dhe maksimalisht bullizuar. Mbështesni rritjen e mesatares së nxënësve duke vlerësuar çdo përpjekje të tyre për diferencbërje nga të tjerët bazuar në prirje dhe projekte duke i mbështetur në ide dhe iniciativa të pavarura dhe lërini ekselentët të ecin vetë si dhe dinë pasi talenti është rrallëherë ekselenti dhe shpeshherë ai gjendet ku s’ta pret mendja, e po aq shpesh bllokohet nga paragjykimet dhe steriotipet.

2. Zgjidhni zanatet, profilet dhe degët e perspektivës për ti patur si zotësi dhe profile pune. Shmangni degët për pasion nëse ai është i lidhur me zbulimin e një planeti të ri apo ato që zgjidhen në mungesë informacioni, se na sugjeron shoqja, shoku apo se familja mendon kështu dhe kështu do bëj. Më mirë lexoni, dëgjoni dhe kuptoni veten mbi atë që doni vërtet të jeni dhe të bëni e se çfarë kërkohet më shumë në treg duke marrë një vendim sesa të vuani pasojat e mendimeve personale të të tjerëve që fatkeqësisht shpeshherë kthehen në dëmin tuaj më të madh.

3. Identifikoni kompanitë dhe sipërmarrjet që po përmirësohen dhe “zënë mend” nga kriza e burimeve njerëzore dhe jo ato që kanë mbetur prapa e i duket sikur ja ke nevojën e të thonë “po të mbajmë me bukë”. Rritja artificiale e pagave nga këto tipologji kompanish është më tepër e kushtëzuar nga rrethanat dhe që në rastin e parë të jeni të sigurtë që të ngarkojnë përgjegjësinë e 5 pozicioneve që të amortizojnë shpenzimet e shkaktuara me pagën e lartë.

4.Jini analitikë dhe arsyetoni para se të punësoheni nëse sipërmarrja ose nuk ka standartet e duhura në kohën e IA ose nuk bën përpjekje për ti krijuar dhe zhvilluar ato, lidhur me sistemet e promovimit të brendshëm, mekanizma fiks të incentivimit me sisteme bonusesh dhe benefitesh mbi bazë produktiviteti, performance, rezultatesh apo edhe eksperience të gjatë në një sipërmarrje për punonjësit.

5. Matni dhe njihni që pa filluar një punë mentalitetin dhe qasjen e drejtimit të një sipërmarrje.

Ka shumë rëndësi se si do ndjeheni në punë, sa do rriteni dhe zhvilloheni në të, sa vlerë ka puna dhe profesionalizmi juaj për sipërmarrjen pasi vetëm paga nuk e mbulon dhe justifikon mungesën e motivimit deri në zhgënjim që mund të keni nga ambienti i brendshëm pesimist dhe mbytës.

6. Negocioni për pagën pasi tregu vendas dhe europian ka uri për punonjës dhe ky është momenti juaj për të vendosur kushtet e punës dhe barazisë në marrëdhënien lidhur me të.

Niseni pritshmërinë nga niveli i pretenduar i pagës pasi është instrument i cili nuk është fiks por objekt i personalizuar diskutimi mbi bazë kombinimi mes pretendimit, mundësisë, interesit të ndërsjelltë, kërkesave të sipërmarrjes dhe markës personale e profesionale të punonjësit.

7. Merrni përsipër përgjegjësi të drejtpërdrejta vetjake mbi punën por sidomos për rezultatet pasi çdo sipërmarrje do zhvillim dhe ju duhet ta garantoni me punën tuaj atë që në start duke e prirë drejt suksesit.

8. Kujdes.. kërkoni cilësi pune dhe jo mjafton ta keni atë.

Puna duhet të shoqërohet medoemos me një profesion dhe zanat. Shmangni sa më shumë të mundeni sa jeni në kohë dhe në rini, punët e thjeshta apo ato që mund të gjeni lehtësisht për të marrë një pagë por që nuk ju bëjnë të përfundoni duke përfituar një profesion apo zanat pas përvojës së gjatë dhe rezultateve të arritura. Ndonjëherë sakrifiko pak duke kërkuar në menyrë inteligjente punën sesa ecja me shprehjen “të futësh këmbët” kur mungojnë masivisht sistemet e promovimit të brendshëm në shumë sipërmarrje duke rrezikuar të mbetesh në një vend dhe në një profil e nivel pune për shumë vite.

9. Ruani veten që mos katandiseni nga profesionistë në numra.

Mos e lini veten në dorë të tregut e kërkesës t’ju hedhë dhe t’ju presë gjithandej nga nevoja për punë që keni. Ruani staturën dhe përpiquni gjithmonë të punoni minimumi në punë të lidhura me degë të afërta dhe të ngjashme me fushën e arsimit, kualifikimeve dhe zanatit që keni duke çeduar minimalisht vetëm një nivel më poshtë formimit që keni për tu përshtatur me një punë të caktuar. Mos bëni një punë e cila ju rrëzon deri në shkatërrim arsimin, investimin, arritjet profesionale duke ju vrarë ëndrrat dhe besimin që do jeni një ditë të sukseshëm. Sakrifica më e madhe sot është të dish dhe të jesh i ndërgjegjshëm sesa vlen e çfarë potenciali ke dhe sesi ti përshtasësh me një profesion apo zanat, me të cilin të punosh si për veten si freelancer apo profesionist i vetëpunësuar ashtu dhe tek tjetri. Nëse do punosh ke tjetri duhet ti parashtrosh modelin, pretendimin dhe standartet e tua si ato të duhurat e pse jo ti kërkosh llogari sipas mundësisë dhe rastit, se pse ka mbetur 100 vite prapa lidhur me motivimin e vlerësimin e punonjësve.

10. Zhvilloni aftësitë multifunksionale, ato multiskills dhe ato që lidhen me komunikimin, prezantimin dhe zgjidhjen e problemeve. Me to dhe me aftësitë për tu përshtatur me ndryshimet e shpeshta dhe ambjentuar shpejt me to duke zoteruar në kohë reale tempin dhe punën që keni për të bërë, keni arritur të keni në dorë disa armë të forta për ti vënë në dispozicion të punëdhënësit dhe prezantuar si asete personale dhe profesionale shumë të vyera.

11. Përditësoni profesionin, njohuritë dhe aftësitë që keni çdo ditë, javë dhe maksimalisht muaj lidhur me punën që bëni apo profesionin e zanatin që keni. Me automatizimin, robotizimin, digjitalizimin, kodimin dhe shumë më tepër me prezencën e Inteligjences Artificiale në shumë sektorë dhe industri po lindin çdo ditë 500-600 pune, profesione dhe profile të reja. Këto profile janë zgjatime, shtojca dhe komponentë të kohës në dukje të ngjashme dhe plotësuese me profilet tradicionale por që mospërditësimi mbi to është thelbësisht skualifikues dhe ju nxjerr me thjeshtësinë me të madhe dhe menjëherë totalisht jashtë tregut.

12. Mësoni të përdorni inteligjencën artificiale dhe zhvilloni sa gjykoni aftësitë në sigurinë kibernetike pasi janë mjete pune efiçente nëse jeni “shoferë të zotë” në profesionin dhe zanatin që keni. Në këtë menyre do dispononi mjetet e duhura mbrojtëse për të penguar si ata që “fusin hundët në punët e të dhënat e të tjerëve” ashtu edhe do jeni të përgatitur në luftën e aktualitetit përballë lajmit të fundit lidhur me risitë e IA në dobi të njerëzimit.

13. Papunësia e të rinjve do të ulet kur të gjithë ata që punojnë në punët trende të kohës online me dëshirë dhe vetëdije të deklarojnë të ardhurat e fituara sepse e kanë një motiv të fortë për ta bërë dhe do kenë të gjitha lehtësirat e duhura. Papunësia do ulet nëse do rishikohet taksa e vetëpunësimit që hyn në fuqi në Janar 2024 lidhur me mundësi start-upesh individuale me bazë inovacionin dhe kreativitetin. Papunësia do ulet kur ritmet dhe niveli i emigracionit të ulet progresivisht dhe kur shifrat e natalitetit të shënojnë një epërsi logjike rritje përballë mortalitetit. Papunësia e të rinjve do të ulet nëse do mbështetet në një sistem unik vetëpunësimi i të rinjve dhe financohet me kusht që pas mbështetjes përmes një plani biznesi të mund të ketë ecuri dhe stabilitet për ti siguruar zhvillimin e sipërmarrjes dhe vazhdimësinë e saj në menyrë të pavarur. Papunësia e të rinjve do të përmirësohet nëse talentet do të ndihmohen me politika publike dhe skema konkrete suporti për praktikat dhe eksperimentet teknike që ti patentojnë shpikjet dhe projektet e tyre duke i komercializuar ato. Papunësia e të rinjve do të ulet nëse do të edukonim fillimin e aksesit me punën që 15-16 vjeç dhe të rregullonim mekanizmat për të zgjeruar fashën e mundësive dhe kushteve të të miturve në punë dhe shumëfishimin e kategorive të punëve duke lehtësuar dhe burokracirat e sipërmarrjeve kur duan të punësojnë një 15-16 vjeçar. Papunësia e të rinjve do të ulet nëse do të krijohen dhe funksionojnë skemat dhe strukturat standarte fikse dhe të konsoliduara të identifikimit dhe kultivimit të prirjeve dhe talentit që në klasën e 7-8. Papunësia do të ulet po të ekzistonte informacioni kombëtar i ofertës për punë ku çdokush do njihte kapacitetin real të tregut. Në këtë aspekt të rinjtë do të kishin mundësinë të ballafaqonin talentin dhe prirjet e tyre përballë kërkesave të tregut që të nxirrnin llogaritë e tyre e merrnin një vendim në fund. Nëse këto politika dhe masa mbështetëse, fiskale dhe sociale nuk ndërmerren atëherë objektivi shumëvjeçar për ta ulur nën 20% papunësinë e të rinjve 15-29 vjeç do të mbetet serish objektiv i së ardhmes.

14. Në të gjitha rastet pavarësisht profilit, punës apo profesionit që keni duhet të përpiqeni të jeni më të zotët në atë që bëni.

Puna flet vetë pavarësisht se çfarë natyre ka apo cilit lloji dhe kategorie i përket apo sa e vështirë bëhet në kushtet e tregut vendas suksesi përmes sinqeritetit, përkushtimit, profesionalizmit dhe ndershmërisë.

Behuni profesionistë në punën që bëni dhe më të mirët sesi e bëni atë dhe promovojeni fort atë që jeni. Vetëm kështu modelet e deformuara të vipllëkut injorant, të vetëshpallur e të pamerituar, në shpërfillje të meritokracisë dhe profesionalizmit, do të na duken të gjithëve në 2024 si makth i së shkuarës dhe pjesë e një përralle të së kaluarës.

*Pedagog dhe Studiues i Çështjeve të Karrierës dhe Punësimit.

24 vjet nga 3 dhe 4 shkurti i vitit 2000, 24 vjet nga masakra dhe dëbimi i shqiptarëve nga Mitrovica

by

Lëvizja Vetëvendosje/

24 vite më parë, 8 muaj pas përfundimit të luftës, në natën mes 3 dhe 4 shkurtit të vitit 2000, formacioni kriminal serb “Rojat e Urës” filloi aksionin për spastrimin etnik të veriut të Mitrovicës nga shqiptarët. Ngjarjet ndodhën para syve të pjesëtarëve francezë të KFOR-it.

10 shqiptarë u vranë. Më i riu 13 vjeç. Më e moshuara 65 vjeç. Mbi 100 të tjerë u torturuan e plagosën. 11,364 shqiptarë të pambrojtur u dëbuan nga shtëpitë e tyre. Mijëra shqiptarë ende nuk janë kthyer në shtëpitë dhe trojet e tyre.

Kjo masakër, ky dëbim i shqiptarëve civilë e të paarmatosur, nga shtëpitë e tyre në pjesën veriore të Mitrovicës përmbysi demografinë aty në favor të asaj që kërkonte Serbia.

Ndarja e qytetit të Mitrovicës do të bëhej e mundur pas kësaj masakre dhe dëbimi duke krijuar artificialisht një gjoja shumicë serbe në pjesën veriore.

Kjo u arrit përmes këtij krimi makabër në sy të forcave të KFOR-it dhe u fashit përmes ish drejtuesve politikë të atyre viteve.

Frazat e thënë ato ditë se së shpejti do të kthehen në shtëpitë e tyre dhe se Mitrovica nuk do të ndahen mbeten vetëm video. Realiteti e dërgoi diku tjetër. Plani i Ahtisaarit e formalizoi këtë ndarje që në thelb e ka një masakër dhe dëbimin masiv të shqiptarëve.

Për qytetarët shqiptarë që përjetuan dhe i mbijetuan masakrës duke humbur më të dashurit e tyre presin ende vendosjen e drejtësisë nga Prokuroria dhe Gjykatat në Kosovë.

Në vitin 2013, 13 vite pas masakrës së 3-4 shkurtit, mazhoranca e asaj kohe bashkë me disa nga partitë opozitare hartuan e miratuan ligjin për amnistinë e kriminelëve në veri të vendit tonë.

Atë botë Lëvizja VETËVENDOSJE! dhe deputetët kundërshtuan dhe rezistuan për të mos ta miratuar këtë akt të turpit. Për fat të keq ligji kaloi dhe amnistia ndodhi.

Sot, 24 vite pas masakrës së 3 dhe 4 shkurtit në Mitrovicë, edhe pse gjendja në pjesën veriore ka ndryshuar me qeverisjen e re që ka vendosur ligjshmërinë, ka përndjekur e burgosur bandat dhe strukturat kriminale, ka shpallur terroriste organizatat “Mbrojtja Civile” dhe “Brigada e Veriut”, ka rindërtuar dhe mundësuar kthimin e shqiptarëve në shtëpitë e tyre, 3 dhe 4 shkurti ende kërkon adresimin, ende kërkon vendosjen e drejtësisë.

Lëvizja VETËVENDOSJE! përkujton me nder dhe respekt të rënët e 3 dhe 4 shkurtit të vitit 2000 dhe vijon të jetë e përkushtuar që drejtësia për ta të gjejë dritë.