Featured – Page 189 – Dielli

FËMIJËT DHE DY GJUHËSIA, SFIDAT E FAMILJES SHQIPTARE NË EMIGRIM

October 14, 2020 by dgreca

FËMIJËT DHE DY GJUHËSIA, SFIDAT E FAMILJES SHQIPTARE NË EMIGRIM NË RUAJTJEN E IDENTITETIT KOMBËTAR-

Merita Isufi, mësuese, themeluese e organizatë “Successful Mothers” nga Britania e Madhe, rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, sesi ndikon te fëmijët dy gjuhësia dhe sfidat e familjes shqiptare në emigracion për ruajtjen e identitetit kombëtar dhe si ka ndikuar teknologjia dhe pandemia globale në sjelljen e fëmijëve. Me Merita Isufin bisedoi gazetari i “Diellit” Sokol PAJA.

FËMIJËT DHE DY GJUHËSIA, SFIDAT E FAMILJES SHQIPTARE NË EMIGRIM NË RUAJTJEN E IDENTITETIT KOMBËTAR

Historia ka treguar se popullsia jonë me shekuj ka emigruar nga një vend në tjetrin. Ata moren me vete kulturën dhe gjuhën shqipe, por kryesisht pranuan edhe kulturën e vendeve ku u vendosen po ashtu edhe gjuhën e tyre, pa të cilën do kufizoheshin në maksimum. Prindërit punuan dhe vazhdojnë të punojnë me përkushtim që fëmijët e tyre të kenë mundësitë shkollohen, të kenë kushte sa më të mira në shtëpi dhe të arrijnë të plotësojnë dëshirat dhe ambicjet e tyre. Në të njëjtën kohë dedikuan kohën e tyre për të dërguar fëmijët në shkollat shqipe, ku jo vetëm mësuan të flasin më mirë, të shkruajnë më mirë por edhe të ndihen krenar për kush janë, pa pasur frikë se çfarë të tjerët mendojnë. Sigurisht ka edhe nga ata prindër që jo plotësisht kanë qenë të qartë në përpjekjet e ruajtjes së gjuhës shqipe, dhe kjo si rezultat ka ndikimet e veta në identitetin e atij që nuk e zotëron këtë gjuhë hyjnore. Kjo ndoshta ka ardhur edhe nga orari i gjatë i punës të cilën prindërit janë detyruar të ndjekin për arsye ekonomike, duke ua veshtirësuar kohën e lirë. Gjuha është e lidhur shumë ngushtë me identitetin. Identiteti dhe gjuha janë respekti për veten. Sa më mirë të zoterojmë gjuhën dhe kulturën e vendit nga vijmë, aq më konfident ndihemi edhe në mësimin e gjuhëve të tjera. Kjo na ndihmon të tregojmë interes dhe respekt edhe për kulturat e komuniteteve të tjera. Të qënurit kurioz, të respektueshëm dhe të interesuar për të njohur kulturat e tjera gjithmonë gjeneron një përgjigje pozitive ndaj asaj që ne zotërojmë. Dua të ndaj një experiencë si në nënë vitet e para të emigrimit në Londër. Para 20 viteve mora një ftesë nga mësuesja e klasës së vajzës time, të lexoj një tregim në gjuhën shqipe në shkollën angleze ku vajza ime mësonte. Kur i shpjegova vajzës se do lexoja në gjuhën shqipe, ajo mu përgjigj se aty flitej vetëm Anglisht. Prezantimi i tregimit me të cilin e gjithë klasa ishin të familjarizuar, por këtë herë e dëgjonin në një gjuhë tjetër, jo vetëm ju mësoj të tjerëve që egziston edhe një gjuhë tjetër e bukur dhe një kulturë, por mësoj vajzën time ta shikonte si një gjuhë të veçantë, speciale, dhe me deshirë ta mësonte sa më rrjedhshëm. Këtë e përforcojë dhe mësuesja bashkë me drejtoreshën e shkolles së sajë, të cilat treguan entuziazmin e tyre ndaj gjuhës tonë duke e vlerësuar publikisht pasi i kushtuan orën e mësimit. Ky është inkurajimi dhe mesazhi që vazhdimisht u është dhënë të gjithë prindërve nga profesionistët e shkollave angleze dhe sigurisht atyre shqiptare këtu në Angli, sepse është e rëndësishme që me fëmijët të flisnin gjuhën e nënës e cila është edhe gjuha e parë. Pranimi i identitetit brënda nesh na jep forcë të brëndshme dhe confidencë të perballemi me të tjerët. Gjithashtu kam punuar për shumë vite në shkollat angleze si edukatore dhe si mësuese në shkollat shqipe në Londër dhe e them me konfidencë se fëmijët që kishin praktikuar gjuhën me prindërit në shtëpi, jo vetëm e kishin më të lehtë, por ishin më të interesuar për ta mësuar edhe më mirë atë. Prandaj nënat dhe baballarët, duhet të fillojnë të ju lexojnë rregullisht fëmijëve që nga mosha 6-muajshe libra me përralla në gjuhën shqipe të shoqëruara me figurë, për të ndihmuar fëmijët të kuptojnë fjalën sepse fjala rigjeneron gjuhën. Prindërit e kanë detyrë të bashkëpunojnë me shkollat, sepse krijimi i një raporti të mirë mes mëuesve dhe prindërve është sigurues për fëmijët. Ky është kontributi kryesor në ruajtjen e identitetit kombëtar sepse gjuha është thelbi i kombit.

TEKNOLOGJIA DHE PANDEMIA GLOBALE SI KANË NDIKUAR NË SJELLJEN E FËMIJËVE

Sikurse e dimë përdorimi i internetit është dyfishuar në vitin e fundit në pjesët më të mëdha të globit. Kjo erdhi edhe nga arsyeja se fëmijët duhet të studjonin online – shkaku pandemia. Kjo ka ndikuar në rritjen e rrezikut të ngacmimeve online. Corona virus ka krijuar një stuhi të përshtatshme përmashtruesit online për të joshur fëmijët që janë të vetmuar, të dëshpëruar dhe që medoemos kërkojnë vlerësim nga të tjerët. Prandaj bisedat e hapura me fëmijët janë masa më e rëndësishme e sigurisë. Fëmijët kanë nevojë për garancinë e prindërve dhe se të jenë të bindur që ata mund të flasin me ta në çdo kohë, për çfarë po përjetojnë në jetën e tyre online dhe me kë bisedojnë. Fëmijët duhet këshilluar që të mbajnë informacionet e tyre private online, sidomos nga të panjohurit. Duhet të jemi të vemendshëm, pasi fëmijët e ndikuar negativisht nga koha e shpenzuar në internet janë të tërhequr nga aktivitetet familjare, të merzitur, të fshehtë ose të dëshpëruar. Të gjitha këto mund të kenë lidhje nga të qenurit gjatë online, prandaj ne si prindër duhet të jemi të vemendshem per këtë dukuri, duke qenë të vetëdijshëm për masat e sigurisë si nga ana teknike, po ashtu edhe nga vënia re në kohën e duhur të ndryshimit të sjelljeve të fëmijëve. Kur negocjojmë me fëmijët për kohën në mediat sociale duhet të diskutojmë në atë mënyrë që të mos bëhet situatë konflikti midis nesh, por të krijohet një hapsirë për lidhje më të afërt mes nesh. Pra ne si prindër duhet të kemi kufijtë shëndetshëm me mediat sociale, atëherë guxojmë të përballemi me fëmijët që edhe ata të përdorin kohën online duke pasur efekt pozitiv dhe duke reduktuar situatat e rrezikshme.

ÇFARË DO TË THOTË PRINDËRIM POZITIV, SFIDAT E FAMILJES SHQIPTARE NË EMIGRIM

Prindërimi pozitiv është një qasje ndaj prindërve që synojnë të promovojnë zhvillimin e fëmijëve dhe të menaxhojnë sjelljen e tyre në mënyrë konstruktive dhe jo të dëmshme. Është bazuar në komunikim të mirë dhe vemendje pozitive si mënyra më e mirë për të ndihmuar fëmijët (fokus adoleshentet) që të zhvillojnë aftësitë që ju nevojiten për tu rritur me besim të fortë në veten e tyre. Sfida për prindërit është të mundësojnë ambjentet e shtëpisë me atmosferë të përshtatshme që udhëzon dhe ndihmon fëmijët ndërsa përpiqen të bëhen të rinj të pavarur dhe të stabilizuar. Si prindër ne rregullisht duhet të reflektojmë në stilin e prindërimit. Hulumtimet sygjerojnë rëndësinë e mjedisit të sigurt familjar si bazë themelore që ndikon direkt në mirëqëniën e fëmijës dhe sjelljen pozitive. Kur prindërit komunikojnë mirë me fëmijët ata së bashku mund ta përqafojnë dhe ta shijojnë sfidën e emigrimit, apo çdo sfidë tjetër gjatë rrugës së jetës. Familja shqiptare ka dhënë dhe vazhdon të japë ndihmesë shumë të madhe në edukimin e brezave të rinj në çdo vend të botës ku ata ndodhen. Fakti që populli ynë trashëgon vlera të mëdha materiale dhe artistike dëshmone dhe edukatën familjare që kanë përcjellur te brezat e rinj ndër shekuj edhe pse të shprendarë anëmbanë botës. Shoqëria jonë ka pësuar transformime të vazhdueshme dhe ndryshime të shpejta, të cilat kanë berë të ndryshohet mënyra e punës, arsimit, kujdesit si dhe organizimit të jetës së përditshme familjare. Duke i marr të gjitha këto parasysh, me bindje them se familjet shqiptare janë përshtatur mirë në vendet ku jetojnë dhe gjithnjë janë përpjekur të edukojnë brezat e rinj të rriten të ndershëm, të respektojnë të rriturit, të arsimohen, të duan punën dhe ta ushtrojnë atë. Mund të them se akoma ka mosbarazi midis djemve dhe vajzave që vazhdon të përcillet si traditë por kjo është diçka që kërkon vemendje nga të gjithë ne dhe gradualisht së bashku të ndërgjegjësohemi për ndryshim. Kemi edhe konfliktin mes brezave që ka egzistuar që nga lashtësia dhe do jetë i pranishëm edhe në të ardhmen. Këtu duhet një kombinim pozitiv i dypalëve, duke marrë përvojat e brezit të vjetër dhe vrullin, guximin dhe energjinë e brezit të ri për të krijuar një të ardhme të këndshme për gjeneratat e reja. Balancimi i raporteve mes brezave dhe emancipimi në emigrim janë sfidat me të cilat shpesh përballen familjet shqiptare.

ÇFARË ËSHTË PLATFORMA SOCIALE ‘SUCCESSFUL MOTHERS’

“Successful Mothers” është një organizatë e cila ju ofron nënave një hapsirë të sigurtë ku ato kuptohen, vlersohen dhe respektohen duke ju vënë në pah kontributin, aftësitë dhe potencialin e tyre pa i gjykuar. Kjo organizatë inspiron nënat të jenë version më i mire i vetes së tyre jo vetem si nëna, por gjithashtu si gra, si shoqe, dhe si qytetare të këtij globi. Tre vite më parë e kam krijuar këtë organizatë dhe tani me krenari them se ne po zgjerojmë partneritetin globalisht me individ profesional dhe institucione nga vende të ndryshme të botës. Bashkëpunimi me ekspert, Universitete dhe organizata të tjera po na udhëheq në formëzimin pozitiv të së ardhmes sonë. Filozofia që ndjekim është të ndihmojmë njëri-tjetrin duke udhëhequr pozitivisht ndryshimet me të cilat përballemi në shoqëri. ‘Successful Mothers’ është një dritare e shpresës dhe e inkurajimit për çdo shtresë të shoqërisë. Ne besojmë në krijimin e atmosferës pozitive ku pjesëmarrësit respektohen dhe vlersohen duke u dëgjuar me kujdes për tu kuptuar. Nënat kanë aftësi të tregojnë empati pa gjykime dhe vetëm kështu hedhet dritë në shqetësimet individuale, të cilat po nuk u trajtuan bëhen probleme në shoqëri. Vetem në këtë menyrë jepet mundësi në formimin e suksesit tek çdo njeri që hyn në këtë mjedis. Ne si nëna jemi ato që besojmë dhe masivisht kontribojmë për një botë më të mirë, prandaj duam që zëri jonë të dëgjohet, jo duke bërë zhurmë, por duke i trajtuar shqetësimet dhe problemet nga rrënjet. Një nga parimet thelbësore të ‘Successful Mothers’ është të sigurojmë që të rinjëve u është dhënë zëri në të gjitha fushat e jetës, pasi nënat janë të parat në edukimin dhe zhvillimin e gjeneratës së ardhshme. Pikërisht për të arritur këtë ne organizojmë workshope, seminare dhe evente të ndryshme ku njëkohësisht përfshijmë edhe baballarët dhe në disa nga këto edhe vetë fëmijët, sepse së bashku arrijmë sukses. Eventet me adoleshentet kanë qenë motivuese dhe kanë lënë mbresa në jeten e tyre, prandaj këto do vazhdojnë sapo situata të normalizohet. Në vitin e fundit aktivitetet tona në përgjithësi janë zhvilluar online pasi po kalojmë një kohë pandemie. Ne përmes këtyre uorkshopeve ‘Successful Mothers’ flet drejtperdrejt jo vetëm me nënat, por me të gjithë familjarët, për shembujt model, konfidencen dhe ambicjet. Gjithashtu ndihmojmë komunitetin të kuptojnë më mirë problemet dhe shqetësimet, dhe të kuptojmë se si të ndergjegjësohemi ndaj fenomeneve negative me të cilat përballemi pikërisht në situatat e emergjencës. Angazhimi i fortë për të eksploruar, shpjeguar dhe korrigjuar problemet sociale është rruga që ndjekim në çështjet e përmirësimit shoqëror. Problemet Sociale janë faktori kryesor që ndikojnë dhe dëmtojnë shoqërinë, prandaj synimi jonë është të ju japim një vëmendje të veçantë. Duke kërkuar mundësitë krijojmë forcë përmes vështërsive, e bëjmë të mundur udhëzimin pozitiv në ndryshimet sociale. Udhëtimi jonë filloi me biseda duke ndarë ekperiencat tona dhe përballjen me sfidat të cilat na fuqizuan më shumë drejtë suksesit.

WORKSHOPE, SEMINARE DHE EVENTE NË NDIHMË TË KOMUNITETIT

Disa nga workshopet janë Prindërimi Pozitiv, Komunikimi me Adoloshentët, Zhvillimi i Përformancës Personale, Këshilla Financiare. Gjithashtu po theksoj workshopin e parë- Konfidencë skills (Aftësi besimi), kemi filluar aktivitetin tonë me këtë ëorkshop të rëndësishem me qëllim që të kemi një kuptim të qartë se si të zotërojmë konfidencën në jetën personale dhe profesionale. Pa konfidencë jeta jonë personale dhe profesionale do të vuajë. Konfidenca fillon nga besimi tek vetja. Kjo është pika që duhet dhënë shumë rëndësi pasi ka një peshë vërtetë të madhe. Nëse ne nuk do besojmë në veten tonë, atëherë do jetë shumë e veshtirë për të tjerët të besojnë tek ne. Ky është një ndër workshopet që duhet përsëritur rregullisht pasi ka impakt shumë të madh tek secili nga ne. Dua të ndalem pak më gjatë edhe tek workshopi i fundit që kemi bërë online – Understanding Online Grooming (Të kuptojmë mashtrimet online). Qellimi i këtij workshopi është që prindërit të vetëdijësohen dhe të informohen me të dhënat e fundit të rrezikut që cenohet online gjatë përdorimit të përditshëm. Paisja me informacionet e duhura, në bazë të hulumtimeve dhe të dhënave të fundit shkencore, ndikon pozitivisht në komunitet, pasi i ndërgjegjëson familjaret të marrin masat e duhura për tu bërë pritë rreziqeve të mundshme. Fokusi është veçanarisht në sigurinë e fëmijes në internet, duke theksuar rrezikun e mediave dixhitale pikërisht në këtë kohë të jashtëzakonshme të pandemisë ku përdorimi i internetit u rrit 50% në pjeset më të mëdha të botës. Ka boshllëqe të konsiderueshme në kuptimin tonë në lidhje me teknologjinë dixhitale dhe se si ndikon në mundësitë, rreziqet dhe mirëqënien në të gjithë globin. Zëri i prindërve dhe fëmijëve duhet dëgjuar se si ata po balancojnë përfitimet dhe rreziqet me të cilat përballen ndërkohë që zhvillojnë shkathtësitë dixhitale. Marrja e njohurive në kuptimin e diferencës mes gabimit dhe të drejtes, po ashtu dhe edukimi na ndihmojnë të jemi antraktiv të shoqërise, duke marrë pjesë në ndryshimet dhe zhvillimet e vazhdueshme. Me ëorkshopet ne kemi si qëllim të ndihmojmë fëmijët dhe prindërit të ndërtojnë mendime dhe të kenë pikpamjet/opinionet e tyre në fushat e ndryshme të jetës. Në këtë mënyrë ndihmojmë komunitetin të kuptojnë shqetësimet me të cilat përballemi dhe sëbashku të krijojmë një komunitet më të sigurtë dhe paqësor. Evente speciale vjetore organizohen edhe përfesten e nënës, po ashtu edhe takimet mujore me nënat ose ndryshe këto takime i quajmë – ‘Çaji i mbasdites’ të cilat kanë dhënë impakt kaq pozitiv në komunitet. Për shkak të COVID-19 shumë aktivitete kanë kaluar online derisa situata të normalizohet.

Zoti ju dhëntë forcë naftëtarë !

October 13, 2020 by dgreca

Nga Ilir Levonja-

Para pak ditësh shkruajta diçka për grevën e urisë së naftëtarëve në Ballsh. Më shumë i adresohesha shoqërisë me qëllim për një sensibilizim social karshi njëri-tjetrit. Eshtë një ngërç social i mundur nga politika. Edhe pse mund të jemi plot që i japim të drejtë naftëtarëve, mbledhim supet. Sidomos ata me prirje politike pranë qeveritarëve. Por edhe ata anti qeveri, kanë hallin e tyre. Madje këtë e kupton menjëherë sapo i avitesh titujve në shtypin e ditës. Greva është e fundit, ose nuk e gjen askund. Kudo dominon debati midis Ramës dhe Metës. Eshtë një debat i ashpër, batuta, qoka, fyerje sa kokat e shqiptarëve kthehen në kor, sa tek Rama aq edhe tek Meta. Megjithatë problemi i shqiptarëve nuk është fare lufta e ashpër mes kreut të shtetit dhe kryeministrit. Po fare ama. Eshtë vetvetja, mungesa e theksuar hallit të përbashkët, ekonomia e tyre. Krahas kësaj prishja një herë e mirë e asaj kulture të mbrapshtë me dhurim lopësh, a ca shtëpi kuvli që po inagurojnë aty e këtu me një batalion kamerash sikur kanë kapur qiellin. Qytetari ka nevojë për dinjitet, jo për lëmosha. Dhe dinjiteti vjen duke e angazhuar atë në punë, me pagë të plotë, me mundësi pagesash si për taksa por edhe siguracione. Eshtë alarmante shifra prej 4% e shoqërisë që aplikojnë siguracionet e pronës. Dhe nuk kanë faj, me çfarë ta paguajnë. Lekët që duhet të marrin shkojnë për show fushate me Eli Farën a Valbona Selimllarin. Pornostaret që eksitohen kur i vihet tritoli bash skenës ku shkeli këmba e Kadri Roshit apo e Drita Pelingut. Çfarë mund të presësh nga kësilloj bibash të tilla. Progres? Asesi! Të paguhen pagat e naftëtarëve? As mos e çoni nëpër mend. Shkojnë për pagat e ndonjë bibe tjetër, nga ato të studiove a nga ato që do flasin sonte në Opinion. Ose nga ato që do dalin nesër dhe do i thurin lavde dështakëve. Atyre që u vjedhin pagat tuaja. Shqiptarët paguajnë pa ngurim siguracionin e makinës, por jo të pronës. Dhe kjo jo vetëm për fajin e tyre, por të kësaj vrimë ekonomie informale gati 30 vjeçare që me taksta tuaja nxjerr në fushatë pornostaret. Të asaj kulture informale nga zyrat e Westernunion-it etj. Për shkak të asaj pritje me sytë nga shtetari që t’u vij e t’u bëj dhoro ndonjë lopë a ndonjë derr. Kurse kur vjen puna tek një aset kombëtar siç është nafta, naftëtarët, edhe pse aksioner, shteti ngre duart përpjetë. Nuk kemi çfarë të bëjmë, e ka privati. E thotë kalimthi, pastaj studiot do dominojnë me debatin Rama Meta. Kjo është absurde për faktin se ekonomia e tyre duhet të jetë e para. Dhe Rama Meta të fundit. Si shoqëri jemi alarmuar kur na është prekur deti. U alarmuam me marrëveshjen e qeverisë Berisha Karamalis në 2009. Edhe tani me këtë Konventën e detit nga ku sipas Ramës, pra nga kjo Konventë Greqia fiton 12 milje etj. Por nuk revoltohemi se si një aset kombëtar si nafta, u është dhënë tregjeve të pista lindore që nuk kanë ndrequr veten dhe jo të na ndreqin ne. Dhe për më tepër kur është e pa mundur që pas aq e kaq viteve të nxjerrjes dhe përpunimit të naftës, si vend të mos kemi kapacitetin e duhur të specialistëve për të menaxhuar arin e zi. Deri këtu është katandisur vendi ynë sa më perspektivë ka një mut partie se sa një gjeolog a naftëkërkues. Më shumë të ardhme ka një çërr i partisë se sa një konstruktor anijesh a një shkencëtar bërthamor. Nëse do vazhdojmë edhe ca me këtë tifozllëkun harbut karshi politikës, pa u kujtuar për njëri-tjetrin, e humbëm fillin përgjithmonë. Dhe mos pyesni duke bërë sehir trotuarëve a kafeneve, mes llogjeve me nga një teke përpara, se ku t’i gjej qeveria lekët për naftëtarët. Eshtë shumë e thjeshtë, shkurtoni fondet në ribërjen e legjislacionit zgjedhor, pagat e një Kuvendi informal dhe u krye ajo punë. Aferim naftëtarëve!

FITUESIT E ÇMIMIT NOBEL

October 12, 2020 by dgreca

–Dy amerikanë fitues të çmimit Nobel për ekonomi-

Stokholm, 12 tetor 2020 – Amerikanët Paul R. Milgrom dhe Robert B. Wilson u shpallën fitues të çmimit Nobel në ekonomi për “përmirësimet në teorinë e ankandit dhe shpikje të formateve të reja të ankandit”.

Fituesit u shpallën të hënën në Stokholm nga Goran Hansson, sekretari i përgjithshëm i Akademisë Mbretërore Suedeze të Shkencave.Çmimi përmbyll procesin e ndarjes së çmimeve Nobel në kohën kur pjesa më e madhe e botës po përjeton recesionin më të rëndë që nga Lufta e Dytë Botërore, për shkak të ndikimit të pandemisë së koronavirusit.Çmimi për ekonomi filloi të ndahet me 1969.

Çmimi i vitit të kaluar iu nda dy studiuesve nga Instituti Teknologjik i Masaçusetsit dhe një studiuesi nga Universiteti i Harvardit, për hulumtimet e tyre në përpjekjet për të ulur varfërinë në borë.

Pak ekonomistë mund të kishin parashikuar vjeshtën e kaluar që bota do të vihen në një bllokade disa muajshe, pasi që qeveritë mbyllën kufijtë e tyre, vendosën kufizime dhe urdhëruan masa të tjera për të penguar përhapjen e COVID-19, duke shkaktuar një rënie të fortë të veprimtarive të biznesit në të gjithë botën.

Çmimi prestigjioz përfshinë një medalje të artë dhe një shpërblim prej 10 milion koronash, afërsisht 1.1 milion dollarë amerikanë.

Po cilet ishin fituesit e tjere te Çmimit Nobel?

***

Dy amerikanë dhe një britanik fitues të çmimit Nobel në mjekësi

Stolholm, 5 tetor 2020 – Çmimi Nobel për Mjekësi i vitit 2020 iu dha shkencëtarëve Harvey J. Alter dhe Charles M. Rice nga Shtetet e Bashkuara dhe Michael Houghton të Britanisë për “zbulimet e tyre thelbësore” në identifikimin e virusit të Hepatitit C.

Të tre shkencëtarët “kanë dhënë një kontribut themelor në luftën kundër hepatitit të transmetuar nga gjaku, një problem i madh global shëndetësor që shkakton cerozën dhe kancerin e mëlçisë”, u shpreh komisioni Nobel në një deklaratë.

Përparimet shkencore në sajë të tyre, kanë ndihmuar për gjetjen e mënyrave të reja të trajtimit dhe shërimit të Hepatitit C.

“Zbulimi i virusit që shkakton Hepatin C bëri të mundur identifikimin e rasteve të mbetura të hepatitit kronik” pas zbulimit të viruseve të Hepatitit A dhe B, “çka solli si rezultat analizat e gjakut dhe ilaçe të reja që kanë shpëtuar miliona jetë”, thuhet në deklaratë.

I lindur në vitin 1935 në New York, Harvey Alter u diplomua në fakultetin e mjekësisë të Universitetit Rochester. Dr. Alter punoi për një kohë të gjatë në Institutet Kombëtare të Shëndetit në Shtetet e Bashkuara.

Michael Houghton lindi në Britani në vitet 1950. Ai mori doktoraturën në virologji në Kolegjin King të Londrës. Dr. Houghton aktualisht është Kreu i Virologjisë në Universitetin e Albertës, midis titujve dhe vlerësimeve të tjera.

Lindur në 1952 në Sakramento të Kalifornisë, Charles Rice mori doktoraturën në 1981 nga Instituti i Teknologjisë në Kaliforni. Ai gjithashtu ka punuar në Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Uashingtonit si studiues dhe profesor. Ai u bë profesor në Universitetin Rockefeller në Nju Jork dhe nga 2001 në 2018 ishte drejtori shkencor dhe ekzekutiv i Qendrës për Studimin e Hepatitit C. Dr. Rajs vazhdon të kontribuojë në këtë universitet.

Çmimi Nobel i këtij viti në Mjekësi është i 111-ti në këtë kategori, që është dhënë që nga viti 1901.

Fituesit do të ndajnë në mënyrë të barabartë shpërblimin prej 1,1 milionë dollarësh.

***

Një franceze dhe një amerikane e ndajnë çmimin Nobel për kimi

Stokholm, 7 tetor 2020 – Shkencëtarja franceze Emmanuelle Charpentier dhe ajo amerikane, Jennifer A. Doudna, janë fituese të çmimit Nobel në fushën e kimisë, për krijimin e metodës së “korrigjimit të gjenomeve” CRISPR-Cas9, e njohur si “gërshëra molekulare”, që shton shpresat për shërimin e sëmundjeve gjenetike.

Fitueset u shpallën të mërkurën në Stokholm nga Akademia Mbretërore Suedeze e Shkencave.

Ka një fuqi të madhe në këtë mjet gjenetik, i cili na prek të gjithëve”, tha Claes Gustafsson, kryetar i Komitetit Nobel për Kiminë. “Ai jo vetëm që ka revolucionarizuar shkencën bazë… por do të çojë në trajtime të reja mjekësore”, tha ai, duke nënvizuar se tani çdo gjenom mund të korrigjohet “për të riparuar dëmtimet gjenetike”.

Zoti Gusfafsson paralajmëroi se “fuqia e madhe e kësaj teknologjie nënkupton që ne duhet ta përdorim atë me shumë kujdes” por se “është po aq e qartë se kjo është një teknologji, një metodë që do t’i sigurojë njerëzimit mundësi të mëdha”.

Çmimi prestigjioz përfshin një medalje të artë dhe një çmim prej 10 milion koronash (më shumë se 1,1 milion dollarë), në nderim të kujtimit të themeluesit të çmimit, shpikësit suedez Alfred Nobel, më shumë se një shekull më parë.

***

Poetja amerikane Louise Glück fiton çmimin Nobel për Letërsi

Stokholm, 8 tetor 2020 – Poetja amerikane Louise Glück fitoi çmimin Nobel të këtij viti për letërsi.Akademia Suedeze vlerësoi atë që e quajti “zëri i pagabueshëm poetik i zonjës Glück që me një bukuri të rreptë e bën ekzistencën njerëzore universale”.Louise Glück ka botuar 12 përmbledhje poetike dhe është nderuar më parë me Çmimin Pulitzer dhe Çmimin Kombëtar të Librit.Çmimi Nobel i letërsisë është vetëm njëri në grupin e çmimeve të dhëna këtë javë. Secili shoqërohet me një shumë prej 1.1 milion dollarësh.

***

Programi Botëror i Ushqimit, fitues i çmimit Nobel për Paqe

Stokholm, 9 tetor 2020 – Programi Botëror i Ushqimit u shpall fitues i çmimit Nobel për Paqe, për përpjekjet e tij që të luftojë urinë dhe mungesën e ushqimit në botë.

Komiteti i Nobelit tha se pandemia e koronavirusit ka thelluar urinë me të cilën përballen miliona njerëz në botë dhe u bëri thirrje qeverive të garantojnë që Programi Botëror i Ushqimit dhe organizata të tjera humanitare të marrin mbështetjen e nevojshme financiare për t’i ndihmuar

Kryesuesja e komitetit Berit Reiss-Andersen, tha të premten në Oslo se “me çmimin e këtij viti, komiteti dëshiron të përqëndrojë vëmendjen e botës te miliona njerëz që vuajnë ose përballen me kërcënimin e urisë. Programi Botëror i Ushqimit luan një rol kryesor në bashkëpunimin shumëpalësh për ta bërë sigurinë ushqimore një instrument të paqes”, tha ajo.

Në listën e kandidaturave për këtë çmim sivjet ishin 211 individë dhe 107 organizata.

Çmimi përfshin afërsisht 1,1 milion dollarë dhe një medalje të artë që do të jepet në një ceremoni në Oslo, Norvegji, më 10 dhjetor, në përvjetorin e vdekjes së themeluesit të çmimit, Alfred Nobel. Ceremonia e këtij viti do të zhvillohet me pjesëmarrje të vogël për shkak të pandemisë.

***

Dy amerikanë fitues të çmimit Nobel për ekonomi

Fituesit u shpallën të hënën në Stokholm nga Goran Hansson, sekretari i përgjithshëm i Akademisë Mbretërore Suedeze të Shkencave.

Çmimi përmbyll procesin e ndarjes së çmimeve Nobel në kohën kur pjesa më e madhe e botës po përjeton recesionin më të rëndë që nga Lufta e Dytë Botërore, për shkak të ndikimit të pandemisë së koronavirusit.

Çmimi për ekonomi filloi të ndahet me 1969.

Çmimi prestigjioz përfshinë një medalje të artë dhe një shpërblim prej 10 milion koronash, afërsisht 1.1 milion dollarë amerikanë.Kortezi: Zëri i Amerikës-

VATRA NE TAMPA, ISUF SPAHIU MERR DREJTIMIN E DEGES

October 11, 2020 by dgreca

TASIM RUKO, THEMELUES I DEGËS SË VATRËS TAMPA-CLEARWATER, ZGJIDHET PRESIDENT NDERI , ISUF SPAHIU KRYETAR, ENDRI FILIPI N/NENKRYETAR–

Noftim per mbajten e zgjedhje të reja per Pan-Albanian Federation of America, Vatra Tampa Bay Chapter. –

Shkruan: Peme Kalaj-Sekretare e Deges ne Tampa-Clearëater–

Bazuar në Kushtetutën e Federatës Panshqiptare të Amerikës “VATRA”, duke ndjekur tȅ gjitha rrugȅt demokratike, ish kryetari dhe themeluesi i degës u dorëhoq për arsye familjare,- dega e zgjodhi z.Tasim Roko President Nderi, posti i Kryetarit iu besua mori ish nën/Kryetari z. ISUF SPAHIU, ENDRI FILIPI N/NENKRYETAR. Sekretare u zgjodh zj. Peme Kalaj dhe financiare zj. Bajame Celibashi.

Në mbledhjen e organizuar me këtë rast u theksua edhe njëherë rëndësia e kësaj Federate shekullore, pjesmarrja më e gjerë e komunitetit në të, si dhe anëtarsimiet e reja. Vatra e Nolit dhe e Konicës ka qenë dhe do të mbetet simboli ynë Kombëtar dhe do të punojë në ndihmë të mbarë shqiptarëve kudo që janë. Historia e saj shekullore dhe e pashembullt na frymëzon të ruajmë dhe të zvillojmë më tej traditat shqiptare. Le tu mësomë brezave historinë patriotike dhe të ndihmojmë që Vatra, zëri I Shqipëtarëve, të dëgjohet jo vetëm në Amerikë, por kudo, edhe në vendlindje. Të kultivojmë traditat tona këtu dhe të ruajmë gjuhën e bukur shqipe., veçanërisht tek gjenerata që është e lindur këtu.Eshtë detyra jonë që t’i tregojmë botës përmes Vatrës historinë e Kombit shqiptar dhe traditive e tona shekullore.T’u tregojmë amerikanëve kush janë shqiptarët e Shqipërisë, Kosovës, Maqedonisë dhe Mali të Zi. T’i përcjellim botës krenarinë e Gjergj Kastriotit Skënderbeut, Shenjtëreshës Nënë Tereza.

Vemendje në takimi e organizuar u përqëndrua në adoptimin e një Kanunore bashkekohore duke respektuar historinë tone dhe modernizuar statutit e saj aktual e cila do ti vij ne ndihme komunitetin mbare kombetar. Përkushtimi, përgjegjshmëria dhe angazhimi i vijushmerise se traditës do arrihet me projekte te reja te se nesermes. Arsimimi dhe ndihma e brezit te ri do jene nje investim I madh per te ardhmen. Te punojme te ruajme kulturen tone dhe te mos merremi me ceshtje politike te tashmes ose te kaluaras.Bashkëpunimi më organizatat e tjera të diasporës do te mbetet misioni jone per te krijuar nje kombinim aktivitetes ne ruajtjen e vlerash kombetare. Gjithashtu u theksua puna per te krijuar nje kulture keshillimi ne angazhimin e drejtimit te Vatres. Bordi ka pergjithesi te vendose politika organizime ne perputhje me kanunoren. Mandati i antareve perfshihet ne regulat e Vatres ku keshillon per shtim te numrit te antareve te rinj me ide te reja. Komiteti emrues eshte pergjegjes per rekomandimet e antareve te rinj te bordit. Te perpiqemi qe te kemi nje bord te larmishem te menazhoje personelin, mbledhjet dhe ndihmoj me eksperitizen ligjore. Detyre e Komiteti Emërues eshte të kërkojë gjatë gjithë vitit për individë me këto karakteristika, të cilët më pas te pyeten nëse duan të konsiderohen për anëtarësim në bord. Nje menyre tjeter mund te jeter prezantimi ne programe orientuese dhe pjesmarja ne mbledhje e antareve te rinj.

Duke e mbyllur theksojme qe Vatrës i duhen antarë të drejtë, drejtues degësh të devotshëm me vision per te ardhmen. I duhen njerëz që janë të përkushtuar për të mirën e Komunitetit dhe të Kombit. Le te suportojme shiptaret ne Amerike dhe disaspore. Le te luftojme per te drejtat tona duke ndihmuar njeri tjetrin. Le te motivojme antaret te publikojne libra dhe revista. Let te ruajme identitetin kombetar duke vazhduar tu mesojme femijve tane shqipe, historine tone dhe te Amerikes. Te punojme qe shqiparet e Amerikes te respektojne Kustetuten, Ligjet dhe Institucionet e Amerikes. Te punojme Komuniteti Shqiptar te meritojne respekt nder komuniteteve te tjera. Le te krenohemi me Vatren dhe gazeten e saj, Dielli.

Nobel për Letërsi 2020- Louise Glück, akademia ka dhënë një çmim saktësisht të merituar….

October 11, 2020 by dgreca

Poezia e saj njomza intelekti dhe ndjenje. Ja pse poetja amerikane Louise Glück fiton ‘Nobelin” për Letërsi./

Përgatiti dhe përktheu, Rafael Floqi –DIELLI/

/Shkrimi nga Dwight Garner “New York Times/

Kur Saul Bellow fitoi çmimin “Nobel” në Letërsi në 1976, ai komentoi: «Fëmija brenda meje është i kënaqur, i rrituri tek unë është skeptik ”. Bellow pa një farë “poshtërimi sekret” në faktin që “disa nga shkrimtarët shumë të mëdhenj të shekullit nuk e kanë marrë atë çmim”. (Ndër ta dhe shkrimtari i madh shqiptar Ismail Kadare. RF)

Louise Glück, e cila fitoi çmimin të enjten, ka qenë prej kohësh skeptike madje edhe për lavdërimet ndaj saj.

Në një intervistë të vitit 2009, ajo tha: “Kur më thonë se kam lexues të shumtë mendoj, ‘Oh shkëlqyeshëm, do të jem bërë si Longfellow’: dikush i lehtë për t’u kuptuar, i lehtë për t’u pëlqyer, i përvojës së hollë që i vihet në dispozicion shumë njerëzve. Dhe nuk dua të jem Longfellow. Dhe më vjen keq, Henry, por unë nuk e bëj dot. Në shkallën që unë vlerësoj, mendoj vetë, “Ah, gjithnjë kam një te metë në këtë punë.”

“- Mbiemri i saj Glück rimon me “clik”, jo “cluck” – dhe ajo nuk është një Longfellow i ri. Megjithatë, është pjesë e madhështisë së saj që poezitë e saj janë relativisht të lehta për t’u kapur, ndërsa është e pamundur të arrihet plotësisht në kuptimin e tyre. Ato kanë mjaft kuptime refleksivë plot jehonë; dhe ju mund të ngatërroheni me ta për një kohë shumë më të gjatë.

Unë kam argumentuar, në këto me shkrim se libri i saj i vitit 1990, “Ararat”, ishte libri më i egër, dhe më i pikëlluar me poezi, i botuar në 30 vitet e fundit. (Ai është pjesë e koleksionit të saj “Poezi: 1962-2012.”) . Ka një frymë rrëfimi dhe pak e egër, shkrova, duke e krahasuar atë me “Gjakun në shina” të Bob Dylanit. Një nga gjërat për ta dashuruar poezinë e Glück është se puna e saj përmban shumë regjistra emocionalë, ajo nuk ka frikë të jetë mizore – as të përballet me mostrat e vetvetes, dhe të të tjerëve, jo me dorëheqjen dhe digresionin terapeutik, por prerjen e arterieve me thikë.

Poetja Kay Ryan, në librin e saj të jashtëzakonshëm me ese, “Sintetizimi i Gravitetit”, shkruan: “Unë mendoj se është mirë të pranosh se çfarë gjëje prej ujku është arti; Unë u besoj shkrimtarëve që e dinë se nuk janë aq të mirë ”. Puna e Glück është e mbushur edhe me jo-hijeshi. Ju do ta kuptoni, por nuk do ta donit atë kurrë si një armike. Ndërsa i shkruaj këto rreshta, unë kam para kopjen time të “Poezive: 1962-2012” të shpërndara në tryezën time të shkrimit. Është mjaft mirë e nënvizuar. Mund ta hapni pothuajse kudo dhe të gjeni copa fluturuese të një intelekti të errët dhe të zgjuarsie të rrallë.”

Ju duhet të merrni një nga ato kimikate, / ndoshta do të shkruani më shumë” është një karakteristikë që paraqitet më poshtë. Kështu është vargu: “Shpina juaj është pjesa ime e preferuar prej teje, / pse është pjesa më e largët nga goja jote.” Kështu është: “Unë prisja më mirë nga dy krijesa / të cilave u ishte dhënë të kishin tru.”

Ndoshta duke shpjeguar linja të tilla, ajo ka shkruar gjithashtu: «Ju tregoni respekt duke luftuar. / Duke lënë të fyer kundërshtarin.

“Vargu i lirë i Glück është ekzakt dhe i tendosur dhe i organizuar retorikisht. Nga ana tematike, pikë pëlqimet përbëhen nga familja, fëmijëria, dashuria, seksi, vdekja, natyra, kafshët. Aludimet e saj klasike janë të shkathëta. Ajo është një poete serioze në orekset e saj. Edhe kur ajo gjoja shkruan për ushqimin, ajo po shkruan për 11 gjëra të tjera në të njëjtin moment. Një poezi e quajtur “Shporta” përfshin gjithë këto rreshta:

“Unë e po sjell shportën time në tregun e pacipë,

në vendin e takimin tonë,

Unë të pyes, sa shumë bukuri

mund të durojë një person? Është

më e rëndë se shëmtia, madje dhe barra

e zbrazëtisë nuk është asgjë para saj.

Bikerina me vezë, papaja, qeska me limona të verdhë

-Unë nuk jam një grua e fortë. Nuk është e lehtë

të duash kaq shumë, të ecësh

me një shportë kaq të rëndë,

prej kashte apo thuprash shelgu.

Glück lindi në New York City në 1943 dhe u rrit në Long Island. Babai i saj ndihmoi në shpikjen e thikës X-Acto. Ky është një detaj kozmikisht sublim; asnjë poet tjetër nuk pret vargjet me aq saktësi dhe qëllim vdekjeprurës sa ajo. Ajo ndoqi kolegjin Sarah Lawrence dhe Universitetin Columbias, por nuk mori asnjë diplomë. Ajo ishte laureate e poetëve të Shteteve të Bashkuara në 2003 dhe 2004. Ajo ka fituar shumicën e çmimeve kryesore të poezisë në SHBA. Kur Glück ishte e re, ajo vuante nga anoreksia nervore. Ajo nuk e trajton shpesh këtë temë ose drejtpërdrejt, në punën e saj. Por këtu është një pjesë e poezisë së saj “Përkushtim ndaj urisë”:

Fillon në heshtje

tek disa vajza fëmijë:

frika nga vdekja, merr formë

përkushtimin ndaj urisë,

sepse trupi i një gruaje është një varr;

që do të pranojë

çdo gjë.

Ajo është bërë një poete e thellë dhe e mprehtë sidomos kur u moshua. Në vëllimin “Averno”, ajo shkruan për fëmijët e saj:

Unë e di se çfarë thonë ata kur jam jashtë dhomës.

A duhet të vizitohem diku a duhet të marr

një nga barnat e reja për depresion.

Unë mund t’i dëgjoj ata, duke pëshpëritur,

duke planifikuar se si ta ndajnë koston.

Dhe unë dua të bërtas

ju të gjithë jetoni në një ëndërr.

Është mjaft keq, ata mendojnë të më shohin mua duke u sfilitur.

Është mjaft keq, pa këto leksione që marrin këto ditë

sikur të ishte ndonjë të drejtë për këtë informacion të ri.

Epo, ata kanë të njëjtën të drejtë.

Pasi ata po jetojnë në një ëndërr dhe unë jam duke u përgatitur

të bëhem një fantazmë.

Në një poezi tjetër, ajo pyet: “Pse të duash atë që do të humbasësh?” Ajo i përgjigjet po vetë pyetjes së saj: “Nuk ka asgjë tjetër për të dashur”

Helen Vendler, duke shkruar në Republikën e Re, për të tha se poezitë e Glück “kanë arritur dallimin e pazakontë të së qenit as” konfesionale “dhe as” intelektuale “në kuptimet e zakonshme të këtyre fjalëve”. Ka një intelekt të bollshëm dhe ndjenja e thellë e Glück-ut që ju tërheq vazhdimisht tek poezitë e saj. Duke komentuar mbi zgjedhjet e dobëta që Akademia Suedeze ka bërë në të kaluarën, Gore Vidal dikur këshillonte të mos nënvlerësonim kurrë zgjuarsinë skandinave. Në rastin e Louise Glück, akademia ka dhënë një çmim saktësisht të merituar.

Një Mit Përkushtimi *

Kur Hadesi vendosi që ai e donte atë vajzë

ndërtoi për të një kopje të Tokës,

gjithçka të njëjtë, në imtësi gjer tek livadhet,

por veçse shtoi vetëm një shtrat.

Çdo gjë e njëjtë, përfshirë dhe rrezet e diellit,

sepse do të ishte e vështirë mendoi për një vajzë të re

për të kaluar kaq shpejt

nga drita e ndritshme në errësirën të plotë.

Gradualisht, mendoi, do t’i prezantonte natën,

së pari si hijet e gjetheve që lëkundeshin.

Pastaj hënën, pastaj yjet. Pastaj as hënën, as yjet.

Lëreni Persefonin të mësohet me të ca nga ca.

Në fund, ai mendoi se ajo do ta quante këtë gjë ngushëlluese.

Një kopje e vërtetë Toke

veçse këtu kishte dashuri.

A nuk e duan që të gjithë dashurinë?

Ai priti shumë vjet,

duke ndërtuar një botë, e duke e parë

Persefonin në rendte në livadh.

Persefonin që merrte erë që shijonte.

Nëse kishte oreks, mendoi ai,

aty i kishte që të gjitha.

A nuk do cilido të ndjejë gjatë natës

trupin e dashur, busullën, yllin polar,

të dëgjojë frymëmarrjen e qetë që thotë

Unë jam e gjallë, e që do të thotë gjithashtu

që dhe ti je i gjallë, sepse më dëgjon,

e ti je këtu me mua. Dhe kur njeri kthehet,

dhe tjetri kthehet –

Kjo është ajo çka ndjeu, ai zoti i errësirës,

duke parë botën që ai kishte

ndërtuar për Persefonin. Asnjëherë s’i shkoi në mendje

se nuk do të kishte më nuhatje

e sigurisht as më ngrënie.

Faj? Terror? Frikë nga dashuria?

Këto gjëra ai as mund t’i imagjinonte;

Pasi asnjë dashnor nuk i imagjinon kurrë.

Ai ëndërronte, ai mendonte se si ta quante këtë vend.

Së pari ai mendoi: Ferri i Ri. Pastaj: Kopshti.

Në fund, vendosi ta quante atë

“Vajzëria e Persefonit.”

Një dritë e butë u ngrit mbi nivelin e livadhit,

pas shtratit. Ai e mori atë në krahët e tij.

Ai deshtë t’i thoshte se të dua, asgjë nuk mund ty të lëndojë

por ai mendoi,

se kjo ishte veç një rrenë, kështu që ai tha më në fund

‘Se ti ke vdekur, asgjë nuk mund ty të lëndojë.

E kjo gjë që iu duk

si një fillim më premtues, por qe më i vërtetë.

Miti i Pafajësisë

Një verë ajo shkon në fushë si zakonisht

duke ndaluar për pak tek pellgu ku ajo shpesh

këqyr veten, për të parë

nëse ajo zbulonte ndonjë ndryshim. Ajo sheh

të njëjtin person, me atë mantelin e tmerrshëm

të vajzërisë që ende i rri ngjitur pas trupit.

Dielli në ujë dukej shumë afër.

Ky është xhaxhai im që spiunon përsëri, mendon ajo –

gjithçka në natyrë është në një farë mënyre si një i afërm e saj.

Unë kurrë nuk jam vetëm, mendon ajo,

duke e kthyer mendimin në një lutje.

Pastaj u shfaq vdekja, si përgjigjja e një lutjeje.

Askush nuk e kupton më

sesa i bukur ishte ai. Por Persefoni kujton.

Se gjithashtu që ai e përqafoi atë, pikërisht aty,

Ndërsa xhaxhai i saj qe duke e parë.

Ajo kujton rrezet e diellit që shndrisin në krahët e tij të zhveshur.

Ky është momenti i fundit që ajo e mbante mend qartë.

Pastaj zoti i errët e shpuri atë larg.

Ajo gjithashtu kujton, jo aq qartë,

depërtimin drithërues se që nga ai moment

ajo nuk mund të jetonte pa të përsëri.

Vajza që u zhduk nga pellgu

nuk do të kthehej më kurrë. Një grua do të vinte,

duke kërkuar vajzën që ishte dikur.

Ajo qëndron pranë pellgut duke thënë, herë pas here,

Qeshë e rrëmbyer, por i tingëllon si gabim

asgjë nuk qe si ajo që ndjeu atëbotë.

Pastaj thotë, ai nuk më rrëmbeu.

E thotë, unë u dhashë me qejf vetë, doja

t’i shpëtoja trupit tim. Madje, ndonjëherë,

Unë vetë dëshiroja këtë. Por injoranca

nuk e mund dot dijen. Injoranca

është diçka e imagjinuar, të cilën beson se ekziston.

Ndaj të gjithë emrat e ndryshëm—

ajo i shqipton me rotacion.

Vdekja, burri, zoti, i huaji.

Gjithçka tingëllon kaq e thjeshtë, aq konvencionale.

Duhet të kem qenë, mendon ajo, një vajzë e thjeshtë.

Ajo nuk mund ta kujtojë veten si i njëjti person

por ajo vazhdon të mendojë se pellgu do të kujtohet

dhe do t’i shpjegojë asaj kuptimin e lutjes

kështu që ajo mund ta kuptojë

nëse i ishte përgjigjur apo jo.

“Një Mit Përkushtimi” dhe “Miti i pafajësisë” janë marrë nga vëllimi Averno bazuar në mitin grek të Persefonit. Sipas mitologjisë, Vizitorja e parë e gjallë e nëntokës, megjithëse ishte e pavullnetshme, ishte perëndesha Persefoni. Vajza e vetme e Zeusit dhe Demetrës (perëndesha e grurit, bujqësisë dhe pjellorisë), Persefoni ishte një vajzë e pafajshme, një virgjëreshë që pëlqente të luante në fushat ku mbretëronte pranvera e përjetshme. Por Hades kishte plane të tjera për Persefonin: Ai do të vidhte pafajësinë dhe virgjërinë e saj dhe do ta kthente atë në perëndeshën e tmerrshme të Botës së Nëndheshme.

Mbrëmje

Gjatë mungesës tënde të zgjatur, ti më lejove

ta përdorja tokën, duke parashikuar

disa të ardhura mbrapsht nga ky investim. Por unë duhet të raportoj

se dështova me punën time kryesisht

për rritjen e bimëve të domateve.

Mendoj se nuk duhet të më nxisësh më të rris më domate.

Ose, duhet , duhet t’i përmbani shirat e mëdha,

netët e ftohta që janë kaq të shpeshta këtu,

ndërsa në rajone të tjera kanë dymbëdhjetë javë verë.

E gjitha kjo të takon ty: nga ana tjetër,

Unë i mbolla farat, i pashë lastarët e parë

si krahë zogu që shqyenin tokën,

dhe kjo ishte zemra ime

e thyer nga sëmundja, pika e zezë

që kaq shpejt u shumua në rreshta. dyshoj

se ju keni një zemër, në kuptimin tonë të asaj fjale.

Ju që nuk bëni dallimin

midis të vdekurve dhe të gjallëve, të cilët janë, si pasojë,

imune ndaj paralajmërimit, mund të mos e dini sa tmerr i kemi,

fletat me njolla,

e gjethet e kuqe të panjës që bien

edhe në gusht, në errësirën e hershme:

Pasi unë jam përgjegjëse

dhe për këto hardhi.

Nga “Irisi i egër”, botuar nga The Ecco Press, 1992

Muzika Qiellore

Unë kam një shoqe që ende beson në parajsë.

Jo një person budalla, por gjithë ajo çka di, është të flasë mirëfilli me Zotin.

Ajo mendon se dikush e dëgjon atë në parajsë.

Në tokë ajo është jashtëzakonisht e aftë.

Edhe trime, e aftë të përballet me gjërat e pakëndshme.

Ne gjetëm një vemje që po vdiste për dhe, dhe milingonat lakmitare që zvarriteshin mbi të.

Jam përherë e prekur nga fatkeqësia, gjithmonë e etur kundër veprimit me vrull

Por gjithashtu e ndrojtur, e shpejt mbylli sytë.

Ndërsa shoqja ime qe në gjendje ta shikonte, për të lejuar që ngjarjet të luanin

sipas rrjedhës së natyrës. Por për hatër tim ajo ndërhyri

Largoi ca milingonave nga gjëja e shqyer dhe vazhdoi të ecë

Në anën tjetër të rrugës.

Shoqja ime thotë se i mbyll sytë e pret nga Zoti, dhe asgjë tjetër nuk shpjegon

Antipatinë time ndaj realitetit. Ajo thotë se unë jam si fëmija që

Fut kokën në jastëk

Për të mos parë, fëmija që i thotë vetes

Kjo dritë shkakton trishtim-

Shoqja ime është si nëna. Që me durim më nxit

Të zgjohem e si një njeri i rritur si ajo, si një person i guximshëm-

Në ëndrrat e mia, shoku im më afrohet. Po ecim

Në të njëjtën rrugë, përveç se është dimër tani;

Ajo po më thotë se kur e do botën, dëgjon një muzikë qiellore:

Shih lart, thotë ajo. Kur shikoj lart, s’shoh asgjë.

Vetëm re, flokë borë të shtruar bardhësisht ndër pemë

Që si nuse të bardha kërcejnë nga në një lartësi të madhe-

Atëherë kam frikë për të; Unë e shoh atë

Kapur nga një rrjetë të hedhur qëllimisht mbi dhe-

Në realitet, ne jemi ulur buzë rrugës, duke parë diellin kur perëndon;

Kohë pas kohe, heshtja shpohet nga një klithmë zogu.

Është ky momenti kur ne përpiqemi të shpjegojmë, faktin

Pse jemi të qeta me vdekjen, me vetminë tonë.

Shoqja ime vizaton një rreth përdhe; brenda, vemja që nuk lëviz.

Ajo gjithmonë përpiqet të bëjë diçka të plotë, diçka të bukur, një imazh

Të aftë për jetuar veçmas saj.

Ne jemi shumë të qeta. Qetësisht të ulura këtu, duke mos folur,

në një kompozim

Të rregullt, ku rruga befas errësohet, ajri bëhet i ftohtë,

E aty- këtu shkëmbinjtë që shkëlqejnë dhe vezullojnë-

Kjo është qetësia që të dyja duam.

Dashuria për formën është një dashuri për fundin.

E enjte, 1 janar 2004