Featured – Page 203 – Dielli

DIALOGU KOSOVË-SERBI, PËR HERË TË PARË NË SHTËPINË E BARDHË NË AMERIKË

September 3, 2020 by dgreca

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari-

Sot, kur Uashingtoni-Shtëpia e Bardhë janë vendi ku delegacionet nga Kosova e Serbia takohen e bisedojnë për herë të parë në nivel të lartë, udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, korrespondenti në Prishtinë i Gazetës DIELLI risjell një kronologji të disa nga ngjarjet që ka raportuar të zhvillimeve të shkëlqyera SHBA-Kosovë nëpër vite-

PRISHTINË, 3 Shtator 2020/ Uashingtoni-Shtëpia e Bardhë janë vendi ku sot delegacionet nga Kosova e Serbia takohen e bisedojnë për herë të parë në nivel të lartë, udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Bisedimet, që pritet të vazhdojë edhe nesër, i ndërmjetësojnë Këshilltari për Sigurinë Kombëtare, Robert O’Brien dhe dërguari i Presidentit Amerikan Trump për bisedimet Kosovë-Serbi, Ambasadori Richard Grenell. Delegacioni i Kosovës udhëheqet nga Kryeministri Avdullah Hoti, ndërsa delegacioni i Serbisë nga Presidenti Aleksandar Vuçiç.

Kryeministri i Kosovës Avdullah Hoti në Uashington deklaroi:

“Sot fillojmë me shumë pozitivitet takimin në Shtëpinë e Bardhë, diskutuam projektet e zhvillimit ekonomik mes të dyja vendeve. Pritjet i kemi jashtëzakonisht pozitive. Do të keni informata sapo të kryejmë raundin e parë të takimit. Asnjë diskutim tjetër nuk bëhet me Serbinë përveç se për njohje reciproke. Unë besoj që marrëveshja e sotme që mund të arrihet për bashkëpunim ekonomik është një hap më afër normalizimit përfundimtar të marrëdhënieve me Serbinë dhe që është vetë njohja reciproke”.

Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi ka shkruar:

“Duartrokas lidershipin e Shtëpisë së Bardhë, presidentit amerikan Donald Trump dhe ambasadorit Richard Grenell për t’i bërë bashkë përsëri Kosovën dhe Serbinë në kërkim të një marrëveshjeje të paqes. E inkurajoj delegacionin e Kosovës të bëjë hapa të guximshëm drejtë paqes, njohjes dhe zhvillimit ekonomik”.

Korrespondenti në Prishtinë i Gazetës DIELLI risjell një kronologji të disa nga ngjarjet që ka raportuar të zhvillimeve të shkëlqyera SHBA-Kosovë nëpër vite:

Shtetet e Bashkuara të Amerikës janë të parat nga gjithë bota me prani diplomatike në Prishtinë që prej 24 vitesh dhe shtetin kosovar e kanë njohur që në ditën e parë pas shpalljes para më shumë se 12 viteve në 17 Shkurtin historik 2008.

Para mëse 24 vitesh, në 12 Janar 1996, Presidenti historik Ibrahim Rugova përshëndeste paralajmërimin e atëherë Ndihmës-Sekretarit të Shtetit të SHBA, Riçard Hollbruk, për hapjen e një Zyre Amerikane në kryeqytetin e Kosovës, në Prishtinë. “Ky është një moment i rëndësishëm në marrëdhëniet e shkëlqyera midis SHBA dhe Kosovës, dhe tregon kujdesin e vazhdueshëm Amerikan për gjendjen në Kosovë dhe çështjen e Kosovës”, theksonte Rugova dhe shfaqëte shpresën se edhe vende të tjera, nga Evropa, do të hapnin zyra të tilla në Kosovë.

Hapja e Zyrës Amerikane në Prishtinë u bë nga Nënsekretari Amerikan i Shtetit, Xhon Kornblum, në një ditë historike – në 6 Qershor 1996. Në hapjen solemne ishte edhe Presidenti historik i Kosovës Rugova bashkë me familjen.

Fillimisht, Zyrtari i USIA-as (Agjencia Informative Amerikane), Majkëll Mekllellën (Michael McClellan) në 22 Maj 1996 ka mbërritur në Prishtinë për të udhëhequr punët në hapjen e Zyrës së këtij shërbimi.

Hapja e përfaqësisë amerikane në kryeqytetin e Kosovës ishte festë për kosovarët dhe u përjetua si një moment shumë i rëndësishëm dhe historik për të ardhmen, raportoja atëherë nga Prishtina në Tiranë.

Pas përfundimit të luftës, në Kosovën e lirë, Zyra e SHBA-ve në Prishtinë (USOP) rifilloi të punojë në Shtator të vitit 1999.

USOP përfaqësonte Departamentin e Shtetit të SHBA-së, Agjencinë për Zhvillim Ndërkombëtar të SHBA-së (USAID), Departamentin për Drejtësi dhe Departamentin për Mbrojtje.

Më pak se dy muaj pas shpalljes së Pavarësisë, para 11 viteve, Zyra e SHBA-së në Prishtinë u bë Ambasadë në 8 Prill 2008, ndërsa, po atë vit historik, në 18 Korrik, Tina Kaidanow është betuar si ambasadore e parë Amerikane për Republikën e Kosovës.

Pak ditë pasi u konfirmua nga Departamenti Amerikan i Shtetit si ambasadore Kaidanow solli letrat kredenciale të emërimit e pritur në takim në 25 Korrik 2008 atëherë nga presidenti i Kosovës Fatmir Sejdiu.

Në 1 Korrik 2009 Prishtina ndau truall për ndërtimin e objektit të ri të Ambasadës së SHBA-ve në Kosovë, ndërsa në 5 Maj 2015 u zhvillua ceremonia e përurimit të fillimit të ndërtimit.

Para një viti, në 4 Korrik 2020, Ambasadori i SHBA-ve në Kosovë, Philip Kosnett, dhe Zonja Alison Kosnett, ishin nikoqirë të pritjes për nder të Ditës së Pavarësisë së SHBA-ve, kur u zhvillua edhe ceremonia e përurimit të ndërtesës së re të Ambasadës Amerikane në Kosovë.Që nga viti 1999, Shtetet e Bashkuara të Amerikës kontribuojnë me trupa në Forcën e Kosovës (KFOR) të prirë nga NATO, e ngarkuar me ruajtjen e një mjedisi të qetë dhe të sigurt dhe lirisë së lëvizjes për të gjithë qytetarët e Kosovës. Shtetet e Bashkuara gjithashtu kontribuuan me staf për Misionin e BE-së për Sundim të së Drejtës (EULEX) që nga vendosja e tij më 2008, duke shënuar herën e parë që Shtetet e Bashkuara të Amerikës morën pjesë në një mision të BE-së për Politikën e Përbashkët për Siguri dhe Mbrojtje.

PRESIDENTI NDEROI BANDEN KOMBETARE “VATRA”, POR ANASHKALOI FEDERATËN “VATRA”

September 2, 2020 by dgreca

-NJË PYETJE PËR PRESIDENCËN: PËRSE NUK U THIRR NJË PËRFAQËSUES I VATRËS PËR TË QENË PREZENT NË CEREMONINË E DEKORIMIT TË BANDËS SË VATRËS?

PYETJA E DYTË: DERI TANI DEKORATAT QË KANË DALË NGA PRESIDENCA : NDER I KOMBIT DHE URDHËRI I FLAMURI PËR VATRËN, NDERI I KOMBIT PËR DIELLIN, APO PËR INDIVIDËT, JANË REKOMANDUAR NGA VATRA DHE U JANË DORËZUAR DREJTUESVË TË VATRËS- ATO JANË EKSPOZUAR NË VATËR, PO KJO E BANDËS MUZIKORE”VATRA” DO TË QËNDROJË NË PRESIDENCË?…

Nëse Vatra do të pyetej në këtë rast, ajo do të rekomandonte edhe Dekorimin e Trupave Vullnetare, që pasi u stërvitë nga Vatra për 4 vite, u dërguan njëkohësisht me Bandën Muzikore, për të mbrojtë kufijtë e Shqipërise dhe pas stabilizimit të vendit, ata nuk u kthyen më në SHBA, por formuan Gardë e Shtetit Shqiptar.
Nga Dalip GRECA-

Sic njofton Agjensia Telegrafike Shqiptare me 31 Gusht 2020, Presidenti Ilir Meta me anë të një ceremonie solemne, të organizuar në kopshtin e Institucionit të Presidencës, ka vlerësuar Bandën Kombëtare Muzikore “Vatra” dhe themeluesin e saj, dirigjentin dhe kompozitorin Thoma Nasi, me dekoratën“Nderi i Kombit”.

Kjo dekoratë u dha me motivacionin“Për sakrificat e kontributin e jashtëzakonshëm dhënë me ardhjen në Shqipëri, në pjesëmarrjen e tyre në Luftën e Vlorës në vitin 1920, për rolin që luajtën në forcimin e marrëdhënieve diplomatike e kulturore mes Shqipërisë dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës”.

Ky është një lajm i mirë dhe Presidenti duhet vlerësuar për inisiativën, por anashkalimi i Vatrës nuk të lë shije të mire institucionale.

Besojmë se nuk do t’ia ulte imazhin ceremonial veprimtarisë,nëse Kryetari i Vatrës qëndronte pranë ambasadores amerikane dhe dekorata i dorëzohej Atij!

Institucionet historike të Diasporës, që i ka provuar koha për qëndrushmëri shekullore, sic është rasti i Vatrës 108 vjecare, dikton më shumë respekt institucional. Mos është kjo shenjë e mosrespektit ndaj Vatrës?

Nëse deri tani derën e Vatrës nuk e kanë parë udhëheqësit më të lartë të së Majtës Shqiptare kurdo kur kanë qeverisur Shqipërinë, faji nuk është i Vatrës, por i atyre që nuk kanë dashtë që rruga t’u bjerë drejt Vatrës.-, edhe pse Vatra ka shkelë mbi veten dhe-kur ata nuk kanë ardhë në Vatër, ka shkuar Vatra tek ata- duke e takuar kryeministrin aktual të së majtës shtator 2013, si dhe Presidentin aktual 2019, ne hotelet ku pushonin… ata vetë nuk kanë tentuar ta gjejnë derën e Vatrës!!!!

Nëse Vatra do të pyetej në këtë rast, ajo do të rekomandonte edhe Dekorimin e Trupave Vullnetare, që pasi u stërvitë nga Vatra për 4 vite, u dërguan njëkohësisht me Bandën Muzikore, për të mbrojtë kufijtë e Shqipërise dhe pas stabilizimit të vendit, ata nuk u kthyen më në SHBA, por formuan Gardë e Shtetit Shqiptar.

Mirë që Vatrës nuk iu kërkua një mendim për Dekorimin, por në ceremoni duhej të ishte medoemos e pranishme. Deri tani vlerësimet e bëra për Vatrën si institucion Kombëtar,si dhe dekorimi i Gazetës së saj 111 vjecare-DIELLI, po ashtu dhe vlerësimi i individëve, kanë dalë nga VATRA, me ndonjë përjashtim kur propozimet i kanë hartuar vetë këshilltarët e presidencës.

Mirë do të ishte që Presidenca të gjej një shkas dhe së paku le t’na dërgojë dekoratën në VATËR, që t’u tregojmë viztorëve.

Sërish Jemi mirërnjohës!(Gazeta DIELLI)

Presidenti Meta në Konferencën Shkencore mbi Luftën e Vlorës 1920, thekson rëndësinë e saj historike

September 2, 2020 by dgreca

2 Shtator 2020 Presidenti Meta në Konferencën Shkencore mbi Luftën e Vlorës 1920, thekson rëndësinë e saj historike

Vlorë

Presidenti i Republikës, Sh.T.Z. Ilir Meta mori pjesë sot në Konferencën Shkencore kushtuar Luftës së Vlorës 1920 me temë “Lufta Kombëtare e Vlorës, luftë për mbrojtjen dhe rikonfirmimin e Pavarësisë”, që u zhvillua në Teatrin “Petro Marko” nën kujdesin e veçantë të Kreut të Shtetit shqiptar.

Presidenti Meta nënvizoi rëndësinë historike dhe kombëtare të Luftës së Vlorës që edhe në këtë 100-vjetor mbetet një shembull frymëzues atdhedashurie dhe krenarie për popullin tonë.

Në praninë e Kryetarit të Bashkisë së Vlorës, Dritan Leli, Kryetarit të Akademisë së Shkencave, Skënder Gjinushi, historianëve, autoriteteve vendore të Vlorës dhe Gjirokastrës, Kryegjyshit Botëror të Bektashinjve Haxhi Baba Edmond Brahimaj dhe drejtues të besimeve të tjera fetare, Kreu i Shtetit u shpreh:

“Do të doja të përshëndesja në radhë të parë angazhimin e të gjithëve ju, historianë e shkencëtarë për rëndësinë e madhe dhe vëmendjen që i keni kushtuar në këtë 100-vjetor, Luftës Kombëtare të Vlorës.

E mbështes fuqimisht idenë që 3 shtatori duhet të jetë një Ditë Feste Kombëtare, sepse është një ngjarje kombëtare, që plotëson dhe e vë në jetë Pavarësinë që ne e festojmë çdo 28 Nëntor.

Të dashur miq,

Shpesh ne harrojmë që figurat e mëdha kombëtare janë njerëz të zakonshëm, që përveç interesit kombëtar, kanë edhe interesa të tjera të ditës.
Por ata janë heronj, sepse në momentet më të rëndësishme për kombin, kanë dhënë gjithçka për të duke sakrifikuar edhe jetën.

Këto figura janë mishërimi i vlerave më të mira të kombit dhe është shumë e rëndësishme për ta patur parasysh që kur vlerësojmë heronjtë të mos lejojmë të mbizotërojë një gjykim i caktuar.

Ndaj kam qenë shumë i kujdesshëm si President i Republikës, që të gjitha vlerësimet e figurave tona kombëtare, t’ua lë historianëve.

Në këtë drejtim besoj se kemi bërë disa rivlerësime që duhet të vazhdojnë dhe besoj se edhe Konferenca e sotme Shkencore do të hedhë më shumë dritë.

Meqë Profesor Pëllumb Xhufi përmendi sot ‘Lëvizjen esadiste’, le të mos harrojmë se kur flasim për Luftën e Vlorës dhe për vitin 1920 si një vit shpëtimtar dhe të bekuar në historinë e kombit tonë, midis Kongresit të Lushnjes dhe fillimit të Luftës së Vlorës, kemi një ngjarje tjetër të rëndësishme: aktin shtetformues të Avni Rustemit në Paris.

Të gjithë e dimë shumë mirë se veprimtaria e Esat Pashës ishte një veprimtari vetëm në interes të pushtetit të tij dhe të gjithë fuqive grabitqare që e ndihmonin, e sponzorizonin dhe e paguanin në dëm të qeverisë së Ismail Qemalit dhe kundër përpjekjeve kombëtare për të pasur një shtet funksional shqiptar.

Të mos harrojmë se çfarë entuziazmi patriotik dhe urrejtje popullore ndaj tradhëtarëve krijoi akti shtetformues i Avni Rustemit, me dekurajimin e ‘Lëvizjes esadiste’.

Ashtu sikurse nuk duhet të harrojmë se në vitin 1920 kemi edhe dy figura të shquara, më pas antagoniste për arsye të bindjeve politike, të cilat ishin në një front: Ahmet Zogu dhe Avni Rustemi.

E përmend këtë, sepse është e rëndësishme që të japim mesazhe pa komplekse për atë që është bërë mirë në momentin më të rëndësishëm, por pa mbuluar ato që mund t’i konsiderojmë si veprime që nuk i kanë shërbyer një interesi të përgjithshëm apo kombëtar, stabilitetit të vendit apo demokracisë.

Për mua ishte kënaqësi që të bashkëpunoja me shumë prej jush gjatë këtij procesi. Le të bashkëpunojmë edhe në të ardhmen në mënyrë që të tregojmë kujdes më të madh për historinë!

T’i mbrojmë ngjarjet më të mëdha të vendit tonë, edhe të kombit tonë!

T’i lartësojmë ato, sidomos para brezit më të ri, sepse jetojmë në një kohë, e cila siç ka gjëra shumë të mira, ka edhe rrezik të madh për kombe që flenë, siç na ka thënë edhe Ismail Qemali: ‘Fëmija që fle, rritet. Një komb që fle, vdes!’

Globalizimi, siç ka shumë aspekte të mira, është kërcënues për vende që nuk tregojnë kujdes për historinë, për identitetin kombëtar, për edukimin patriotik të të rinjve, për të dhënë mesazhin e bashkimit në momentet më të rëndësishme.

Unë jam i sigurt se ju do të jepni një kontribut shumë të madh në këtë drejtim dhe nga ana ime do të keni gjithmonë mbështetjen më të madhe.

Dritëro Agolli, gjithmonë theksonte se: “Kënga e ka shpëtuar popullin tonë”. Sepse përmes këngës ruhet gjuha, por përmes këngës u transmetua edhe historia brez pas brezi.

Dritëroi nënvizonte me forcë që: Populli ynë, historinë, ngjarjet më të mëdha dhe ata që kanë luftuar, i ka përcjellë gjithmonë brez pas brezi përmes këngës.

Sa më e bukur kënga, aq më e madhe ka qenë lufta!

Po të dëgjosh këngët dhe poezitë e Luftës së Vlorës, e kupton se sa shumë shkëlqen kjo epope e lavdishme e kombit shqiptare.

Mirënjohjen më të madhe edhe poetit të lirisë Ali Asllanit, por edhe të gjithë të tjerëve, të cilët e kanë përjetësuar këtë epope mjaft frymëzuese, që vjen si një himn i dytë për mbarë kombin shqiptar”.

Pse njohja ndërkombëtare e Mbretërisë Shqiptare?

September 2, 2020 by dgreca

NGA EKREM SPAHIU- Me rastin e 92 vjetorit, 1 shtator 1928 – 2020Në 92 vjetorin e Mbretërisë Shqiptare dhe në kontekst të zhvillimeve të sotme shqiptare, në mënyrë legjitime mund të shtrohet pyetja: pse Mbretëria Shqiptare u njoh menjëherë nga aleatët natyralë të Shqipërisë?Në këto 108 vjet të shtetit shqiptar, spektri qeverisës i Shqipërisë në momente të veçanta ka qenë i paqëndrueshëm, madje dhe ka munguar plotësisht. Shqipëria provoi një qeverisje rreth njëvjeçare të themeluesit të saj Ismail Qemalit që ndërkombëtarët e pasuan me një qeveri gjashtëmujore të një princi joshqiptar të përzgjedhur prej tyre. Në Luftën e Parë Botërore Shqipëria u gjet krejt pa qeveri kombëtare. Qeveria disa mujore e Fan Nolit pothuajse nuk u njoh ndërkombëtarisht. Në Luftën e Dytë Botërore Shqipëria u gjet përsëri pa qeveri kombëtare. Qeveria e diktaturës komuniste 45 vjeçare u njoh vetëm nga vendet komuniste dhe, formalisht, edhe nga pak vende perëndimore, por asnjëherë nga SHBA dhe Mbretëria e Bashkuar.Përkundër, qeveria disavjeçare e Ahmet Zogut si kryeministër e president dhe Mbretëria 11 vjeçare Shqiptare u njohën nga të gjitha shtetet perëndimore, më së pari nga SHBA dhe Mbretëria e Bashkuar. Njohja e shteteve është një ndër elementët më të rëndësishëm që përcakton vetē ekzistencën e shtetit si subjekt i njohur i të drejtës ndērkombëtare. Në këtë kuadër, njohja ndërkombëtare e qeverisë plotëson njohjen e shtetit dhe e jetëson atë. Njohja ndërkombëtare e shtetit kushtëzohet nga pranimi i të drejtës së një populli të ketë shtet. Njohja ndërkombëtare e një qeverie kushtëzohet nga shkalla e legjitimitetit të saj për të përfaqësuar shtetin. Shteti mund të funksionojë edhe pa njohje, por një shtet i tillë ose e ka jetën të shkurtër, ose shndërrohet në diktaturë. Përvoja e Shqipërisë e konfirmon plotësisht këtë përfundim.Të gjitha vendet e Ballkanit midis dy luftrave ishin monarki, përveç Shqipërisë. Si të tilla ato përfaqësonin më mirë dhe përcillnin më me efektivitet interesat kombëtare të vendeve të tyre. Mbretërit përfaqësonin gjithë kombin në krahasim me politikanët që përfaqësonin vetëm forcën e tyre politike. Mbretërit ofrojnë përfaqësim afatgjatë, jo interesa afatshkurtra siç përfaqësojnë politikanët. Mbretëritë, duke qëndruar mbi politikën, sigurojnë stabilitet politik duke i dhënë të drejtën një figure qëndrore të ndërhyjë për të mos e lënë vendin të bjerë në kaos politik. Politikanët bëjnë premtime për vendin të cilat të nesërmen i kompromentojnë, ndërsa mbretëria nuk është e interesuar të zhvleftësojë veten.Shqipëria e vitit 1928 kishte ardhur në një domosdoshmëri të tillë. Pas vitit 1914, deri në Kongresin e Lushnjes, Shqipëria ishte pothuajse pa qeveri dhe kombi pa një shtet amë. Kjo do të sillte pasoja të rënda kombëtare për shtetin dhe kombin shqiptar deri në rrezikun e vënies në pikëpyetje të ekzistencës së tyre. Do të ishte kryesisht për meritë të filozofisë politike të Presidentit amerikan Uillson që Shqipëria shpëtoi pa u goditur deri në shpërbërje.Një Shqipëri e shpërbërë do të ishte goditje fatale për kombin shqiptar. Një Shqipëri e shpërbërë do të ndryshonte gjithashtu të gjitha balancat gjeopolitike në Ballkan. Në këto kushte, Shqipëria e shqiptarët shpëtoheshin vetëm nga një dorë e fortë e centralizuar. Nga një Shqipëri e centralizuar lehtësohej dhe Ballkani, madje edhe Europa nga një konflikt të cilit nuk i dihej fundi. Në funksion të këtyre imperativave gjeopolitikë e kombëtare, si dhe në respekt të vlerave e kritereve për njohje ndërkombëtare, Mbretëria Shqiptare u njoh nga një numër relativisht i madh shtetesh për kohën. Por shumë më e rëndësishme se sa numri, është fakti që Mbretëria Shqiptare u njoh nga të gjitha shtetet me histori të gjatë demokratike të cilat si kriter themelor kanë legjitimitetin. Ndërkohë, Europa ishte shumë e interesuar për një Ballkan të qëndrueshëm dhe, në këtë mes, edhe për një Shqipëri të qëndrueshme. Në këtë kuadër, do të ishte e rrezikshme që një vend me histori dhe përkatësí natyrale europiane siç ishte Shqipëria, të pushtohej nga bolshevizmi. Në këto kushte kombëtare dhe ndërkombëtare, Mbretëria ishte alternativa më e mirë e mundshme për të zgjidhur jo vetëm ngërçin kombëtar shqiptar, por edhe problemin ndërkombëtar që mund të shkaktonte shthurja e Shqipërisë. Ishin pikërisht këto domosdoshmëri të kohës që përbënë bazën e njohjes ndërkombëtare të Mbretërisë. Ajo u njoh menjëherë nga aleatët natyralë të saj. Italia ishte e para që e njohu Mbretërinë Shqiptare. Brenda muajit shtator kur ajo u shpall, u njoh zyrtarisht nga Britania e Madhe, Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Austria e Gjermania. Sigurisht ishte një sukses diplomatik që u njoh edhe nga Greqia, Franca, Jugosllavia, Bullgaria, Rumania, Spanja e deri edhe Uruguaji, Japonia, Lituania, etj. Një njohës dhe pjesmarrës aktiv në zhvillimet politike në Shqipërinë të atyre kohëve, Eqrem bej Vlora, vlerësonte se: “Në këtë botë egoiste askush nuk të dhuron gjë badihava. Ahmet Zogu e ka merituar suksesin e tij me vështirësitë, mundimet dhe rreziqet që iu desh të përballojë”.Nga letër këmbimet për njohjet e Mbretërisë Shqiptare, po pasqyrojmë vetëm atë me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ku Mbreti Zog i drejtohet Presidentit të SHBA – Calvin Coolidge dhe të Ministrit të Jashtëm Amerikan Frank B. Kellogg. ___________________________________________________________875.91 /280 : Telegram

The Secretary of State to the Minister in Albania (Hart)WASHINGTON, September 12, 1928 – 5 p.m35. Your No. 58, September 6, 11 a.m., and Department’s 30, September 5, 6 p.m. Upon receipt of this telegram please address a note in the following terms to the Minister for Foreign Affairs:”My Government has taken note of the action of the Constituent Assembly of Albania in changing the form of the government of Albania to that of a constitutional monarchy and in proclaiming President Ahmed Zogu ‘Zog First, King of the Albanians.’ I now take pleasure in informing Your Excellency, under instructions from my Government, that the Government of the United States extends recognition to the Kingdom of Albania, it being understood that the exchange of notes of June 22, 1922, between the United States and Albania 7 and the provisions of Albanian law enacted in pursuance therewith will continue in force.” The following telegram is being sent today by the President to the King of the Albanians :”It is with pleasure that I extend to Your Majesty and to the people of Albania congratulations on the occasion of your accession to the throne. The American people join with me in expressing best wishes for Your Majesty’s good health and happiness and for the prosperity of Albania.”The Department will communicate with you later concerning new letters of credence.

KELLOGG__________________________________________________________Sekretari i Shtetit për Ministrin në Shqipëri (Hart)Uashington 12 Shtator 1928Sapo të merrni këtë telegram lutem adresoni një notë për Ministrin e Punëve të Jashtme me përmbajtjen si më poshtë:“Qeveria ime ka marrë shënim veprimin e Asamblesë Kushtetuese të Shqipërisë për ndryshimin e formës së qeverisë së Shqipërisë në atë të një monarkie kushtetuese dhe shpalljen e Presidentit Ahmed Zogu, ‘Zogu i Parë, Mbret i Shqiptarëve”. Tani kam kënaqësinë të informoj Shkëlqesinë Tuaj, sipas udhëzimeve nga Qeveria ime, se Qeveria e Shteteve të Bashkuara i jep njohje Mbretërisë së Shqipërisë, duke kuptuar me këtë se shkëmbimi i notave të 22 qershorit 1922, midis Shteteve të Bashkuara dhe Shqipërisë dhe dispozitat e ligjit shqiptar të dekretuara në zbatim të tij, do të vazhdojnë të mbeten në fuqi.Telegrami i mëposhtëm është dërguar sot nga Presidenti për Mbretin e Shqiptarëve:“Është kënaqësia ime t’ju çoj Madhërisë Tuaj dhe popullit të Shqipërisë urimet me rastin e ardhjes tuaj në fron. Populli Amerikan bashkohet me mua për të shprehur urimet më të mira për shëndet të mirë dhe lumturinë e Madhërisë suaj dhe për prosperitetin e Shqipërisë”.Departamenti do të komunikojë me ju më vonë lidhur me letrat e reja kredenciale. KELLOGG___________________________________________________________875.001Zog/19 :

TelegramKing Zog to President CoolidgeTIRANA, September 14, 1928 – 1 p.m.Deeply moved by the congratulations and the good wishes Your Excellency has so kindly expressed on the occasion of my accession to the throne of Albania, I hasten to present to you the assurance of my most profound gratitude for this act of cordial friendship toward my person and for the Albanian people. On this occasion it is a pleasure for me to convey to you an expression of the sentiments of gratitude which my people continue to cherish toward the noble people of the United States for the humane assistance which they gave through the medium of the American Red Cross to my people at a critical time.Furthermore, the Albanian people are most grateful for the generous hospitality which the great Republic of the United States so liberally extends to the Albanians in the United States, thus bestowing upon them the benefits of American culture and welfare.Please accept, Excellency, my most sincere good wishes for your happiness and for the greater prosperity of the noble people of the United States.ZOG __________________________________________________________Telegrami i Mbretit Zog për Presidentin CoolidgeTiranë, 14 Shtator 1928 Thellësisht i emocionuar nga urimet dhe dëshirat e mira që Shkëlqesia Juaj ka shprehur kaq mirësisht me rastin e ardhjes time në fronin e Shqipërisë, unë nxitem t’ju paraqes sigurimet e mirënjohjes time më të thellë për këtë akt të miqësisë së përzemërt ndaj meje personalisht dhe për popullin shqiptar. Me këtë rast, është kënaqësi për mua t’ju transmetoj shprehjen e ndjenjave të mirënjohjes, të cilat populli im vijon të ushqejë ndaj popullit fisnik të Shteteve të Bashkuara për asistencën humane që dhanë përmes Kryqit të Kuq Amerikan për popullin tim në një kohë kritike. Për më shumë akoma, populli shqiptar është tepër mirënjohës për mikpritjen bujare që Republika madhështore e Shteteve të Bashkuara iu dha kaq lirshëm shqiptarëve në Shtetet e Bashkuara, duke iu ofruar atyre përfitimet e kulturës dhe mirëqënies amerikane. Pranoni, ju lutem, Shkëlqesi, urimet e mija më të sinqerta për lumturinë tuaj dhe për prosperitet më të madh të popullit fisnik të Shteteve të Bashkuara. ZOG

Banda Kombёtare Vatra nё Luftёn e Vlorёs

September 1, 2020 by dgreca

Banda hyn ne Vlore. Ne krye Aqif Permeti dhe Thoma Nasi…

“Banda Kombёtare Vatra nё Luftёn e Vlorёs, 1920 dhe krijimi i kёngёs himn “Vlora-Vlora”-

– Dëshmitari i asaj lufte Ago Agaj, në kujtimet e tij shkruan pёr efektin qё shkaktoi ardhja e Bandёs Kombёtare VATRA tek luftёtarёt:… pa le kur u dëgjua, që “Vatra e famshme”, kishte nisur nga Amerika një bandë muzikore të shquar për të ardhur në Drashovicë e për të marrë pjesë në luftë. Atëhere gëzimi i luftëtarëve u rrit dhe më shumё…..

Shkruan: Akademik Vasil S. TOLE

Banda Kombёtare VATRA mori pjesë në Luftën e Vlorës jo thjesht e vetëm me pushkë, por me një instrument muzikor në dorë, i cili provoi se u shndërrua në “armën” e tyre më efikase për të mbështetur çlirimin e Vlorës.Ata shkuan nё Vlorё duke u nisur nga Korça dhe aktiviteti i parafundit i bandës “Vatra” në Korçë, përpara se të shkonin në Vlorë, ishe ai i datës 23 qershor 1920, i cili u organizua si protestë e hapur ndaj masakrave të Italisë në Vlorë. Thoma Nasi, drejtuesi i bandёs kujton: …nuk kishim shumë kohë që ndodheshim në Korçë, kur në qershor të 1920 morëm një lajm alarmues nga forcat luftarake të Vlorës të cilat na kërkonin t’u shkonim për t’i ndihmuar të mbanin lart moralin nga që sapo kishin marrë Tepelenën e Drashovicën – kjo e fundit vetëm rreth 20 milje nga Vlora – dhe tani po luftonin kundër italianëve në kodrat përreth Vlorës.

Kronika e kohës jep këtë dinamikë të zhvillimit të ngjarjeve nё Korçё: … që m’ora 8 në mëngjes, zunë të mbyllen dyqanet dhe populli të mblidhet në boulevard e Shënt Gjergjit. M’ora 9 me flamur të zi në krye të shkrojtur mi te: PROTESTIM KONDRA MASAKRAVE T’ITALISË NË VLORË dhe me bandën Kombëtare “Vatra” vanë para shtëpisë së ish-Qeveritarit Delegat të këtushme, z.Cretin, i cili atere po azëroheshe që të lërë Korçën. Kur dolli Koloneli Cretinper të ipur otomobillë që të shkojë, Banda “Vatra” atere i bie “Marseiëzës”, të cilën e mbuluan duartrokitjet dhe të thirurat rroftë Franca, rroftë Shqipëria. Si mbaroj Banda del Z. Llambi Lapi dhe mban fjalë dyke çpjeguar shkakun e metingut. Thotë se, ky meting u mbajt, për të protestuar kondra masakrave t’Italisë në Vlorë dhe i lutet z. L Kolonelit Cretiu që të dërgojë këtë protestim, të cilin ja dha të shkrojtur, ne Kryeministri Francës Z. Milerand. Si mbaroj fjalën Z. Lapi, Banda i bie “Himnit të Flamurit”, të cilin e mbulojnë duartrokitjet dhe të thirurat rroftë. Me të mbaruar Banda Himnin e Flamurit, z. L Kolonel Cretin shkoj për në Francë në mest të duartrokitjeve dhe të thirurat e popullit rroftë Franca rroftë Shqipëria, rroftë L Kolloneli Kretin^[1].

Pas Korçёs, Faik Konica e përshkruan kështu këtë segment të udhëtimit të tyre: …. në rrethet e Vlorës u bashkuan me kryengritësit heroike që leftojin për çlirimin e vendit, edhe topat e italianëve përcuallnë marshet e bandës me nota të forta, të përshkruara në kartë^{^[2]}.Thoma Nasi thekson faktin se:…kjo luftë epike kishte tërhequr vëmendjen e të gjithë botës dhe midis korrespondentëve që mbulonin luftën, më i shquari ishte Edsel Mowrer i Chicago Daily News dhe Washington Post. Dukej që të gjithë korrespondentët mbanin anën e shqiptarëve guximtarë, trimëria e të cilëve përshkruhej në njoftimet e përditëshme. Duhet përmendur se luftëtarët shqiptarë kishin hedhur gunat e tyre të leshta e të rënda mbi barrikadat e telave me gjëmba dhe kapërcenin mbi to për të terrorizuar italianët. Për më tepër, sapo që italianët i nisnin aeroplanët e tyre, shqiptarët i rrëzonin shumë syresh^{^[3]}.

Dëshmitari i asaj lufte Ago Agaj, në kujtimet e tij shkruan pёr efektin qё shkaktoi ardhja e Bandёs Kombёtare VATRA tek luftёtarёt:… pa le kur u dëgjua, që “Vatra e famshme”, kishte nisur nga Amerika një bandë muzikore të shquar për të ardhur në Drashovicë e për të marrë pjesë në luftë. Atëhere gëzimi i luftëtarëve u rrit dhe më shumё. Sadoqë nuk ua merrte mendja se si do t’ trembeshin italianët e do të viheshin në ikje me anë të veglave muzikore, të cilat ata i admironon më tepër se c’do gjë[4].

Pas vizitës së parë të bandës “Vatra” në atdhe, dëshira popullore për një muzikë të re, i dha mundësinë Thoma Nasit të kompozonte shumë këngë. Njëra prej këtyre këngëve, në mos më e njohura, ishte kënga “Vlora-Vlora”^[5], me fjalë të Ali Asllanit (1884-1966). Peshkop Fan S. Noli e thotë shkoqur se …edhe kënga “Vlora, Vlora”, sikundër e dini është bërë nga një përfaqësonjës i “Vatrës”, të cilin e kemi këtu në mes tonë. Ia dini emrin, por do ta thom, profesor Thoma Nashi^{^[6]}. Në kujtimet e Nasit të shumë viteve më vonë, ai ngatërron pa dashje emrin e krijuesit të poezisë së kësaj kënge. Në versionin e tij ai përmend Bajram Currin, gjë që nuk provohet të jetë e vërtetë. Referuar kujtimeve të Hajredin Bej Cakranit: …ata (banda “Vatra” – shënimi ynë”) e bënë dhe ujdisnë vjershnë që kish bërë ato ditë shkronjëtori Ali Aga Asllani dhe e bënë hymn, si frëngjtë asokohe Marsejezën^{^[7]}. Pra kënga “Vlora, Vlora”jo vetëm është kompozuar në flakët e luftës, por si e tillë është dëshmia më e prekshme e trashëgimisë shpirtërore që vjen nga Lufta e Vlorës.

Sipas Nasit, një nga çastet më të paharruara të veprimtarisë së “Vatrës” në front më 1920 ishte kur: …pas largimit të italianëve, ‘të gjithë shqiptarët që kishin marrë pjesë në luftë u futën në Vlorë me bandën në krye duke kënduar Vlora, Vlora, bjeri më të lumtë dora! Kënga pati sukses të menjëhershëm dhe brenda pak ditëve u përhap në të gjithë Shqipërinë. Në një nga transmetimet e saj në radio, Dorothe Thompson tha se shqiptarët kur hidheshin në sulm kundër italianëve këndonin këngën Vlora, Vlora. Kjo këngë është bërë një nga klasiket shqiptare dhe ende këndohet sot. Gjëja që më ka habitur e befasuar më shumë është se si këngët që shkruaja arrinin të shpërndaheshin pothuajse brenda natës në të gjithë vendin dhe të këndoheshin e ekzekutoheshin pa nota të shtypura nga orkestrat vendase. Kudo që vizitonim qytete të mëdhenj a të vegjël, popullata vendase do të na përshëndeste duke kënduar këto këngë!^[8]

Kush nuk i di vargjet e saj?

Jam vlonjat e jam vlonjat,
zhgabën e kam mëm’ e atë,
zhgaba trime dykrenorë
fron’ e saj e ka në Vlorë!
Ref.

Vlora, Vlora, Vlora, Vlora,
rroki armët, bëja forra!
Vlora, Vlora, Vlora, Vlora,
Bjeri më të lumtë dora.

II.

Vlora trime shqipëtare
si rob jetën s’e do fare,
a do mbetet Shqipëri,
a do bëhet tym e hi!

III.
Jam vlonjat e jam burrë,
s’duron burri zgjedhë kurrë,
jam vlonjat e si vlonjat
do bëj luftë me të shtat’!
IV.
Jam vlonjat dhe trim me besë,
rreth flamurit di të vdesë,
a me hir a me pahirë
doemos do rroj i lirë!

Më 3 shtator 1920 forcat shqiptare me në krye bandën “Vatra” hynë triumfalisht në qytetin e çliruar të Vlorës, gjё e cila provohet edhe nga disa fotografi historike, njё pjesё tё tё cilave i botojmё pёr herё tё parё nё librin “Banda Kombёtare Vatra, njё histori unikale shqiptaro-amerikane”, botim i Akademisё sё Shkencave, 2020. Para se banda të hynte triumfalisht në Vlorë, Gazet’e Korçës e datës 4 shtator 1920, u kujtonte lexuesve të saj se: …triumfi panegjerik i kësaj bande u tregua në Drashovicë, ku me marshet e saj patriotike u dha fuqi të reja luanëve vlonjatë dhe të tjerëve vetëdashës, të cilët me hovet e tyre shtrënguan armikun e djeshëm dhe mikun e sotmë të lërë Vlorën^[9]. Korrespodenti i gazetës së Korçës shkruante: …Banda kombëtare “Vatra” arrin atje e cila pritej me padurim të madh nga populli… Më ora 8 në mëngjes u dëgjua zëri i bandës “Vatra” e cila vajti në kazermë ku ushtri e Korçës nënë Ferid Frashërin e priti me armë për nder dhe që andej, bashkë me ushtrinë vajti për të marrë vendin e caktuar përballë monumentit të dëshmorëve^[10].

Ngritja e flamurit të fitores në Vlorë u prit me entuziazëm të papërshkrueshëm popullor dhe u bekua me gjakun e 175 dëshmorëve, të 422 të plagosurve^[11] dhe të sakrificave të panumërta të popullit vlonjat. Këto sakrifica kishte parasysh kolonel Aqif Përmeti, komandanti i “Trupës vullnetare” tё ardhur nga Amerika sё bashku me bandёn Kombёtare VATRA, kur me mbarimin e luftës lëshoi thirrjen për të mbështetur popullin që vuante nga mjerimi i pasluftës me kёto fjalё”…Vlora sot ndodhet në duar të ushtrive shqipëtare. Por ky vend historik nuk u dorëzua me dashjen e italianëve por u mor me luftë duke derdhur gjak shqiptari për të shpëtuar Vlorën. Ata që ranë dëshmorë të këtij qëllimi, kanë lënë fëmijën, gratë dhe mëmat e tyre në duart tona. Ata dëshmorë sot prehen në gji të Perëndisë, por fëmijes së tyre mbase i dridhet dora e buza për një kafshore bukë. Prandaj që të mos lihen fëmijët e dëshmorëve të vuajnë, duhet çdo njëri që mban emrin shqiptar, pa kursim të japë ndihmën e tij^[12].Njё foto e veçantё ёshtё shkrepur nga fotografi Petro Dhimitri mё 3 shtator 1920 nё ditën e çlirimit të Vlorёs ku janё sё bashku 250 vullnetarë nga qarku i Korçës^[13], në mes të të cilëve ndodheshin 120 trupat e ardhura nga Amerika dhe pjestarёt e Bandёs Kombёtare VATRA.

Ngritja simbolike e flamurit shenjoi fitoren e luftës. Për ato çaste, në shtypin e shkruar thuhet:…bandat po buçisnin për himnin e flamurit dhe z. Qazim Kokoshi po ngrinte flamurin sipas muzikës^[14]. Bëhet fjalë për bandën “Vatra”^[15] dhe bandën “Afërdita” të Elbasanit, prezencën e të cilave konfirmohet nga disa drejtime, nder to edhe Syrja Vlora^[16] në kujtimet e tij: …dalëngadalë italianët u tërhoqën nga toka e Vlorës dhe, më së fundi, në kohën e caktuar, e liruan krejt vendin duke u transferuar në ishullin e Sazanit. Pas kësaj, me plot gaz e muzikë të luajtur nga banda e Korçës dhe ajo e Elbasanit, i tërë populli festoi i gëzuar e i lumtur. Kështu iu dha fund luftës.(Te plote lexoje ne Gazeten DIELLI ne Print)

[1] Shih: “Metingu për të protestuar kondra masakrave të Italis në Vlorë”, te Gazet’ e Korçës, 23 qershor 1920.

[2] Cituar sipas artikullit “The sweet power of music”, 1920, të shkruar nga Faik Konica.

[3] Cituar sipas leksionit të mbajtur nga Thoma Nasi me studentët shqiptarë të Universitetit të Harvardit, 1960.

[4]Shih “Lufta e Vlorës”, Tiranë, 2002, f. 255.

[5] Kënga “Vlora-Vlora” u kompozua nga Thoma Nasi gjatë Luftës së Vlorës.

[6] Cituar sipas: Fan S. Noli. Vepra 6, Tiranë, 1996, f. 217.

[7] Te: Kujtimet e një firmëtari. Tiranë, 2016, f. 359.

[8] Shih: Thoma Nasi. Ligjërata. 1960.

[9] Cituar sipas: Gazet’ e Korçës, 4 shtator 1920.

[10] Cituar sipas: Gazet’ e Korçës, 8 shtator 1920.

[11] Shifrat janë cituar sipas: Syrja Vlora. Kujtime, nga fundi i sundimit soman në Luftën e Vlorës, Tiranë, 2013, f. 335

[12] Cituar sipas gazetës Koha, Korçë, 7 gusht 1920.

[13] Shih gjithashtu: Syrja Vlora. Kujtime, nga fundi i sundimit osman në Luftën e Vlorës. Tiranë, 2013, f. 334 (perifr.).

[14] Shih: gazeta Koha, datë 11 shtator 1920, f. 3 (shkrim).

[15] Shih gjithashtu: Enver Memishaj. Emblema e një Epopeje. Tiranë, 2010, f. 367-368.

[16] Syrja Vlora. Kujtime, nga fundi i sundimit osman në Luftën e Vlorës, Tiranë, 2013, f. 199. Libër i cituar.