Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Bruna Sota Hoxha-ikonë e muzikës shqiptare ndër vite…

by

 Intervistë ekskluzive per Diellin e Raimonda Moisut me Bilbilin e Këngës Myzeqare, Bruna Sota Hoxha/

 Këngëtarja Bruna Sota Hoxha është një emër artiste fort e njohur në Shqipëri,   Kosovë dhe krejt trojet shqiptare, Ballkan dhe Amerikën e largët, në artin, kulturën dhe muzikën shqiptare. Dhe jo vetëm kaq! Me zërin e saj të ëmbël dhe melodioz, të bukur e të freskët, me talentin e mrekullueshëm dhe mjeshtërinë artistike, Bruna, është ndër  artistet më të dashura, të adhuruara dhe të kërkuara në Diasporën amerikane. E palodhur dhe e përkushtuar, e bukur dhe e vetëdijshme, kurajoze dhe optimiste, e dashur dhe modeste, mjeshtëre e transmetimit vokal, artistja shqiptare jeton e komunikon ndjeshëm dhe natyrshëm mes dy jetëve; jetës në të përditshmen njerëzore dhe asaj artistike.Kordat vokale i ka të trashëguara nga nëna e saj, e cila kishte një zë të kumbueshëm lirik dhe shumë të bukur. E diplomuar për gjuhë-letërsi, profesionin e mësueses, të cilin nuk e ushtroi asnjëherë, sepse u dha pas muzikës dhe këngës. Që herët shquhet për vlerat e saj artistike muzikore, por ai që e futi në rrugë profesionaledhe i instruktoi anën teknike të të kënduarit, ishte dirgjenti i estradës së Fierit, i cili është njëkohësisht edhe bashkëshorti  artistes, Ferit Hoxha, -alias-Riku. Ka pasur fatin dhe privilegjin që pjesën më të konsiderueshme  të teksteve të këngëve të interpretuara prej saj,   të jenë të poetëve më të mirë shqiptarë; të Mjeshtrit të Madh të dramës dhe humorit,  Pëllumb Kulla dhe poetit më të mirë të vargjeve lirike shqiptare,  dhe të festivaleve të RTSH-së,  Arben Duka.E vlerësuar me çmime kombëtare e ndërkombëtare, dhe Bilbili i këngës Myzeqare,  si këngëtare e talentuar dhe profesioniste, ndër vite, mbas një rrugëtimi të gjatë artistik në Shqipëri dhe vende të ndryshme të Europës, artistja shqiptare zhvendoset përfundimisht në SHBA-ës, ku talentin dhe pjekurinë artistike, fuqinë e muzikës shqiptare në potencialin e saj,  së bashku me bashkëshortin e saj, instrumentistin e talentuar, -Riku, për një dekadë e gjysëm, japin koncerte gjithnjë dinjitoze  për komunitetin shqiptaro-amerikan, duke i rritur kështu nderin dhe autoritetin artistik, kulturës dhe muzikës shqiptare, identitetit shqiptar, trashëgimisëdhe vlerave kombëtare për brezat e ardhshëm në tokën amerikane, që e kanë  shndërruar Artisten Shqiptare Bruna Sota Hoxha, -një ikonë e muzikës shqiptare ndërvite. Së bashku me bashkëshortin e saj, janë dy ARTISTË që dalin nga muzeu historik i artit, kulturës dhe identitetit shqiptar.Për më shumë ndiqni bisedën.

Bisedoi: Raimonda MOISIU/

 -Znj.Bruna, jeni një emër Artiste fort i njohur në të dyja kahjet e Atlantikut dhe  më në zë  në Diasporë dhe trojet shqiptare. Si ndodhi që muzika u bë pjesë domethënëse e jetës tuaj? Ju vetë vini nga ndonjë familje muzikantësh apo nevoja, koha dhe  dëshira për muzikën?

 Ëndrrat, dëshirat dhe pasioni  për artin,  përgjithësisht fillojnë të shpërthejnë në moshat e vogla, mbasi në fëmijëri, je më i/e çliruar për të ekspozuar  talentin. Në shtëpinë  tonë, gati çdo natë bënim koncerte. Ne të dyja motrat këndonim këngë të ndryshme dhe audienca me  spektatorë, kishim  pjesëtarët e tjerë të familjes, të cilët na duartrokisnin, brohorisnin dhe na inkurajonin,  për të mësuar më shumërepertory, në “koncertin” e radhës. Dhe që nga ai  moment, unë fillova të këndoja në festivalet e pionierit në qytetin e Fierit, ku gjithmonë jam  vlerësuar  me çmime të ndryshme. Nuk vij nga ndonjë familje muzikantëprofesioniste, por kordat e mia vokale janë të trashëguara nga mamaja ime, e cila kishte një zë të kumbueshëm lirik dhe  këndonte shumë bukur.Dhe pa dyshim ishte merita e emancipuar e prindërve të mij, që më inkurajuan të këndoja, kur dihej  shumë  mirë që prindër fanatikë kanë ndrydhur talentet e shumë fëmijëve,  të cilët sot mund të ishin  artistë të mëdhenj.

 -Ju jeni  këngëtare lirike e talentuar dhe e mirënjohur, dhe keni debutuar me mjaft sukses në skenë në Shqipëri edhe në Amerikë. Na tregoni diçka për historinë e zërit tuaj dhe kush  mendoni se një këngëtare si ju,  e bën të jetë e vetëdijshëme, se si ka qenë zëri i saj,  dhe kur keni filluar të këndoni?

 Unë kam  mbaruar Institutin e Lartë Pedagogjik në Elbasan për Gjuhë- Letërsi, profesionin e mësueses, që nuk e ushtrova asnjëherë sepse u mora me këngën. Në vitin 1972-ë, në moshën 15-ë vjeçare mora pjesë në Festivalin e dytë të këngës së ushtarit në Tiranë me këngën e Agron Xhungës “Dje erdha nga ushtria”,dhe në vitin 1974-r mora pjesë në Festivalin e 15-ë në RTSH,  përsëri me një këngë të Agron Xhungës “Gjithmonë në aksione”. Menjëherë mbas kësaj kënge  fillova punë në Estradën  e  Fierit si këngëtare profesioniste. Zëri vërtetë është pronë e këngëtarit, por ai që e fut në rrugë profesionale këngëtarin, është dirgjenti i cili të instrukton anën teknike të të kënduarit. Dhe për këtë gjë, meritën kryesore të formimit të teknikës së të kënduarit tim, e ka Riku si  dirgjenti i estradës së Fierit, i cili është edhe bashkëshorti im.

 -Ju keni debutuar me mjaft sukses në skena të ndryshme në Shqipëri, në Turqi, në Greqi, në Zvicër dhe në Amerikë. Çfarë punë iu është   dashur për t’u përshtatur në të gjitha këto vende?

– Me thënë të drejtën puna më e thjeshtë, ishte në Shqipëri, në atë sistem ku jetonim brenda  kornizave që nuk të lejonin të këndoje më shumë se tre këngënë një premierë. Pamvarësisht nga ato që thashë, unë ndjehem shumë e kënaqur, sepse jam pritur jashtëzakonisht mirë dhe me shumë sukses, si nga spektatori dhe fansat artëdashës fierakë, ashtu edhe nga spektatorët dhe fansat në të gjithë Shqipërinë, në turnetë që ne bënim gjithandej. Ndihem krenare që u largova nga Shqipëria në kulmin e suksesit tim si këngëtare,e cila më dha forcë që të eksperimentoja talentin tim edhe  nëpër botë. Në mars të vitit 1991-ë së bashku me Rikun u vendosëm në shtetin fqinjë, në Athinë, te vëllai im Pavllua.Para se të bëja ndonjë punë tjetër, mendoja që tëprovoja me talentin tim, dhunti që nuk e zotëron kushdo. Nuk mjafton vetëm vokali, duhet edhe gjuha që  unë nuk dija të thoja një “po” se “jo”, në gjuhën greke.Mora  një kasetë,  ku kisha një këngë greke të incizuar shumë mirë në Radio Tirana dhe kështu  shkova bashkë me Rikun,  në një Bar Piano në Kukaqi. Pronari e dëgjoi këngën duke e vlerësuar maksimalisht vokalin tim dhe më tha që mund të fillosh punë që sonte. Më pyeti se çfarë repertori ke, dhe unë i thashë që kam vetëm këtë këngë. Ai qeshi me të madhe dhe më dha një kasetë të tijën me këngë greke dhe më tha që kur t’i bëni 10-ë këngë gati, hajde të filloni punë. Nga t’ia filloja, siç thashë as “NE”, as “OXI”! Na ndihmoi një miku ynë  qipriot, Stavrua që nxorrëm tekstet dhe kuptimin e fjalëve. Dhe këtu merr kuptim të plotë fjala MIRËNJOHJE. Ishte Pavlluaai,  që hapi portën e shtëpisë, Nikua që na hapi portën e Bar Pianos, dhe Stavrua që hapi portën e miqësisë. Punuam me shumë sukses në shumë Bar Piano,Taverna, Buzuqe dhe ishuj të ndrysëem, ku mësova një repertor me rreth 200 këngë greke dhe ky ishte testi i parë që unë bëra me një spektator tëhuaj,  i cili më priste me duartrokitje të papara. Në vitin 1995-1997-ë shkuam në Zvicër  për të punuar në lokalet e komunitetit të Kosovës dhe Maqedonisë. Atje hasëm tjetër vështirësi,vërtetë ata ishin Shqiptarë,  por dialekti dhe repertori ishin ndryshe. Më është dashur  shumë punë që të fitoja edhe zemrat e tyre. Jam krenare që qëllimit ia arrita dhe bëra një repertor me rreth 200 këngë të tjera me dialektin e Kosovës, dhe u prita me shumë sukses në të gjitha lokalet në mbarë Zvicrën. Në vitin 1999-ë erdhëm në Amerikë të ftuar nga Komuniteti Shqiptar i Connectcut ( Kenektikat) për concert.  Dhe këtu vlen një mirënjohje tjetër e thellë, për Romeon, nipin tim, i cili  më hapi  portën e Amerikës. Këtu ne kemi dhënë koncerte në shume shtete të Amerikës  nga veriu në jug, pa përmendur emra,  se janë shumë. Repertori është shtuar shumë me këngë të reja shqiptare, amerikane, greke, turke  dhe latine. Kemi debutuar me mjaft sukses në skena të ndryshme në Shqipëri, në Turqi, në Greqi, në Zvicër dhe në Amerikë.

-Ju jeni e njohur kryesisht për të kënduar këngë të muzikës së lehtë, këngë  të muzikës  popullore dhe serenata? Kush ka ndikuar më së shumti në zhvillimet tuaja muzikore?

– Padyshim që nuk është e lehtë. Janë shumë këngëtarë që zotërojnë me sukses vetëm një stil dhe kur kërkojnë të provojnë një stil tjetër ndihen të sforcuar.

-Dhe gjatë kësaj karriere tejet mbresëlënëse, a jeni ndjerë ndonjëherë nervoze apo e lodhur?

Asnjëherë.Gjiithmone e lumtur, sepse kënaqësitë e  artit  të bëjnë  të harrosh gjithçka.Kur njeriu në jetë bën atë që i pëlqen, gjithmonë është i lumtur.

-Do doja t’iu pyesja se në ç’raport është lidershipi  i këngëtares me  muzikën e lehtë  kundrejt asaj popullore? A keni  më shumë liri në interpretim?

 – Po qe se këngëtari zotëron mirë të dyja stilet, ato janë në raport me njëra tjetrën. Unë ato i zotëroj të dyja me të njëjtin intensitet. Kënga e muzikës së lehtë të jep më shumë liri nëinterpretim,  sepse vetë ndërtimi i saj është shumë më ndryshe nga kornizat e caktuara të këngës popullore.

-Është e vërtetë se të gjithë muzikantët ndajnë të njëjtën dashuri për muzikën dhe të njëjtin motivim për punën e tyre? Sa individualizëm mund të përballojnë orkestrantët? Si e gjeni ekuilibrin e duhur mes përformancës individuale dhe përformancës të orkestrëës?Cili është sekreti i komunikimit të ideve tuaja me ta nëkëngën që ju këndoni?

 – Pa dyshim,  që muzikantet ndajnë  të njëjtën dashuri për muzikën, sepse ata  e dashurojnë atë njësoj. Ekuilibri midis këngëtarit dhe orkestrës në një këngë është elementi bazë që do respektuar me përpikmëri. Është njësoj si në një drame, ku duhen dëgjuar të gjithë personazhet njëlloj pamvarësisht nga rolet  e para, të dyta apo të treta. Shpesh herë këngëtari bën dialog me instrumenta të ndryshëm brenda një kënge dhe është detyrë e të dyja palëve të respektojnë njëri -tjetrin sipas partiturës se arranxhuesit.

 -A keni shkruar ndonjë tekst këngësh?

– Edhe pse kam mbaruar Institutin e Lartë  për gjuhë letërsi, e kam bërë zgjedhjen e  arësyshme, që atë punë t’ia besoj  poetëve të vërtetë, sepse ata janë mjeshtra të fjalës, metaforës, lirikes dhe rimës. Kam pasur privilegjin e madh që pjesën më të konsiderueshme  të teksteve të mija,  të jenë të poetëve më të mirë shqiptarë; të Mjeshtrit të Madh të dramës dhe humorit,  Pëllumb Kulla dhe poetit më të mirë të vargjeve lirike shqiptare, dhe të festivaleve të RTSH-së,  Arben Duka.Veç mjeshtërisë  artistike dhe asaj filozofike, njerëzores e hyjnores, rimës e kadencës, e  stilit poetik,  poezitë e tyre janë pothuajse  të gatëshme për këngë, sepse ata si mjeshtra të ritmit dhe të fjalës së përkorë,  kanë brenda këngës ritëm edhe melodi. Jo të gjithë poetët e kanë këtë dhunti, sepse është ndryshe poezia e zakonëshme dhe ndryshe poezia (teksti) i/e këngës. Megjithatë si mësuese e gjuhës dhe letërsisë nuk rri pa i reduktuar edhe poezitë e autorëve të tjerë të këngëve të mija.

 -A kini nxjerrë  vidioklipe ose albume muzikore? Ç’mund të na thoni për këtë? Çfarë mund të presin adhuruesit nga këto  vidioklipe e albume  debutues? Cilët janë producentët e tyre?

 – Sigurisht, kame nxjerrë tre video -klipe. Në vitin 2011-ë këngën popullore “Të jesh Myzeqare” me produksionin muzikor të Hermes Studio,tekstin P.Kulla, koreografinë  Bashkim Braho, xhiruar në Boston me  producentin e videos, Napoleon Studio. Në vitin 2012-ë  këngën balladë “Simbol dashurie” ,produksioni muzikor Hermes Studio, teksti Hermes & Riku, e xhiruar nështetin e Connecticut, USA,  me producentin e videos Napoleoni Studio. Në vitin 2013-ë këngën “Marë moj Marë” me produksionin muzikor të Rik Hoxhës, tekst të P. Kullës xhiruar në Shkup me producent Aleksandër Ristovskin dhe transmetuar nga Supersonic TV. Jam duke perfunduar dy CD,  një me këngë të muzikës së lehtë dhe një me këngë popullore fierake, kjo e fundit  është një dhuratë,  që dua t’i bëj qytetit tim Fierit,  cili më lindi, më rriti dhe më formoi si këngëtare. Aktualisht po pergatis edhe disa këngë të tjera që së shpejti do i kaloj në YouTube dhe në iTunes.

 -Jeni një nga këngëtaret Artiste më të preferuara,  të adhuruara e të kërkura në Diasporë. Pjesëmarja tuaj në shumë koncerte dhe evenimente me taban historik e  kombëtar në komunitetin shqiptaro-amerikan, a   mendoni se ka ndikim në rritjen e  erudicionit qytetar, intelektual dhe të identitetit shqiptar në Amerikë?

 – Pa dyshim që ka rritje,  dhe ndikon direkt nëforcimin  dhe ruajtjen e traditës e kulturës sonë kombëtare. Muzika është një nga treguesit  më  kryesorë të identitetit kombëtar. Por dëshiroj të shpreh shqetësimin tim,  që padashur në kulturën  muzikore të kombit tonë po vërshojnë   edhe shumë elementë parazitë sikundër; tallavaja, motive orientale,apo shumë këngë dhe tekste  ordinere,  që po degjenerojnë identitetin tonë kombëtar dhe shijet e spektatorit.

 – Dhe cili  është shëmbulli tuaj në shmangien e këtij devijimi? Çfarë repertori këndoni?

 –  Këngët  e reja që bëjmë herë pas here i seleksionojmë, që të mos kenë nga ato element, sa përmenda më sipër, dhe veç këngëve të reja në repertorin tonë përfshihen këngët më  tipike të krahinave të ndryshme të Shqipërisë nga jugu në veri, si dhe këngët nga Shqipëria tjetër, Kosova,Maqedonia, Çamëria, Arbëria dhe Arvanitët. Gjithashtu edhe  këngët më të bukura shqiptare të muzikës së lehtë si dhe pjesë të ndryshme orkestrale të luajtura me profesionalizëm nga instrumentisti Ferit Hoxha-alias Riku- me Sax e Klarinetë. Është detyra e të gjithë muzikantëve të përgjegjshëm që të luftojnë duke e injoruar këtë farë të keqe, që po mbillet në kulturën tonë kombëtare. Në këtë sfidë duhet të marrin pjesë edhe dashamirësit dhe fansat e artit të vërtetë muzikor, të cilët duhet ta injorojnë, njësoj si ne. Është në interes të kulturës kombëtare  që ky virus mediokër të mos mbartet tek ardhmëria, te fëmijët, kjo sfidë njerëzore dhe  historike, që të mos humbet identiteti ynë kombëtar, shqiptar. Ja një eksperiencë e dhimbësjme;  po pergatitesha për koncertin e Vitit të Ri, dhe dikush më pyet nëse do ta bëja një  këngë të re të bukur, e cila  ka dalë tani dhe që quhet “Bomba kanal”. I thashë me sinqeritet dhe interes, që po të jetë e bukur,  pse jo!. Hapa  YouTube-in, dhe shikoj tekstin. Ç’të shoh, një faqe e tërë  shkruante vetëm- Bomba kanal!Menjëherë iu përgjigja: “Ta dij sikur të vdes dhe këtë këngë nuk e bëj.

 – Cili  është sekreti tuaj,  që në skenë ti je Poëerful (energjike),  këndon 5-6 orë pa pushim fare?

 – Djali im Brikeni është personal trainier dhe dietolog, I cili kujdeset me rigorozitet për përformancën time në skenë dhe koncerte live. Unë  i respektoj me përpikmëri të gjitha recetat që ai më rekomandon. Bëj xhim të ashpër çdo dite dhe ha Healthy food.Të dyja së bashku të rrisin rezistencën.

 – Jetoni në Myrtle Beach të South Carolines në SHBA-ës.  Çfare ju lidh me Fierin?

 – Më lidh vendlindja dhe e  kaluara, e cila  më bën që të mos e harroj kurrë. Fieri më lindi, më edukoi dhe më formoi, ndërsa unë i fala atij gjithë energjitë e mija rinore, talentin dhe profesionalizmin. I dhurova artëdashësve fierakë tre koncerte recitale, që i lashë t’u tingëllojë në vesh zëri im për shumë vite me radhë. Në Fier gjeta dashurinë e jetës dhe linda një tjetër dashuri, linda djalin tim. Në Fier kam lënë edhe katër varre të prindërve, që më bëjnë të udhëtoj nëpër kujtime. Fieri është qyteti ku unë nisa dhe realizova  karrierën time artistike.

 -Si nënë, bashkëshorte intelektuale dhe Artiste, si ndjeheni kur dëgjoni për krimin në familje, veçmas dhunën ndaj gruas?Si mund të reflektojë shoqëria shqiptare për lehtësimin e këtyre plagëve?

 – Nuk ndihem aspak mirë përballë këtyre fenomeneve kaq mizore. Unë jetoj në SHBA-ës,  ku ligji funksionon në lartësinë e duhur, veçmas në favor të femrës. Fenomene të tilla  ndodhin edhe këtu me  raste  të rralla, por ligji vepron me shpejtësi dhe është me pasoja të rënda për shkaktarin e dhunës. Ndoshta ligji është edhe në Shqipëri,  por nuk e dij,  se si dhe  sa vepron. Që të respektohet ligji, nuk duhet ta dijë vetëm ai që e miraton ligjin,por ligji duhet t’i prezantohet popullit, me qëllim që ai ta respektojë dhe të dijë pasojat.

 -Gjërat janë duke ndryshuar në rrjedhën e muzikës komerciale. Çfarë mendimi kini për këtë?

– Muzika komerciale është një ereken që nis nga Amerika në drejtim të Europës dhe gjithë botës. Erekenët asnjëherë nuk zgjasin shumë, mbarojnë ciklin dhe pushojnë. Çdo gjë pa vlera  për shoqërinë vdes shpejt. Si kushdo në botë edhe tek ne do eksperimentohet, mendoj se nuk është shumë për t’u shqetësuar,janë abuzime ordinere në muzikën e kohës për të tërhequr vëmendjen e disa artistëve pa shumë vlera.

 -Cili është instrumenti muzikor i preferuar i juaji? A mund të luani me të?

– Këngëtarët përgjithësisht i duan të gjithë instrumentat, sepse ato së bashku janëpjesë e  këngës, por unë jam e dashuruar me instrumentin e saxit,  mbasi ai është instrumenti që luan i dashuri im i zemrës Riku, dhe unë luaj vetëm me të. (Qesh). Unë vetë nuk e zotëroj asnjë instrument, përveç atij të kordave të mija, përpiqem të bëj mirë anën vokale, dhe po t’i vesh re asnjëherë“çanta autorët”  në gjithë botën,  nuk janë më  të mirë në vocal, se sa këngëtarët e mirëfillt. Ky është fakt i pamohueshëm.

 -Çfarë mëkati i njihni vetes si këngëtare që i përket   dy kohëve, para dhe pas ’90-s ?

– (Qesh). Vetes nuk i  njoh asnjë mëkat, por i njoh sistemit të atëhershëm,  që nuk na lejoi këtë  hapasire që ekziston  mbas ’90-s,mos lejimin e nxjerrjes se CD-ve të cdo këngëtari që të kishte mundësinë gjithsecili prej tyre, të trëgonte veten se kush ishte, dhe sa i pëlqyer dhe i dashur do të ishte për publikun, por zgjodhi modelin më primitive, që bëri një festival në vit dhe bënë monopolin e vetëm të disa këngëtarëve dhe kompozitorëve të preferuar të tyre, dhe pa kritere.

 -Vizitoni shpesh  Shqipërinë? Si e përjetoni këtë situatë që prek të gjithë të larguarit jashtë vendit?

 – Në  Shqipëri për herë të parë mbas ikjes sime,  që në mars të 91-shit,kam shkelur në nëntor të vitit 2012-ë,  e ftuar nga Bashkia e Fierit, me rastin e 100 vjetorit të Shpalljes se Pamvarësisë, ku së bashku me orkestrën e viteve ‘80-’90-ë,  nën drejtimin e instrumentistit, Rik Hoxhes shfaqa koncertin tim recital “Malli për Atdhe,  i cili u prit me shumë interes dhe pati sukses.

 -Kush është Brunilda Sota Hoxha? Çfarë është dashuria për ju? Kur e ndjen një grua  se është e dashuruar? A keni shkruar ndonjë poezi dashurie?

 Dashuria për mua është një nga ndjenjat më të bukura që egziston. Pa dashuri nuk do të kishte jetë. Një grua e ndjen veten të dashuruar kur ka gjetur lumturinë e saj.Dhe kjo lumturi është llotaria më e çmuar,  që mund t’i bjerë njeriut,  njëherë në jetë. Unë e ndjej veten me shumë fat që gjeta lumturinë  në dashurinë time, e cila vazhdon të jetë po njësoj e freskët dhe e bukur si dikur.Poezi për dashurinë nuk kam shkruar, por kendoj tekst  të bukur të Arben Dukës; “Kam një ditë që s’të kam parë/ Malli shumë më ka marrë/Dhe po të vonohesh edhe një ditë/Do t’me duket sa një vit/.

 -Jeni  vlerësuar me çmime në muzikë dhe vlerësuar me çmime honorifkë për kontributin tuaj të çmuar qytetar e intelektual. Ndjeheni  e kënaqur?

Jam dekoruar me medaljen “Naim Frashëri” në vitin 1989-ë. Në ‘91-shin u largova nga Shqipëria dhe thonë që iikuri,  është njësoj me të vdekurin. Thonë e çfarë nuk thonë, që  të marrësh ndonjë vlerësim në Shqipëri,  duhet të propozosh vetë për veten tënde,  dhe pastaj duhet të jesh atje qe t’i ndjekësh vetë të gjithë procedurat,  deri sa të marresh atë që dëshiron,  ti vetë. Ndjehem e kënaqur me artin që bëj dhe me vlerësimin që më bëjnëdashamirësit dhe fansat, veçmas  në  tërë Amerikën.

-Mesazhi tuaj për inteligjencën e shoqërinë shqiptare sot….

 Mesazhi im për inteligjencën Shqiptare është; “Inteligjanca shqiptare në të dyja kahjet e Atlantikut, të mos  rrijë dhe jetë  indiferente si deri më tani, për fenomenet negative që ndodhin në Shqipëri, të mos të mpleksen me interesa të ngushta personale sepse atje merr fund inteligjenca,dhe t’i marrin sa më pak atij vendi dhe t’i japin sa më shumë në të gjithaaspektet dhe fushat  që  zotërojnë.

Dhe mesazhi i fundit është për ju zonja Raimonda Moisiu:Faleminderit që ne të përzgjedhurit e radhës në intervistat tuaja interesante, të jem edhe unë pjesë e saj.Urime  në gazetarinë tuaj të  sukseseshme.

Ju faleminderit!

Bisedoi:Raimonda MOISIU

 

 

 

Interview with the Hero of Kosova, Ambassador William Walker – Head of the Kosova Verification Mission

by

By Mimoza Dajçi – New York/

Greetings, Mr. Ambassador! I am glad to have the opportunity to meet and talk with you.January 2016 marked the 17th anniversary of the Reçak massacre, where as Head of the Kosovo Verification Mission, you were the first to denounce it as a massacre and make it clear to the world that crimes against humanity were being committed by Serbian forces. What are your feelings about the atrocious crimes and events, many years later?

– I still remember the horror of going into the village of Recak, on a very cold winter day. I saw bodies of the men and boys of the village, who had been killed the night before. It’s hard to forget something like that.

I go back to Kosova, to the anniversary memorial service every year that I can, and still feel the emotions I had that day. What I said, was the simple truth – it was what I saw. If that got the world to concentrate on what was happening in Kosova, that is great.

– During the 1998-1999 war, the women of Kosova were also subjected to violence by Serbian forces, as there are more than 20,000 cases of rape. Can we touch upon the terror women had to live through, how the war impacted their lives and the consequences they have to live with to this day?

– I am glad you mention that. Consequences of the war on the women of Kosova were very, very grave. There is a book written by a woman there, on the experiences of women during the war in Kosova. It deals with women being very badly treated and being raped. The author had it translated into English and I wrote an intro to the book, because I think it’s a very important and powerful description of what happened to the women of Kosova at the hands of the Serbs. And as you say, there are consequences to this day. There are children that were born of these rapes, women whose lives were absolutely ruined by what happened to them.

I am also pleased to say that the women of Kosova are very strong. Every time I go there, I see evidence of that. I see women going into politics and doing all sorts of things that maybe before and certainly during the war, they wouldn’t have done.

When I first went back to Kosova after the war, and went to some of the villages, the Mayor of Prishtina put at my service a young female interpreter. She was a very timid young lady who married at 16, through an arranged marriage, and had two children of whom she was very proud. She would interpret for me at the meetings we had, where the entire village would come “to talk to Walker”. The men of the village would then invite me back and I told them I would come back the next time, only if those women who are in the back of the room, are brought up front.

My interpreter and I talked a lot as we went around the villages for several days. I encouraged her to do something else with her career besides working in the Mayor’s office. The next time I visited Kosova, she was going to the university and the time after that, she had a good job. She went on to become one of the principle women of the parliament with Ramush Haradinaj’s party. Unfortunately, during a recent riot in the parliament, Donika threw tear gas at the governing coalition. She is a very strong woman.

During your visit in Kosova, on the occasion of the 17th anniversary of the Reçak massacre, you were honored with the “Shkelzen Haradinaj” award, as well as declared an Honorary Citizen. What does this mean to you?

It is a great honor. I think they have named a street after me and the government is also building a statue for me out by Reçak. Government officials as well as myself put some cement at the place they have designated for the statue.

-Have you had the opportunity to visit Mitrovica and the tower of the Boletini family?

-I have not visited the Boletini Tower but was last in Mitrovica about 4-5 years ago. Unfortunately, that is another terrible situation….

You have stated in the past, that the establishment of a special court to investigate crimes allegedly committed by members of the Kosova Liberation Army, was unnecessary. Is it your impression that this statement was taken into account by the internationals?

Yes, I have voiced objections to the concept that Kosova needs special courts. If the international community has helped establish the justice system, they should have confidence in the justice system, instead of looking for something else to really bring justice.

I am in favor of the International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia in the Hague. I went and was one of the principal witnesses against Milosevic. I talked at great length about Reçak and some of the other things I saw in Kosova. I am sorry that each trial takes 3-4 years.

– Do you believe that the establishment of this new court comes as a consequence of Dick Martin’s and Carla Del Ponte’s accusations, which may have negatively influenced the international community against Albanians?

– I really don’t know. Things happen in mysterious ways. My feeling is that the European Union, the international community, somehow feel that more should be done and they must show unevenness that a number of Serb war criminals were in fact tried and convicted. The one I was involved in, was Nikola Sainovic, who is a really bad man and was convicted. The internationals may think we have to have a special court to try Kosovars. Totally unnecessary!

Vojislav Seselj was recently found not guilty by the International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia in the Hague. Do you agree with the Tribunal’s decision?

I am particularly upset that one of the major war criminals from Serbia was acquitted. Seselj is, was and remains one of the most radical voices of Serb nationalism, which is exactly what led so many young Serbs to go into Kosova and do the horrible things they did. So I think he is very responsible for what happened. He is not a nice man. Sending him back to Serbia to be a hero and continue his vicious ways, of course I think the court made a big mistake. I understand there is an appeal and maybe three years from now there will be another decision.

Thank you!

New York, May 2016

 

Me Nazmi Salihun nga Kosova, stilistin shqiptarë në Rocky Hill- Connecticut

by

Nazmi Salihu, floktari nga Kosova, me personazhet e Amerikës, Jennifer Aniston, Owen Wilson (dhe vëllai i tij Luka), Kenny Rogers dhe anëtarët e ekipit të basketbollit Minnesota Timberwolves/
Intervistojë Beqir SINA/

ROCKY HILL, CT – Një shqiptar nga Kosova, i cili u largua nga vendi i tij, për t’i shpëtuar shërbimit ushtarak serb në vitet e luftës dhe shpërbërjes së saj, iu dha një jetë të re në Shtetet e Bashkuara dhe me mjaft sukses duke sjell edhe përvojën e tij nga Lipjani – Kosovës, në SHBA.
Nazim Saliu, i njohur gjithashtu si “Noli,” është një Berber – Floktarë, i cili është duke jetuar një ëndërr në sallonin e tij Rocky Hill – Noli Hair Studio.
Kjo është një ëndërr që nuk dukej të jetë e mundur, kur ai ishte në Kosovë në fund të viteve 1990, por ja që u bë një realitet.
Lufta në Kosovë, vrau me mijëra dhe pati larguar nga shtëpitë e tyre afro 1 milion shqiptarë – shumë prej tyre e gjetën veten atë kohë në kampet e refugjatëve, duke përfshirë edhe familjen Saliu.
Saliu erdhi në Shtetet e Bashkuara, dhe ai u vendos në Mineapolis, ku ai ka prerë flokët edhe disa personazheve të shtetit deri në Kapitol dhe u nderua edhe për shërbimin e tij në Minesota.
Pasi që jetojë me familjen e tij në Minnesota për rreth nëntë vjet, Saliu tha se ai e dinte se ishte koha për të bërë një lloj të ndryshimit dhe kjo është ajo që në fund të fundit e çuan në Rocky Hill – Connecticut, ku ai jeton tani me familjen e tij dhe është bërë mjaft i njohur dhe i kerkuar në këtë qytet, nga prerja e flokëve tani për gati nji dekad.
“Të jem i sinqertë, në qoftë se ajo nuk ishte që Shtetet e Bashkuara, për të dërguar trupa në Kosovë,dhe sulmi i Natos me ne krye SHBA, duke i dalë në krah UÇK-së, unë jam 100 për qind, I sigurt se askush nga Shqipëria, Kosova, nuk do të ishte nga ne në Kosovë, sot,” ka deklaruar Saliu.
Kjo është edhe arsyeja pse Saliu, ka ofruar një rast të veçantë dhe të pikasur nga shtypi lokal ngaqë ai ka berë nji haircuts prerje flokësh, falas , Ditën e Veteranëve – në SHBA, çdo, oficeri i policisë, veterani të ushtrisë Amerikane, apo zjarrfikësi, në Rocky Hills, gjatë gjithë ditës Veteran Day – në salon të tij Noli Hair Salon.
Për afër tre dekada, në Amerikë, Nazim “Noli” Saliu, ka qenë krijuesi i dy stileve klasike dhe “cutting-edge” për burrat dhe gratë.
Trajnuar në Maqedoni, Noli, si i thërrasin, atij, ka punuar ndërkombëtarisht para se të vijnë në Shtetet e Bashkuara, duke punuar për nëntë vjet në Minesota, në salone të njohura në kryeqytetin e shtetit në Mineapolis, si në aeroportin St. Paul International Airport, dhe tani në Rocky Hills CT.
Në biografinë e tij mësojmë se ndërsa ai ishte duke punuar në aeroport, ai kishte mundësi për të prerë flokët për njerëz të famshëm, që u ndalën në pritje për fluturime. Të tillë si Jennifer Aniston, Owen Wilson (dhe vëllai i tij Luka), Kenny Rogers dhe anëtarët e ekipit të basketbollit Minnesota Timberwolves, të gjithë ata i a “kanë besuar” aftësisë së stilisit shqiptarë në Amerikë, Nolit.
Noli, që nga viti 2008, është duke ushtruar profesionin e tij, në shtetin federal Connecticut, qytetin Rocky Hill, ku jetonë edhe një komunitet i ri, dhe organizuar mirë i shqiptarëve të Amerikës.
Ndërsa, ai mund të trajtojë çdo te prerë flokesh nga ato tradicionale tek moderne, Noli, është i specializuar në teknikat e reja, ato që i japin klientët e tij, “njëqindë” e ca lloj stile. Ai ka qenë i angazhuar duke stilizuar fillimisht, dhe punuar në salone nga më prestigjoze në Europë, pikërishtë, më parë se të vinte në SHBA, duke fituar edhe çmime në qytete, të tilla si Budapest, Stamboll dhe Berlin.
Vitin e kaluar, ai konkuroi në Zvicër dhe në Milano, me të famshëmen floktore Cuzzucoli Gianni Il Figaro. Pa marrë parasysh atë stilin tuaj, Noli Hair Studio, benë me dije klienteve të tij, se ai “ka një qëllim: për të bërë të sigurt atë që ju doni me flokët tuaj!” t’ju bëj sa më të kënaqur dhe të dukeni më të bukur me stilin e flokëve, që ju keni zgjedhur.
Nazim “Noli” Saliu, ka dy vajzat binjake, edhe ato stiliste Alma dhe Nora, të cilat kanë qenë me biznesin e tij, për dy vjet. Alma dhe Nora, janë dy të diplomuarat e akademisë së këtij arti, Brio Academy, dhe tani ndajnë përkushtimin e provojën e studios Noli Hair Studio, për të dhënë, edhe ato çdo klienti një look të përshtatur dhe një përvojë e mrekullueshme. Të dyja janë të specializuar në shërbime të tilla si ngjyra, depilim, make-up dhe perms.
“Interesi i tyre në flokët dhe make-up filloi si fëmijë, kur ato së pari kan praktikuar aftësitë e tyre në çdo klient dhe me shoqe e shokët e tyre. Nora dhe Alma, besojnë vetëm tek shkolla , andaj ato kan zgjedhur për vazhduar shkollimin e tyre, dhe janë quajtur IT & Ambassador LY Law”, na tregonë Nazim “Noli” Saliu, për dy vajzat e tij, Nora dhe Alma, duke folur në këtë intervistë, të cilën ia kemi kushtuar me shumë profesionit të tij, talentit, dhe suksesit.
Nazim- Noli, si i thërrasin atij këtu në Amerikë, është një ndër floktarët më të kërkuar në SHBA, si në punën e tij të përditshme por edhe për studiot kinematografike, dhe televizive, i cili nëpërmjet punës së tij prezanton kreativitetin e floktarit. Në një intervistë të posaçme për Bota sot, ai ka treguar për rrugëtimin e tij në këtë profesion, duke shpjeguar edhe për disa nga rruget e suksesit të tij, si i ka arritur ato.
Me prejardhje nga qyteti i Lipjanit, Nazim Salihu që më shumë se dy dekada jeton dhe punon në SHBA, këtu ai ka sallonin e tij personal si dhe akademinë e stilizimit të flokëve në mënyra të ndryshme e për stinë të ndryshme, Noli Hair Studio.
Me Nazim “Noli” Salihu, flokëtorin shqiptarë nga Kosova, i cila tani ushtron profesionin në lagjen Rocky Hill – të Connecticut , foli gazetari ynë në New York, Beqir SINA. I cili ishte duke përgatitur flokët e aktorëve për komedinë e producentes dhe aktores së njohur shqiptare në SHBA, Elza Zagreda, filmin Growing Up Fat & Albanian……
Noli, kur lindi dëshira juaj për të stiluar, dhe si ju ka motivuar ajo, si ju i hytë krijimeve stilistike?
Unë kisha një dashuri të madhe ndaj artit, që nga fëmijëria. Pasioni për të stilizuar – pra flokëtore, nisi në një moshë shumë të herët, pasi ky profesion i përkiste gjithashtu edhe dajës simë, i cila ka ndikuar shumë në profesionin timë sot.
Kur e hapet studion Noli’s Hair Salon? Pra, kur lindi linja e parë e stilit Noli’s Hair Salon?
Biznesi a po salloni imi i parë, që kam hapur ka qenë në vitin 1980 në Lipjan, Kosovë.
Përse zgjodhët këtë emër ?
Noli është pseudonimi im i fëmijërisë, andaj dhe pagëzova biznesin tim.
Po a i kishit idetë e qarta? qysh në fillim dhe a mendoni se funksionoi ideja? Pra po filloheshin të qartësoheshin edhe idetë?
Sigurisht, Po! Ishte hapi im i parë i suksesshëm. Hapja sallonit Noli, në Lipjan Kosovë, vitin 1980. Ideja funksionoj më mirë se sa e prisja, dhe kjo më inkurajojë që ta vazhdojë punën time dhe të mos ndalem.
Pra a ishte Noli’s Hair Salon e para shkallë e karierës tënde?
Noli’s Hair Salon! Po , siç e përmenda më parë, hapi i parë ishte hapja sallonit Noli në Kosovë vitin 1980 , pastaj hapja e biznesit timë të dytë në Rocky Hill, Connecticut SHBA në vitin 2008 ku unë punojë sot.
Si ka marr formë prej atëhere profesioni i stilistit ? prej jush
Nazim Salihu, gjithmonë ka qenë i apasionuar dhe krijojë stile qoftë nga tradicionalisht deri në ato të quajtura modernistic. Më pëlqen të eksperimentoj me flokët, duke qëndruar brenda stilit tim. Është kjo, mendoj, që e bën të veçantë një person në identifikimin e stilit.
Cili ka qene sekreti që të ka bërë me të lumtur në stilin që ti krijon?
Sekreti i vetëm është të kesh ide të qarta dhe mbi të gjitha shumë pasion dhe vullnet për punën që bën, të jetosh për një çast sa i kushton prerëjes së flokëve me kënaqësin qe i kroijon klintetit , kur ai mbetet më së i kënaqur me ty.
Kush është ikona juaj e stilimit që ju frymëzon në krijimet që realizoni?
Ikonat të mirë janë të shumta, për mua çdo kilentë – pra punë që karakterizon atë e cila është klasike dhe elegancë, e cila me frymëzon.
Industria e modës dhe Hair Stilist është një biznes i vështirë, ju si ja keni dalë? Cili është sekreti juaj?
Shumë e vërtet! Fillimet janë të vështira, dhe është një hap shumë i rëndësishëm që duhet ta ndërmarrësh. Përballja me klientin është sfida e parë, pasi je ti ai që duhet të mbash mbi supe përgjegjësit. Pastaj një tjetër vështirësi është gjetja e vendit, analiza e tregut dhe mbështetja financiare, janë disa faktorë që tregojnë ecurinë e karrierës që në fillim. Sekretin e përshkruaj me një fjal – Dëshirë- po dëshirove çdo gjë është e mundur .
Çfarë ju ka influencuar më tepër në biznesin tuaj? Hair Stilist
Përvoja shumë vjeçare në Maqedoni,Kosovë, e sidomos , kjo në SHBA- ku niveli i Saloneve të Flokëve është shumë i lartë, pra fillimet e mija në eksperiencën time në Minneapolis /Saint Paul dhe tani Rocky Hill Connecticut , padyshim që ka patur një ndikim të fortë në formimin tim profesional.
A keni pasur rast të stilizoni , aktor, artistë me emër, apo VIP ? Dhe a jeni marr me ta në mënyrë të veçantë?
Po, kam pasur nderin dhe kënaqësin të stiloj vipat -persona VIP, me famë botërore. Siç jan, Jennifer Aniston, Owen Wilson (dhe vëllai tij Luke Owen), Kenny Rogers dhe anëtarët e ekipit të basketbollit Minnesota Timberwolves, të gjithë kanë qenë besuar në aftësi e mija . Kur një punë bëhet me pasion, vështirësia kalohet pa u kuptuar. Klienti nuk gjen diferencim në atë linjë timen.
Unë jam duke bashkëpunuar me një djalë, nga Kosova, i cili është Arian Bajraktari, dhe është një grimer i talentur për filma. Me Bajraktarin, së bashku dotë kemi nji Projekt me Mirsad Abazi, actorin e filmave auction.
Gjithashtu, unë regulloj disa moderatore të njohura në 2 kanale Tv dhe nji radio shtetrore, në qytetin tonë, Televizionin Eyewitness Channel 3 ABC 7, në Connecticut, dhe në radion shterore WRCH 100.5.
Po me filma dhe Fashion Show? “Tephiun e Kuq”
Po, më 27 Mars, isha pjesë e javës së modës Shqiptare në Manhattan New York, më 3 Prill, mund tju kujtojë eventin e madh Albanian Week Fashion në New York dhe në Hartford, me atristen Mrika Krasniqin dhe të talentuarën Bora Balaj, ose më të fundit me aktoren e njohur dhe produecenten shqiptaro amerikane, në filmin e ri ,të Elza Zagreda, apo edhe me actorët të tillë si Xhevat Limani, Marko Caka dhe Julian Gjaci, apo të tjerë.
Nga ndryshon puna me, aktorët, artistët, dhe vipat dhe ajo me njerëzit e thjeshtë? Cila është më e vështirë?
Klientët që kam jan kategoritë të ndryshme , qoftë nga vipat(personat VIP) deri më i thjeshti. E kam më të lehtë të punoj me klientët e rregullt, sepse në koncept ato tashmë më njohin dhe e kanë krijuar atë lloj konfidencialiteti e pranueshmërie ndaj ideve të mia, prandaj janë më komodë.
Cilët janë disa nga stilet në mënyrë të vazhdueshme le të themi?
Varësisht prej personave. Ka prej atyre që preferojnë diçka të thjesht,mirëmbajtje të lehtë. Ke po dhe nga ata që dëshirojn diçka unike apo edhe që është speciale, enkas e personalizuar për ta, dhe këtë e ofron vetëm një artist.
Si e shihni karrierën tuaj në të ardhmen? Projektet që keni?
Kërkesat për Projektet të reja janë gjithmonë të shumta ,me keq ardhje jo përherë mundemi t’ju përgjigjem ftesave, sepse unë vëç kam një biznes të shëndoshë dhe të suksesshëm, që i përqëndrohem shumë.
Cila është sfida më e bukur që keni pasur teksa stiloni një personi?
Gjithmonë, puna jonë është më sfiduese të cilët janë klientët e ri . Është momenti ku shihen të gjitha mangësitë. Por, me kalimin e kohës dhe me përvojën që kam fituar, tani më sfiduese është leximi i mendjes së klientit.
Së fundmi ju si stilist i njohur dhe me pervojë e suksese, me sa shikohet edhe nga kjo intervistë, çfarë do t’i këshillonit atyre që do donin të fillonin biznesin e tyre në modë dhe stilist?
Do t’u thoja se :”Natyra e suksesit kërkon ambicie , një etikë të vështirë pune, frymëzim dhe motivim . Suksesi nuk është çelësi i lumturisë . Lumturia është çelësi i suksesit . Nëse e doni atë që bëni , do të jeni të suksesshëm .

Mbretëresha Geraldinë ishte e bukur si një yll kinemaje

by

-Deklaroi Ish-ministri francez Frederic Miterrand, ne emisionin”Kapital” me Aleksander Furxhi  ne TV Vizion Plus/

*Frederic Miterrand, ish-ministër i Kulturës së Frances, ne rolin e gazetarit per nje film dokumentar per familjen mbreterore./

A.Furxhi: Me sa di nuk është hera e parë që ju vini në Shqipëri ? Si e njihni Shqipërinë, si e keni njohur në fakt Shqipërinë ?

Mitterrand: Kjo është vizita ime e dytë. Kam ardhur për herë të parë përpara 7 vitesh. Më pati ftuar në atë kohë një mikesha ime shumë e mirë që e ka emrin, Liria Begeja, për të kaluar 4 ditë në Tiranë dhe më duket se vendi ka bërë shumë progres, ka ecur shumë përpara. Përshtypja që kam, ndoshta ngaqë jemi edhe në pranverë dhe koha është e bukur, është se jeta është më e këndëshme, përshtypje që nuk e pata përpara 7 vitesh.

A.Furxhi: Nëse një francez ju pyet sot se çfarë vendi është Shqipëria, cila do të ishte përgjigjia juaj  që tanimë e njihni Shqipërinë? 

F.Mitterrand: Do të thoja së pari që është një përvojë shumë e ndryshme nga të tjerat. Shqipëria zë një vend të veçantë në botën imagjinare të francezëve. Për shumë kohë ka qenë një vend krejtësisht i ndaluar, gjë që nxiste si të thuash kureshtjen e njerëzve sepse kur i ndalon diçka njeriut ai ka dëshirë që ta njohi atë, por ishte e pamundur për ne ta njihnim. Përveç profesorëve të frëngjishtes, të cilët shkruajtën për Shqipërinë në vitet ’80-të një libër të mrekullueshëm, ne nuk dinim asgjë nga Shqipëria. Por kur kthehesh në Shqipëri 20 vjet pas ndryshimeve, gjen një vend normal, si të tjerët, natyrisht me kulturën e vet, me veçantitë e veta, me gjuhën e saj, me origjinalitetin që ka, është një përvojë shumë interesante.

A.Furxhi: Ish diktatori i Shqipërisë, Enver Hoxha, pati bërë disa studime në Francë në rininë e tij. Edhe njerëz të tjerë, diktatorë të tjerë nëpër botë, në një mënyrë a një tjetër kanë kaluar nga Franca, kanë bërë studime të larta dhe  kanë marrë edukimin e tyre në Francë. Por njerëz si ne, që vijmë nga një periudhë e diktaturës mund të bëjmë sot pyetjen: Çfarë u bën Franca këtyre njerëzve, këtyre diktatorëve, çfarë edukate iu paska dhënë ? 

F.Mitterrand: Për fat të mirë nuk kemi vetëm diktatorë që studiojnë nëpër universitetet franceze, po kemi shumë njerëz të ditur, mjekë, shkenctarë që kane marrë çmimin Nobel, etj., pra për të cilët kultura dhe gjuha franceze kanë qenë pozitive, por natyrisht ju e dini që edhe Pol Poti ka bërë studimet e tij në vitet ’50-të në Paris, po ashtu edhe Enveri ka bërë studimet në Montpelie, madje mesa di unë nuk i ka mbaruar ato studime, kam më tepër idenë se pak studionte dhe përfitonte, bënte festa, bënte qejf si të thuash. Por mund të them se Franca ka një sistem edukimi të hapur, ku shumë të rinj vijnë për të studiuar dhe ku njerëzit i shprehin idetë e tyre politike, si për shembull maoizmi, etj., dhe për të rinj të cilët nuk e kanë kokën shumë të formuar dhe të mbushur do të thoja, infektohen nga këto idetë maoiste ose ekstremiste le të themi.

A.Furxhi: Zoti Miterrand, ju jeni në Shqipëri  këtë herë, për të realizuar një film-dokumentar rreth familjes mbretërore, Mbretëreshës Geraldinë të shqiptarëve. Në fakt tu thuash sot shqiptarëve që një televizion i rëndësishëm, i njohur, franko-gjerman si ARTE, interesohet për Mbretëreshën Geraldinë, natyrisht që bën përshtypje. Përse keni menduar dhe përse keni vendosur që të realizoni një film të tillë ?

Mitterrand: Mua më interesojnë shumë disa çaste që njerëzimi i jeton në momente të vështira, në momente të tmerrshme, si të thuash kur mirësia, mirësjellja, eleganca arrijnë të mbijetojnë në çaste të vështira. Më interesojnë psh.edhe punetorët e hekurudhave, të cilët gjatë Luftës së Dytë Botërore, mblidhnin pusullat që i hidhnin hebrenjtë të cilët shkonin drejt kampeve të nazizmit. Këta punëtorë kishin një dozë njerëzimi shumë të forte. Jam shumë i mahnitur, më pëlqejnë, më tërheqin këto sjelljet e vogla, por shumë të njerëzishme. Pra, personazhi i Mbretëreshës Geraldinë në vitin ’38-të, kur Europa po shkonte drejt tmerrit nga pikëpamja historike, për mua është një personazh pozitiv, e cila sjell një farë elegance, zemrën, mirësjelljen në një periudhë shumë të tmerrshme. Pra, duke qenë se kemi pamje  e imazhe të kësaj periudhe kur Shqipëria u kthye në qendrën e vëmendjes në atë kohë për arsye se Mbretëresha Geraldinë po vinte në Shqipëri,  doja t’i shfrytëzoja dhe të bëja diçka interesante për televizionin. Gjithashtu më bën shumë përshtypje që shqiptarët e kujtojnë Mbretëreshën Geraldinë, ndërkohë që ajo ka qenë Mbretëreshë vetem për një vit. Pra, dua të them me këtë se fakti që njerëzit e kujtojnë tregon se diçka ka ndodhur, diçka ka mbetur në kujtesën e njerëzve megjithëse ajo ishte këtu për pak kohë.

A.Furxhi: Pikërisht, përse besoni dhe mendoni se historia e një familjeje mbretërore që ka zgjatur shumë pak, 11 vite, ose Mbretëresha Geraldinë, siç u shprehët edhe ju, ka mbretëruar veç një vit. Përse ajo do të ishte një subjekt filmi interesant  për një publik si ai i Francës apo i Perëndimit në përgjithësi krahasuar me familjet e mëdha mbretërore të Europës, me monarkitë shumëvjeçare ?

F.Mitterrand: Po, është e vërtetë, por në Francë ne na intereson dhe indeksi i progresit për një shoqëri e cila e mban trashëgiminë kulturore të saj, e ruan atë, por njëkohësisht shkon drejt një fazë më moderne. Dhe cilido qoftë  mendimi që mund të kemi sot për periudhën mbretërore të Zogut në Shqipëri, megjithëse nuk ishte aq e gjatë, mendoj se është një periudhë historike ku Shqipëria u shfaq në Europë si vend dhe tregonte që ky ishte një vend në ndërtim e sipër. Natyrisht mund të themi gjëra positive e negative mbi Monarkinë, mbi Republikën, por mos të harrojmë që duhet bërë një bilanc historik në një çast të caktuar për të parë që ky bilanc mund të jetë interesant. Pra në një perspektivë historike, do të thoja, po të shihnim që në atë kohë në Europë, fashizimi, totalitarizmi, nazizmi po rriteshin, dhe historia  në Shqipëri, është interesante të shihet edhe kjo periudhë, mëgjithëse është e shkurtër.

A.Furxhi: Kur e parashikoni që filmi të shfaqet, të jetë gati për publikun ?

F.Mitterrand: Besoj, në vjeshtën e këtij viti. Do të shfaqet në kanalin televiziv franko-gjerman ARTE dhe besoj do të shpërndahet edhe në televizione të tjera. Konstatoj se edhe televizione të tjera janë të interesuara ta kenë këtë film. Dhe këtu shoh po ashtu edhe interesin që njerëzit kanë për Shqipërinë, për personazhin e Geraldinës, e cila ishte si një yll kinemaje, ishte tmerrësisht e bukur, dhe kameramanët donin ta ndiqnin, siç mund të ndjekim sot artistet e kinemasë nëpër botë, e ndiqnin gazetarët  dhe pas fundit të Monarkisë shqiptare, dëshironin të dinin ku ishte, ta filmonin, ta admironin, ekziston një pjesë adhurimi ndaj saj, dhe është e këndshme të shohësh në televizion diçka të tillë.

A.Furxhi: Zoti Miterrand, dua të flasim pak për ju personalisht. Ju jeni një njeri shumë i njohur në Francë dhe pyetjen që do t’ju bëj tani duhet ta keni dëgjuar ndoshta me dhjetera herë në vendin tuaj, megjithatë për publikun tim, për publikun e Shqipërisë do kishte interes. Si ishte e mundur, si ndodhi që një intelektual, një politikan i spektrit të majte te hyje ne një qeveri të djathtë, për t’u bërë Ministri i saj i Kulturës ku  qëndruat në post 3 vite ?

F.Mitterrand: Kam pranuar menjëherë, sepse mendoja se ideali im e donte qe të isha vërtetë shërbëtor, nje i cili më ka udhëhequr për gjithë jetën, meqënëse unë e kam filluar aktivitetin kulturor kur isha 23 vjeç me kinemanë, duke bërë filma nëpër lagje të vështira, keshtu quheshin atëherë. Ate ditë pra kur kuptova se mund t’i shërbeja idealit tim të jetës, nuk ngurrova asnjë minutë.

A.Furxhi: Dhe këtë përvojë tuajën si Ministër i Kulturës ju e keni treguar në librin që keni shkruar pasi e latë detyrën, “Rikrijimi”. Midis të tjerave me ka bërë përshtypje një shprehja juaj ku thoni : “Më pas ajo që me pëlqeu në këtë aventurë ishte se guxova që të hidhem në kafazin e luanëve të politikës dhe të vëzhgoj nga afër egërsinë dhe dobësitë e tyre.” Çfarë keni dashur të thoni me këtë ?

F.Mitterrand: Le të themi se bota e politikës nuk është një botë ku të gjithë i japin lule njëri-tjetrit dhe këndojnë këngët napolitane duke u puthur e përqafuar, por është një kafaz me egërsira të cilët i hedhin kthetrat njëri-tjetrit, grinden, dhe unë kisha kureshtjen për të hyre  aty brenda dhe duke qenë se e kisha çelësin e artë, që mund të dilja nga kafazi një moment, sepse isha Ministër i Kulturës dhe në çdo moment mund të largohesha, më interesoi shumë që të hyja në kafaz.

A.Furxhi: A mund t’ia këshillonit një politikani tjetër europian një përvojë të tillë ? A është një përvojë që ia vlen kalimi nga një kamp në kampin tjetër ?

F.Mitterrand: Është mrekulli. Është një punë shumë interesante. Si Ministër takon njerëz shumë interesantë. Është një punë për të cilën shihen efektet e punës, sepse Ministri i Kulturës bën gjëra, ndërton, sepse ka edhe mjaft vende që thonë a ia vlen të jesh Ministër Kulture apo jo ? Por në fakt, po t’i shohësh nga afër të gjitha vendet ku ka një Ministër Kulture imazhi i vendit ecën në botë. Madje doja të thoja në Shqipëri jam shumë i impresionuar dhe të shoh sesa përmirësime të jashtëzakonshme janë bërë lidhur me imazhin e Shqipërisë në botë.

A.Furxhi: Ju keni lidhje gjaku me ish Presidentin François Miterrand, jeni drejtpërsëdrejti nipi i tij. Si ka ndikuar kjo lidhje familjare në jetën tuaj apo në karrierën tuaj ?

F.Mitterrand: Ka ndikuar shumë, edhe negativisht edhe pozitivisht. Në mënyrë negative, sepse mu desh shumë kohë që ai të më vinte re, të më inkurajonte, të më konsideronte, sepse nuk kishte kohë. Dhe pozitivisht, sepse besoj se kam përfituar nga mënyra sesi ai jetonte, sesi ecën koha, më ka mësuar durimin, një tolerancë absolute ndaj njerëzve që mendojnë ndryshe , të mos kem paragjykime. François Miterrand-i nuk kishte paragjykime. Kur dikush vinte ta takonte ai ishte i favorshëm ndaj personit, donte ta dëgjonte, natyrisht ndoshta më vonë mund të kuptonte se kishin mendime të kundërta, por në fillim ishte shumë dashamirës. Dhe në të njëjtën kohë një ndërtim për karakterin, për moralin shumë të fortë, për personalitetin tim. Shumë nga kundërshtarët e tij e kanë neglizhuar njohjen kulturore, morale, katolike le të themi, që kishte Presidenti Miterrand. Mbanin mend dinakëritë e tij, zgjuarsinë, dhe mendonin se ai kështu ishte, e përcaktonin me këto mbiemra, por e kishin gabim, sepse François Miterrand-i përdorte dinakërinë, mprehtësinë, zgjuarsinë, ai ishte princi i makiavelit, i përdorte të gjitha këto për t’i shërbyer një ideali moral, të fortë të dhënë nga prindërit, të cilin e kishte shumë të fortë, shumë të ndërtuar.

A.Furxhi. Le të flasim pak për Europën sot. Kontinenti  është duke u përballur me krizën e refugjatëve nga Lindja e Mesme, nga Afrika e Veriut, ka një debat të madh sot në Europë lidhur me atë sesi Kontinenti e përballon këtë krizë, këtë dhimbje të madhe njerëzore. Sipas mendimit tuaj si po përballet Europa, si po përpiqet ta zgjidhë këtë krizë humanitare ?

Mitterrand: Mendoj se vështirësitë aktuale të Europës janë edhe drama dhe njëkohësisht sfida e gjeneratave që po arrijnë në moshë madhore sot. Dramë, sepse Europa nuk po arrin të tejkalojë krizat e saj, të vetat, jo ardhjen e refugjatëve, por e kam fjalën për krizën ekonomike, për papunësinë dhe shifrat e saj të larta në disa vende, për pabarazinë që ekziston në disa vende dhe gjithashtu për zhvillimin e lëvizjeve të ekstremit të djathtë të cilat siç e thamë kanë ekzistuar në Europë dhe më përpara. Europa, pra, ka një vështirësi të menaxhojë në një mënyrë koherente, me kuptim, si të thuash, këto probleme. Emigrantët, ardhja e refugjatëve, janë një problem, midis problemeve të tjera. Së dyti, konstatoj po ashtu se vendet që kanë qenë buldozerët e Europës , krijuesit e Europës, nuk kanë të njëjtën politikë. Gjermani është treguar më zemërgjerë, Franca është treguar e matur, më e kujdesshme, kjo ekzistenca e këtyre dy politikave të ndryshme është edhe një lloj kërcënimi për marrëdhëniet e vet këtij çifti, kurse për vendet e Lindjes të cilat kanë përfituar nga ndërtimi europian, nga BE-ja, e kam fjalën këtu për Sllovakinë, Republikën Çeke dhe vende të tjera. Këto vende lindore pra nuk po tregohen solidare, kanë përfituar nga solidariteti në vendet perëndimore të BE-së, por nuk po tregojnë të njëjtën gjë ndaj këtyre refugjatëve. Pra, në Komisionin Europian u diskutua që të thoje që secili nga këto vende të priste refugjatë mirëpo po shohim që nuk po ndodh kështu, e kam fjalën për Hungarinë, Sllovakinë, të cilët nuk pop resin refugjatë sepse janë me origjinë muslimane, ne mund të themi se nuk po kuptojnë, pra nuk e kanë kuptuar si funksionon Europa, kur vetë Angela Merkel pranon në Gjermani 1 milion emigrantë. Pra, Europa nuk është një supermarket ku vini të blini çfarë të doni dhe i hidhni në plehra ato që nuk i doni. Nëse një vend hyn në Europën e bashkuar natyrisht do të ketë avantazhe shumë të mëdha, por duhen pranuar edhe detyrat që të jep kjo bashkësi dhe ka disa vende për fat të keq që nuk po i përballojnë, nuk po i marrin përsipër këto detyra. Me këtë dua të them se duhet të vendosim diçka. Nëse BE-ja do të jetë një bashkësi federale më pro europiane, më e mbledhur, më solidare, apo do të vazhdojë të rri siç është, e paralizuar, nga një formë burokracie, e cila nuk është në gjendje të kuptojë sfidat strategjike të Kontinentit tonë. Pra, ne kemi 500 milion banorë në një BE, e cila nuk arrin të ketë një zë të vetëm në botë, e cila është njëkohësisht një fuqi ekonomike e jashtëzakonshme, një gjigand ekonomik, por një xhuxh politik. Ndërkohë që kemi Presidentin Juncker, një njeri i jashtëzakonshëm, po ashtu edhe personalitete të tjera të Europës, por burokracia e Brukselit është shumë e rëndë, e ngadaltë dhe nuk ka një vizion politik të caktuar europian.

A.Furxhi: Dhe në këtë kontekst europian, ka vende si Shqipëria dhe vende të tjera të Ballkanit, të cilat aspirojnë që të integrohen në Bashkimin Europian. Është një nga aspiratat më kryesore të Shqipërisë dhe shqiptarëve që prej 25 vitesh tashmë.  Disa hapa janë hedhur, vendi tashmë është zyrtarisht kandidat për në BE, regjimi i vizave është hequr, shqiptarët udhëtojnë lirshëm në Europë, megjithatë integrimi në Europë duket ende një ëndërr e largët. Cili është mendimi juaj për këtë proces, për integrimin e Ballkanit në Europë ?

F.Mitterrand: Integrimi i Ballkanit është një proces i ndërlikuar , sepse secili prej vendeve të Ballkanit janë shumë të ndryshëm edhe Kroacia për shembull është vend ballkanik, por ka hyrë në Europë. Secili prej vendeve ballkanike ka veçantitë e tij dhe duhen parë me kujdes. Dhe Greqinë e dimë se është një vend i Ballkanit dhe e pamë sesa e rëndë ishte kriza e këtij vendi dhe ishte një subjekt, i cili pothuajse e ndau BE-në në dysh përsa i përket qëndrimit që duhej mbajtur ndaj saj.  Për të folur për Shqipërinë më konkretisht. Shqipëria ka shumë anë pozitive dhe ndoshta mund të duket sikur po bëj politikë në emisionin tuaj, por jam i detyruar ta bëj. Ju keni një Kryeministër, i cili është një avokat i jashtëzakonshëm i vendit tuaj në rrafshin ndërkombëtar. Siç e dini, vetë Presidenti Obama sapo e priti në Amerikë. Ai ka krijuar lidhje, marrëdhënie me vendet lider në Europë si Franca, Gjermania, të cilat janë shumë të rëndësishme dhe mendoj se është një avokat i jashtëzakonshëm për integrimin e Shqipërisë në Europë. Natyrisht që gjendja ekonomike, socio-politike, infrastrukturës së Shqipërisë ka ende gjëra për të bërë. Ajo është ende e brishtë. Ka disa faza për të kaluar ende. Megjithatë do të thoja diçka të qartë, ndërgjegjësimi i vendeve të BE-së për faktin që Shqipëria po I afrohet kësaj familjeje europiane. Ky ndërgjegjësim është bërë. Para 5 vitesh ky ndërgjegjësim nuk ekzistonte. Dua të them se edhe imazhi i Shqipërisë është përmirësuar, sepse nuk mund të flasim vetëm për kriteret politike, shoqërore të vendit, por imazhi, çfarë mendimi kanë njerëzit dhe mund të them se tani përshtypja për Shqipërinë është shumë më e mirë sesa më përp

PRESIDENTI NISHANI PADIT ERJON VELIAJN

by

Konferencë për Shtyp e Presidentit të Republikës, Sh.T.Z. Bujar Nishani/

Tirane-12 maj 2016/

Presidenti i Republikës, Sh.T.Z. Bujar Nishani dha sot pasdite një Konferencë për Shtyp të cilën e gjeni të plotë në vijim, së bashku me pyetje-përgjigjet:

“Presidenti i Republikës:  Së pari dua t’ju falënderoj ju gazetarët dhe njerëzit e medias që jeni sonte në këtë konferencë shtypi për prezencën tuaj dhe për gatishmërinë që keni treguar për të mirëpritur shkëmbimin e këtij komunikimi së bashku.

Ju kam ftuar sonte për të përcjellë përmes jush tek opinioni publik dy çështje shumë të rëndësishme shtetërore për të cilat përcjell shqetësimin, preokupimin, por njëkohësisht dhe angazhimin për t’i adresuar dhe për të dhënë kontributin e Institucionit të Presidentit të Republikës në respekt të detyrave, përgjegjësive, obligimeve kushtetuese të Kreut të Shtetit shqiptar dhe natyrisht për të vijuar më tej proceset e ndjekjes, të përcjelljes, të zgjidhjes së këtyre shqetësimeve dhe problemeve.

Çështja e parë ka bëjë me disa deklarata publike, akuza publike në gjykimin tim të rënda adresuar nga një autoritet lokal ndaj Presidentit të Republikës, Kryetarit të Shtetit shqiptar. Më parë dëshiroj t’ju kërkoj të ndiqni edhe një herë këto deklarata dhe më pas do të përcjell tek ju çështjet që krijojnë shqetësim dhe problematikë këto deklarata të rënda.

* * *

Inserti

Erjon Veliaj: Në momentin që Presidenti i Republikës sillet si Bujar Nishani atëherë ka vajtur Presidenca tek Bujari, jo Bujari tek Presidenca.

Gazetari Blendi Fevziu: Ç’do me thënë kjo?

Erjon Veliaj: Ajo që do të thotë kjo është shumë e qartë. Unë kam qenë i vetmi zyrtar publik i kësaj mazhorance që ka mbajtur një relatë profesionale dhe personale me Presidentin, i vetmi. Ky është një njeri i cili zhgënjeu qeverinë në mënyrën sesi trajtoi Visar Zhitin; ky është një njeri që zhgënjeu publikun në mënyrën sesi vodhi pronën e kishës katolike në Elbasan; ky është një njeri që disa herë, me të gjithë ministrat e kabinetit tonë, disa herë ka shkuar kundër interesit publik për interesin personal.

Blendi Fevziu: Dhe këto janë akuzat tuaja personale serish ndaj Presidentit të Republikës dhe ju nuk i keni të vërtetuara.

Erjon Veliaj:  Patjetër, patjetër.

* * *

Presidenti Nishani: Natyrisht që një njeri kushdo qoftë ai që vjedh ka vetëm një emër “hajdut” dhe unë besoj që shqiptarët nuk mund të kenë në zyrën e Institucionit të Presidentit të Republikës, shteti shqiptar nuk mund të ketë në krye të tij një njeri që është hajdut. Hajduti e ka vendin në qeli, e ka vendin përballë ligjit; hajduti dënohet sipas ligjeve të shtetit dhe kodeve përkatëse. Prandaj, kjo është një çështje që nga sot i kalon për shqyrtim drejtësisë. Drejtësia duhet dhe e ka përgjegjësi kushtetuese ligjore ose të vërtetojë akuzat dhe identifikojë Presidentin e Republikës si hajdut dhe ta dënojë në bazë të krimit që ka kryer ose përdhosësin e shtetit shqiptar përmes shpifjes ta dërgojë përballë ligjit. Kjo është një rrugë pa kthim, është një rrugë pa ndalesë. Prandaj, tashmë unë ftoj dhe median që të ndjekë me vëmendje të posaçme gjykimin dhe sjelljen e drejtësisë. Është një proces i cili do të adresohet tashmë prej ditës së sotme në institucionet përkatëse të gjykatës dhe personalisht dhe Institucioni i Presidentit të Republikë do të ndjekë çdo seancë, çdo moment dhe çdo vendim që do të merret gjatë hetimit gjyqësor të veprimtarisë së Presidentit të Republikës dhe akuzave të bëra ndaj Kreut të Shtetit shqiptar.

Çështja e dytë të cilën dëshiroj të përcjell shqetësimin përmes jush tek opinioni publik, por edhe tek të gjithë institucionet ndërkombëtare të cilat bashkëpunojnë ngushtë me shtetin shqiptar për ndërtimin dhe funksionimin e shtetit, të institucioneve ligjzbatuese, të institucioneve të drejtësisë në lidhje me sulmin e dhunshëm të djeshëm të organizuar nga Kryetari i Bashkisë së Tiranës dhe qytetarë dhe individë  të tjerë me pushtet ndaj Gjykatës së Apelit Administrativ dhe Trupës gjyqësore të Apelit Administrativ të Tiranës. Sulm i dhunshëm, qartazi terrorizues ndaj gjyqtarëve në ushtrim të detyrës, ndaj gjyqtarëve në ushtrim të funksioneve të tyre kushtetuese, të cilin e dënoj, e dënoj me ashpërsinë më të madhe jo vetëm për faktin se është një sulm i organizuar, instrumentalizuar politikisht, por dhe i realizuar ndaj një pushteti të pavarur kushtetues i cili është i përcaktuar nga Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë si mekanizmi i vetëm për të garantuar të drejtat dhe liritë themelore të çdo individi në Republikën e Shqipërisë.

Vlerësoj qëndrimin e Ministrit të Drejtësisë dhe besoj që Ministria e Drejtësisë do të vijojë të inkurajojë pavarësinë e gjyqësorit shqiptar, luftën kundër korrupsionit në radhët e gjyqësorit.

I kërkoj Kryeministrit të dënojë sulmin e dhunshëm ndaj gjyqtarëve të Republikës së Shqipërisë!

I kërkoj Prokurorit të Përgjithshëm të Republikës zyrtarisht dhe publikisht të hapë dhe nisë hetimet për dhunën e ushtruar ditën e djeshme ndaj Gjykatës së Republikës së Shqipërisë dhe ndaj gjyqtarëve të Republikës në ushtrim të detyrës dhe për shkak të detyrës!

U kërkoj të gjithë gjyqtarëve të Republikës, gjyqtarëve të ndershëm që të marrin kurajë dhe të mbrojnë Republikën. Mbrojtja e Republikës është përgjegjësi themelore e institucioneve të pavarura kushtetuese të vendit në një demokraci që funksionon!

U kërkoj qytetarëve të vendit të ruajnë shpresën për të vrarë frikën! Jam i bindur se shoqëria shqiptare përmes sakrificave të mëdha që ka mundur të mbërrijë deri në ditët kur ne kemi këtë sistem politik, dhe këtë sistem kushtetues që funksionon. Do munden jo vetëm ta ruajnë atë, por me gjakftohtësi, me mençuri, me dinjitet dhe mbi të gjitha me integritet të përpiqen të gjithë së bashku me të gjithë aktorët përparimtarë të vendit dhe Shqipërisë të vijojmë rrugën e përparimit dhe konsolidimit të vlerave tona më të mira.

Këto ishin dy çështje, të cilat dëshiroja t’i ndaja me ju sonte dhe përmes jush, për t’ia përcjellë të gjithë opinionit publik. Jam i hapur për çdo pyetje që mund të keni në lidhje me këto dy çështje, por edhe me çështje të tjera që dëshironi.”

Pyetje: Zoti President, rreth shtatë muaj më parë ju keni deklaruar në emisionin “Top Story” rezerva lidhur me sistemin e drejtësisë, pasi sipas jush kishte influenca nga qeveria. Lidhur me çështjen për përgjimin që i është bërë familjes suaj. Çfarë ka bërë sot që ju të ndryshoni mendjen mbi sistemin e drejtësisë dhe keni besim tek sistemi i drejtësisë tashmë? Ju faleminderit!

Presidenti Nishani: Nëse e kuptova qartë pyetjen, nuk kam ndryshuar mendim dhe qasje ndaj sistemit të drejtësisë për as edhe një arsye dhe për as edhe një çështje. Çështja që ju i referoheni është dhe mbetet një çështje serioze. Kam parë ditët e fundit në media që është denoncuar ekzistenca e një pajisjeje ilegale që kryen përgjime. Kjo mbetet për t’u verifikuar se sa qëndron si lajm, se sa i vërtetë është. Mbetet për t’u hetuar nëse është i vërtetë, por në kontekstin e presionit më të madh, që u manifestua mbrëmë në mënyrën më të dhunshme dhe ekstreme si nuk e kishim parë në këtë vend prej 25 vitesh, besoj se shqetësimet që ngrihen për të pasur një sistem drejtësie të pavarur, të influencuar, të pakërcënuar, të pazhantazhuar, por padyshim, profesional e të pastruar nga afera korruptive, besoj se jam sot në themelin e orientimit më të mirë evropian dhe të vizionit civil dhe qytetar të çdo qytetari dhe të çdo aktori sot përparimtar të shoqërisë sonë. Prandaj nuk kam ndryshuar as një mendim. Mbetem në atë deklaratë, në atë mendim që sistemi ynë i drejtësisë ka nevojë për një reformë, e cila të krijojë kushtet për të larguar një orë e më parë të gjithë ata prokurorë dhe gjyqtarë të korruptuar; për të larguar një orë e më parë të gjithë ata prokurorë dhe gjyqtarë të kapur e të përdorur politikisht, të shantazhueshëm, për t’u dhënë mundësinë e karrierës njerëzve dinjitozë, profesionistë dhe me dinjitet. Për të pasur një mekanizëm të drejtësisë larg çdo influence dhe të mbajmë fort shpirtin e shpresës, të integritetit dhe të kurajës. Dhe unë besoj se të gjithë së bashku, institucionet e përgjegjshme shtetërore, mediat, të cilat kanë një rol të jashtëzakonshëm dhe thelbësor në raport me këto të drejta dhe hapësirë të shoqërisë, shoqëria civile dhe çdo qytetar i thjeshtë, akademikët, profesorët, të cilëve u bëj thirrje, në një situatë jo të mirë të çështjeve të respektimit të lirive dhe të drejtave themelore të njeriut në Shqipëri, grupeve të ndryshme, intelektualëve, që të mos kenë frikë! Të kenë kurajë! Të thonë fjalën dhe mendimin e tyre siç e gjykojnë dhe siç e mendojnë! Dhe të mbajnë fort shpresën për më të mirën!

Pyetje: Zoti President, mirëmbrëma! Atëherë atë të cilën ju e quajtët dhunë ndaj Gjykatës Administrative të Apelit të ndërmarrë nga Kryetari i Bashkisë Veliaj, ky i fundit ka deklaruar se një gjë e tillë, një protestë para gjykatës vjen pasi vetë Presidenti i Republikës ka influencuar në trupin gjykues në një proces gjyqësor që ka Bashkia e Tiranës me ndërtimin e një pallati tek Diga e Liqenit. Cili është qëndrimi juaj? Ju faleminderit!

Presidenti Nishani: Kjo është një akuzë tjetër, tërësisht e pavërtetë, që do të ketë radhën e saj padyshim të adresimit në institucionet përkatëse për t’u verifikuar dhe për t’u vërtetuar, por në respekt në pyetjes suaj, të shqetësimit tuaj, por edhe të qytetarëve padyshim, unë jam dhe e ndiej të obliguar për të bërë një sqarim të shkurtër: Presidenti i Republikës nuk ka asnjë kompetencë as ligjore dhe as institucionale për të përcaktuar trupa gjyqësore. Procesi i emërimit dhe përcaktimit të trupës gjyqësore ndodh në gjykatë Është tërësisht kompetencë e kryetarit të gjykatës dhe e kancelarit të gjykatës që nuk kanë asnjë lidhje me Presidentin, me Institucionin e Presidentit të Republikës.

Pyetje: Zoti President, pak më parë ju drejtuar gjykatësve që të kenë kurajë të mbrojnë Republikën. Çfarë nënkuptoni me “të mbrojnë Republikën”? Çfarë rrezikon të kthehet Republika shqiptare? Thirrja të tilla i kemi dëgjuar në fillim të viteve ’90-të kur studentëve u thuhej nga intelektualët shqiptarë që të vrisnin frikën dhe me kurajë të shembnin diktaturën. Sot jemi 26 vjet më pas. Sërish kjo thirrje. Çfarë rrezikojmë realisht sikundër ju e shikoni?

Presidenti Nishani: Këto thirrje së pari vijnë si reagim i shfaqjes së atyre reminishencave që ju thatë, të atyre viteve. Për fatin e keq reminishencat e atyre ngjarjeve, e atyre sjelljeve, e atyre viteve, po rishfaqen. Po shfaqen në dimensione të ndryshme, në forma të ndryshme, në fusha të ndryshme nga individë të ndryshëm. Nëse njerëz me pushtet terrorizojnë funksionarët e shtetit gjatë ushtrimit të detyrës dhe për shkak të detyrës, në radhë të parë, padyshim që ka nevojë për t’u mbrojtur Republika, sepse Republika dhe vetëm Republika, Kushtetuta dhe vetëm Kushtetuta, ligji dhe vetëm ligji është garanti ynë i përbashkët për gjithsecilin prej nesh. Nga Presidenti i Republikës e deri tek qytetari më i thjeshtë. Nga njeriu, i cili ka mundësi dhe lidhje të fuqishme me pushtetin apo me paranë, deri tek qytetarët më të pambrojtur në aspektin social dhe shoqëror. Prandaj thirrja ime është për të mbrojtur Republikën si garanti i vetëm, për të mbrojtur mekanizmat që kemi ndërtuar, mekanizmat që duam t’i kemi të fortë për të garantuar pikërisht këto liri, këto të drejta, ashtu siç do të garantohet edhe gjykimi, edhe penalizmi i atyre që shkelin ligjin, dhunojnë Kushtetutën dhe cenojnë Republikën.

Ju falënderoj për kohën dhe për praninë tuaj dhe njëkohësisht dëshiroj që të shpreh vlerësimet dhe respektin maksimal për punën shumë të rëndësishme që bëni çdo ditë! Ju uroj punë të mbarë!