Gjeneral* Piro Ahmetaj/

Ndërsa bota mbetet e shtangur me sytë nga llogoret e prag-pushtimit nga Rusia të Ukrainës, komuniteti sigurisë/kolegë në Washington, Bruksel, Moskë, Stamboll, Zagreb, Lubjanë, sigurisht në Tiranë, Prishtinë, Podgoricë, Sarajevë, Shkup, Beograd, japin alarmin mbi  “rrezikun e një Lufte të Re Ballkanike”. 

Në përmbledhje, adresohen disa pikëpyetje kritike, që mbeten ende pa përgjigje, të tilla si: 

Përse armatoset deri në dhëmbë, nga kush rrezikohet dhe kë kërcënon ushtarakisht Serbia ?!   

Kush qëndron mbas përpjekjeve për të formuar ushtrinë e Serpska, çka jo vetëm do fuste në kolaps institucionet e Bosnje Hercegovinës por do rrezikonte  të riciklonte një konlikt të Ri të armatosur në rajon ?

A po përpiqet Moska të përdori Beogradin, Z. Dodik, etj “mëndje të ndryshkura”, të shmang vëmendjen strategjike nga Ukraina, për qëllime gjeopolitike në Rajon dhe dalje në Adriatik/Mesdhe ? 

Me BE “pa timon” si dhe me SHBA-të e fokusuar në Ukrainë, a do t’i leverdiste Kremlinit një front i ri lufte, pra opsioni i përplasjes ushtarake në Rajon ?

Kësaj situate, Beogradi dhe Moska zyrtare, i përgjigjen me 1 Zë: “Fitili i luftës ballkanike janë ultranacionalistët shqiptarë & preçedenti Kosovës” !?

Por në këtë “aromë baruti”, u realizua vizita e Ndihmës Sekretarit të Shtetit, Z.Escobar (8-10 Nëntor), fillimisht në Bosnjë-Hercegovinë më tej në Mal të Zi, ku konfirmoi: “vendosmërinë e SHBA-ve për mbrojtjen e marrëveshjes së Dejtonit, parandaluar kolapsin e institucioneve në B&H dhe për të mos lejuar një luftë të Re në Rajon”. Ndërsa pas një muaji në MV dhe Shqipëri mori garanci nga autoritetet vendase për: “përmbushjen e detyrimeve në NATO dhe të BE-së”! 

Siç u përshëndet me “garë fotografike”, Mbretëria e Bashkuar, ka ngarkuar të dërguar të posaçëm për Ballkanin, një ndër strategjistët elitar, Gjeneralin ®, Sir, Stuart Peach ish-SHSHP, Kryetar i Komitetit Ushtarak të NATOs, çka fatmirësisht demostron vëmendjen dhe interesat konstante të UK për rajonin. 

Shkimtari M. Glenny, pasi hetoi rrënjët e gjakderdhjes, zbulon një mesazh shprese: “vendet e rajonit i mendojmë si armiq të paepur, gjatë shekujve kanë krijuar aleanca të pamundura”!

Vendet e Ballkanit kanë dhe do të jetojnë për shumë shekuj të tjerë fqinjë që ndajnë kufij, histori të përgjakshme por edhe vlera të përbashkëta! 

Kështu, përtej tunelit te errësirës së urrejtjes dhe gjakderdhjes shekullore,  besoj se DRITA e PAQES, bashkëjetesa demokratike dhe axhenda e integrimit Euro-atlantik do na ndriçojnë edhe Ne ballkanasve për të punuar çdo ditë në interes të mirëqënies së qytetareve, të shoqërisë dhe vendeve tona. 

10 këshilla strategjike për Autoritetet Shtetërore dhe faktorët politik në Tiranē dhe Prishtinë: 

10 Këshilla Strategjike Ramës dhe Kurtit: “Në gjunjë për interesat mbarëKombetare”.

Së pari, me statusin e eksperiencës në peshimin e rreziqeve dhe oportuniteteve të sigurisë kombētare, rajonale dhe NATO-s, do të këshilloja faktorët institucionalë të Tiranēs dhe Prishtinës që të angazhohen si 2 shtete sovrane por një komb i vetëm në përpjekjet për paqen, sovranitetin teritorial dhe  integrimin euro-atlantike të 2 vendeve”!  

Së dyti, ndërsa aktorët me peshë politike të dy vendeve, do ju sygjeroja që për interesa jetike kombëtare (p.sh kufijt shtetëror = interes jetik Nr. 1), të: “shmangin ethet për pushtet, fasadat populisto-elektorale, axhendat e ekstremistëve, privatizimin politik dhe inatet primitive”. 

Së treti, kryeministrave aktualë Z.Rama dhe Z. Kurti, e njëjtë për ata/ato që do i pasojnë do i këshilloja: “të përulen në gjunjë para historisë së përgjakshme dhe përgjegjësive shtetërore  duke jetësuar Patformën “Dy Shtete një Komb” dhe konceptin “Smart/mënçur” mbi sovranitetin, mbrojtjen dhe zhvillimin e interesave mbarëkombëtare. Në rajon, USA, BE dhe NATO, do duhet konfirmuar se kjo “përqasje e vonuar” nuk kërcënon askënd, përkundrazi do të kontribuojë si balancë racionale për paqen afatgjate të rajonit. 

Së  katërti, për marrëveshjen e “Ballkanit të Hapur, Proçesi i Berlin, Tregu i Përbashkët Rajonal, CEFTA apo me çdo emërtim tjetër”, të fokusuara në interesat ekonomike (lëvizjen e lirë të qytetarëve, mallrave, tregjeve, investimeve, eti) ta para kushtëzojnë me një paketë me 10 Masa të Mirëbesimit Reciprok (CSBM) nëpërmjet të cilave 6 vendet tē angazhohen se:

1. Nuk kanë qëllime zyrtare, nuk  planifikojnë dhe nuk zhvillojnë kapacitete ushtarake që kërcënojnë vendet ndërkufitare; që respektojnë Marrëveshjen e Dejtonit, angazhimet e UN, NATO-s & BE në Rajon. 
2. Do të zbatojnë standartin e NATO-s për shpenzimet e mbrojtjes (deri 2% të GDP-së) si dhe do të ndërpresin programet e armatimit (Mig-29, Raketa S-400, etj) që kërcënojnë balancat e fuqisë ushtarake (në ajër, tokë dhe det) jo vetëm midis vendeve të rajonit.
3. Nuk do të vendosin instalime dhe as do të zhvillojnë aktivitete ushtarake, në përkatësisht 25 km distancë ajrore dhe 10 tokësore,  në kufijtë shtetërorë të vendeve nënshkruese (të ngjashme me Marrëveshjen Ushtarake të Kumanovës, mes NATO-s (palë fituese) dhe Serbisë (palë humbëse), që i parapriu ndërhyrjes tokësore të 38.000 trupave nga 36 shtete në Kosovë !  
4. Nuk do të lejojnë që teritoret e tyre (ajrore, tokësore & detare) të shërbejnë si rrugëkalime të armatimeve të vendeve potencialisht kundërshtare të NATOs (Rusia & Kina), por do të   shkëmbejnë informacione mes angjensive  të inteligjencës në lidhje me trafiqet e armëve, ADM, krimin e organizuar, grupet radikale, terroriste, etj!
5. Ngritjen e strukturave, kapaciteteve dhe një Momerandum Bashkëpunimi (MoU) për reagime të përbashkëta në rastet e emergjencave civile, epidemive mjekësore, etj.
6. Marrëveshja t’i nënshtrohet një diskutimi gjithëpërfshirës me qytetarët dhe grupet e interesit si  miratimi i saj do të realizohet me konsesus të gjerë mes partive politike.
7. Ngritjen e një Bordi Ekspertësh, për të draftuar marrëveshjen si dhe matricën e zbatimit me përgjegjësitë e vendeve nënshkruese. Mbas miratimit, ngritjen e një “Regional Steering Committee” për të monitoruar dhe informuar në kohë reale mbi përmbushjen e detyrimeve nga institucionet respektive sipas matricës që do e shoqërojë marrëveshjen finale.
8. Vendet antare të Rajonit të EJ-L (Kroacia, Sllovenia, Mal i Zi, Shqipëria, MV, Bullgaria, Rumania), t’i paraqesin peshimin e rreziqeve si dhe ti kërkojnë zyrtarisht NATO-s përgatitjen e planeve operacionale (Contingency Plans) me skenarët e reagimit të përbashkët, nëse kërcënohet cilido nga vendet ose statuskuoja gjeopolitike në rajon.
9. Ciladoqoftë marrëveshja, përfshi edhe këtë paketë parakushtesh të mirëbesimit reciprok, mbetet e hapur për të ftuar Kroacinë, Sloveninë, Bullgarinë, Rumaninë si dhe para miratimit do të duhet domosdoshmërisht të konsultohet me USA dhe NATO-n, të cilat mbeten faktor kritik për paqen, axhendën e integrimit Euratlantik, që kanë përgjegjësi dhe interesa gjeopolitike në Rajon dhe Mesdhe.
10. Marrëveshja, përfshi këtë paketë me 10 parakushte, do të miratohet nga parlamentet e 6 vendeve (Shqipëria, Bosnja, Mal i Zi, MV, Kosova, Serbia), por mbështetur në parimin e vetëvendosjes, mund të nënëshkruhet edhe vetëm mes vendeve që bien dakord me këto 10 parakushte. 

Në përmbledhje, paqja mbetet opsioni dhe misioni vetëm për Rajonin. Thënë këtë, besoj se kjo paketë me 10 MMR (Masa të Mirëbesimit Reciprok), do të shërbejë si nje platformë besimi shtesë për bashkëjetesën paqësore, bashkëpunimin dhe mirëqenien ekonomike, forcimin e demokracisë funksionale, dhe axhendën e integrimit eurotlantik të vendeve dhe popujve të rajonit. 

Së fundmi,  si edhe në 36 vjet nën uniformë, ri-konfirmoj edhe më fort se mbetem “më i përkushtuar, më i përulur dhe më i përgjegjshëm  për të kontribuar për mbrojtjen dhe zhvillimin e interesave mbarëKombëtare” !  

Gjeneral ® Piro AHMETAJ,

Ekpert për SK, Rajonin & NATO,

Zv/Pesident i Këshillit të Atlantikut & Ish:

Këshilltar Ushtarak i Presidentit të RSh;

Zv/ShShPFA & Përfaqësues i RSh në NATO.

Dr. Hasan Bello/

Para disa ditësh u ribotua për të disatën herë një intervistë, gjithmonë pas vdekjes, e ish-komandantit të kufirit nga ku në vitin 1969 është arratisur shkrimtari Bilal Xhaferri. Ai aludon se gjoja atë mund ta ketë inskenuar ish-Sigurimi i Shtetit. Por nuk sjell asnjë provë konkrete duke thene se “Natën e arratisjes së Bilal Xhaferrit, ish-komisari i Postës Kufitare hoqi qëllimisht njësitin e rojeve, pikërisht në vendin ku pak më vonë kaloi Bilal Xhaferri”.Kaq i duhet intervistuesit, “kapterrit” të ish-Sigurimit në Kinostudio, të tjerat ai i “tjerr” vetë. Ai harron se Bilali është arratisur nga vendlindja e tij, ku vijën kufitare e njihte më mirë se ushtarët që vinin nga rrethet. Në SHBA Bilali do të shkruaj artikujt më kritik ndaj regjimit komunist. Nga dokumentacioni rezulton se Ministria e Jashtme dhe ish-Sigurimi i Shtetit përpiqen maksimalisht për ta penguar emërimin e Bilalit si editor i gazetës “Dielli” të Federatës “Vatra”. Nëse ishte i tyre, pse e penguan “me çdo kusht”? A nuk synonin ata infiltrimin e agjentëve të tyre në radhët e emigracionit në SHBA? Pse ia hoqën fishat aparateve pas operacionit të Bilalit dhe ia përshpejtuan vdekjen? Po sot, pse e ribotojnë në mënyrë ciklike të njëjtën intervistë? Apo në letrat shqipe lufta vazhdon?Në një shkrim të Bilal Xhaferrit me titull “Buzëqeshja e krokodilit” (Enver Hoxhës), ai bën sintezën e tragjedisë shqiptare: “Po t`i hedhim një sy këtyre tridhjetë vjetëve, do të shohim se historia e tyre është historia sesi u thanë kënetat dhe u kthyen në toka pjellore dhe sesi, në të njëjtën kohë, u kthyen shpirtrat e njerëzve në këneta malarike. Kjo është historia sesi ju dha fshatarit toka me dorën e majtë dhe ju muarr me dorën e djathtë”.

Erion Muça

Kronikat e fundit lidhur me rritjen e largimit të të rinjve nga Shqipëria pasqyrojnë një realitet të dhimbshëm dhe nje konstatim të saktë. Ndërkohë që arsyet lidhen me pagat e ulëta, arsimimin e dobët, shëndetësinë problematike dhe mungesën e prespektivës. Në parim janë të gjitha arsye që qëndrojnë por nuk janë të vetmet dhe të prezantuara në këtë formë dhe përmbajtje duken të përgjithshme dhe pa përgjegjësi adresimi, identifikim të faktorëve dhe aktorëve fajtor si dhe modelet sesi mund të përmirësohet situata. Ndërkohë kur të gjithë vrapojnë të vetëgjykohen dhe ndjejnë keqardhje për përkeqësimin e gjendjes askush nuk shqetësohet sesi mund të japë kontributin e vet në këtë drejtim. Nuk duhet bërë shumë vetëm të kërkojmë dhe pretendojmë më shumë të drejta, vlerësim dhe pritshmëri page në punë dhe jo të ulim hundën dhe kokën nga nevoja.Nuk duhet të bëjmë asgjë veçse mos pajtohemi me paaftësinë në arsim dhe mospranojmë mosmjaftimin dhe pakënaqësinë mbi cilësinë e arsimit por të kërkojmë me ngulm ndryshimet me anë të revolucionit duke kërkuar reforma të thella që do sjellin shpejt ndryshimin e ku secili prej nesh të jetë jo vetëm nismëtar por dhe protagonist në këtë proces.Nuk duhet të bëjmë shumë vetëm të solidarizohemi me mjekët dhe infermierët për tu bërë bllok dhe përfshirë në protesta të vazhdueshme për ti mbështetur për më shumë stimul dhe kushte ndaj tyre… minimumi duke i shpërblyer me paranë informale sekuestruar nga veprimtaritë e paligjshme dhe korrupsioni.Nuk duhet të bëjmë shumë përveçse të ngremë kryet për të drejtat që shqetësojnë më tepër shoqërinë se ato që bezdisin partinë.Nuk duhet të bëjmë gjë tjetër veçse të irritohemi ndaj padrejtësive e reagojmë ashpër për të përmirësuar çfarë të mundemi e jo të shikojmë interesin e ngushtë meskin duke shpërfillur hapësirën e përbashkët ku jetojmë e punojmë.Nuk duhet të bëjmë gjë tjetër veçse se të pranojmë absurditetin dhe mungesën e modeleve si realitet të pranishëm e të rreshtohemi fort për mos ti pranuar duke i luftuar jo vetëm me imponim alternativash të denja por paralelisht duke qenë armiq të palëkundur të antivlerave, banalitetit dhe imoralitetit.Nuk duhet të bëjmë gjë tjetër veçse të mos tolerojmë mungesën e sindikatave dhe pafuqinë e tyre por të orientojmë njerëzit për nga institucionet dhe institucionalizimi duke u përpjekur ti largojmë nga politika dhe dëmet që i ka sjellë ajo.Nuk duhet të bëjmë gjë tjetër veçse të kemi vetëm një rrugë për të qenë të suksesshëm atë që bazohet në hapa të merituar, konkurencë të ndershme bazuar në aftësi, njohuri dhe vlera si dhe shanse të barabartë për punësim dhe karrierë.Nuk duhet të bëjmë gjë tjetër veçse të organizohemi, koordinohemi, dhe nisim një revoltë të fuqishme dhe pandikueshme për të rikthyer atë që mungon në shoqërinë tonë si e vetmja menyrë për të kthyer optimizmin tek njerëzit dhe kthyer vendin në destinacion atraktiv për të jetuar, punuar dhe u promovuar në karrierë.Problematikat e sipërpërmendura kam frikë se na bëjnë të gjithë nga pak shkaktar si nga indiferenca dhe neglizhenca dhe si nga mos të parit dhe ndjerit jashtë pragut të shtëpisë apo interesit personal…Sido që të jetë e vërteta apo arsyet që lidhen me të fakt është që vendi po braktiset e për këtë jemi të gjithë nga pak fajtorë…

Rajmonda Xhetani

Frymëzimi për të shkruar diçka, vjen kur një situatë apo ngjarje i provokon emocionet tona.

Marrëdhënia ime me librin ka qenë gjithmonë e ngushtë.

Libri i parë që mora në dorë gjatë pandemisë, ishte një libër që më ishte dhuruar nga një mikesha ime, disa javë më parë. Fillova të lexoj me kureshtje, “Unë jam Malala”.  Kisha dëgjuar për Malalën, kisha dëgjuar dhe për bestseller-in  me 351 faqe që Christina Lamb kishte shkruar.  

Nuk mbaj sesi arrita deri në fund të librit,  Me një gjuhë të thjeshtë e të qartë, renditeshin të gjitha ngjarjet në Pakistan,  thyerja e tabuve sociale, lufta ndaj analfabetizmit  e fuqia  e penës. 

Kauza fisnike, për të cilën luftoi një vajzë e vogël si Malala, u përkrah e u vlerësua nga aktivistët për të drejtat e grave.  Malala luftoi për të drejtën e tyre  për arsimim, duke e cilësuar “penën” si një fuqi të madhe. Vetëm në këtë mënyrë gratë mund të luftonin krah për krah me burrat. 

Ishin shtatë librat e autores Jean Sasson që pasuan leximin e “Unë jam Malala”.  Ngjarjet zhvilloheshin në Arabinë Saudite. Ndryshonin fytyrat, ndryshonte vendngjarja por mënyra si trajtoheshin vajzat dhe gratë ishte e njëjtë. 

Në këto libra, dëshmohej historia  e vërtetë e  princeshës Sulltana dhe princeshave të tjera që i përkisnin familjes së saj.  Princesha Sulltana ishte e vendosur për ti dhënë fund shtypjes së grave dhe vajzave në vendin e saj. Shtypja që ju bëhej grave dhe vajzave aty, në cdo kulturë tjetër do të shihej  si një  shkelje e  tmershme e  të drejtave njerëzore.  Nuk ndaloja së lexuari, isha e etur për t’u informuar në lidhje me ngjarjet atje edhe pse shpesh ishin  çnjerëzore.

Pas leximit të tyre kërkova  informacion për Ligjin e Sheriatit, çfarë përmbante dhe deformimin qe  i  bëhej.

Ligji i Sheriatit do të thotë, ligj fetar, kod ligjor i legjitimuar fetarisht, i pandryshueshëm.

Realiteti tregonte që që ky kod fetar, po keqinterpretohej, e të prekura shumë nga ky keqinterpretim ishin vajzat dhe gratë.  

Edhe pse të gjithë këto libra  të “gozhdonin” kishte shumë momente që ishte e nevojshme, të bëje  një frymëmarrje të thellë e ti ktheheshe sërish librit. 

Kur kërkoja në google shfaqeshin disa foto që tregonin dëshirën e madhe të vajzave dhe grave për t’u përfshirë në jetën sociale dhe politike të vendit.  Më tërhoqën vëmendjen, fotografitë  e disa vajzave afgane duke punuar në një internet-kafe ( 8 Mars 2012),  fotografia  e Nima Suratgar kandidate për parlamentin afgan ( 2010) si dhe një futbolliste afgane ( 2014).

Gjatë këtij viti kur tensioni në Afganistan arriti kulmin, lexoja të gjitha lajmet që informonin për gjendjen atje.  Sigurisht që ishte e pamundur të mos përfshiheshe emocionalisht, kur mendoje një popull që vuante nga shkelja e të drejtave minimale.

Në verën e këtij viti, Shqipëria ishte një nga shtetet që hapi dyert për shtetasit afganë. Gjendesha përtej kufirit (jo shumë larg)  kur e lexova në lajmet e ditës. 

Nuk e dija që do të ishte pikërisht institucioni ku unë punoja, “ streha” e parë që do t’u ofrohej shtetasve afganë ,  e që do të isha  unë  një nga personat që do  të udhëzohej për ti mirëpritur. Më në fund kisha mundësi të ofroja ndihmën time modeste, atë që e kisha imagjinuar shpesh herë. 

Pavarësisht dëshirës së madhe nuk e dija që do të vinte një moment i tillë. 

Eshtë e vështirë, ndoshta e pamundur që ta përcjell si duhet emocionin që përjetova kur mbërriti autobuzi i parë  (që vinte nga Aeroporti Ndërkombëtar). Në fund të fundit, emocionet e forta nuk mund të tregohen.  Të qenit vajzë, grua, punonjëse sociale, më nxiste akoma më tepër për t’u gjendur aty gjatë atyre ditëve.  Jam e bindur që shumë prej personave që gjendeshin aty për t’i mirëpritur përjetuan emocione të forta. Ishin orët e para të mëngjesit, ekzaktësisht 03.15.  Autobuzi  ishte i mbushur me  burra, gra dhe shumë fëmijë. 

Në mendje më vinte Malala,  më vinte princesha Sulltana, e  çdo rresht i atyre librave. 

Në hapësirën kohore të tre minutave, të rrugës që ata përshkuan nga autobuzi deri në holl, m’u shfaqën  shumë imazhe e shumë ngjarje. 

M’u kujtuan fjalët e Malalës  ndërsa tregonte përjetimin pas plagosjes. 

Pas asaj nate shumë shtetas të tjerë afganë erdhën. 

Ishte e dhimbshme të mendoje që ata njerëz kishin lënë vendin e tyre, por shumë e bukur kur i shikoje të gjallë e plot dëshirë për të vazhduar jetën. 

Sigurisht që bëmë maksimumin që t’ua bënim disi më të lehtë qëndrimin pranë nesh. 

Gjatë atyre ditëve pashë vetëm sy të qeshur fëmijësh, pashë burra që ndihmonin bashkëshortet dhe që kujdeseshin për familjarët e tyre, e gra që kërkonin një vend ku të respektoheshin të drejtat e tyre.

Më erdhi keq që kaluan shumë shpejt ato ditë derisa  erdhi momenti që ata të akomodoheshin në një tjetër vend.

U larguan mirënjohës, me një dëshirë të jashtëzakonshme për të vazhduar përpara. 

Cdo vajzë  të vogël e shikoja si një ”Malala”  dhe çdo grua si një princeshë “Sulltanë”.

Tiranë, 20 Dhjetor 2021

Rajmonda Xhetani

KASTRIOT ALIAJ

Në këtë 101 vjetor të pranimit të Shqipërisë në Lidhjen e Kombeve, shqiptarët ndihen më dinjitoz se kurrë ndonjëherë, që edhe fjala e tyre do dëgjohej jo më në tryeza  të vogla, por në një kuvënd  botëror. Kjo Lidhje do të ngjallte shpresa të mëdha, për vetë kushtet dhe gjëndjen në të cilën ndodhej Shqipëria e traumatizuar nga  barbaritë e shumta të disa perandorive, por edhe nga rreziku i  fshirjes nga harta ballkanike.Pranimi në këtë kuvënd të madh,do të ngjallte shpresa të mëdha, për më shumë drejtësi,që për shqiptarët kishte mbetur vetëm një ëndërr, për më shumë garanci për popujt e vegjël, sidomos pas ngjarjeve dramatike pas Luftës së Parë Botërore. Për shqiptarët pranimi në këtë Lidhje, ishte një ngjarje madhore,për vetë faktin se kurorëzoj përpjekjet e shumta të tyre,që sfiduan synymet e Fuqive të Mëdha që kërkonin ta ndanin Shqipërinë si tortat festive. Garancia që i dhanë SHBA përfaqësuesve të diplomacisë shqiptare, në Konferencën e vetvendosjes më 1919 në Paris, nga përfaqësuësi i tyre ish-Presidenti Ëndrooë Ëillson, u bë e mundur mbijetesa e kombit tonë dhe konsolidimi i shtetit shqiptar. Lidhja e Kombeve 101 vjet më parë, do të sillte një element të ri në marrdhëniet ndërkombëtare, në diplomacinë publike si dhe atë të debatit të hapur, por më shumë se aq atë të sigurisë kolektive pas gjithë atyre ngjarjeve makabre të Luftës së Parë Botërore. Pranimi i Shqipërisë në këtë Lidhje ishte meritë e mërgatës shëiptare, e cila nuk kishte rreshtur për asnjë cast, që Shqipëria të bëhej pjesë e sofrës së madhe të kombeve.Sipas dokumenteve të MEPJ, qeveria shqiptare e atëherëshme e konsideronte antarësimin në këtë organizatë më 17 dhjetor 1920,si një garanci për një trajtim më të drejtë, të statusit të kufijve të Shqipërisë, në tryezat vendimmarrëse të Fuqive të Mëdha të kohës. Duke u bërë e njohur më parë se më 15 dhjetor 1920, do të hapej sesioni i parë i Asamblesë së Lidhjes në Gjenevë të Zvicrës, përfaqësuesit e diplomacisë shqiptare bënë përgatitjet e nevojshme, ku fjala e Nolit u vlerësua si një nga fjalimet më të mira në atë asamble. Më 12 tetor kryetari i delegacionit shqiptar në Konferencën e Paqes Pandeli Evangjeli, i dërgoj një letër sekretarit të përgjithshëm të Lidhjes së Kombeve Erik Dummond,ku në emër të popullit shqiptar, i kërkoj që Shqipëria të pranohej në atë asamble dhe të merrte pjesë në hapjen e saj më 15 Nëntor. Në atë peridhë kohore në krye të qeverisë ishte Sulejman Delvina, i cili dekretoj imzot Fan S. Nolin, si kryetar të delegacionit që do të merrte pjesë në mbledhjen e parë të Lidhjes së Kombeve. Duke qënë i njohur në rrethet e ngushta shqiptare,si intelektual dhe diplomat ai loboj fort, duke shfrytëzuar kontaktet personale, bashkë me Mid-hat Frashërin, Hil Mosin,si dhe Benedikt Blinishtin. I gjithë ky proces senzibilizues me gjuhë diplomatike, u finalizua më 17 Dhjetor 1920, ku Shqipëria u bë antare e rregullt e Lidhjes së Kombeve. Ky event historik për Shqipërinë dhe mërgatën që investoj aq shumë, për t’u bërë antarë të kësaj Lidhje,e kurorëzoj Nolin si themelues të diplomacisë shumpalëshe të shtetit shqiptar.Kështu Fan S. Noli kishte nderin të ishte fjala e Shqipërisë, në asamblenë e parë të Lidhjes së Kombeve. Si një njeri me përvojë në takimet diplomatike, ai shpresonte shumë tek ky organizëm ndërkombëtar, si një tryezë ku mund të dëgjoheshin edhe shtetet e vegjël, përballë tryezave të mbylluara më parë, ku Fuqitë e Mëdha përcaktonin fatet e shteteve sipas pazareve për interesat e tyre. Noli me diplomacinë e tij bindi qeverinë e Tiranës e sapo transferuar nga Lushnja, për të nënëshkruar pa hezitim deklaratën për mbrojtjen e minoriteteve. Ky veprim ishte një hap i guximshëm,në vitin 1920 të shek. XX-të,  në një rajon si Ballkani  që trashëgonte probleme të mëdha, në trajtimin e pakicave kombëtare, si pasojë e qëndrimeve përcudnuese që kishin ndodhur më parë. Ja si do të shkruante Noli në raportin e qeverisë, që do të mbante në punimet e para të Lidhjes në Gjenevë;” Më në fund, sikur edhe konferenca e ambasadorëve t’apë një mendim kundra interesit tonë, ne na rrin shtegu i hapët për me u përpjekë, por duhet me dijtë se një vendim i dhanun prej konferencës së ambasadorëve, pa dyshim që ka me influencuem në Lidhjen e Kombeve. Nga ky shkak marrveshja me Italinë cfaqet e domosdoshme. Në qoftë se Shqipnia e 1913 pështon, pa pasur nevojën e një marrveshje italiane, këjo ka me qënë një mbrekulli, në vënd qi politika e një shteti nuk themelohet kurrë mbi cudina”.Kjo periudhë e vitit 1920 nga Tetori deri me 17 Dhjetor, kur Shqipëria u pranua në Lidhjen e Kombeve, ishte një fund viti intensiv me punë diplomatike. si në Paris ashtu dhe në Gjenevë, ku spikati edhe ndihma e deputetit britanik Aubrey Herbert. Antarsimi i Shqipërisë në këtë organizatë të diplomacisë ndërkombëtare, përbënte një nga ngjarjet më të mëdha, që zëri saj të dëgjohej sa edhe i vëndeve të tjera. Përfaqësuesit e Shqipërisë ishin gjithnjë aktiv,për qëndrime korrekte, si në fushën e integritetit teritorial ashtu dhe në respektimin e të drejtavi të cdo kombi. Një vëmëndje të vecantë ata i kushtonin edhe trajtimit të pakicave minoritare, sipas rregullave dhe standarteve të miratuar nga Lidhja e Kombeve.